بیشتر خانوارهای ساکن در جعفرآباد در خانههای زیر ۱۰۰ متر زندگی میکنند. به طور میانگین هر خانوادهای چهار یا پنج فرزند دارد و بزرگترین مشکل آنها بیکاری و نداشتن شغل مناسب است.
عدهای از آنها به مرغفروشی، ضایعاتی، مسافرکشی و دستفروشی مشغول هستند و طبق آماری که اداره کل بهزیستی داده است متوسط درآمد هر خانواده حدود ۶۰۰ هزار تومان است.
حسرت های کودکی
در کوچه پس کوچههای جعفرآباد که قدم میزنی آثار فقر اقتصادی را در چهره مردان و زنانش میبینی و کودکانی که هیچگونه تفریح و سرگرمی ندارند و تنها دلخوشی آنها بازی با عروسکهای شکسته و رنگ و رو رفته و یا فوتبال در زمینی خاکی با توپی پلاستیکی و کم باد است اما وقتی با آنها همکلام میشوی و در عمق نگاه آنها، داشتن لباسهای نو برای نوروز و مدرسه، حضور در شهربازی، در دسترس بودن پارکی برای تفریح، داشتن تبلت برای بازیهای جدید و بسیاری از حسرتهای دیگر را مشاهده میکنی.
دوران کودکی آنها بسیار کوتاه است و فرصت چندانی برای بچگی کردن و بازیگوشی ندارند. بعد از چند سال که وضعیت معیشتی خانواده خود را میبینند مجبورند تفریح، بازی و مهمتر اینکه تحصیل را رها کرده و به دنبال حداقل درآمدی برای خانواده باشند و این در حالی است که آمار اداره بهزیستی هم میگوید که ۷۰ درصد کودکان کار کرمانشاه هم متعلق به همین محله جعفرآباد است.
علت ۹۰ درصد طلاق در جعفرآباد همسران معتاد است
بیکاری در این منطقه نه تنها مشکلات معیشتی فراوانی را برای مردم بوجود آورده است که آمار اعتیاد و طلاق را هم در جعفرآباد افزایش داده است و آنگونه که اداره بهزیستی گفته، ۹۰ درصد طلاق در این منطقه به دلیل داشتن همسران معتاد است.
بررسی های محققان نشان داده است که بیشتر افراد معتاد از زندگی زناشویی نشادی برخوردار نیستند و از طرف دیگر پایین بودن تعداد معتادان در بین افرادی که زندگی زناشویی خوشایندی دارند نشان دهنده این موضوع است که اعتیاد مردان و رضایت زناشویی با هم ارتباط زیادی دارند.
زبالهها سلامت مردم را تهدید میکند
به انتهای خیابان ملت که میرسی مغازههایی را میبینی که کشتار مرغ زنده را انجام میدهند و آنگونه که یکی از جوانان آن منطقه میگوید بوی بد ناشی از این کشتارهای غیراصولی تا چند کوچه آن طرف تر هم به مشام میرسد و سلامت بخش زیادی از مردم را به خطر انداخته است.
سعید میگوید که از مسجد جعفرآباد تا انتهای این خیابان شاید ۲ سطل زباله باشد که جوابگوی زباله تولید شده در این منطقه نیست و مابقی آن در کوچهها و خیابانها رها میشود.
کشتار غیراصولی دام و طیور و انباشت بیش از حد زباله در این منطقه، بهداشت محله جعفرآباد را به معضل بزرگی تبدیل کرده است بطوریکه شهردار منطقه میگوید که زباله تولید شده در این شهرک معادل دو سوم کل زبالههای تولیدی در کرمانشاه است و شاید روزانه ۱۵ بار خودرو شهرداری برای جمعآوری زباله به این منطقه فرستاده می شود.
خرابی آسفالت محلات جعفرآباد
خلیل یکی دیگر از ساکنان جعفرآباد می گوید که دست اندازهای غیراصولی و آسفالتی که به دلیل زیرسازی نامناسب نشست کرده، جلوبندی و کمک خودروها را خراب می کند.واقعا جعفرآباد با محله های دیگر چه فرقی دارد که باید کوچه ها و خیابان های آن چنین وضعی داشته باشد؟
او گفت: روکش آسفالت نامطلوب و استفاده از آسفالت غیراستاندارد باعث شده جعفرآباد حتی یک خیابان سالم هم نداشته باشد. واقعا جعفرآباد تشنه یک آسفالت گسترده است.کاش مسوولان نگاهی هم به این محله بیندازند .البته آسفالت فقط یکی از مشکلات این محله است.
بهداشت نامناسب محیط، فقر اقتصادی، فقر فرهنگی، بیسوادی و کم سوادی، اعتیاد، طلاق، کودکان کار و بیکاری سرپرستان خانوار با هم در این محله جمع شده است که میتواند آثار زیانباری برای آنها و جامعه در پی داشته باشد و حل این معضلات باید در راس برنامه مدیران استانی قرار بگیرد.
۶۳ درصد مردم جعفرآباد در مشاغل غیررسمی فعالیت میکنند
عضو هیات علمی و مدیر گروه جامعهشناسی سازمان جهاد دانشگاهی کرمانشاه مهمترین مشکلات محله جعغرآباد را در چهار حوزه اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و فرهنگی دسته بندی کرد و گفت: در حوزه اقتصادی ۶۳ درصد از مردم در بخش مشاغل غیررسمی مانند ضایعاتی ها، کارگر ساده، کارگر ساختمانی، مسافرکشی و دامداری فعالیت می کنند.جمعیت غیرفعال در این منطقه زیاد است که مشکلات اقتصادی و اجتماعی زیادی را ایجاد می کند که مهمترین دلیل آن این است که جمعیت زنان در اقتصاد محله نقشی ندارند.
بیتا حامد، خرید و فروش موادمخدر و مشروبات الکلی، اعتیاد صنعتی، معتادان متجاهر، بیاعتمادی بین ساکنان به همراه نزاع و درگیری، سرقت، تخریب اموال عمومی، تکدیگری و خشونت خانوادگی را به عنوان مشکلات اجتماعی این محله معرفی کرد.
وعده کاندیدها موجب خشم آنها شده است
وی افزود: استفاده ابزاری مسوولان و به ویژه نمایندگان مجلس و شورای شهر که در زمان انتخابات در این محله حضور می یابند و بادادن شعار و وعدههایی که عملیاتی نمی شوند، موجب بی اعتمادی آنان به ساختار دولت شده و همچنین سبب بروز خشمی پنهان در آنها شده است.
این استاد جامعهشناسی وجود سگهای ولگرد، بوی نامطبوع مرغ، مشکل بهداشت و زیبایی محله را جز مشکلات کالبدی دانست و افزود: وجود ضایعاتی ها در این محله محیط را غیربهداشتی کرده و قیمت مسکن را در این محله پایین نگه داشته است.برخی از آنها در پوشش ضایعاتی اقدام به خرید و فروش موادمخدر می کنند که علاوه بر اینکه موجب ناامنی و برچسب منفی به محله می شود فقرا، معتادان، و خلافکاران بیشتری را به محله جذب می کند.
میانگین دارایی های فرهنگی مردم جعفرآباد در پایین ترین حد ممکن است
وی در خصوص مشکلات فرهنگی محله جعفرآباد گفت: فعالیت ها و مهارت های فرهنگی شامل فعالیت آموزشی خارج از مدرسه، فعالیت هنری، تحصیلات، مهارت های کامپیوتری، مهارت هنری، میزان مطالعه روزانه و نوع مطالعه در این محله وضعیت مطلوبی ندارد و این در حالی است که میانگین دارایی های فرهنگی در این محله شامل ابزار موسیقی، کامپیوتر، لپ تاپ، تبلت، کتابخانه شخصی، کتاب غیردرسی، سینمای خانگی، رادیو، تلویزیون و ماهواره نسبت به محلات دیگر در پایین ترین رده قرار می گیرد.
حامد، بر آسیب شناسی و توجه ویژه به این مشکلات برای حل کامل آنها تاکید کرد و گفت: ساز و کارهای برنامهریزان مبتنی بر مشارکت اجتماعی می تواند راه حل مناسبی برای حل آسیب های محله جعفرآباد باشد اما نه با تصوری که اکنون وجود داشته و مشارکت را به طرح های بخش دولتی و بازار وصل می کند.
موازی کاری ادارات بزرگترین مشکل در این حوزه است
مدیر بهزیستی شهرستان کرمانشاه هم با اشاره به وجود آسیبهای متعدد در محله جعفرآباد گفت: همه دستگاههای عضو کارگروه فرهنگی اجتماعی مانند شهرداری، راه و شهرسازی، کمیته امداد و غیره در توسعه محله جعفرآباد نقش محوری و اساسی دارند.
صفدر مظفریراد، یکی از وظایف این کارگروه را استخراج مشکلات و معضلات محله و مطرح کردن آن در کارگروه عنوان کرد و گفت: مهمترین مشکلی که در ارایه خدمات به مناطق حاشیهای وجود دارد موازیکاری و انفرادی عمل کردن برخی دستگاههاست که با برطرف کردن این نقیصه میتوان با انسجام بیشتر، خدمات بهتری را به مردم ارایه داد.
وی با اشاره به نقش پایگاه خدمات اجتماعی مستقر در جعفرآباد برای کاهش آسیبهای اجتماعی اظهارداشت: این پایگاه علاوه بر شناسایی مشکلات و معضلات محله، کار تسهیلگری و تیمسازی را انجام میدهد و مشکلات احصا شده را به دستگاههای متولی ارجاع و گزارش کرده تا در صورت امکان نسبت به رفع مشکلات اقدام کنند.
مظفریراد اولویت خدمات ارایه شده در این پایگاه را پوشش افراد بیخانمان، در معرض آسیب و پیشگیری از اعتیاد عنوان کرد و گفت: فعالیتهای مثبتی در این پایگاه انجام میشود به عنوان مثال روزانه ۵۰ معتاد از خدماتی مانند بستههای بهداشتی، دریافت غذای گرم، حمام، لباس و غیره بهرهمند میشوند.
حل مشکل مناطق حاشیه نشین نیازمند ردیف بودجه ملی است
فرماندار کرمانشاه با اشاره به اینکه حاشیهنشینی از مشکلات اساسی کرمانشاه است، گفت: بودجههای فعلی برای زیرساختهای اقتصادی و فرهنگی این منطقه جوابگو نیست و برای برونرفت از این مشکلات برای کرمانشاه مانند مشهد باید ردیف بوجه ملی تخصیص یابد و نمایندگان مجلس و مدیران استانی باید برای جذب این بودجه رایزنی کنند.
فضل الله رنجبر حمایت و دستگیری از کودکان کار را اخلاقی و انسانی توصیف کرد و گفت: این کودکان به دلیل فقر خانواده مجبورند کار کنند و ما باید با کمک سازمانهای مردمنهاد این کودکان را شناسایی کنیم تا بتوانیم برای آنها شغلی با درآمد حداقل ۲۰۰ یا ۳۰۰ هزار تومان فراهم کنیم.
فرماندار کرمانشاه بر باسواد کردن بخشی از مردم محله جعفرآباد تاکید کرد و گفت: افراد بیسواد و کم سواد را شناسایی میکنیم و با کمک شورای آموزش و پرورش راه حلی برای باسواد کردن آنها تعیین میکنیم.
جعفرآباد در جنوب شرقی کرمانشاه و در منتهی الیه حاشیهٔ شهر واقع شده است و در تقسیمبندی مناطق شهرداری در منطقه سه واقع است. جعفرآباد از شمال به گورستان باغ فردوس از جنوب به پادگان ارتش و شهرک بعثت، از شرق به شهرک ملاحسینی و از غرب به خیابان رشیدی و میدان نواب محدود میشود.
به گفته اهالی محله منطقه جعفرآباد در سال ۱۳۴۷ زمین کشاورزی بوده که از سال ۱۳۵۱ به مرور مهاجران روستایی به علت نزدیکی به شهر و ارزانی زمین در آن اسکان یافتند.
شهرستان کرمانشاه نیمی از جمعیت ۲ میلیون نفری استان را در خود جای داده است که طبق آمار اعلام شده بیش از ۳۰ درصد یعنی حدود ۳۳۰ هزار نفر در مناطق حاشیه ای کرمانشاه زندگی میکنند.
گزارش از مصطفی آزادی