شفیعی سال ۱۳۲۵ در شهرستان پاوه به دنیا آمد. از همان دوران کودکی با مشکلات فراوانی دست و پنجه کرد و این مشکلات اجازه تحصیل و مدرسه و مکتب را به او نداد. کارگری، کوله‌بری، چوپانی و صیادی را هم تجربه کرد و در نهایت به استخدام آموزش و پرورش درآمد و در آنجا هم بازنشسته شد.

با اینکه سواد نداشت اما در طول عمر بابرکت خود بیش از ۶ هزار بیت شعر را به زبان کردی سرود تا بخشی از تاریخ و فرهنگ مردم پاوه و اورامانات را ثبت و ضبط کند. بخشی از این اشعار در 2 مجموعه شعر «هه‌وارگه‌ی سه‌یاد » و « هه‌وارگه‌ی وخاسان» چاپ شده است که البته با همت دختر او نوشته و گردآوری شده است.

شفیعی با دنیای سلوک و عرفان هم بیگانه نبود. از ارادتمندان تصوف و عارف مسلک، خوش‌ اخلاق و بذله‌گو بود. به طور قطع مهمترین اثر او ترجمه رباعیات باباطاهر به زبان اورامی است که انتشارات «پرتو بیان» سنندج در سال ۱۳۸۴ آن را چاپ کرد.

موزه «اورامان شناسی» این شاعر توانای پاوه‌ای توانست بخشی از فرهنگ چند صد ساله پاوه و اورامانات را به تصویر بکشد. وی با هزینه شخصی منزل خود را تبدیل به موزه کرد و اشیایی با قدمت ۱۰۰ تا ۲۰۰ سال را که بیش از ۲۰ سال برای جمع‌آوری آنها وقت گذاشته بود در معرض دید عموم قرار داد.
سنگ آسیاب، ساعت‌های قدیمی، سماور، چراغ‌های روشنایی، کوزه‌های سفالی، سبدهای دست‌ساز، لوازم خانگی، پوشش مردان و زنان منطقه، گلیم و جاجیم و وسایل و ادوات کشاورزی و دامداری بخشی از این موزه ارزشمند است.

این شاعر و فعال فرهنگی شهر پاوه که به دلیل عارضه مغزی در بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان قدس پاوه بستری بود، شامگاه شنبه ۱۶ فروردین ۱۳۹۹ چشم از جهان فرو بست.

خانواده مرحوم باقی شفیعی برای حفظ سلامت مردم و در امان ماندن از ویروس کرونا از برگزاری مراسم یادبود خودداری کردند اما پیام‌های تسلیت و یادداشت‌های زیادی در فضای مجازی از سوی مدیران و فعالان فرهنگی استان کرمانشاه بخصوص اورامانات و عموم دوستداران و علاقه‌مندانش منتشر شد که به 2 مورد آنها اشاره می‌کنیم.

حبیب‌اله مستوفی، ادیب، فرهنگ‌ پژوه و فعال فرهنگی منطقه پاوه و اورامانات، این شاعر و محقق پیشکسوت پاوه‌ای را که سواد خواندن و نوشتن نداشت، فردی دور از الفبا اما آشنا با فرهنگ توصیف کرد.
وی گفت: کاک باقی از نعمت سواد ظاهری (خواندن و نوشتن) بی‌بهره و مدرسه را تجربه نکرده بود اما به باور من (چنانکه در مراسم رونمایی از کتابش نیز اشاره کردم) او فرهنگ‌مداری مکتب ندیده بود.
مستوفی افزود: مروری کوتاه بر زندگی شفیعی از دوران جوانی (اُنس با کوه و کوهستان) تا فعالیت‌های فرهنگی برایم 2 نکته درس‌آموز دارد که براستی اگر یکه تازی فرمانروای نوظهور این روزها (کرونا) نبود می‌بایستی 2 نشست و یا همایش با عناوین «از صیاد کوهستان تا شیفته فرهنگِ هورامان» و «رابطه بین سواد (در معنی مصطلح) و فرهنگ» برای او برگزار می شد.
وی اظهار داشت: کاک باقی شفیعی از استعداد خدادادی خویش با وجود سختی‌های تحمیلی دوران، از کودکی تا نوجوانی و… به خوبی استفاده کرد و در این زمینه از کم و کاست ابزار و سرزنش افراد، هراسی به دل راه نداد، با باباطاهر گلاویز شد، نمادهای فرهنگی را جمع آوری کرد، موزه ای خانگی سامان داد و 2 «ھەوارگە» را در 2 کتاب در معرض دید همگان نهاد.
این فعال فرهنگی گفت: مرحوم کاک باقی شفیعی در این کتاب‌ها در احیای فرهنگ معنوی و مرئی دیار هورامان، شهرستان و شهر پاوه سنگ تمام نهاد و با زبانی ساده، صریح، بی‌پیرایه و موزون آن را به نسلِ موجود یادآوری و برای نسل آینده به ودیعت نهاد. زندگی ایشان ارتباط منطقی سواد و فرهنگ را بر آفتاب افکند، که: هر با سوادی لزوماً با فرهنگ نیست.

بهرام فاضلی زاد مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کرمانشاه هم در پیامی درگذشت باقی شفیعی را تسلیت گفت، در بخشی از این پیام آمده است:  
رحلت شاعر، ادیب فرزانه و موزه دار هورامان، آقای باقی شفیعی، موجبات حزن و اندوه جامعه ادبی، به ویژه خانواده محترم و علاقه‌مندان ایشان را فراهم آورد. آن مرحوم از شاعران پیشکسوت تاثیرگذار جامعه ی ادبی پاوه بود. ایشان اگرچه سواد خواندن و نوشتن نداشتند، اما روحی معنوی، دل زلال، زبان شیرین و احساس لطیف وی کافی بود تا آثار کم نظیری خلق کند که در بسیاری از موارد نیز تحسین استادان فن را برانگیخته بود.
وی افزود: موفقیت های ایشان؛ گردآوری موزه ای منحصر به فرد و دیدنی که حاصل تلاش و کوشش خستگی ناپذیر وی طی سال های متمادی است که شامل:(نمونه های طبیعی از سنگ‌های زیبا و دیدنی، اسباب و وسایل زندگی سنتی قدیم، لباس های محلی، عکس های قدیمی، ادوات و وسایل صنعت کاری بسیار کهن، صنایع دستی گذشتگان - ترجمه کتاب بابا طاهر همدانی به زبان هورامی - چاپ و انتشار مجموعه اشعار هه وارگه و سه یاذی - هه وارگه و خاسان - گردآوی ضرب المثل هورامی و چندین داستان فولکلور و بازی های محلی و... است. 

انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.