به گزارش ایرنا، استان کرمان به دلیل شرایط آب و هوایی خشک و نیمه خشک با محدودیت منابع آبی در زمینه کشاورزی مواجه است که برای مقابله با آن باید سیاست تغییر الگوی کشت و استفاده از روش های جدید تولید محصول مورد توجه بهره برداران این بخش قرار گیرد.
استفاده از روش کشت گلخانه ای از جمله راهکارهایی است که در سال های اخیر مورد توجه کارشناسان قرار گرفته و آنان اعتقاد دارند در صورت توسعه این روش می توان بسیاری از تنش های محیطی وارد شده به محصولات کشاورزی تولید شده در این استان را کاهش داد.
کشت گلخانه ای در واقع نمادی از عبور کشاورزی سنتی به علمی است که صرفه جویی، اشتغالزایی، استفاده از حداقل زمین برای تولید محصول، افزایش کارایی مصرف آب، افزایش تولید برنامه ریزی شده، قابلیت کنترل محصول و آفات، تولید و تنوع محصول به صورت خارج از فصل، تنظیم برنامه کشت مطابق نیاز بازار از جمله مهم ترین مزایای آن اعلام شده است.
خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا)برای آشنایی بیشتر با کشاورزی این دیار و شناخت چالش های پیش روی آن، میزگرد بررسی مزایا و معایب کشت های گلخانه ای و تاثیر این نوع کشت بر میزان مصرف آب و اقتصاد را با حضور محمدرضا پورخاتون معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان،مهدی آشوری مجری طرح توسعه گلخانه های جهاد کشاورزی استان ، محسن کمال الدینی رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان و مهنوش ذکایی کشاورز نمونه و گلخانه دار با سابقه شمال کرمان، برگزار کرد.
*حفظ کشاورزی کرمان با کشت های گلخانه ای
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان با اشاره به اینکه ما در کشور به غیر از امسال 18 سال سابقه خشکسالی را تجربه کرده ایم افزود: البته نباید به این موضوع خوش بین باشیم که امسال تَر سالی است بلکه باید شرایط کشور را به خشک و نیمه خشک تعریف و برنامه ها را در این راستا برنامه ریزی کنیم تا سعی شود از منابع آبی حداکثر استفاده و بهر ه برداری را داشته باشیم.
محمدرضا پورخاتون گفت: بخش خصوصی و دولتی در حوزه کشاورزی به خوبی قدر آب را ندانستند در حالی که کشاورزی نوین در دنیا به سمت کشت های کنترل شده پیش می رود.
وی تصریح کرد: امروزه تغییرات اقلیمی سبب شده که در بسیاری از کشورها برای تولید محصولات باغی به سمت کشت های کنترل شده پیش بروند.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان با اشاره به اینکه محیط کشت های گلخانه ای کنترل شده است ادامه داد: در زمینه کشت گلخانه ای به دلیل راندمان، بهره وری و تغییرات اقلیمی چاره ای نداریم که کشاورزی به این سمت و سو کشیده شود.
پورخاتون تصریح کرد: دنیای جدید کشاورزی به این سمت پیش می رود که بسیاری از محصولات سردسیری و مرکبات در گلخانه ها تولید شوند.
وی با تاکید بر اینکه برای حفظ کشاورزی در استانی مثل کرمان چاره ای نداریم که به دنبال کشت های گلخانه ای پیش برویم افزود: خوشبختانه ایران از منابع طبیعی خوبی از جمله 300 روز آفتابی برخوردار و از محدود کشورهای دنیا است که این شرایط خوب را در زمینه کشاورزی دارد.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان با اشاره به اینکه بیماری ها و آفات یک معضل برای کشورهای اروپایی شده ، گفت: با توجه به آب و هوای کشور، ایران از لحاظ تولیدات محصولات گلخانه ای می تواند، بی نظیر باشد و تصمیماتی در این حوزه اندیشیده شده است.
* کرمان دومین استان گلخانه خیز در سطح کشور
پورخاتون با اشاره به اینکه کشت گلخانه ای برای نخستین بار در شهرستان گلباف استان کرمان در سال 73 انجام شد افزود: یکی از مشکلات در آن سال بحث بازار محصولات بود که برای گلخانه داران مشکل ایجاد کرد.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان با بیان اینکه استان کرمان رتبه دوم کشور را در حوزه کشت گلخانه ای دارد ادامه داد: این استان دارای 2هزار و 400 هکتار کشت گلخانه ای در سطح کشور است.
**مزایای کشت های گلخانه ای
پورخاتون با اشاره به مزایای کشت گلخانه ای گفت: کشاورزی از طریق توسعه کمی پیش نمی رود بلکه باید کیفیت کار را بالا برود در نتیجه کشت گلخانه ای در بحث بهره وری نقش اول را دارد.
وی تولید محصول خارج از فصل را از دیگر مزیت های کشت گلخانه ای عنوان کرد و افزود: هزینه ها در حوزه تولید گلخانه ای کمتر از محیط باز است و گلخانه داران گردش مالی سالانه دارند در حالی که در کشت های باغی این چنین نیست.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان اشتغالزایی را در کشت های گلخانه ای از دیگر مزایای این نوع کشت دانست و گفت: به ازای هر هکتار 10 نفر مشغول به کار می شوند.
پورخاتون با بیان اینکه با انجام کشت های گلخانه ای بسیاری از شرکت های صادراتی در این زمینه نیز فعال می شوند، بیان داشت: در بسیاری از مناطق استان شرایط خوبی برای تولید محصول گلخانه ای وجود دارد اما تغییر کابری برای کشاورزان بسیار مشکل است.
**کرمان گلخانه طبیعی ایران
وی با توسعه کشت گلخانه ای در سطح استان کرمان تاکید کرد و گفت: برای توسعه کشت های گلخانه ای در شهرستان ها برنامه هایی اتخاذ شده تا سرمایه گذاران به این سمت سوق داده شوند.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان یادآورشد: شهرستان های بم، جیرفت و شهداد محیط گلخانه ای طبیعی دارند و الگوی کشت در گلخانه ها باید به سمتی پیش برود که تمام محصولات کشت شود و تنها به کشت خیارسبز و گوجه اختصاص نداشته باشد.
**سرانه تولید گلخانه ها به کشورهای دیگر سرریز شود
پورخاتون با اشاره به اینکه برای حل شدن بازار محصولات گلخانه ای باید سرانه تولید به کشورهای دیگر سرریز شود گفت: باید تولید محصولات گلخانه ای را در سطح استان به حد قابل قبولی برسانیم تا بازرگانی که می خواهد، قراردادی منعقد کند خیالش از تولید محصول راحت باشد، پس باید سطح زیرکشت گلخانه ای توسعه داده شود.
وی با بیان اینکه با توجه به شرایط اقتصادی کشور در حال حاضر هیچ درآمدی به اندازه کشت گلخانه ای در حوزه کشاورزی مقرون به صرفه نیست تاکید کرد: متاسفانه مردم بحث کشت های گلخانه ای را جدی نگرفته اند و باید در این زمینه اطلاع رسانی بیشتری انجام شود.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان تصریح کرد: برغم اینکه دومین استان در حوزه کشت های گلخانه ای هستیم، مدرسی که بتواند آموزش های نوین این حوزه را ارائه دهد، وجود ندارد.
پورخاتون با اشاره به اینکه سیاست های کلان باید در حوزه کار معنی دار شود گفت: اقتصاد ما نفتی بوده و در حال حاضر چاره ای نیست که از همه فرصت های اقتصادی در کشور استفاده کنیم و باید در حوزه کشت های گلخانه ای حمایت های ویژه ای شود تا کشاورز بتواند کشت خود را به این سمت و سو سوق دهد.
وی با بیان این مطلب که در زمینه ترانزیت محصولات کشاورزی مشکل داریم گفت: محصولات کشاورزی در برخی کشور های همسایه از جمله ترکیه به صورت رایگان ترانزیت می شود که این امر علاوه بر حمایت کشاورز سبب شده محصول کشاورزی مناطق مختلف به سایر کشورها معرفی شود.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان با بیان اینکه کشاورزی را نمی توانیم تعطیل کنیم تصریح کرد: باید کشاورزان را در بخش گلخانه ها حمایت کرد.
**کشت گلخانه ای در حوزه کشاورزی توجیه اقتصادی دارد
مجری طرح توسعه گلخانه های جهاد کشاورزی استان کرمان نیز گفت: مهم ترین امری که کشاورزان را به سمت کشت های گلخانه ای تشویق می کند؛ بحث بهره وری از آب است.
مهدی آشوری با اشاره به اینکه کشت گلخانه ای در حوزه کشاورزی توجیه اقتصادی دارد تصریح کرد: دوره بازگشت سرمایه در کشت های گلخانه ای حداکثر سه سال و در حال حاضر سرمایه گذاری اولیه برای ساخت گلخانه حدود 2میلیارد تومان است.
وی با اشاره به تفاوت کشت های گلخانه ای نسبت به کشت های رو باز گفت: در شرایط خشکسالی و تَر سالی باید به سمت کشت های گلخانه ای پیش برویم زیرا محیط کشت های گلخانه ای کنترل شده است ما می توانیم عملکرد را در واحد سطح را افزایش دهیم.
مجری طرح توسعه گلخانه های جهاد کشاورزی استان کرمان ادامه داد: در کشت های گلخانه ای به دلیل محیط کنترل شده محصولات سالم و ارگانیگ هستند و آفات و بیماری ها را راحت تر می توان با وسایل غیرشیمیایی یا بیولوژیک کنترل کرد.
** تشکیل اتحادیه گلخانه داران در کرمان برای بازار محصولات
وی با اشاره به بازار محصولات گلخانه ای خاطرنشان کرد: در فروردین ماه امسال هفت تعاونی فعال گلخانه ای در شهرستان کرمان اتحادیه گلخانه داران را تشکیل دادند تا از این طریق یک برنامه ریزی برای بازار محصولات شود این طرح در شهرستان های زرند و نرماشیر در گذشته اجرایی شده و نتیجه داده است.
** مقایسه کشت های گلخانه ای با باغات
مجری طرح توسعه گلخانه های جهاد کشاورزی استان کرمان با اشاره به کشت های گلخانه ای و اهمیت و مزایای آن گفت: کشور ایران دارای اقلیمی خشک و نیمه خشک بوده و آب برای تولید محصولات کشاورزی یک عنصر تعیین کننده و مهم به شمار می آید.
وی گفت: کمبود آب در سطح باغات و مزارع طی فصل رشد گیاه اثرات چشمگیری در تولید میزان محصولات به ویژه محصولات سبزی و صیفی دارد که اصولاً نیاز آبی بالایی دارند و در فصل گرما تولید می شوند.
آشوری تصریح کرد: با بررسی های انجام شده سطح اشغال زمین در فضای باز حدود 10 برابر گلخانه ها است و میزان مصرف آب به ازای تولید محصول حدود 12 برابر بیشتر از فضای گلخانه ای است.
وی ادامه داد: یک هکتار فضای گلخانه ای در کشاورزی برابر 10 هکتار در محیط کشت فضای باز عمل می کند که میزان مصرف آب نیز به همین میزان در کشت های گلخانه ای کاهش می یابد.
مجری طرح توسعه گلخانه های جهاد کشاورزی استان کرمان افزود: این بدین معنی است که در فضای باز به طور متوسط 15 هزار مترمکعب برای تولید33 تن محصول مصرف می شود در حالی که با همین میزان آب در کشت های گلخانه ای ما می توانیم 400 تن محصول تولید کنیم که 12 برابر فضای باز است.
**افزایش 10 تا 12 برابر تولیدات در کشت های گلخانه ای
آشوری تصریح کرد: نگاه ملی با اتکا به شالوده کارشناسی ایجاب می کند که گلخانه ها در مکان های مناسب احداث شوند تا موجب ارتقای بهره وری تولید و از سوی دیگر هزینه های تولید در واحد سطح را کاهش دهند.
وی استفاده بهینه از منابع و نهادهای تولید، کاهش ریسک تولید در کشت های گلخانه ای به دلیل محیط کنترل شده، کاهش هشت تا 10 برابری مصرف آب به نسبت میزان محصول تولیدی در مقایسه با کشت در فضای باز، افزایش 10 تا 12 برابر تولیدات در کشت های گلخانه ای،امکان تولید محصولات خارج از فصل و افزایش مدت برداشت محصولات را از جمله مزایا این نوع کشت عنوان کرد.
آشوری با اشاره به اینکه همه مزایای کشت های گلخانه ای در یک زنجیره با هم مرتبط هستند گفت: کاهش هزینه های تولید به ازای هر کیلوگرم محصول و افزایش بازدهی اقتصادی نسبت به فضای باز، ایجاد گردش مالی دائمی در طول سال برای تولید کننده، امکان تولیدات محصول با کیفیت و مطابق با استانداردهای صادراتی، اشتغالزایی پایدار برای نیروهای انسانی و همچنین فعال شدن صنایع مرتبط جانبی نظیر کارخانجات و کارگاه های ساخت قطعات فلزی از جمله مزایای دیگر کشت های گلخانه ای است.
** تولید در کشت های گلخانه ای دائمی است
وی با اشاره به اینکه ایجاد گردش مالی دائمی در کشت های گلخانه ای رخ می دهد گفت: در کشت های گلخانه ای می توانیم در 12 ماه سال تولید داشته باشیم اما در فضای باز به خاطر گرما و یا سرما نمی توانیم تولید داشته باشیم.
آشوری افزود: در کشت های گلخانه ای به دلیل کنترل محیط و بسته بودن فضا دما، نور، رطوبت، شرایط محیطی جوی، باران ، برف و سیل به راحتی کنترل می شود.
مجری طرح توسعه گلخانه های جهاد کشاورزی استان کرمان افزود: در کشت های گلخانه ای به دلیل تولید و عملکرد مناسب حتی اگر در یک ماه قیمت فروش محصول ما مناسب نباشد؛ ضربه اقتصادی به کشاورز وارد نمی شود.
**تولید محصولات ارگانیک در کشت های گلخانه ای
وی با بیان اینکه محصولاتی که در کشت های گلخانه ای تولید می شود؛ دارای کیفیت و کمیت هستند تصریح کرد: در این نوع کشت به راحتی محصول سالم و ارگانیک تولید می شود چه بسا در چندین نقطه از شهرستان های استان این امر در حال انجام است.
آشوری با بیان اینکه این نوع کشت سبب اشتغالزایی پایدار می شود گفت: در کشت های فضای باز که محیط و شرایط جوی کنترل نمی شود قطعاً کارگر و نیروی بازار کار به طور فصلی مشغول به کار هستند اما در کشت های گلخانه ای بسته به نوع محصول برای پنج تا 10 نفر اشتغالزایی ثابت وجود دارد.
مجری طرح توسعه گلخانه های جهاد کشاورزی استان کرمان با اشاره به اینکه در کشت های گلخانه ای صنایع مرتبط نیز فعال می شوند یادآورشد: خوشبختانه در احداث گلخانه بیش از 70 تا 80 درصد تکنولوژی هایی که به کار برده می شود؛ در کشور تولید می شوند و به یک مرز خودکفایی در این نوع کشت ها رسیده ایم و عملاً ما نیازی به کشورهای دیگر در این امر نداریم.
**صدور مجوز گلخانه های مقیاس کوچک توسط سازمان جهاد کشاورزی
وی از صدور مجوز گلخانه های مقیاس کوچک توسط سازمان جهاد کشاورزی خبرداد و گفت: فارغ التحصیلان رشته های کشاورزی می توانند نسبت به احداث گلخانه و دریافت تسهیلات از بانک های عامل اقدام کنند و این امر به ایجاد فرصت های خود اشتغالی به ویژه در خانوارهای روستایی و رونق تولید در سالجاری کمک می کند.
**مهندسی بودن فرایند تولید از احداث تا بهره برداری در کشت های گلخانه ای
رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان نیز با اشاره به وضعیت کشاورزی ایران گفت: کشورمان دارای کشاورزی سنتی و معیشتی است و عوامل متعددی از جمله خردمالکین، کشاورزان کم سواد، بی سواد و عدم اعتقاد بهره برداران به استفاده از دانش فنی در این امر دخیل هستند.
محسن کمال الدینی با اشاره به اینکه براساس این نقاط ضعفی که در وضعیت کشاورزی دیده شد؛ قانون گذار در تیرماه سال 80 تصمیم به تاسیس سازمان صنفی و تخصصی بخش کشاورزی به نام سازمان نظام مهندسی کشاورزی منابع طبیعی گرفت افزود: اهداف زیادی برای این سازمان از جمله مهم ترین آن افزایش ضریب نفوذ دانش در بخش و خروج از کشاورزی سنتی و معیشتی و ورود به کشاورزی مدرن دیده شده است.
وی ادامه داد: از تولد این سازمان تاکنون حدود 15 سال می گذرد و ظرفیت های قانونی از جمله قانون افزایش بهره وری بخش کشاورزی و قانون جامع نظام دامپروری، گلخانه ای و سایر موارد دیده شده است.
رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان بیان داشت: یکی از دلایلی که وزارت جهاد کشاورزی صدور مجوزها و پروانه ها را به این سازمان واسپاری کرد؛ بحث مهندسی نمودن فرایند تولید است.
***ساز و کار صدور مجوز کشت های گلخانه ای
کمال الدینی گفت: متقاضیانی که به دنبال سرمایه گذاری در زمینه کشت گلخانه ای هستند، ابتدا باید به سازمان نظام مهندسی مراجعه و کارشناسانی که در حوزه جانمایی فعالیت دارند؛ زمین را کارشناسی و نقشه زمین را تهیه و تحویل مهندسین سازمان نظام مهندسی دهند.
وی افزود: مهندسین مشاور نیز وظیفه تهیه طرح توجیهی، فنی، اقتصادی و نوع سازه را برعهده دارند و سازه را براساس توپوگرافی زمین و وزش بادهای غالب منطقه و موقعیت آب و هوایی منطقه و سایر عواملی که دخیل هستند؛ تهیه می کنند.
رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان ادامه داد: بعد از آن نقشه طرح به مهندس ناظر بر سازه تحویل داده می شود و برای ساخت سازه کشاورزان باید از بین پیمانکاران تایید صلاحیت سازمان انتخاب کنند تا سازه های غیراستاندارد در این زمینه ساخته نشود.
وی بیان داشت: در همه مراحل نظارت انجام می شود و سازه به اتمام می رسد و پروانه توسط سازمان صادر و یک مسئول فنی از بین دانش آموختگان رشته کشاورزی و گرایش ها به گلخانه دار معرفی می شود تا وظیفه نظارت بر مراحل کاشت، داشت و برداشت را برعهده بگیرد و مهندسی بودن فرایند تولید از احداث تا بهره برداری پیش می رود.
کمال الدینی با بیان اینکه ستادی برای رفع موانع تولید تشکیل شده است گفت: تمام تلاش سازمان نظام مهندسی و جهاد کشاورزی کاهش این موانع است که امیدواریم شاهد رونق خوبی در حوزه کشاورزی باشیم.
***بخش دولتی کارآمد و علمی در بخش کشاورزی پیش نرفته است
فعال بخش کشاورزی استان کرمان نیز در این میزگرد گفت: در تمام دنیا بخش خصوصی، دولتی و نظام های صنفی در اقتصاد کشور نقش خودشان را ایفا می کنند و سیستم از پایین به بالا براساس ضرورت به وجود می آید اما متاسفانه کشاورزی ایران برعکس از بخش دولتی و از بالا به پایین ایجاد و همه تصمیمات در پشت درهای بسته گرفته به پایین اعمال می شود.
مهنوش ذکایی افزود: بخش دولتی کارآمد و علمی در حوزه کشاورزی پیش نرفته و نتیجه آن از بین رفتن منابع آبی شده است.
وی با اشاره به تاریخچه کشاورزی کرمان افزود: در زمان های گذشته بخش کشاورزی کرمان از اطراف و کوهپایه ها با استفاده از قنوات بوده است و در آن زمان نیز مسیر ترانزیتی کرمان در اقتصاد تاثیرگذار بود که در این میان تبدیل شدن راههای زمینی به دریایی به اقتصاد استان نیز آسیب وارد کرد.
وی که از سال 1379 در بخش گلخانه های کشاورزی فعالیت دارد گفت: بدون مطالعه به استفاده از آب های زیر زمینی روی آورده ایم و در 40 سال اخیر 400 درصد صدور مجوز استفاده از منابع زیرزمینی داده شد.
ذکایی ادامه داد: کشاورزی در شهرستان های سیرجان، رفسنجان و جیرفت زیاد شد و ورودی و خروجی آب یکسان نیست زیرا بارندگی 150 میلی متری را داریم.
وی ادامه داد: طی15 سال گذشته 30 درصد از باغات ایران شامل مرکبات، نخیلات و پسته در کرمان فعال بود که متاسفانه برای آبیاری، آب را از اعماق 150 تا 200کیلومتری بالا آوردیم در حالی که EC آن از آب دریاها نیز بیشتر بود و به گفته کارشناسان آب زمین را نگرفتیم بلکه خون زمین را گرفتیم و این امر بدون مطالعه سبب شد از باغبانی به سمت کشت گلخانه ای روی بیاوریم.
*** امیدهای ناامید تولیدکنندگان
فعال بخش کشاورزی استان کرمان با اشاره به اینکه در ابتدا راه اندازی واحد تولیدی امیدهای زیادی به اصناف داده می شود اما در دراز مدت کپی برداری از بروکراسی اداری است گفت: تولیدکننده برای اخذ مجوز مجبور است به نظام های صنفی مراجعه کند.
وی تصریح کرد: باید بدون غرض مطالعات را در حوزه گلخانه ها انجام دهیم و کار علمی از پایین به بالا انجام شود تا دوباره با تجربه تلخ باغی روبرو نشویم.
***مشکل اصلی کشاورزان شمال کرمان عدم بازار فروش محصولات گلخانه ای
ذکایی با بیان اینکه اولین مشکل در بحث تولید بازار است که باید بازار محصول را داشته باشیم و بعد محصول را تولید کنیم گفت: شهرستان کرمان، بازار جیرفت را در کنار خودش دارد و هزینه های تولید در شهرستان جیرفت به دلیل طبیعی بودن فضای گلخانه ای پایین تر است اما در کرمان برای تولید محصولات گلخانه ای در زمستان هزینه سوخت نیز به سایر هزینه ها اضافه می شود و قیمت تمام شده محصول افزایش می یابد.
وی مشکل اصلی گلخانه داران شمال استان کرمان را عدم وجود بازار فروش محصول دانست و گفت: حجم عظیم بازارهای جیرفت قیمت های کرمان را متفاوت و تولید کرمان را غیراقتصادی می کند.
فعال بخش کشاورزی استان کرمان وثیقه های سنگین برای اخذ تسهیلات در حوزه کشاورزی را از دیگر مشکلات فارغ التحصیلان این رشته عنوان و تصریح کرد: فارغ التحصیلان اگر پولی داشتند؛ کار دلالی می کردند که درآمد آن بیشتر از تولید بود و کار خود را با سود و اطمینان بیشتر انجام می دادند.
وی افزود: بسیاری از فارغ التحصیلان با این وثیقه های سنگین نمی توانند؛ تسهیلات را دریافت کنند و این سرمایه جذب افرادی می شود که این وثیقه ها را دارند و در نهایت سرمایه جذب بخش کشاورزی نمی شود و در سایر حوزه ها سرمایه گذاری می شوند.
***اصول علمی در حوزه کشاورزی ضعیف است
ذکایی با بیان اینکه بکار گیری اصول علمی در حوزه کشاورزی ضعیف است بیان داشت: به جای استفاده از آزمون و خطا می توانیم از سایر نتیجه های گذشته استفاده کنیم و حتی با علم سایر کشورها می توان آزمون و خطا را حذف کرد.
فعال بخش کشاورزی کرمان با بیان اینکه محیط گلخانه های کشاورزی به این دلیل کنترل شده که هر روز فضای گلخانه رصد می شود گفت: محیط های گلخانه ای در دوره کارنس های پایین سم پاشی می شوند.
وی با بیان اینکه فارغ التحصیلان حوزه کشاورزی برای فعالیت در حوزه گلخانه ای از مطالعات 20 ساله فارغ التحصیلان قبلی استفاه کنند گفت: استان کرمان شرایط خوبی را برای کشت های گلخانه ای دارد و کارهای مطالعاتی باید از بخش های دولتی و گلخانه داران انجام شود.
امروزه دنیا به سمت توسعه کشت گلخانه ای مدرن گام برداشته است و کشاورزان به این مهم رسیده اند که با توسعه کشت های گلخانه ای کنترل شده نه تنها از هدر رفت آب جلوگیری کرده بلکه می توانند محصول بیشتری تولید و اقتصاد خانواده خود را به حد مطلوبی تقویت کنند اما توسعه این فضاهای کنترل شده نیازمند حمایت ویژه مسئولان در این بخش است.
9895/3029/ 5054
انتهای پیام استفاده از روش کشت گلخانه ای از جمله راهکارهایی است که در سال های اخیر مورد توجه کارشناسان قرار گرفته و آنان اعتقاد دارند در صورت توسعه این روش می توان بسیاری از تنش های محیطی وارد شده به محصولات کشاورزی تولید شده در این استان را کاهش داد.
کشت گلخانه ای در واقع نمادی از عبور کشاورزی سنتی به علمی است که صرفه جویی، اشتغالزایی، استفاده از حداقل زمین برای تولید محصول، افزایش کارایی مصرف آب، افزایش تولید برنامه ریزی شده، قابلیت کنترل محصول و آفات، تولید و تنوع محصول به صورت خارج از فصل، تنظیم برنامه کشت مطابق نیاز بازار از جمله مهم ترین مزایای آن اعلام شده است.
خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا)برای آشنایی بیشتر با کشاورزی این دیار و شناخت چالش های پیش روی آن، میزگرد بررسی مزایا و معایب کشت های گلخانه ای و تاثیر این نوع کشت بر میزان مصرف آب و اقتصاد را با حضور محمدرضا پورخاتون معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان،مهدی آشوری مجری طرح توسعه گلخانه های جهاد کشاورزی استان ، محسن کمال الدینی رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان و مهنوش ذکایی کشاورز نمونه و گلخانه دار با سابقه شمال کرمان، برگزار کرد.
*حفظ کشاورزی کرمان با کشت های گلخانه ای
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان با اشاره به اینکه ما در کشور به غیر از امسال 18 سال سابقه خشکسالی را تجربه کرده ایم افزود: البته نباید به این موضوع خوش بین باشیم که امسال تَر سالی است بلکه باید شرایط کشور را به خشک و نیمه خشک تعریف و برنامه ها را در این راستا برنامه ریزی کنیم تا سعی شود از منابع آبی حداکثر استفاده و بهر ه برداری را داشته باشیم.
محمدرضا پورخاتون گفت: بخش خصوصی و دولتی در حوزه کشاورزی به خوبی قدر آب را ندانستند در حالی که کشاورزی نوین در دنیا به سمت کشت های کنترل شده پیش می رود.
وی تصریح کرد: امروزه تغییرات اقلیمی سبب شده که در بسیاری از کشورها برای تولید محصولات باغی به سمت کشت های کنترل شده پیش بروند.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان با اشاره به اینکه محیط کشت های گلخانه ای کنترل شده است ادامه داد: در زمینه کشت گلخانه ای به دلیل راندمان، بهره وری و تغییرات اقلیمی چاره ای نداریم که کشاورزی به این سمت و سو کشیده شود.
پورخاتون تصریح کرد: دنیای جدید کشاورزی به این سمت پیش می رود که بسیاری از محصولات سردسیری و مرکبات در گلخانه ها تولید شوند.
وی با تاکید بر اینکه برای حفظ کشاورزی در استانی مثل کرمان چاره ای نداریم که به دنبال کشت های گلخانه ای پیش برویم افزود: خوشبختانه ایران از منابع طبیعی خوبی از جمله 300 روز آفتابی برخوردار و از محدود کشورهای دنیا است که این شرایط خوب را در زمینه کشاورزی دارد.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان با اشاره به اینکه بیماری ها و آفات یک معضل برای کشورهای اروپایی شده ، گفت: با توجه به آب و هوای کشور، ایران از لحاظ تولیدات محصولات گلخانه ای می تواند، بی نظیر باشد و تصمیماتی در این حوزه اندیشیده شده است.
* کرمان دومین استان گلخانه خیز در سطح کشور
پورخاتون با اشاره به اینکه کشت گلخانه ای برای نخستین بار در شهرستان گلباف استان کرمان در سال 73 انجام شد افزود: یکی از مشکلات در آن سال بحث بازار محصولات بود که برای گلخانه داران مشکل ایجاد کرد.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان با بیان اینکه استان کرمان رتبه دوم کشور را در حوزه کشت گلخانه ای دارد ادامه داد: این استان دارای 2هزار و 400 هکتار کشت گلخانه ای در سطح کشور است.
**مزایای کشت های گلخانه ای
پورخاتون با اشاره به مزایای کشت گلخانه ای گفت: کشاورزی از طریق توسعه کمی پیش نمی رود بلکه باید کیفیت کار را بالا برود در نتیجه کشت گلخانه ای در بحث بهره وری نقش اول را دارد.
وی تولید محصول خارج از فصل را از دیگر مزیت های کشت گلخانه ای عنوان کرد و افزود: هزینه ها در حوزه تولید گلخانه ای کمتر از محیط باز است و گلخانه داران گردش مالی سالانه دارند در حالی که در کشت های باغی این چنین نیست.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان اشتغالزایی را در کشت های گلخانه ای از دیگر مزایای این نوع کشت دانست و گفت: به ازای هر هکتار 10 نفر مشغول به کار می شوند.
پورخاتون با بیان اینکه با انجام کشت های گلخانه ای بسیاری از شرکت های صادراتی در این زمینه نیز فعال می شوند، بیان داشت: در بسیاری از مناطق استان شرایط خوبی برای تولید محصول گلخانه ای وجود دارد اما تغییر کابری برای کشاورزان بسیار مشکل است.
**کرمان گلخانه طبیعی ایران
وی با توسعه کشت گلخانه ای در سطح استان کرمان تاکید کرد و گفت: برای توسعه کشت های گلخانه ای در شهرستان ها برنامه هایی اتخاذ شده تا سرمایه گذاران به این سمت سوق داده شوند.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان یادآورشد: شهرستان های بم، جیرفت و شهداد محیط گلخانه ای طبیعی دارند و الگوی کشت در گلخانه ها باید به سمتی پیش برود که تمام محصولات کشت شود و تنها به کشت خیارسبز و گوجه اختصاص نداشته باشد.
**سرانه تولید گلخانه ها به کشورهای دیگر سرریز شود
پورخاتون با اشاره به اینکه برای حل شدن بازار محصولات گلخانه ای باید سرانه تولید به کشورهای دیگر سرریز شود گفت: باید تولید محصولات گلخانه ای را در سطح استان به حد قابل قبولی برسانیم تا بازرگانی که می خواهد، قراردادی منعقد کند خیالش از تولید محصول راحت باشد، پس باید سطح زیرکشت گلخانه ای توسعه داده شود.
وی با بیان اینکه با توجه به شرایط اقتصادی کشور در حال حاضر هیچ درآمدی به اندازه کشت گلخانه ای در حوزه کشاورزی مقرون به صرفه نیست تاکید کرد: متاسفانه مردم بحث کشت های گلخانه ای را جدی نگرفته اند و باید در این زمینه اطلاع رسانی بیشتری انجام شود.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان تصریح کرد: برغم اینکه دومین استان در حوزه کشت های گلخانه ای هستیم، مدرسی که بتواند آموزش های نوین این حوزه را ارائه دهد، وجود ندارد.
پورخاتون با اشاره به اینکه سیاست های کلان باید در حوزه کار معنی دار شود گفت: اقتصاد ما نفتی بوده و در حال حاضر چاره ای نیست که از همه فرصت های اقتصادی در کشور استفاده کنیم و باید در حوزه کشت های گلخانه ای حمایت های ویژه ای شود تا کشاورز بتواند کشت خود را به این سمت و سو سوق دهد.
وی با بیان این مطلب که در زمینه ترانزیت محصولات کشاورزی مشکل داریم گفت: محصولات کشاورزی در برخی کشور های همسایه از جمله ترکیه به صورت رایگان ترانزیت می شود که این امر علاوه بر حمایت کشاورز سبب شده محصول کشاورزی مناطق مختلف به سایر کشورها معرفی شود.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان با بیان اینکه کشاورزی را نمی توانیم تعطیل کنیم تصریح کرد: باید کشاورزان را در بخش گلخانه ها حمایت کرد.
**کشت گلخانه ای در حوزه کشاورزی توجیه اقتصادی دارد
مجری طرح توسعه گلخانه های جهاد کشاورزی استان کرمان نیز گفت: مهم ترین امری که کشاورزان را به سمت کشت های گلخانه ای تشویق می کند؛ بحث بهره وری از آب است.
مهدی آشوری با اشاره به اینکه کشت گلخانه ای در حوزه کشاورزی توجیه اقتصادی دارد تصریح کرد: دوره بازگشت سرمایه در کشت های گلخانه ای حداکثر سه سال و در حال حاضر سرمایه گذاری اولیه برای ساخت گلخانه حدود 2میلیارد تومان است.
وی با اشاره به تفاوت کشت های گلخانه ای نسبت به کشت های رو باز گفت: در شرایط خشکسالی و تَر سالی باید به سمت کشت های گلخانه ای پیش برویم زیرا محیط کشت های گلخانه ای کنترل شده است ما می توانیم عملکرد را در واحد سطح را افزایش دهیم.
مجری طرح توسعه گلخانه های جهاد کشاورزی استان کرمان ادامه داد: در کشت های گلخانه ای به دلیل محیط کنترل شده محصولات سالم و ارگانیگ هستند و آفات و بیماری ها را راحت تر می توان با وسایل غیرشیمیایی یا بیولوژیک کنترل کرد.
** تشکیل اتحادیه گلخانه داران در کرمان برای بازار محصولات
وی با اشاره به بازار محصولات گلخانه ای خاطرنشان کرد: در فروردین ماه امسال هفت تعاونی فعال گلخانه ای در شهرستان کرمان اتحادیه گلخانه داران را تشکیل دادند تا از این طریق یک برنامه ریزی برای بازار محصولات شود این طرح در شهرستان های زرند و نرماشیر در گذشته اجرایی شده و نتیجه داده است.
** مقایسه کشت های گلخانه ای با باغات
مجری طرح توسعه گلخانه های جهاد کشاورزی استان کرمان با اشاره به کشت های گلخانه ای و اهمیت و مزایای آن گفت: کشور ایران دارای اقلیمی خشک و نیمه خشک بوده و آب برای تولید محصولات کشاورزی یک عنصر تعیین کننده و مهم به شمار می آید.
وی گفت: کمبود آب در سطح باغات و مزارع طی فصل رشد گیاه اثرات چشمگیری در تولید میزان محصولات به ویژه محصولات سبزی و صیفی دارد که اصولاً نیاز آبی بالایی دارند و در فصل گرما تولید می شوند.
آشوری تصریح کرد: با بررسی های انجام شده سطح اشغال زمین در فضای باز حدود 10 برابر گلخانه ها است و میزان مصرف آب به ازای تولید محصول حدود 12 برابر بیشتر از فضای گلخانه ای است.
وی ادامه داد: یک هکتار فضای گلخانه ای در کشاورزی برابر 10 هکتار در محیط کشت فضای باز عمل می کند که میزان مصرف آب نیز به همین میزان در کشت های گلخانه ای کاهش می یابد.
مجری طرح توسعه گلخانه های جهاد کشاورزی استان کرمان افزود: این بدین معنی است که در فضای باز به طور متوسط 15 هزار مترمکعب برای تولید33 تن محصول مصرف می شود در حالی که با همین میزان آب در کشت های گلخانه ای ما می توانیم 400 تن محصول تولید کنیم که 12 برابر فضای باز است.
**افزایش 10 تا 12 برابر تولیدات در کشت های گلخانه ای
آشوری تصریح کرد: نگاه ملی با اتکا به شالوده کارشناسی ایجاب می کند که گلخانه ها در مکان های مناسب احداث شوند تا موجب ارتقای بهره وری تولید و از سوی دیگر هزینه های تولید در واحد سطح را کاهش دهند.
وی استفاده بهینه از منابع و نهادهای تولید، کاهش ریسک تولید در کشت های گلخانه ای به دلیل محیط کنترل شده، کاهش هشت تا 10 برابری مصرف آب به نسبت میزان محصول تولیدی در مقایسه با کشت در فضای باز، افزایش 10 تا 12 برابر تولیدات در کشت های گلخانه ای،امکان تولید محصولات خارج از فصل و افزایش مدت برداشت محصولات را از جمله مزایا این نوع کشت عنوان کرد.
آشوری با اشاره به اینکه همه مزایای کشت های گلخانه ای در یک زنجیره با هم مرتبط هستند گفت: کاهش هزینه های تولید به ازای هر کیلوگرم محصول و افزایش بازدهی اقتصادی نسبت به فضای باز، ایجاد گردش مالی دائمی در طول سال برای تولید کننده، امکان تولیدات محصول با کیفیت و مطابق با استانداردهای صادراتی، اشتغالزایی پایدار برای نیروهای انسانی و همچنین فعال شدن صنایع مرتبط جانبی نظیر کارخانجات و کارگاه های ساخت قطعات فلزی از جمله مزایای دیگر کشت های گلخانه ای است.
** تولید در کشت های گلخانه ای دائمی است
وی با اشاره به اینکه ایجاد گردش مالی دائمی در کشت های گلخانه ای رخ می دهد گفت: در کشت های گلخانه ای می توانیم در 12 ماه سال تولید داشته باشیم اما در فضای باز به خاطر گرما و یا سرما نمی توانیم تولید داشته باشیم.
آشوری افزود: در کشت های گلخانه ای به دلیل کنترل محیط و بسته بودن فضا دما، نور، رطوبت، شرایط محیطی جوی، باران ، برف و سیل به راحتی کنترل می شود.
مجری طرح توسعه گلخانه های جهاد کشاورزی استان کرمان افزود: در کشت های گلخانه ای به دلیل تولید و عملکرد مناسب حتی اگر در یک ماه قیمت فروش محصول ما مناسب نباشد؛ ضربه اقتصادی به کشاورز وارد نمی شود.
**تولید محصولات ارگانیک در کشت های گلخانه ای
وی با بیان اینکه محصولاتی که در کشت های گلخانه ای تولید می شود؛ دارای کیفیت و کمیت هستند تصریح کرد: در این نوع کشت به راحتی محصول سالم و ارگانیک تولید می شود چه بسا در چندین نقطه از شهرستان های استان این امر در حال انجام است.
آشوری با بیان اینکه این نوع کشت سبب اشتغالزایی پایدار می شود گفت: در کشت های فضای باز که محیط و شرایط جوی کنترل نمی شود قطعاً کارگر و نیروی بازار کار به طور فصلی مشغول به کار هستند اما در کشت های گلخانه ای بسته به نوع محصول برای پنج تا 10 نفر اشتغالزایی ثابت وجود دارد.
مجری طرح توسعه گلخانه های جهاد کشاورزی استان کرمان با اشاره به اینکه در کشت های گلخانه ای صنایع مرتبط نیز فعال می شوند یادآورشد: خوشبختانه در احداث گلخانه بیش از 70 تا 80 درصد تکنولوژی هایی که به کار برده می شود؛ در کشور تولید می شوند و به یک مرز خودکفایی در این نوع کشت ها رسیده ایم و عملاً ما نیازی به کشورهای دیگر در این امر نداریم.
**صدور مجوز گلخانه های مقیاس کوچک توسط سازمان جهاد کشاورزی
وی از صدور مجوز گلخانه های مقیاس کوچک توسط سازمان جهاد کشاورزی خبرداد و گفت: فارغ التحصیلان رشته های کشاورزی می توانند نسبت به احداث گلخانه و دریافت تسهیلات از بانک های عامل اقدام کنند و این امر به ایجاد فرصت های خود اشتغالی به ویژه در خانوارهای روستایی و رونق تولید در سالجاری کمک می کند.
**مهندسی بودن فرایند تولید از احداث تا بهره برداری در کشت های گلخانه ای
رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان نیز با اشاره به وضعیت کشاورزی ایران گفت: کشورمان دارای کشاورزی سنتی و معیشتی است و عوامل متعددی از جمله خردمالکین، کشاورزان کم سواد، بی سواد و عدم اعتقاد بهره برداران به استفاده از دانش فنی در این امر دخیل هستند.
محسن کمال الدینی با اشاره به اینکه براساس این نقاط ضعفی که در وضعیت کشاورزی دیده شد؛ قانون گذار در تیرماه سال 80 تصمیم به تاسیس سازمان صنفی و تخصصی بخش کشاورزی به نام سازمان نظام مهندسی کشاورزی منابع طبیعی گرفت افزود: اهداف زیادی برای این سازمان از جمله مهم ترین آن افزایش ضریب نفوذ دانش در بخش و خروج از کشاورزی سنتی و معیشتی و ورود به کشاورزی مدرن دیده شده است.
وی ادامه داد: از تولد این سازمان تاکنون حدود 15 سال می گذرد و ظرفیت های قانونی از جمله قانون افزایش بهره وری بخش کشاورزی و قانون جامع نظام دامپروری، گلخانه ای و سایر موارد دیده شده است.
رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان بیان داشت: یکی از دلایلی که وزارت جهاد کشاورزی صدور مجوزها و پروانه ها را به این سازمان واسپاری کرد؛ بحث مهندسی نمودن فرایند تولید است.
***ساز و کار صدور مجوز کشت های گلخانه ای
کمال الدینی گفت: متقاضیانی که به دنبال سرمایه گذاری در زمینه کشت گلخانه ای هستند، ابتدا باید به سازمان نظام مهندسی مراجعه و کارشناسانی که در حوزه جانمایی فعالیت دارند؛ زمین را کارشناسی و نقشه زمین را تهیه و تحویل مهندسین سازمان نظام مهندسی دهند.
وی افزود: مهندسین مشاور نیز وظیفه تهیه طرح توجیهی، فنی، اقتصادی و نوع سازه را برعهده دارند و سازه را براساس توپوگرافی زمین و وزش بادهای غالب منطقه و موقعیت آب و هوایی منطقه و سایر عواملی که دخیل هستند؛ تهیه می کنند.
رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان ادامه داد: بعد از آن نقشه طرح به مهندس ناظر بر سازه تحویل داده می شود و برای ساخت سازه کشاورزان باید از بین پیمانکاران تایید صلاحیت سازمان انتخاب کنند تا سازه های غیراستاندارد در این زمینه ساخته نشود.
وی بیان داشت: در همه مراحل نظارت انجام می شود و سازه به اتمام می رسد و پروانه توسط سازمان صادر و یک مسئول فنی از بین دانش آموختگان رشته کشاورزی و گرایش ها به گلخانه دار معرفی می شود تا وظیفه نظارت بر مراحل کاشت، داشت و برداشت را برعهده بگیرد و مهندسی بودن فرایند تولید از احداث تا بهره برداری پیش می رود.
کمال الدینی با بیان اینکه ستادی برای رفع موانع تولید تشکیل شده است گفت: تمام تلاش سازمان نظام مهندسی و جهاد کشاورزی کاهش این موانع است که امیدواریم شاهد رونق خوبی در حوزه کشاورزی باشیم.
***بخش دولتی کارآمد و علمی در بخش کشاورزی پیش نرفته است
فعال بخش کشاورزی استان کرمان نیز در این میزگرد گفت: در تمام دنیا بخش خصوصی، دولتی و نظام های صنفی در اقتصاد کشور نقش خودشان را ایفا می کنند و سیستم از پایین به بالا براساس ضرورت به وجود می آید اما متاسفانه کشاورزی ایران برعکس از بخش دولتی و از بالا به پایین ایجاد و همه تصمیمات در پشت درهای بسته گرفته به پایین اعمال می شود.
مهنوش ذکایی افزود: بخش دولتی کارآمد و علمی در حوزه کشاورزی پیش نرفته و نتیجه آن از بین رفتن منابع آبی شده است.
وی با اشاره به تاریخچه کشاورزی کرمان افزود: در زمان های گذشته بخش کشاورزی کرمان از اطراف و کوهپایه ها با استفاده از قنوات بوده است و در آن زمان نیز مسیر ترانزیتی کرمان در اقتصاد تاثیرگذار بود که در این میان تبدیل شدن راههای زمینی به دریایی به اقتصاد استان نیز آسیب وارد کرد.
وی که از سال 1379 در بخش گلخانه های کشاورزی فعالیت دارد گفت: بدون مطالعه به استفاده از آب های زیر زمینی روی آورده ایم و در 40 سال اخیر 400 درصد صدور مجوز استفاده از منابع زیرزمینی داده شد.
ذکایی ادامه داد: کشاورزی در شهرستان های سیرجان، رفسنجان و جیرفت زیاد شد و ورودی و خروجی آب یکسان نیست زیرا بارندگی 150 میلی متری را داریم.
وی ادامه داد: طی15 سال گذشته 30 درصد از باغات ایران شامل مرکبات، نخیلات و پسته در کرمان فعال بود که متاسفانه برای آبیاری، آب را از اعماق 150 تا 200کیلومتری بالا آوردیم در حالی که EC آن از آب دریاها نیز بیشتر بود و به گفته کارشناسان آب زمین را نگرفتیم بلکه خون زمین را گرفتیم و این امر بدون مطالعه سبب شد از باغبانی به سمت کشت گلخانه ای روی بیاوریم.
*** امیدهای ناامید تولیدکنندگان
فعال بخش کشاورزی استان کرمان با اشاره به اینکه در ابتدا راه اندازی واحد تولیدی امیدهای زیادی به اصناف داده می شود اما در دراز مدت کپی برداری از بروکراسی اداری است گفت: تولیدکننده برای اخذ مجوز مجبور است به نظام های صنفی مراجعه کند.
وی تصریح کرد: باید بدون غرض مطالعات را در حوزه گلخانه ها انجام دهیم و کار علمی از پایین به بالا انجام شود تا دوباره با تجربه تلخ باغی روبرو نشویم.
***مشکل اصلی کشاورزان شمال کرمان عدم بازار فروش محصولات گلخانه ای
ذکایی با بیان اینکه اولین مشکل در بحث تولید بازار است که باید بازار محصول را داشته باشیم و بعد محصول را تولید کنیم گفت: شهرستان کرمان، بازار جیرفت را در کنار خودش دارد و هزینه های تولید در شهرستان جیرفت به دلیل طبیعی بودن فضای گلخانه ای پایین تر است اما در کرمان برای تولید محصولات گلخانه ای در زمستان هزینه سوخت نیز به سایر هزینه ها اضافه می شود و قیمت تمام شده محصول افزایش می یابد.
وی مشکل اصلی گلخانه داران شمال استان کرمان را عدم وجود بازار فروش محصول دانست و گفت: حجم عظیم بازارهای جیرفت قیمت های کرمان را متفاوت و تولید کرمان را غیراقتصادی می کند.
فعال بخش کشاورزی استان کرمان وثیقه های سنگین برای اخذ تسهیلات در حوزه کشاورزی را از دیگر مشکلات فارغ التحصیلان این رشته عنوان و تصریح کرد: فارغ التحصیلان اگر پولی داشتند؛ کار دلالی می کردند که درآمد آن بیشتر از تولید بود و کار خود را با سود و اطمینان بیشتر انجام می دادند.
وی افزود: بسیاری از فارغ التحصیلان با این وثیقه های سنگین نمی توانند؛ تسهیلات را دریافت کنند و این سرمایه جذب افرادی می شود که این وثیقه ها را دارند و در نهایت سرمایه جذب بخش کشاورزی نمی شود و در سایر حوزه ها سرمایه گذاری می شوند.
***اصول علمی در حوزه کشاورزی ضعیف است
ذکایی با بیان اینکه بکار گیری اصول علمی در حوزه کشاورزی ضعیف است بیان داشت: به جای استفاده از آزمون و خطا می توانیم از سایر نتیجه های گذشته استفاده کنیم و حتی با علم سایر کشورها می توان آزمون و خطا را حذف کرد.
فعال بخش کشاورزی کرمان با بیان اینکه محیط گلخانه های کشاورزی به این دلیل کنترل شده که هر روز فضای گلخانه رصد می شود گفت: محیط های گلخانه ای در دوره کارنس های پایین سم پاشی می شوند.
وی با بیان اینکه فارغ التحصیلان حوزه کشاورزی برای فعالیت در حوزه گلخانه ای از مطالعات 20 ساله فارغ التحصیلان قبلی استفاه کنند گفت: استان کرمان شرایط خوبی را برای کشت های گلخانه ای دارد و کارهای مطالعاتی باید از بخش های دولتی و گلخانه داران انجام شود.
امروزه دنیا به سمت توسعه کشت گلخانه ای مدرن گام برداشته است و کشاورزان به این مهم رسیده اند که با توسعه کشت های گلخانه ای کنترل شده نه تنها از هدر رفت آب جلوگیری کرده بلکه می توانند محصول بیشتری تولید و اقتصاد خانواده خود را به حد مطلوبی تقویت کنند اما توسعه این فضاهای کنترل شده نیازمند حمایت ویژه مسئولان در این بخش است.
9895/3029/ 5054
کپی شد
