این روزها که بحران کرونا، سبک زندگی همه مردم را تحت تاثیر قرار داده و از رعایت پروتکل‌های بهداشتی و به ویژه "زدن ماسک" به عنوان راه کاهش و در امان‌ماندن از تهاجم این ویروس یاد می‌شود، برخی شهروندان با صدها بهانه و با بی‌اعتنایی به این اقدام مهم، مرتکب یک رفتار ضداجتماعی می‌شوند.
به گزارش جماران، ایرنا نوشت: درست است که نداشتن ترس و نگرانی در بالا رفتن سیستم ایمنی بدن و کاهش ابتلا به کرونا موثر است اما برخی مواقع این احساس که از آن به عنوان یک نوع بی‌خیالی نسبت به حقوق شهروندی یاد می‌شود موجب به خطر انداختن زندگی دیگر شهروندان می‌شود.
زدن ماسک بر صورت، نه تنها یادآور خطرات ویروس و رعایت دیگر پروتکل ها می‌شود بلکه مانع از تماس مستقیم دست با صورت خواهد شد.
دلایل متعددی برای ماسک نزدن از سوی شهروندان کرمانشاهی عنوان شده که از توهم و خوش خیالی برای درامان ماندن از این ویروس مرگبار تا نداشتن توان مالی برای خرید ماسک و موادضدعفونی را شامل می شود که به پاره‌ای از آن می‌پردازیم.
برداشت اشتباه و دشمنی با ماسک
«امیر موسوی» یک شهروند کرمانشاهی است که در گفت و گو با ایرنا در مورد اینکه چرا ماسک نمی‌زند، گفت: من اعتقادی به استفاده از ماسک صورت ندارم زیرا یکی از دوستانم حتی با وجود اینکه از ماسک استفاده می‌کرد به این بیماری مبتلا شده و به شدت با آن درگیر است و خودم هم زمانی که از ماسک استفاده می‌کنم دچار تنگی نفس می‌شوم و سرم درد می‌گیرد.
خانم جوانی که او هم ماسکی بر صورت نداشت از اتوبوس واحد پیاده شد از او پرسیدم با توجه به اینکه داخل اتوبوس خیلی شلوغ بود و افراد فاصله اجتماعی را رعایت نکرده بودند پس چرا از ماسک استفاده نکرده‌ای، او در پاسخ گفت من هر روز با اتوبوس تردد می‌کنم اگر قرار بود مبتلا شوم تا الان شده بودم، من کرونا نمی‌گیرم!.
تهیه ماسک برای خانواده‌های پرجمعیت پرهزینه است
برای یافتن پاسخ سوالم به سراغ یک مرد میانسال که در حال پیاده شدن از خودرو بود و ماسک هم نداشت رفتم و با اینکه عجله داشت از او پرسیدم چرا ماسک نزده‌ای، وی گفت: ما یک خانواده پنج نفره هستیم خودم، همسرم، دخترم و ۲ پسرم.
«غلامرضا احمدوند» ادامه داد: همه ما برای انجام کارهایمان چندین بار در روز به بیرون از منزل می‌رویم، اگر قرار باشد حداقل پنج ماسک روزانه تهیه کنیم هزینه آن در ماه زیاد می‌شود و من توان تهیه آن را ندارم به همین خاطر از ماسک استفاده نمی‌کنیم.
ماسک رایگان بدهید تا بزنم
کمی آنطرف‌تر نزدیک سبزه میدان کرمانشاه پیرمردی را دیدم که بر روی چرخ دستی‌اش نشسته و منتظر بود تا کسی از او بخواهد بار یا کالایی را برایش جابجا کند که او هم ماسک نداشت، نزد وی رفتم و سلام کردم پاسخم را با خوشحالی داد، شاید با خود فکر کرده که از او می‌خواهم کالایی را برایم جابجا کند اما وقتی در مورد ماسک نزدن از او سوال پرسیدم سری تکان داد و با چهره‌ای غمبار گفت: من پول ندارم تا نان بخرم آنوقت از کجا بیاورم ماسک تهیه کنم، ماسک رایگان بدهید تا بزنم.
بی‌تفاوتی به توصیه‌های بهداشتی
به سراغ کسبه بازار اسلامی کرمانشاه رفتم، برخی از آنان ماسک زده بودند و بعضی‌ها نه تنها ماسک نزده بلکه فاصله اجتماعی را هم رعایت نکرده بودند، از یکی از آنها که در حال صحبت کردن با همکارش بود پرسیدم چرا ماسک نزده‌اید، پاسخ داد چرا باید ماسک بزنم وقتی افرادی را می‌شناسم که با وجود استفاده از ماسک باز هم به کرونا مبتلا شده‌اند، از همکارش که آنجا بود پرسیدم جوابم را نداد و با خنده‌ای از روی بی‌خیالی به حالت تمسخر گفت مثلا خودت که ماسک زده‌ای دیگر کرونا نمی‌گیری!؟
کمی جلوتر رفتم و درب مغازه‌ای ایستادم، پیرمردی ماسک نزده پشت پیشخوان نشسته بود، پرسیدم که چرا ماسک نزده‌اید، گفت آنقدر مشتری‌هایمان کم شده و بازار کم رونق است که نمی‌شود به جز هزینه امرار معاش و خورد و خوراک، هزینه اضافی دیگری برای تهیه ماسک به آن اضافه کنیم.
وی اضافه کرد، اگر قرار باشد کرونا بگیریم حتما می‌گیریم، من از چیزی نمی‌ترسم و عمر خود را هم گذرانده‌ام و از این چیزها نمی‌ترسم، گویا به مقوله مهم سلامتی و ناقل بودن برای دیگران و رعایت حقوق شهروندی بی خیال بود.
این میزان سهل‌انگاری، بی‌خیالی و بی‌توجهی برخی از افراد جامعه نسبت به خود و دیگران، با وجود تذکرات و هشدارهای مراجع بهداشتی و درمانی و رسانه‌ها جای تامل و تاسف دارد و با وجو تبعات بد گسترش آن، بازهم بسیاری از مردم رعایت نمی‌کنند و دلیل قانع کننده و منطقی هم برای کار و رفتارشان ندارند.
سلامتی شهروند برترین هنجار است
«بهرام نوابی‌فر»، جامعه‌شناس، استاد دانشگاه و پژوهشگر اجتماعی است که در گفت و گو با ایرنا از بی‌توجهی برخی نسبت به رعایت پروتکل‌های بهداشتی به عنوان یک رفتار نابهنجار یاد کرد و گفت: مردم یک گروه اجتماعی بزرگ محسوب می‌شوند که در گروه‌های اجتماعی متعدد حاضر می‌شوند.
این پژوهشگر افزود: ضرورت دارد یک تعامل سازنده و درست با رعایت هنجارهای اجتماعی برقرار شود که مهمتر از هنجارها، ارزش‌های جامعه است و اگر سلامتی نباشد نمی‌توان به رعایت هنجار پرداخت.
وی معتقد است، سلامتی شهروندان یکی از مهم‌ترین ارزش‌ها و هنجاری برتر است و مردم باید سعی کنند با همیاری و همدلی از زدن ماسک دوری نکنند و این سلامتی آنقدر مهم است که بر بایدها و نبایدهای کاری نیز اولویت دارد.
به گفته این جامعه شناس، بی‌اعتنایی به موارد بهداشتی موجب بالا رفتن آمار مبتلایان و میزان مرگ و میر در کشور و استان شده است.
همانطور که «حسین خوش‌اقبال» معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری کرمانشاه گفت: رفتار مردم در مقابله با کرونا بااهمیت است و از همه توقع داریم با استفاده از همه توان در فرهنگ‌سازی و کنترل این بیماری یاری رسان باشند.
۴۲درصد مردم از ماسک استفاده می کنند
در ادامه رئیس کمیته اطلاع رسانی ستاد مدیریت کرونا دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه در گفت و گو با ایرنا، در خصوص این سوال که چرا بعضی از افراد در جامعه از ماسک‌زدن امتناع می‌کنند، گفت: براساس آمار گفته شده حدود ۴۲.۵درصد مردم از ماسک استفاده می‌کنند و برخی از شهروندان به دلیل عدم باور نسبت به وجود ویروس کرونا از ماسک‌زدن امتناع می‌کنند و ویروس کرونا را به عنوان یک توهم می‌پندارند.
«مهدی محمدی» افزود: افراد دیگری در جامعه هستند که با اطلاعات ناقصی که دارند تصور می‌کنند استفاده از ماسک باعث بروز مشکلات دیگری مانند کمبود اکسیژن برای آنها می‌شود و یا اینکه کلافگی را بهانه‌ای برای عدم استفاده از ماسک عنوان می‌کنند.
ماسک، بار مالی اضافی بر دوش خانواده‌های کم بضاعت کرمانشاهی
وی ادامه داد: بعضی از افراد هم به دلیل عدم توان مالی امکان تهیه ماسک، دستکش و مواد ضدعفونی کننده را ندارند چرا که تهیه این اقلام از زمان شیوع ویروس کرونا بار مالی مضاعفی را به خانواده‌ها و افراد جامعه تحمیل کرده است.
تنها یک بار کرونا نمی‌گیرید
او با بیان اینکه افرادی که قبلا به این بیماری دچار شده‌اند امکان مبتلا شدن مجددشان وجود دارد، گفت: برخی از بهبودیافتگان اعتقاد دارند که چون قبلا به این بیماری مبتلا شده‌اند پس دیگر از ماسک استفاده نمی‌کنند چون معتقدند دیگر مبتلا نمی‌شوند که این باور اشتباهی است چرا که افرادی هستند که برای بار دوم هم مبتلا شده‌اند.
تجربیات شخصی پایه علمی ندارد
این مسوُول در ادامه گفت: وجود بعضی باورهای غیرعلمی و شخصی به عدم استفاده از ماسک دامن می‌زند، تعمیم تجربیات شخصی و تجویز آن برای دیگران در این مورد بسیار کار اشتباهی است برای مثال افراد سیگاری می‌گویند من سیگار می‌کشم و از ماسک هم استفاده نمی‌کنم و تاکنون هم به بیماری مبتلا نشده‌ام و یا از فلان دارو استفاده می‌کنم و معجزه می‌کند.
محمدی ادامه داد: یکی دیگر از عوامل عدم استفاده از ماسک درمان با غذاها و داروهای محلی و بومی است که باید بررسی شود تا چه اندازه پایه علمی دارد.
راه درامان ماندن رعایت «شفا» است
رییس کمیته اطلاع رسانی ستاد مدیریت کرونا دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه در ادامه گفت: افراد باید اصول «شفا» را رعایت کنند؛ شستن دست‌ها به صورت منظم با آب و صابون، فاصله گرفتن از افراد و رعایت فاصله اجتماعی و استفاده از ماسک از عواملی است که می‌تواند از ابتلای افراد به این بیماری تا حد زیادی جلوگیری کند.
