با توجه به بخشنامه کشور عراق در زمینه ممنوع شدن واردات بعضی محصولات کشاورزی از ایران، شاهد شوک بزرگی در زمینه قیمت خیار سبز هستیم و این مساله در کنار هزینههای زیاد کاشت، داشت و برداشت محصولات، رنج کشاورزان را دوچندان کرده و درواقع نوسانات قیمت، سردی بازار خیار سبز را رقم زده و بسیاری از کارشناسان اقتصادی بر این باورند که چنین مشکلی باید با دیپلماسی اقتصادی برطرف شود.
جنوب کرمان رتبه نخست تولید خیار سبز در کشور
مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان گفت: این منطقه رتبه نخست تولید محصول خیار سبز در کشور را به خود اختصاص داده است.
فرامرز رستگاری افزود: جنوب کرمان از جمله مناطق مستعد تولید خیار سبز در کشور به شمار میرود و این، به دلیل وجود شرایط اقلیمی مساعد بوده لذا این شرایط موجب شده تا در دومین ماه از فصل پاییز برداشت محصول گلخانهای در این منطقه انجام شود.
وی ادامه داد: کشت خیار سبز در منطقه جنوب کرمان به صورت گلخانهای و تونلی انجام میشود.
پیشبینی تولید ۴۵۰ هزار تُن خیار سبز در جنوب کرمان
مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان همچنین از پیشبینی تولید ۴۵۰ هزار تن خیار سبز در هفت شهرستان جنوبی استان کرمان خبر داد و گفت: این میزان محصول خیار سبز از سطح ۱۲ هزار هکتار برداشت میشود.
فرامرز رستگاری افزود: برداشت خیار در هفت شهرستان جنوبی استان کرمان از اول آذر آغاز و تا پایان فروردینماه ادامه دارد.
وی هزینه تولید هر کیلو خیار سبز گلخانهای را یکهزار و ۵۰۰ تومان اعلام کرد و گفت: کشاورز باید هر کیلو خیار سبز خود را به قیمت یکهزار و ۸۰۰ تومان به فروش برساند تا توجیه اقتصادی داشته باشد.
رستگاری افزود: هزینه تولید هر کیلو خیار سبز تونلی ۷۰۰ تا ۸۰۰ تومان بوده لذا این محصول برای داشتن توجیه اقتصادی باید یکهزار و ۲۰۰ تومان به فروش برسد.
مذاکره با کشور عراق در دستور کار وزرات جهاد کشاورزی
رئیس سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان نیز با اشاره به نوسانات قیمت بازار محصول خیار سبز گفت: شرایط تولید و فروش این محصول به وزارت جهاد کشاورزی اعلام شده و با رایزنیهای انجام شده، مذاکره با کشور عراق در دستور کار وزارت جهاد کشاورزی قرار گرفت.
سعید برخوری افزود: مقرر شد برای حل مشکل افت قیمت محصولات کشاورزی جنوب کرمان از جمله خیار سبز به زودی نشستی با مسوولان عراقی پیرامون رفع ممنوعیت صادرات محصولات کشاورزی به این کشور برگزار شود و همچنین رایزنی با کشورهایی همچون روسیه، هند، پاکستان و ترکیه برای صادرات محصولات کشاورزی در دستور کار قرار دارد.
ایجاد بازارهای جدید راه حل مشکل کشاورزان جنوب کرمان
نماینده مردم جیرفت و عنبرآباد در مجلس شورای اسلامی نیز گفت: دولت از طریق دیپلماسی اقتصادی میتواند بازارهای جدیدی را برای محصولات تولیدی داخل کشور ایجاد کند تا کشاورزان با مشکل افت قیمت محصولات مواجه نشوند.
یحیی کمالی پور اظهار داشت: افت قیمت محصولات کشاورزی باعث نارضایتی کشاورزان هفت شهرستان جنوبی استان شده لذا از تمامی اهرمهای قانونی برای رفع این مشکل استفاده میکنم.
وی با بیان اینکه ۶ ماه پیش در مجلس شورای اسلامی برای برنامهریزی بازار فروش محصولات کشاورزی منطقه جنوب کرمان به وزارت جهاد کشاورزی و سازمان صنعت، معدن و تجارت تذکر دادم، گفت: متاسفانه امروز شاهد کاهش قیمت و نارضایتی کشاورزان هستیم که این مساله نتیجه توجه نکردن برخی مدیران به این بخش است.
کمالیپور گفت: با توجه به اینکه دولت در بخشهای مختلفی همچون برق اقدام به صادرات میکند میتواند زمینه صادرات دوباره خیار سبز به عراق را فراهم کند.
وی بیان کرد: امروز محصول خیار سبز کشاورزان هفت شهرستان جنوبی با بیبرنامگی دچار مشکل شده و روزهای آینده هم نوبت محصول پیاز و سیب زمینی است از این رو مدیران، تدابیر لازم را برای فروش این محصولات اتخاذ کنند تا کشاورزان دچار ضرر مالی نشوند.
نماینده مردم شهرستانهای جیرفت و عنبرآباد در مجلس شورای اسلامی گفت: با توجه به اینکه کشاورزان نهادههای کشاورزی را به قیمت گران خریداری کردهاند، قیمت فعلی خیارسبز جوابگوی هزینههای آنان نیست لذا این مساله باعث متضرر شدن کشاورزان منطقه جنوب کرمان شده است.
قیمت مناسب خیارسبز در سال گذشته افزایش تولید امسال را رقم زد
دکترای تخصصی (Ph.D) در رشته علوم زیستی کاربردی کشاورزی و مدیریت بیماریهای گیاهی از دانشگاه گنت بلژیک نیز در این خصوص گفت: قیمت خوب محصول خیار طی سال گذشته موجب افزایش تولید این محصول در فصل زراعی جاری شد.
ذبیحالله اعظمی افزود: با توجه به مبحث اقتصاد کشاورزی و منحنیهای تارعنکبوتی و قیمت بسیار مطلوب خیار در سال قبل باعث شد که کشاورزان سطح زیر کشت را هم در کشتهای تونلی و هم گلخانهای افزایش دهند درصورتیکه بعضی از گلخانههای منطقه در سال قبل زیر کشت نرفتند لذا افزایش تولید در سال زراعی جاری و در نتیجه افزایش عرضه، قیمت این محصول بشدت کاهش یافت.
عضو هیات علمی دانشگاه جیرفت با بیان اینکه یکی از دغدغههای کشاورزان قیمت محصول است، اظهار داشت: متأسفانه این روزها قیمت محصول خیارسبز مناسب نیست به طوریکه درآمد حاصل فقط هزینههای کارگری، برداشت و بستهبندی را پوشش میدهد.
وی تصریح کرد: در سال زراعی قبل سرمای زودهنگام و غیرمترقبه دهه اول آذرماه علاوه بر خسارت به مزارع و گلخانهها باعث کاهش شدید عملکرد و عرضه خیار و درنتیجه افزایش قیمتها شد، درحالی که تاکنون خبری از سرمای آخر پاییز نیست.
اعظمی بیان کرد: با توجه به هوای مناسب آذرماه امسال هنوز گلخانههای اصفهان، یزد و اطراف تهران فعال هستند که قطعاً روی میزان تولید و قیمت خیار هم تأثیر دارند.
وی ادامه داد: با توجه به شدت سرما، تولید در مناطق ذکر شده مقرون به صرفه نبوده و همین امر باعث بهبود قیمت خیار تولیدی هفت شهرستان جنوبی کرمان در دیماه خواهد شد.
عضو هیات علمی دانشگاه جیرفت گفت: هرساله حجم وسیعی از تولیدات نوبرانه و محصولات جنوب استان کرمان روانه بازارهای کشور عراق میشد که به دلیل اغتشاشات تمامنشدنی این کشور باعث بسته شدن مرزها و کاهش قیمت محصولات ازجمله خیار شده که بیش از ظرفیت کشور تولید میشود.
وی افزود: در سالهای اخیر احداث گلخانههای عراق به ویژه در منطقه اربیل توسعه یافته لذا تولیدات آن گلخانهها نیز در کاهش واردات از کشور ما تأثیر داشته است.
وی با بیان اینکه سرد شدن هوا در هفتههای آینده روی کاهش میزان تولید تأثیر زیادی دارد، تصریح کرد: با نزدیک شدن سال نو میلادی (یازدهم دیماه) به زودی شاهد بهبود و افزایش چشمگیر قیمت خیار خواهیم بود.
قیمت فعلی خیار مساوی با ضرر کشاورزان
کشاورز جیرفتی گفت: هزینههای کشت خیار سبز نسبت به مدت مشابه سال قبل حداقل ۲ برابر شده لذا با قیمت فعلی هیچ توجیه اقتصادی برای فروش خیار سبز نیست.
عراق واردات ۱۷ محصول زارعی و باغی شامل گوجهفرنگی، خیار، سیبزمینی، بادنجان، هویج، کنار، کاهو، ذرت، خرما، هندوانه، خربزه، سیر، پیاز، کدو، گلکلم، انار و کلم از ایران را ممنوع کرده است.
برخی از کارشناسان اقتصادی هم عنوان کردهاند که این موضوع جدیدی نیست و همیشه کشور عراق با شروع فصل برداشت محصولات زراعی خود، واردات محصولات مشابه را تا چند ماه ممنوع میکند و با توجه به اینکه این کشور تنوع آب و هوایی کمتری نسبت به ایران دارد به نظر نمیرسد بتواند ممنوعیت را در تمام طول سال حفظ کند و فصل برداشت محصولات اعلام شده در عراق حداکثر چهار ماه است.
سالانه چهار و نیم میلیون تن انواع محصولات کشاورزی در هفت شهرستان جنوبی استان کرمان تولید میشود.