یکی از شاخص های ساده و در عین حال مهم که بیانگر وضعیت ازدواج و طلاق در جامعه است، 'نسبت ازدواج به طلاق' است که نشان می دهد در یک مدت زمان مشخص، به ازای چند ازدواج یک طلاق صورت گرفته است.
این نسبت اکنون در کشور 3.5 ازدواج در مقابل یک طلاق است اما بنابر آمارهای اداره کل ثبت احوال استان کرمانشاه، در سال 1380 نسبت ازدواج به طلاق در این استان 8.3 بوده یعنی از هر 8.3 ازدواج یک مورد به طلاق کشیده است.
10 سال بعد اما این نسبت به 5.5 کاهش یافته و طبق آخرین آمارها در سال 96 به عدد 3.3 رسیده است یعنی یک طلاق در مقابل هر 3.3 ازدواج.
به عبارت دیگر تعداد طلاق های ثبت شده از سال 80 تاکنون 60 درصد رشد داشته و از سوی دیگر آمار ازدواج هم با کاهش بیش از 11 درصدی همراه بوده است.
این در حالی است که هزاران متولد دهه 60 و اوایل دهه 70 طی سال های اخیر در سن ازدواج قرار گرفته اند و طبعا بیشترین مراجعه به دفاتر عقد و ازدواج استان باید برای آغاز زندگی مشترک باشد نه پایان آن.
سیف الله ابوترابی، سخنگوی سازمان ثبت احوال کشور اردیبهشت 97 اعلام کرد که میزان عمومی طلاق در کشور در سال 96 به ازای هر هزار نفر جمعیت 2.2 بوده است و پنج استانی که بالاترین میزان عمومی طلاق را دارا هستند به ترتیب استان‌های تهران، کرمانشاه، کردستان، قم و گیلان هستند.
این رقم در استان کرمانشاه 2.62 است یعنی میزان عمومی طلاق در استان 42 درصد از میانگین کشوری بیشتر است.
** وضعیت شهرستان های استان
شهر کرمانشاه گرچه 55 درصد جمعیت 2 میلیون نفری استان را در خود جا داده اما طبق آمار سال 95 بیش از 60 درصد طلاق ها در این شهرستان اتفاق افتاده است.
پس از کرمانشاه، شهرستان های اسلام آبادغرب، کنگاور و جوانرود بیشترین تعداد طلاق را دارند اما از نظر نسبت طلاق و ازدواج شهرستان های کنگاور، جوانرود و کرمانشاه به ترتیب با 2.7، 2.9 و 3.1 در رتبه های اول تا سوم استان هستند و درصد پایداری ازدواج در آنها کمتر است.
** ازدواج‌هایی که به اولین سالگرد هم نمی‌رسند
هر چه از کنار هم بودن زن و شوهر می گذرد، آنان کمتر به طلاق فکر می کنند و بیشتر در پی سازگاری و حفظ کیان خانواده هستند.
نکته قابل تامل اینکه بخش زیادی از پیوندهای زناشویی در همان سال یا سال های نخست گسسته می شود طوری که در سال 95 بیش از 17.5 درصد از زوج‌ها موفق به گرفتن جشن اولین سالگرد ازدواج هم نشدند و عمر نزدیک به نیمی از ازدواج‌ها هم هرگز از چهار سال بیشتر نشد.
** احتمال تجرد قطعی زنان طلاق گرفته
خاطره از هم پاشیدن زندگی برای زنان تلخ تر از مردان است و بسیاری از آنان به سختی تن به ازدواج دوم می دهند به طوری که تعداد زنان طلاق گرفته و بی همسر از سال 1385 تا 95 حدود 2.5 برابر شده است.
بسیاری از مردان طلاق گرفته برای ازدواج دوم تمایلی به ازدواج با زنان بیوه ندارند و به سراغ دختران ازدواج نکرده می روند که این واقعیت فرصت ازدواج مجدد از زنان جدا شده را کاهش داده و احتمال تجرد قطعی آنان را بالا برده است.
به گفته علیرضا قبادی، مدیرکل ثبت احوال استان کرمانشاه 'بیشترین گروه سنی طلاق در بین مردان 25 تا 34 سال و در بین زنان 25 تا 29 سال است'.
** چه باید کرد؟
تدوام چندین ساله کاهش آمار ازدواج و صعودی شدن نرخ طلاق در استان کرمانشاه یک معضل چند بعدی است و دلایل متعدد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دارد.
استان کرمانشاه از نظر کسب و کار در رتبه آخر کشور است و نرخ بیکاری آن در 19 سال اخیر 15 بار رکوردار کشور بوده است.
آسیب های اجتماعی کرمانشاه هم گسترده و ریشه دار است و آنچنان که معاون دادستانی مرکز کرمانشاه اعلام کرده، این استان در اعتیاد، حاشیه نشینی، خودکشی، ایدز و... در بین هفت استان اول کشور قرار دارد.
بی شک این مشکلات بزرگ اقتصادی و اجتماعی در سست کردن پایه های زندگی مشترک نقش زیادی دارند اما به نظر می رسد دلایل مهمتر را باید در بخش فرهنگی جستجو کرد بویژه اینکه خانواده ها و مسئولان به عوامل و معیارهای فرهنگی در مراحل مختلف ازدواج کم توجهی می کنند.
به گفته محمدحسین صادقی، دادستان کرمانشاه '20 تا 25 درصد پرونده های ورودی به دستگاه قضایی استان دعواهای زن و شوهری است که بسیاری از آنها با ورود بزرگان خانواده ها و مدارا قابل حل و فصل است.'
همچنین بنابر اعلام معاونت امور اجتماعی اداره کل بهزیستی استان کرمانشاه، 'نداشتن آموزش مهارت های زندگی، دخالت اطرافیان، پایین بودن آستانه تحمل و کمبود مهارت های سازگاری، نداشتن آشنایی با جنس مقابل، ضرب و شتم و خشونت به دلیل نداشتن مهارت گفتگو و مهارت اختلالات عاطفی' از مهمترین مواردی است که منجر به طلاق می شود.
بر این اساس به نظر می رسد برای جلوگیری از سیر نزولی آمار ازدواج و از هم پاشیدن کانون زندگی‌های نوپا، در کنار ضرورت توجه به موضوع اشتغال، مسکن و ساماندهی آسیب های اجتماعی باید آموزش های رفتاری کاربردی و موثر و شیوه های کنترل و مدیریت خشم در استان جدی گرفته شود.
این آموزش ها هم به جای روزهای آخر زندگی مشترک باید پیش از ازدواج که حتی در دوران کودکی، نوجوانی و دانشگاه در قالب های جذاب، موثر و کاربردی ارائه شود.
طبیعی است که اگر برنامه ریزی مناسبی در این زمینه صورت نگیرد، تا چند سال دیگر آمار ازدواج و طلاق به هم می رسند و باید شاهد تبعات خطرناکی بویژه در بخش اجتماعی و فرهنگی بود.
7444/8066
گزارش از عبدالله الماسی
انتهای پیام این نسبت اکنون در کشور 3.5 ازدواج در مقابل یک طلاق است اما بنابر آمارهای اداره کل ثبت احوال استان کرمانشاه، در سال 1380 نسبت ازدواج به طلاق در این استان 8.3 بوده یعنی از هر 8.3 ازدواج یک مورد به طلاق کشیده است.
10 سال بعد اما این نسبت به 5.5 کاهش یافته و طبق آخرین آمارها در سال 96 به عدد 3.3 رسیده است یعنی یک طلاق در مقابل هر 3.3 ازدواج.
به عبارت دیگر تعداد طلاق های ثبت شده از سال 80 تاکنون 60 درصد رشد داشته و از سوی دیگر آمار ازدواج هم با کاهش بیش از 11 درصدی همراه بوده است.
این در حالی است که هزاران متولد دهه 60 و اوایل دهه 70 طی سال های اخیر در سن ازدواج قرار گرفته اند و طبعا بیشترین مراجعه به دفاتر عقد و ازدواج استان باید برای آغاز زندگی مشترک باشد نه پایان آن.
سیف الله ابوترابی، سخنگوی سازمان ثبت احوال کشور اردیبهشت 97 اعلام کرد که میزان عمومی طلاق در کشور در سال 96 به ازای هر هزار نفر جمعیت 2.2 بوده است و پنج استانی که بالاترین میزان عمومی طلاق را دارا هستند به ترتیب استان‌های تهران، کرمانشاه، کردستان، قم و گیلان هستند.
این رقم در استان کرمانشاه 2.62 است یعنی میزان عمومی طلاق در استان 42 درصد از میانگین کشوری بیشتر است.
** وضعیت شهرستان های استان
شهر کرمانشاه گرچه 55 درصد جمعیت 2 میلیون نفری استان را در خود جا داده اما طبق آمار سال 95 بیش از 60 درصد طلاق ها در این شهرستان اتفاق افتاده است.
پس از کرمانشاه، شهرستان های اسلام آبادغرب، کنگاور و جوانرود بیشترین تعداد طلاق را دارند اما از نظر نسبت طلاق و ازدواج شهرستان های کنگاور، جوانرود و کرمانشاه به ترتیب با 2.7، 2.9 و 3.1 در رتبه های اول تا سوم استان هستند و درصد پایداری ازدواج در آنها کمتر است.
** ازدواج‌هایی که به اولین سالگرد هم نمی‌رسند
هر چه از کنار هم بودن زن و شوهر می گذرد، آنان کمتر به طلاق فکر می کنند و بیشتر در پی سازگاری و حفظ کیان خانواده هستند.
نکته قابل تامل اینکه بخش زیادی از پیوندهای زناشویی در همان سال یا سال های نخست گسسته می شود طوری که در سال 95 بیش از 17.5 درصد از زوج‌ها موفق به گرفتن جشن اولین سالگرد ازدواج هم نشدند و عمر نزدیک به نیمی از ازدواج‌ها هم هرگز از چهار سال بیشتر نشد.
** احتمال تجرد قطعی زنان طلاق گرفته
خاطره از هم پاشیدن زندگی برای زنان تلخ تر از مردان است و بسیاری از آنان به سختی تن به ازدواج دوم می دهند به طوری که تعداد زنان طلاق گرفته و بی همسر از سال 1385 تا 95 حدود 2.5 برابر شده است.
بسیاری از مردان طلاق گرفته برای ازدواج دوم تمایلی به ازدواج با زنان بیوه ندارند و به سراغ دختران ازدواج نکرده می روند که این واقعیت فرصت ازدواج مجدد از زنان جدا شده را کاهش داده و احتمال تجرد قطعی آنان را بالا برده است.
به گفته علیرضا قبادی، مدیرکل ثبت احوال استان کرمانشاه 'بیشترین گروه سنی طلاق در بین مردان 25 تا 34 سال و در بین زنان 25 تا 29 سال است'.
** چه باید کرد؟
تدوام چندین ساله کاهش آمار ازدواج و صعودی شدن نرخ طلاق در استان کرمانشاه یک معضل چند بعدی است و دلایل متعدد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دارد.
استان کرمانشاه از نظر کسب و کار در رتبه آخر کشور است و نرخ بیکاری آن در 19 سال اخیر 15 بار رکوردار کشور بوده است.
آسیب های اجتماعی کرمانشاه هم گسترده و ریشه دار است و آنچنان که معاون دادستانی مرکز کرمانشاه اعلام کرده، این استان در اعتیاد، حاشیه نشینی، خودکشی، ایدز و... در بین هفت استان اول کشور قرار دارد.
بی شک این مشکلات بزرگ اقتصادی و اجتماعی در سست کردن پایه های زندگی مشترک نقش زیادی دارند اما به نظر می رسد دلایل مهمتر را باید در بخش فرهنگی جستجو کرد بویژه اینکه خانواده ها و مسئولان به عوامل و معیارهای فرهنگی در مراحل مختلف ازدواج کم توجهی می کنند.
به گفته محمدحسین صادقی، دادستان کرمانشاه '20 تا 25 درصد پرونده های ورودی به دستگاه قضایی استان دعواهای زن و شوهری است که بسیاری از آنها با ورود بزرگان خانواده ها و مدارا قابل حل و فصل است.'
همچنین بنابر اعلام معاونت امور اجتماعی اداره کل بهزیستی استان کرمانشاه، 'نداشتن آموزش مهارت های زندگی، دخالت اطرافیان، پایین بودن آستانه تحمل و کمبود مهارت های سازگاری، نداشتن آشنایی با جنس مقابل، ضرب و شتم و خشونت به دلیل نداشتن مهارت گفتگو و مهارت اختلالات عاطفی' از مهمترین مواردی است که منجر به طلاق می شود.
بر این اساس به نظر می رسد برای جلوگیری از سیر نزولی آمار ازدواج و از هم پاشیدن کانون زندگی‌های نوپا، در کنار ضرورت توجه به موضوع اشتغال، مسکن و ساماندهی آسیب های اجتماعی باید آموزش های رفتاری کاربردی و موثر و شیوه های کنترل و مدیریت خشم در استان جدی گرفته شود.
این آموزش ها هم به جای روزهای آخر زندگی مشترک باید پیش از ازدواج که حتی در دوران کودکی، نوجوانی و دانشگاه در قالب های جذاب، موثر و کاربردی ارائه شود.
طبیعی است که اگر برنامه ریزی مناسبی در این زمینه صورت نگیرد، تا چند سال دیگر آمار ازدواج و طلاق به هم می رسند و باید شاهد تبعات خطرناکی بویژه در بخش اجتماعی و فرهنگی بود.
7444/8066
گزارش از عبدالله الماسی
کپی شد
