سدهای مخزنی خرم رود و گرین از جمله سدهایی هستند که با هدف تامین آب شرب مردم منطقه پیش‌بینی شده اند اما با این حال برخی از افراد با ارائه نظرات غیرکارشناسی اهمیت این سدها را زیر سوال برده و با بیان مطالب نادرست و غیرعلمی زحمت کارشناسان خبره این کشور را زیر سوال می‌برند.
به گزارش ایلنا ، بازگشت به شماره 5981/114/96 مورخ 29/03/96 در خصوص ارسال جوابیه منتشرشده در خبرگزاری ایلنا در مورخ 24/03/96 با موضوع "هشدار نسبت به تبدیل شدن دشت کنگاور کرمانشاه به بیابان" به استحضار می‌رساند که خبر فوق تکذیب می شود. دلایل آن نیز به شرح زیر است.
در حال حاضر یکی از دغدغه‌های مهم کشور در صنعت آب، تامین نیاز آب شرب شهرها و روستاها در سال‌های آینده است. همانطور که آمارهای بارندگی یک دهه اخیر نشان می‌دهد کشور با یک خشکسالی بی‌سابقه‌ای روبرو بوده است و این پدیده همچنان گریبان‌گیر صنعت آب میباشد. همین امر مدیران صنعت آب را بر این داشته است تا آینده‌نگری‌های لازم را در خصوص تامین مهم ترین و اساسی‌ترین نیاز مردم یعنی آب شرب را در دستور کار قرار دهد.
سدهای مخزنی خرم رود و گرین از جمله سدهایی هستند که با هدف تامین آب شرب مردم منطقه پیش‌بینی شده اند و می‌بایست ادامه عملیات اجرایی آن در اولویت قرار گیرد. با این حال برخی از افراد با ارائه نظرات غیرکارشناسی و با نگرش تک‌بعدی، اهمیت سدهای فوق را زیر سوال برده و با بیان مطالب نادرست و غیرعلمی از جمله تاثیر این سدها بر آبخوان و دشت‌های پایین دست رنج و زحمت عمده زیادی از کارشناسان خبره این کشور را زیر سوال می‌برند.
لذا لازم است جهت شفاف‌سازی مطالب و پاسخ مناسب به نظرات غیرعلمی ارائه شده مطالب زیر را بیان کرد.
1-سد مخزنی خرمرود با هدف تامین آب شرب 43 روستای منطقه مورد مطالعه قرار گرفته است. این روستا در حال حاضر آب شرب خود را از طریق تانکر آب و به صورت دوره‌ای تامین می‌کنند. سد خرم رود در تامین نیاز آب شرب روستاییان و جلوگیری از مهاجرت به شهرها بسیار حائز اهمیت است.
2-ساختگاه سد مخزنی خرم رود و مخزن آن بر روی لایه ستبری از سنگ های دگرگونی مشتمل بر شیست ها و اسلیت‌های همدان و هورنفاس و گرانیت واقع شده است. این نوع سنگ ها ذاتاً سنگ‌های نفوذناپذیر و فاقد قابلیت آبگذری می‌باشند. با توجه به عدم وجود رسوبات آبرفتی نفوذپذیر ویا سنگ های رسوبی نفوذپذیری مثل سنگ آهک که پتانسیل توسعه کارست را دارا می‌باشند عملاً ارتباط هیدرولیکی زیرزمینی بین مخزن سد خرم رود و چشمه‌های پایین دست محور سد وجود نداشته و ایجاد آبخوان آبرفتی در این محدوده منتفی میباشد.
3-براساس مطالعات انجام شده جریان خروجی آب زیرزمینی از محدوده مخزن سد خرم رود وجود ندارد و چشمه‌های موجود در محدوده حوزه خرم رود از نوع چشمه های تماسی و تاخیری هستند که پس از نفوذ آب‌های حاصل از بارندگی در زون‌های هوازده سطحی و پس از برخورد با سنگ کف نفوذناپذیر در سطح زمین جاری می‌شوند.
4-سد مخزنی خرمرود با هدف تامین آب شرب و صنعت و با لحاظ و رهاسازی نیازهای کشاورزی و محیط زیستی از طرف کمیته تخصیص وزارت نیرو مورد تصویب قرار گرفته و حجم مخزن حدود 8 میلیون مترمکعبی آن صرفاً در ماه‌های پرآب سال ذخیره‌سازی می شود و تمامی نیاز پایین دست در طول سال رها می‌گردد. همچنین با توجه به نوع مصرف شرب عموماً 85 درصد آب برداشت شده به فاضلاب تبدیل شده و پس از تصفیه به چرخه مصرف رودخانه برمی‌گردد.
5-آب رودخانه خرم رود در ماه‌های پرآب زمستان و اواخر پاییز و فروردین ماه که مخزن سد آبگیری می‌شود، بدون نفوذ به لایه‌های زیرزمین و بدون استفاده جهت مصارف کشاورزی به صورت روان اب از منطقه خارج شده و به خلیج فارس می‌ریزد.
6-برای جلوگیری از خشک شدن شدت‌ها لازم است از طریق کنترل و جلوگیری از برداشت‌های بی‌رویه آب دشت‌ها به وسیله انواع چاه‌های عمیق و نیمه عمیق و... در تخلیه و تغذیه آبخوان ها از جمله آبخوان دشت خرم رود و کنگاور، تعادل ایجاد نمود. به عبارت دیگر از کل ذخیره 8 میلیونی سد مخزنی خرم رود قریب به 5.1 میلیون مترمکعب آب صرف شرب اهالی می‌گردد و مابقی به چرخه هیدرولوژیکی می‌پیوندد. به طور قطع در حال حاضر هم این مقدار آب چه توسط چشمه‌ها و چه توسط تانکرها و چاه ها به مصرف شرب اهالی می‌رسد تنها نقش سد مخزنی خرم رود کنترل و تامین پایدار آب شرب مصرفی اهالی با اعتماد پذیری قابل قبول است. توجه فرمایید که احداث این سد نمی‌تواند در دشت کنگاور با وجود هزاران حلقه چاه که بعضا غیرمجاز می‌باشند تاثیر داشته باشد. قانونمند کردن برداشت اب از دشت‌ها بر مبنای مقادیر تغذیه و کنترل تعادل آبخوان بدینوسیله تنها راه جلوگیری از خشک شدن و یا افت سطح آب نه تنها در دشت کنگاور بلکه در سراسر کشور میباشد. لذا تخصیص آب به کشاورزی بی‌رویه و غیرمنطقی دشت کنگاور قابل مقایسه با تامین آب شرب مصرفی روستاهای بالادست از سدهای مذکور نبوده و ارتباط دادن به آنها یک مقایسه مع الفارق و غیرعلمی و منطقی است.
در خصوص سد مخزنی گرین نیز می‌بایست به این نکته توجه نود که آورد رودخانه در محل محور سد نزدیک به 124 میلیون متر مکعب میباشد و این در حالی است که حداکثر 10 میلیون از این حجم در سال در مخزن سد گرین ذخیره می‌شود و تمامی سال این سد جریان خروجی از سرریز خواهد داشت و هیچ گونه تاثیری بر کاهش تراز سطح آب زمینی در پایان نخواهد داشت. همچنین سد مخزنی گرین با هدف تامین آب شرب شهر نهاوند و روستاهای اطراف می باشد که می‌باییست در اولویت اجرایی قرار گیرد.
قابل ذکر است در حال حاضر حدود 10 میلیون مترمکعب از خروجی سراب گاماسیاب به مصارف شرب پایین دست اختصاص دارد و تنها نقش مخزنی گرین تامین قابل اعتماد آب شرب مصرفی در فصول کشاورزی میباشد، گر چه باید اضافه کرد حدود 85 درصد این آب مصرفی به چرخه هیدرولوژیکی بازگشت داده می‌شود. به طور قطع آنچه در مورد خرمرود صادق است در مورد سد مخزنی گرین هم به لحاظ شرب در اولویت قرار می‌گیرد./
