رسالت خطیر دامپزشکی در تامین امنیت و سلامت غذایی مردم

به گزارش خبرنگار ایرنا، تأمین سلامت و بهداشت دام از طریق اجرای برنامه های پیشگیری و مبارزه علیه بیماری های دامی، انجام اقدام های لازم در جهت پیشگیری از احتمال سرایت و نفوذ بیماری های واگیر دامی، اجرای برنامه پیشگیری و کنترل علیه بیماری های واگیر غیربومی دامی شایع در استان ها و کشورهای همجوار به منظور جلوگیری از سرایت بیماری های واگیر غیربومی به داخل استان و بررسی بیماری های دامی، شناسایی مناطق آلوده و کانون ها و راه سرایت و طرز انتقال بیماری ها از جمله وظایف دامپزشکی است.
کنترل بهداشتی اماکن دامی، صنایع وابسته به دام و کشتارگاه ها، مراتع، آبشخورها، بازرسی و چگونگی کنترل و نظارت بهداشتی بر مراکز تهیه و عمل آوری و بسته بندی فرآورده های خوراکی و غیرخوراکی دام و همچنین مراکز توزیع و عرضه فرآورده های دامی و انجام اقدام های لازم در زمینه صدور پروانه و مجوزهای بهداشتی تأسیس، بهره برداری و تمدید دامداری ها، مرغداری ها، کشتارگاه ها، سردخانه ها، کارخانه های خوراک دام و طیور، میادین دام، جوجه کشی، استخرهای تکثیر و پرورش ماهی و میگو، زنبورداری و نوغانداری، مراکز و کارگاه های تهیه و عمل آوری و بسته بندی فرآورده های خوراکی و غیرخوراکی دامی در چارچوب ضوابط و مقررات مربوطه از دیگر وظایف این مجموعه است.
استان کرمانشاه با حدود سه میلیون راس گوسفند و بز و 200 هزار راس گاو و گوساله یکی از قطب های دامپروری کشور محسوب می شود که از این تعداد حدود یک میلیون و 150هزار راس دام در اختیار عشایر استان قرار دارد.
سالانه 450 هزار تن محصولات دامی در استان تولید می شود که از این میزان حدود 25 هزار تن آن گوشت قرمز و بیش از 300 هزار تن نیز شیر است.
اکنون یک کشتارگاه صنعتی دام در شهر کرمانشاه و 11 کشتارگاه سنتی و 9 کشتارگاه مرغ در استان فعال است.
یکی از اقدام های چشمگیر دامپزشکی استان کرمانشاه در چند ماه اخیر دفن بهداشتی دام ها و آبزیان تلف شده در جریان زلزله 7.3 ریشتری 21 آبان امسال بود.

**دفن بیش از 10هزار لاشه دام در استان
مدیرکل دامپزشکی استان کرمانشاه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با اشاره به وقوع زلزله اخیر در مناطق غربی استان گفت: پرسنل و اکیپ های دامپزشکی از همان ساعات اولیه وقوع زلزله در مناطق حضور داشتند و در مرحله اول عملیات، پایش و بررسی مناطق آسیب دیده را در دستور کار قرار گرفت.
دکتر نادر پرور افزود: در همین راستا 656 روستا تحت پوشش برنامه پایش و بررسی قرار گرفتند و پس از آن عملیات دفن بهداشتی لاشه های تلف شده دام ها در 371 روستا انجام شد.
او از دفن بهداشتی 10 هزار و 529 راس دام سبک و 424 راس دام سنگین با همکاری و کمک 65 اکیپ دامپزشکی از استان های ایلام، کردستان، لرستان، همدان و کرمانشاه در مناطق زلزله زده استان خبر داد و تصریح کرد: پنج هزار و 300 قطعه طیور تلف شده نیز در این زمینه دفن بهداشتی شد.
وی با اشاره به جمع آوری و دفن بهداشتی 700 هزار قطعه ماهی با وزن تقریبی حدود 250 تن در مزارع تخریب شده پرورش ماهیان سردابی منطقه ریجاب بر اثر زلزله گفت: اقدام های پیشگیری و درمان همچنان در حال انجام است.
وی افزود: تعداد 88 هزار و 658 راس دام سبک و سه هزار و 13 راس دام سنگین از دام های صدمه دیده بر اثر زلزله به صورت کاملا رایگان ویزیت و درمان شده اند.
به گفته او، 289 هزار و 871 متر مربع ضدعفونی، 92 هزار و 44 راس دام و 75 هزار 798 مترمربع جایگاه دام در این مناطق سم پاشی شده اند.
مدیرکل دامپزشکی کرمانشاه با اشاره به تخریب منازل مسکونی و اصطبل های نگهداری دام و همچنین پیش رو بودن فصل گرم سال تصریح کرد: افزایش دما موجب تکثیر و تزاید کنه ها می شود که این خود عامل تهدید کننده ای به منظور شیوع بیماری تب خونریزی دهنده کریمه کنگو خواهد بود.
وی اظهار کرد: این مورد با سم پاشی به موقع قابل کنترل است و انتظار ما از مسئولان ارشد استان برای تامین سلامت مردم در مناطق زلزله زده، تامین اعتبار جهت خرید سم مورد نیاز و سم پاشی آن است.
وی بیان کرد: در زمینه پیشگیری و مبارزه با بیماری های دامی در این مناطق نیز تاکنون 615 هزار و 620 راس دام سبک علیه تب برفکی، آنتروتوکسمیو همچنین یک هزار و 34 راس دام سنگین علیه تب برفکی مایه کوبی شده اند.
زمین لرزه 7.3 ریشتری 21 آبان در 11 کیلومتری بخش ازگله و 32 کیلومتری شهرستان سرپل ذهاب در غرب کرمانشاه 620 کشته و 12 هزار و 386 مصدوم داشته است.
این زلزله به 10 شهرستان و یک هزار و 930 روستای استان کرمانشاه خسارت وارد کرده و براساس ارزیابی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی بیش از 100 هزار واحد مسکونی شهری و روستایی آسیب کلی و جزئی دیده اند.

**انجام بیش از 10 میلیون نوبت واکسیناسیون
مدیرکل دامپزشکی استان کرمانشاه در ادامه اشاره ای به عملکرد این اداره کل در راستای پیشگیری، کنترل و مبارزه با بیماری های مشترک و بیماری های واگیر دامی داشت و گفت: در این خصوص تعداد 10 میلیون و 186 هزار و 870 نوبت واکسیناسیون در یکسال اخیر علیه انواع بیماری های مشترک و دامی انجام شده است.
پرور یکی از دستاوردهای کارکنان دامپزشکی استان را در یک سال گذشته، انجام تست و کشتار دام های بروسلوزی در راستای کنترل بیماری تب مالت عنوان کرد و افزود: این کار با استفاده از اعتبارات سفر رئیس جمهوری به استان انجام شد که در مرحله اول حدود 30 هزار راس دام در روستاهای با آلودگی بالای جمعیت انسانی به بیماری تب مالت تست شدند.
به گفته او، همچنین تعداد یک هزار و 200 راس دام آلوده از جمعیت دامی منطقه حذف شد که خسارت کامل آن به دامداران پرداخت شد.
وی اظهار کرد: همچنین واکسیناسیون دام ها نیز به صورت کامل پوشش داده شده است که طبق اعلام دانشگاه علوم پزشکی تعداد مبتلایان انسانی نسبت به مدت مشابه در سال قبل 19 درصد کاهش داشته است.

**کنترل بیماری تب برفکی در استان
مدیرکل دامپزشکی استان کرمانشاه کنترل بیماری تب برفکی را از دیگر دستاوردهای این اداره کل در سال اخیر برشمرد و افزود: تمام جمعیت دام سبک و سنگین استان در سال 96 به صورت رایگان زیرپوشش واکسیناسیون قرار خواهد گرفت.
وی تصریح کرد: در خصوص بیماری PPR (طاعون نشخوار کنندگان کوچک) با افزایش پوشش واکسیناسیون نتایج بسیار مطلوبی حاصل شده است، به طوری که سال گذشته و 10 ماه سپری شده از سال جاری خوشبختانه کانونی از بیماری در استان مشاهده نشده است.
پرور در ادامه از تولید 600 تن مرغ بدون آنتی بیوتیک در استان در یک سال اخیر خبر داد و افزود: حداکثر طول دوره پرورش در مرغ بدون آنتی بیوتیک 42 روز است و همچنین در طول دوره پرورش از جوجه یک روزه تا زمان کشتار 6 مرحله آزمایش به صورت تصادفی از طرف اداره کل دامپزشکی انجام خواهد شد تا صلاحیت عرضه آن به صورت مرغ بدون آنتی بیوتیک در بازار تایید شود که این خود قدمی رو به جلو در راه رسیدن به اهداف عالیه سازمان دامپزشکی کشور در راستای تولید محصولات سالم تر در جهت اهمیت به سلامت مصرف کنندگان فرآورده های خام پروتئینی است.
پرور از انجام 20 میلیون و 720 هزار و 990 قطعه جوجه ریزی در واحدهای صنعتی تحت پوشش دامپزشکی استان خبر داد و گفت: تعداد 11 هزار و 300 بار بازدید مراقبت و پایش بیماری آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان در سطح استان صورت گرفته است.
مدیرکل دامپزشکی استان کرمانشاه به شهروندان توصیه کرد که از خرید و کشتار غیرمجاز مرغ زنده جدا پرهیز کنند و در صورت مواجهه با هرگونه تلفات طیور، موارد را به سامانه تلفنی 1512 و یا سامانه پیامکی 100010001512 دامپزشکی اطلاع دهند.
وی همچنین به پرورش دهندگان صنعتی طیور توصیه کرد: در طول دوره پرورش به حداکثر سقف بیمه نامه که در گله طیور گوشتی 42 روز، در گله طیور مرغ مادر 64 هفته و در گله طیور مرغ تخم گذار 80 هفته می باشد توجه ویژه داشته باشند.

**نظارت بر فعالیت واحدهای تولید آبزیان
این مقام مسئول در خصوص عملکرد اداره بهداشت و مبارزه با بیماری های آبزیان در استان اعلام کرد: تعداد 772 مورد بازدید از مزارع پرورش آبزیان استان طی یکسال اخیر انجام شده است.
مدیرکل دامپزشکی استان کرمانشاه، تعداد کل نمونه های اخذ شده از مزارع فوق را چهار هزار و 125 و تعداد آزمایش ها بر روی این نمونه ها را 2 هزار و 218 مورد عنوان و تصریح کرد: در سال جدید 2 مورد بیماری VHS و یک مورد بیماری IHN گزارش شده است.
پرور با اشاره به عملکرد اداره نظارت بر بهداشت عمومی اداره کل دامپزشکی استان کرمانشاه از کشف، ضبط و امحاء بیش از 297 تن انواع فرآورده های خام دامی ناسالم در استان در یک ساله اخیر خبر داد و افزود: در یک ساله اخیر تعداد 97 هزار و 516 مورد بازدید و بازرسی از مراکز تهیه، فرآوری و توزیع فرآورده های خام دامی در استان انجام شده است.
وی تعداد موارد غیر بهداشتی کشف شده در این بازدیدها از مراکز عرضه سطح شهرهای استان را 6 هزار و 40 مورد اعلام کرد و بیان داشت: در جریان این بازدیدها 87 تن و 548 کیلوگرم انواع فرآورده های خام دامی ناسالم ضبط و امحاء شد.
او اضافه کرد: تعداد 180 مرکز تهیه، فرآوری وعرضه فرآورده های خام دامی ناسالم نیز به مراجع قضایی معرفی شده که از این تعداد 166 مرکز متخلف نیز با دستور دستگاه قضایی پلمب شدند.

**کشتار 150 هزار راس دام سبک در استان
مدیرکل دامپزشکی کرمانشاه، تعداد کشتار دام سبک در کشتارگاه های استان در یک سال اخیر را 150 هزار و 144 راس دام سبک اعلام کرد و گفت: 34 هزار و 133راس دام سنگین نیز در این کشتارگاه ها در مدت مذکور کشتار شده است.
پرور، همچنین مقدار فرآورده های ضبطی کشتارگاه های دام را 105 تن و 890 کیلوگرم عنوان کرد و افزود: در کشتارگاه های طیور استان نیز توسط بازرسان بهداشتی و شرعی دامپزشکی مقدار 103 تن و 751 کیلوگرم، ضبط و امحاء شده است.

**تایید بیماری آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان در استان کرمانشاه
مدیرکل دامپزشکی استان کرمانشاه در ادامه از تایید سه کانون بیماری آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان در شهرستان دالاهو خبر داد و گفت: در پی نتایج پایش آنفلوانزای فوق حاد پرندگان و گزارش وجود تلفات بیماری در شهرستان دالاهو، اکیپ های واکنش سریع دامپزشکی در منطقه حضور یافته و پس از اخد نمونه و تایید بیماری توسط آزمایشگاه مرکزی دامپزشکی، مقررات بهداشتی و قرنطینه ای را تشدید و با همکاری ادارات ذیربط و خود پرورش دهندگان نسبت به معدوم سازی طیور بیمار اقدام کردند.
پرور با بیان اینکه کانون های بیماری صرفاً در طیور بومی مشاهده شده، گفت: خوشبختانه تاکنون واحدهای صنعتی پرورش طیور درگیر این بیماری نشده اند.
وی همچنین تصریح کرد: تاکنون انتقال این نوع از ویروس بیماری آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان از طیور به انسان گزارش نشده است.
مدیرکل دامپزشکی کرمانشاه از عموم مردم خواست تا از خرید مرغ زنده به طور جدی خودداری کرده و همچنین با اطمینان خاطر مرغ و تخم مرغ مورد نیاز خود را از مراکز معتبر و مجاز تحت نظارت دامپزشکی تهیه کنند.
وی اظهار کرد: پرورش دهندگان صنعتی طیور لازم است با رعایت مسائل بهداشتی قرنطینه ای سلامت مرغداری خود را تضمین کنند.
پرور با تاکید بر لزوم خودداری از شکار پرندگان مهاجر، توصیه کرد که پرورش دهندگان طیور بومی از خرید مرغ بومی از دوره گردها خود داری کرده تا از ابتلای طیور روستایی به بیماری محافظت کنند.
وی اشاره ای هم به روش های انتقال این بیماری داشت و افزود: تماس با پرندگان وحشی و پرندگان آبزی آلوده، تهیه دان از منابع غیرمطمئن بخصوص کانون های آلوده، عدم پاکسازی و ضد عفونی کامل محل نگهداری طیور و... از جمله راه های انتقال این بیماری محسوب می شود.
پرور همچنین شروع ناگهانی تلفات با روند افزایشی، انتشار ناگهانی بیماری، کاهش شدید مصرف دان، بیحالی شدید، افت ناگهانی و شدید تولید تخم مرغ روزانه، علائم تنفسی حاد و سیاه شدن و خونریزی تاج، ریش و ساق پا را از جمله علائم بیماری در طیور و پرندگان عنوان کرد.
این مقام مسئول از پرورش دهندگان طیور خواست که هرگونه تلفات را با شماره 1512 و یا شماره پیامکی 100010001512 اداره کل دامپزشکی استان کرمانشاه درمیان بگذارند.
یماری آنفلوانزای فوق حاد پرندگان'H5N1'، ویروسی مشترک بین انسان و طیور است.
گزارش‌های رسمی مسئولان دولتی چند کشور در آغاز ماه ژوئیه سال 2005 میلادی در باره همه‌گیری ویروس H5N1 در مرز برخی کشورها به سازمان بهداشت جهانی دام (OIE) اعلام شد و در پایان همان ماه، روسیه و قزاقستان گسترش آنفلوآنزای پرندگان را در کشورهای خود اعلام کردند و گفتند که عامل بیماری، ویروس H5N1 است.
از زمان ارائه نخستین گزارش‌های شیوع این ویروس در طیور موجود در روسیه که دامنه آن تنها بصورت محدود در سیبری بود، این ویروس شروع به گسترش به سمت غرب کرد بطوری که در قزاقستان در چند روستای مجاور مناطق آبی، نخستین شیوع این ویروس رویت شد.
انسان در ارتباط مستقیم با پرندگان بیمار یا لاشه‌های پرندگان کشته شده می تواند به این بیماری مبتلا شود.
آنفلوانزای پرندگان با وجود اینکه شیوع آن به شدت شیوع آنفلوانزای انسانی در بین انسان ها نیست و خیلی سخت از پرنده به انسان منتقل می شود، اما در صورت انتقال درصد تلفات و کشندگی آن بالاست و به همین دلیل، مجامع بین المللی روی کنترل این بیماری خیلی تاکید دارند.
در سال های اخیر، برای کنترل این ویروس خطرناک، توافق هایی میان سه سازمان خوار و بار کشاورزی ملل متحد (FAO)، سازمان بهداشت جهانی (WHO) و سازمان بهداشت جهانی دام (OIE) منعقد شده ‌است.
چندی پیش در گزارش رسانه های خارجی اعلام شد، در یک مزرعه پرورش طیور در مکلنبورگ آلمان، بیماری آنفلوآنزای مرغی مشاهده و بلافاصله ستاد بحران تشکیل و بطور همزمان، این بیماری در چند کشور دیگر نیز مشاهده شد.
به گفته برخی کارشناسان، در سال 2014 -2015 صنعت طیور آمریکا بابت بیماری آنفلوانزا 2.3 میلیارد دلار خسارت دید و اگر برای هر کشور دیگری چنین شرایطی پیش آید، از نظر اقتصادی و بهداشتی، دچار زیان های فراوانی خواهد شد.
استان کرمانشاه 2 میلیون نفر جمعیت دارد که در 32 شهر و 2 هزار و 600 روستا سکونت دارند.
3033/8066