علی حسینی روز سه‌شنبه به خبرنگار ایرنا گفت: مکانیزم روانی انسان به گونه ای است که در مواجهه با شرایط جدید و ناآشنا دچار استرس می شود. این استرس نوعی واکنش دفاعی است که طبیعی بوده و هدفش آمادگی روانی انسان در برابر شرایط است اما اگر استرس به صورتی باشد که انسان را دچار زحمت کند، از آن به عنوان اختلال یاد خواهیم کرد.
وی اضافه کرد: این اختلال زمانی تشدید می شود که در شرایط شیوع یک بیماری اطلاعات ضد و نقیضی از منابع نامعتبر به افراد داده می شود و شخص را با یک ترس و وحشت شدید رو به رو می کند. ترس موجب اختلال در تفکر درست انسان می شود و این هم به طور قطع به تشدید ویروس کرونا کمک می کند.
وی افزود: دیگر تاثیری که شیوع کرونا می تواند بر روان ما بگذارد، وسواس است. اگر یکی از اعضای خانواده به این اختلال مبتلا شود، به خصوص زمانی که توصیه به، خانه ماندن همه افراد خانواده می شود، می تواند دیگر اعضا را هم تحت تاثیر قرار دارد و آزار دهد زیرا وسواس نه تنها فرد را آزار داده بلکه اعمالی که فرد انجام می دهد می تواند برای دیگران آزار دهنده باشد.
حسینی در خصوص پرخاشگری و خودبیمارانگاری هم گفت: انسانی که در شرایط استرس زا قرار دارد، در صورت تحریک روانی، پرخاشگر می شود. با توجه به اینکه سبک زندگی انسان در دوران شیوع یک بیماری و قرنطینه خانگی تغییر می کند، برخی از روش های تخلیه روانی فرد دیگر در دسترس او نبوده و اگر برای آن جایگزینی پیدا نکند، پرخاشگر می شود.
وی اضافه کرد؛ خود بیمارانگاری هم دیگر اختلالی است که در این روزها شایع می شود. فرد مدام فکر می کند که نکند که کرونا گرفته باشد و دستپاچه شده و اقداماتی انجام می دهد که ممکن است فرد را در معرض بیماری قرار دهد. به عنوان مثال فرد به اشتباه فکر می کند کرونا گرفته و مدام به بیمارستان مراجعه می کند که این اقدامش می تواند وی را آلوده کند.
همه اطلاعات استرس‌زای جامعه را در اختیار کودکان قرار ندهید
این کارشناس روانشناس در خصوص راه‌های پیشگیری از این آسیب‌ها گفت: در شرایط فعلی فرد بایستی برای خود یک حلقه امن روانی ایجاد کند به صورتی که تمامی عوامل استرس زا را کنترل کرده و آن ها را حذف کند. معمولا پیام های نامعتبر در شبکه های اجتماعی یکی از عوامل استرس زا هستند. اگر فرد به دنبال پیگیری اخبار شیوع بیماری است، بایستی از مراجع معتبر و به خصوص رسانه هایی که اطلاعاتشان را از وزارت بهداشت دریافت می کنند، اخبار را پیگیری کند. قرار دادن یک زمان خاص در روز و کاهش دفعات پیگیری اخبار شیوع بیماری نیز از دیگر راهکارهایی است که به کنترل استرس کمک می کند.
این فعال اجتماعی افزود: در خصوص استرس ناشی از اخبار شیوع بیماری ذکر این نکته ضروری است که کودکان بسیار در برابر آن آسیب پذیر هستند. بایستی والدین در این روزها بسیار مراقب فرزندان خود باشند و از بازگو کردن اخبار ناراحت کننده برای کودکان خودداری کنند. با توجه به دنیای ذهنی کودک، نیازی نیست که تمام اطلاعات در اختیار کودک قرار بگیرد زیرا آن ها درک درستی از شرایط ندارند و ممکن است استرس ناشی از بازگو کردن آن ها تبعات بدی برای کودک داشته باشد.
وی اضافه کرد: اگر فردی هم در این شرایط دچار وسواس شد، متناسب با شدت آن می تواند اقداماتی انجام دهد. اگر شدت وسواس به اندازه ای بود که فرد و اطرافیانش را دچار زحمت کند، مراجعه به یک روان درمانگر و یا روانپزشک بهترین راهکار برای درمان است. اما اگر شدت آن به حدی نبود که خود و دیگران را آزار دهد، در این شرایط می تواند کمک کننده او هم باشد! زیرا رعایت بهداشت در این شرایط به فرد کمک هم خواهد کرد.
حسینی اظهار داشت: حفظ روحیه شادی و نشاط روانی دیگر مسئله ای است که در این روزها باید به آن توجه کنیم. مطالعه یک یا چند کتاب خوب، تماشای فیلم های مناسب، انجام بازی های فکری و خانگی با دیگر اعضای خانواده، برگزاری ساعاتی برای لطیفه گویی و بیان خاطرات طنز، ورزش و نرمش هایی که در خانه انجام می شود، عبادت و انجام فرایض مذهبی و دینی و استفاده مناسب از تلفن هوشمند از جمله راهکارهایی است که در این شرایط می تواند به حفظ روحیه شاد و نشاط روانی ما کمک کند.
تاثیر اقدامات مردمی کمتر از اقداماتی که سازمان های دولتی انجام می دهند، نیست
وی به فعالیت سازمان‌های مردم‌نهاد برای مقابله با ویروس کرونا هم اشاره کرد و گفت: بدون شک تاثیر اقدامات مردمی کمتر از اقداماتی که سازمان های دولتی انجام می دهند نیست زیرا سازمان های مردمی می توانند از طریق مردم به شرایط موجود کمک کنند و یاری گر دیگر دستگاه ها، برای شکست این بیماری باشند.
حسینی گفت: فعالیت های سازمان های مردم نهاد یا همان سمن ها در این میان با توجه به اهداف شکل گیری آن ها در این زمینه می توانند بسیار راهگشا باشد. سازمان های مردم نهاد که متشکل از اقشار مختلف مردم است با استفاده از توان و پتانسیل مردمی به سیاست های کلی کشور کمک کرده و با استفاده از انرژی فراوان اقشار مردم می توانند در صحنه مقابله با بحران ها بازیگر خوبی باشند.
مدیر موسسه رما (رهروان مسیر آرامش) از تشکیل کارگروه ویژه مبارزه با کرونا در این موسسه خبر داد و افزود: هدف اصلی ما در این کارگروه این است که در راستای سیاست های موسسه، به سلامت روان جامعه در دوران شیوع کرونا کمک کنیم و با توجه به شرایط ویژه موجود که امکان تماس اجتماعی به صورت حضوری وجود ندارد، کارگروه ویژه مبارزه با کرونا با همکاری واحد تولید محتوای دیجیتال موسسه اقدام به تولید محتوا در این حوزه کردند که در برخی از رسانه های تاثیرگذار منتشر شد.
حسینی به شیوه های تولید محتوا در این حوزه اشاره کرد و گفت: اینفوگرافی، کلیپ، موشن گرافی و ... از جمله قالب های محتوایی هستند که در دستور کار این موسسه قرار گرفته و البته در این حوزه هم تولید محتوای خوبی داشتیم و این روال کاری ما تا زمان پایان شیوع کرونا ادامه خواهد داشت.
وی به بازخورد اجتماعی مبثت این اقدامات اشاره کرد و گفت: خوشبختانه این اقدامات موسسه مورد اقبال مردم قرار گرفته و همین بازخورد مثبت به ما در ادامه فعالیت هایی که داریم کمک کرده است.
رییس شورای سیاست گذاری موسسه رما به دیگر اقدامات این موسسه در راستای مقابله با تاثیرات منفی شیوع کرونا پرداخت و گفت: با توجه به اینکه تعطیلی واحدهای تحصیلی منجر به آموزش از راه دور شد، در این زمینه هم موسسه رما اقداماتی را انجام داد که تا امروز مثبت ارزیابی می شود.
حسینی افزود: یکی از اقدامات ما ارایه مشورت در حوزه آموزش به برخی از واحدهای تحصیلی برای آموزش بهتر و صحیح تر بود که نیروهای متخصص موسسه رما در این حوزه ورود کرده و با برنامه ریزی دقیق، یاری رسان مربیان شاغل در واحد تحصیلی بودند.
علی حسینی
