دکتر مجید درویشی روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: آثار روحی و روانی زلزله به مراتب و در مقیاس بالاتری از خسارات جانی و مالی آن است چرا که افراد آسیب دیده حاضر در صحنه فاجعه توان انسانی خود را در مقابل نیروهای ویرانگرعظیم طبیعی عاجز و ناتوان دیده و ناچار به پذیرش میشوند.
وی افزود: وقتی انسان ها به علت وقوع زلزله عزیزان خود، خانه، بستگان و شاید دوستان خوب و حمایتگر و به طور کلی هر آنچه که داشته یا به مفهوم دیگر منابع مالی و عاطفی خود را از دست میدهند، ترس و اضطراب به همراه وحشت از ادامه زندگی به دلیل همه این استرسها باعث ایجاد فشار روانی شدید شده است.
او اظهار کرد: براساس منابع علمی و نظر روان شناسان، علایم اختلال استرس حاد یا (A.S.D) از سه روز تا یک ماه پدیدار می شوند که پس از آن در صورت عدم برنامه ریزی علمی، منظم و جهت دار که لازمه اش استفاده از پرتکل های درمانی، تیم تخصصی درمانی ( روان شناسان و روانپزشکان) می تواند به عنوان یک مداخله جدی، علمی و پیشگیرانه زمینه را برای پیشگیری از اختلال بزرگتر و فراگیرتر یعنی اختلال استرس پس از ضایعه را فراهم نماید.
این روانشناس در ادامه گفت: از آنجایی که پیامدهای روانی ناشی از زلزله سلامت روانی و هیجانی افراد منطقه را به خطر میاندازد و باعث ظهور مشکلات رفتاری و روانی مثل اختلال در تمرکز و تصمیمگیری، عدم کنترل احساسات، احساس گناه و ناامیدی، اختلال در خواب و کابوسهای شبانه، بیتفاوتی و گوشهگیری نسبت به همهچیز و همهکس، شبادراری و خواب های وحشتناک در کودکان، اضطراب و افسردگی میشود و این حجم بزرگ از مشکلات نیازمند تفکر هوشمندانه روان شناسان، روانپزشکان بوده است.
وی اضافه کرد: فراموش نکنیم که بازگشت مجدد این افراد آسیب دیده برای این که بتوانند دوباره به زندگی عادی برگردند نیازمند کمک تخصصی سازگاری منطقی روانشناختی خواهند بود و به همین جهت اعزام مددکار و مشاور و متخصصین روانی و رفتاری به مناطق زلزله زده اگر ارزش بیشتری از کمک های مالی نداشته باشد، کمتر از آن هم نیست.
دکتر درویشی افزود: علائم عمده اختلال استرس پس از سانحه (P.T.S.D) مثل کابوسهای شبانه، تداعی مکرر صحنههای حادثه در ذهن افراد، رفتار تهاجمی و پرخاشگرانه، بدبینی نسبت به دیگران، کاهش تمرکز، مشکلات در بروز احساسات و خواب منظم و غیرعادی است.
وی گفت: البته باید توجه داشت توان و مقاومت روانی افراد مختلف نسبت به ابتلا به این اختلال متفاوت بوده و به عواملی مثل شدت و میزان رو به رو شدن با حادثه و میزان حمایتهای اجتماعی از مصدومان بعد از بروز حوادث بستگی دارد، به طور کلی از دیدگاه روان شناسی واکنشهای روانی پس از زلزله می تواند شامل پنج مرحله باشد.
وی مرحله اول را مرحله تماس با ضربه دانست و افزود: چند دقیقه پس از حادثه بروز می کند، افراد دچار وحشت شدید می شوند و قدرت انجام هیچ کاری را ندارند و بهت زده می شوند این مرحله معمولا کوتاه و گذراست.
وی در مورد مرحله دوم که مرحله قهرمانگرایی است نیز گفت: در ساعات اولیه وقوع حادثه بین افراد حاضر در صحنه همبستگی ایجاد می شود و اشخاص سالم برای کمک به دیگران به شدت کمک می کنند.
مرحله سوم، مرحله فراموشی غم، مرحله ای است که یک هفته تا چند ماه پس از بروز حادثه همزمان با رسیدن نیروهای کمکی، افراد امیدوار می شوند و حالت آرامش و احتمالا نشاط پیدا می کنند.
مرحله چهارم، رو به رو شدن با واقعیت است که دو تا سه ماه بعد از زلزله بروز می کند. در این مرحله افراد تازه متوجه عمق خسارات و فقدان هایشان می شوند یعنی دوباره روحیه خود را از دست می دهند، بشدت افسرده و مضطرب می شوند و احساس تنهایی می کنند.
مرحله پنجم، مرحله تجدید سازمان است که 6 ماه تا یک سال بعد از وقوع حادثه بروز می کند. در این مدت فرد درک می کند که باید متکی به خود باشد. عدم رسیدن به تعادل در این مقطع منجر به باقی ماندن علائم روانی مثل افسردگی در فرد می شود.
مدیر علمی تیم های تخصصی مداخلات روانی اجتماعی بهزیستی استان کرمانشاه در ادامه گفت: برآوردهای ما در منطقه با توجه به مدیریت اینجانب به عنوان مدیر علمی تیم های تخصصی سازمان بهزیستی این است که آمار شیوع این اختلال به عنوان یک رخداد پس از سانحه کم نبوده و چنانچه برنامه ریزی به موقع با رویکرد پیشگیرانه صورت نگیرد که البته این رسالت تمام سازمان های تخصصی بوده، شاهد پیامدهای ناگوارتر خواهیم بود.
دکتر درویشی افزود: خوشبختانه سازمان بهزیستی استان کرمانشاه بزودی فعالیت تخصصی مرحله دوم خود را با نگاه و رویکردی متفاوت آغاز خواهد نمود و ما با توجه به در نظر گرفتن تمام جوانب مداخله امیدوار هستیم که علاوه بر پیشگیری مجدانه و تخصصی مدار نسخه ای جامع و کامل را در مداخلات روانی اجتماعی در بحران های احتمالی مشابه برای کل کشور بپیچیم.
زمین لرزه 7.3 ریشتری 21 آبان در 11 کیلومتری بخش ازگله، 32 کیلومتری شهرستان سرپل ذهاب در غرب کرمانشاه 620 کشته و 12 هزار و 386 مصدوم داشته است.
این زلزله به 10 شهرستان و یک هزار و 930 روستای استان کرمانشاه خسارت وارد کرده و براساس ارزیابی های صورت گرفته حدود 90 هزار واحد مسکونی شهری و روستایی نیز آسیب کلی و جزئی دیده است.
3033/8066 خبرنگار:فرزاد نویدی **انتشار دهنده:علی مولوی
وی افزود: وقتی انسان ها به علت وقوع زلزله عزیزان خود، خانه، بستگان و شاید دوستان خوب و حمایتگر و به طور کلی هر آنچه که داشته یا به مفهوم دیگر منابع مالی و عاطفی خود را از دست میدهند، ترس و اضطراب به همراه وحشت از ادامه زندگی به دلیل همه این استرسها باعث ایجاد فشار روانی شدید شده است.
او اظهار کرد: براساس منابع علمی و نظر روان شناسان، علایم اختلال استرس حاد یا (A.S.D) از سه روز تا یک ماه پدیدار می شوند که پس از آن در صورت عدم برنامه ریزی علمی، منظم و جهت دار که لازمه اش استفاده از پرتکل های درمانی، تیم تخصصی درمانی ( روان شناسان و روانپزشکان) می تواند به عنوان یک مداخله جدی، علمی و پیشگیرانه زمینه را برای پیشگیری از اختلال بزرگتر و فراگیرتر یعنی اختلال استرس پس از ضایعه را فراهم نماید.
این روانشناس در ادامه گفت: از آنجایی که پیامدهای روانی ناشی از زلزله سلامت روانی و هیجانی افراد منطقه را به خطر میاندازد و باعث ظهور مشکلات رفتاری و روانی مثل اختلال در تمرکز و تصمیمگیری، عدم کنترل احساسات، احساس گناه و ناامیدی، اختلال در خواب و کابوسهای شبانه، بیتفاوتی و گوشهگیری نسبت به همهچیز و همهکس، شبادراری و خواب های وحشتناک در کودکان، اضطراب و افسردگی میشود و این حجم بزرگ از مشکلات نیازمند تفکر هوشمندانه روان شناسان، روانپزشکان بوده است.
وی اضافه کرد: فراموش نکنیم که بازگشت مجدد این افراد آسیب دیده برای این که بتوانند دوباره به زندگی عادی برگردند نیازمند کمک تخصصی سازگاری منطقی روانشناختی خواهند بود و به همین جهت اعزام مددکار و مشاور و متخصصین روانی و رفتاری به مناطق زلزله زده اگر ارزش بیشتری از کمک های مالی نداشته باشد، کمتر از آن هم نیست.
دکتر درویشی افزود: علائم عمده اختلال استرس پس از سانحه (P.T.S.D) مثل کابوسهای شبانه، تداعی مکرر صحنههای حادثه در ذهن افراد، رفتار تهاجمی و پرخاشگرانه، بدبینی نسبت به دیگران، کاهش تمرکز، مشکلات در بروز احساسات و خواب منظم و غیرعادی است.
وی گفت: البته باید توجه داشت توان و مقاومت روانی افراد مختلف نسبت به ابتلا به این اختلال متفاوت بوده و به عواملی مثل شدت و میزان رو به رو شدن با حادثه و میزان حمایتهای اجتماعی از مصدومان بعد از بروز حوادث بستگی دارد، به طور کلی از دیدگاه روان شناسی واکنشهای روانی پس از زلزله می تواند شامل پنج مرحله باشد.
وی مرحله اول را مرحله تماس با ضربه دانست و افزود: چند دقیقه پس از حادثه بروز می کند، افراد دچار وحشت شدید می شوند و قدرت انجام هیچ کاری را ندارند و بهت زده می شوند این مرحله معمولا کوتاه و گذراست.
وی در مورد مرحله دوم که مرحله قهرمانگرایی است نیز گفت: در ساعات اولیه وقوع حادثه بین افراد حاضر در صحنه همبستگی ایجاد می شود و اشخاص سالم برای کمک به دیگران به شدت کمک می کنند.
مرحله سوم، مرحله فراموشی غم، مرحله ای است که یک هفته تا چند ماه پس از بروز حادثه همزمان با رسیدن نیروهای کمکی، افراد امیدوار می شوند و حالت آرامش و احتمالا نشاط پیدا می کنند.
مرحله چهارم، رو به رو شدن با واقعیت است که دو تا سه ماه بعد از زلزله بروز می کند. در این مرحله افراد تازه متوجه عمق خسارات و فقدان هایشان می شوند یعنی دوباره روحیه خود را از دست می دهند، بشدت افسرده و مضطرب می شوند و احساس تنهایی می کنند.
مرحله پنجم، مرحله تجدید سازمان است که 6 ماه تا یک سال بعد از وقوع حادثه بروز می کند. در این مدت فرد درک می کند که باید متکی به خود باشد. عدم رسیدن به تعادل در این مقطع منجر به باقی ماندن علائم روانی مثل افسردگی در فرد می شود.
مدیر علمی تیم های تخصصی مداخلات روانی اجتماعی بهزیستی استان کرمانشاه در ادامه گفت: برآوردهای ما در منطقه با توجه به مدیریت اینجانب به عنوان مدیر علمی تیم های تخصصی سازمان بهزیستی این است که آمار شیوع این اختلال به عنوان یک رخداد پس از سانحه کم نبوده و چنانچه برنامه ریزی به موقع با رویکرد پیشگیرانه صورت نگیرد که البته این رسالت تمام سازمان های تخصصی بوده، شاهد پیامدهای ناگوارتر خواهیم بود.
دکتر درویشی افزود: خوشبختانه سازمان بهزیستی استان کرمانشاه بزودی فعالیت تخصصی مرحله دوم خود را با نگاه و رویکردی متفاوت آغاز خواهد نمود و ما با توجه به در نظر گرفتن تمام جوانب مداخله امیدوار هستیم که علاوه بر پیشگیری مجدانه و تخصصی مدار نسخه ای جامع و کامل را در مداخلات روانی اجتماعی در بحران های احتمالی مشابه برای کل کشور بپیچیم.
زمین لرزه 7.3 ریشتری 21 آبان در 11 کیلومتری بخش ازگله، 32 کیلومتری شهرستان سرپل ذهاب در غرب کرمانشاه 620 کشته و 12 هزار و 386 مصدوم داشته است.
این زلزله به 10 شهرستان و یک هزار و 930 روستای استان کرمانشاه خسارت وارد کرده و براساس ارزیابی های صورت گرفته حدود 90 هزار واحد مسکونی شهری و روستایی نیز آسیب کلی و جزئی دیده است.
3033/8066 خبرنگار:فرزاد نویدی **انتشار دهنده:علی مولوی
کپی شد