به گزارش ایرنا، آداب و رسوم ماه مبارک رمضان در استان کردستان از گذشته های دور زبانزد خاص و عام بوده و هنوز برخی از این آیین‌ها با شور و حال وصف نشدنی برگزار می‌شود.
یکی از آداب و رسوم خاص مردمان این دیار اجرای موسیقی مخصوص فرا رسیدن ماه مبارک است که در وقت های افطار و سحر در محله ها و مساجد است که به آن موسیقی سحرخوانی می‌گویند.
از میان این موسیقی‌ها و نواها که برای بیدار کردن مردم بکار می‌رود نوای خوش مرحبا و الوداع از همه مشهورتر است و در تمام مناطق کُردنشین خوانده می‌شود.
در برخی مناطق از این استان در گذشته های دور از نقاره‌چی‌ها و دهل برای اعلام سحری استفاده می کردند و مرسوم بود گاهی توپی به سمت تپه‌های اطراف شلیک می‌کردند تا زمان سحر به اطلاع مردم رسیده شود.
** مرحبا شهرالرمضان
طنین انداز شدن نوای ملکوتی مرحبا یا شهرالرمضان در مساجد استان کردستان یکی دیگر از آداب و رسوم مردمان این دیار است که مژده فرا رسیدن ماه مبارک رمضان را می دهد و همزمان با شنیدن این نوای روح بخش مومنان یک ماه کامل مهمان خداوند متعال می شوند.
در 15 روز اول ماه رمضان قبل از اذان عشا، موذن بر پشت بام مسجد رفته و با صدای بلند و به صورت آواز حلول ماه مبارک رمضان را خوش آمد میگفت؛ مرحبا مرحبا یا شهر رمضان، مرحبا مرحبا یا شهر تسبیح و التهلیل و تلاوت القران مرحبا، مرحبا مرحبا یا شهر الخیر و البرکت و الاحسان مرحبا.
** آواز الوداع رمضان
با پایان نیمه اول ماه مبارک رمضان موذن به جای ندای دلنشین مرحبا، الوداع شهر الرمضان سر می داد تا مردم کم کم خود را برای خداحافظی با این ماه پرخیر و برکت آماده کنند.
** غبارروبی و عطر افشانی مساجد
کردستان از جمله استان هایی است که ماه مبارک رمضان با آیین ها و سنت های خاصی همراه است، چند روز قبل از آغاز ماه، شهرها و روستاهای استان رنگ و بوی معنوی وصف ناپذیری به خود می گیرند و مردم روزهای آخر ماه شعبان با غبارروبی و عطر افشانی مساجد خود را مهیای ورود به ماه ضیافت الهی می کنند.
بسیاری از مردمان این دیار براساس رسم دیرینه هر ساله چند روز آخر ماه شعبان را روزه می گیرند و به این طریق به پیشواز و استقبال ماه ضیافت الهی می روند.
مردم کردستان بر این باورند خداوند متعال در این ماه خیر و برکت بیشتری را به آنها ارزانی می‌دارد لذا فعالیت‌های خود را متوقف نکرده و مانند ماه‌های دیگر در رمضان نیز به کار و تلاش مشغول هستند.
** پخت نان محلی کولیره و برساق
در قدیم در شهرها و بویژه روستاهای کردستان مرسوم بود که یک ساعت قبل از افطار روزه داران با بقچه‌هایی پر از خرما و یک نوع نان مخصوص (کولیره) به مسجد می‌رفتند و در آنجا افطار می‌کردند، اما امروزه این رسم تقریبا بدست فراموشی سپرده شده و کمتر کسی برای مراسم افطاری به مسجد می‌رود.
در ایام قدیم، نزدیک غروب سینی‌های خرما و نان محلی توسط یکی از اعضای خانواده به مسجد فرستاده می‌شد و دعای خیر روزه‌داران که روزه خود را با این برکت الهی باز می‌کنند، خستگی یک روز کار و تلاش را از بدن کسانی که در مهیا کردن این طبق‌ها تلاش کرده‌اند، بیرون می‌کرد.
مردم کردنشین، غذاها و نان‌های محلی متنوعی را در این ماه مبارک طبخ می‌کنند که از جمله می‌توان به ماودو، کاروان ناشی، کولیره چوره، ناوتاوایی، برساق و داندوگ اشاره کرد.
در کردستان در روز 27 ماه رمضان نان مخصوصی به نام بیست و هفتمی یا کولیره می‌پختند که این نان برای ثواب و رفع بلا و ایجاد خیر و برکت پخته می‌شد البته در برخی مناطق نیز نانی به نام برساق می‌پختند ولی نان‌های ماشینی و شیرینی‌ها امروزی باعث کمرنگ شدن رسوم شده اند و کمتر برساق و کولیره پخته می شود.
** صلای پارشیو
یکی از آدابی که از گذشته در میان مردمان این دیار وجود داشته است و امروز در جوامع شهری رنگ باخته و فقط در برخی مناطق روستایی انجام می شود سحری خوانی یا (صلای پارشیو) است که یک نفر با زدن بر دهل مردم را در وقت سحر بیدار می کرد.
امروزه با پیشرفت تکنولوژی و مجازی شدن ارتباطات مردم، بیدار کردن همسایه ها و اقوام و آشنایان برای سحری در ماه رمضان تلفنی شده است تا صلای پارشیو کم کم به فراموشی سپرده شود.
از دیگر آداب و سنت های مردم استان کردستان در ماه مبارک رمضان برپایی محافل و مجالس مولودی خوانی و دف نوازی در مساجد و منازل است که از اول تا پایان این ماه پر فضیلت ادامه دارد و نوای لااله الا الله و یا رسول الله از هر کوی و برزن به گوش می رسد.
** نماز تراویح
اقامه نماز تراویح از دیگر آداب و سنن استان کردستان در ماه مبارک رمضان است، مردم از همان شب اول تا پایان این ماه هر شب با حضور در مساجد و یا در منزل پس از نماز عشا، نماز تروایح می خوانند.
رکعت های نماز تروایح فرد است و ثابت هم نیست و برخی 11، برخی 23 یا 25 و برخی از افراد نیز بیشتر و یا کمتر از این تعداد اقامه می کنند.
برپایی جلسات جزء خوانی قرآن کریم در منازل، مساجد و اماکن متبرکه استان از دیگر آیین ها و آداب و رسوم مردمان این دیار است که چند سالی است پررنگ تر از گذشته برگزار می شود.
یکی از برنامه هایی که در سال های اخیر توسط دستگاه های فرهنگی و متولیان امر در ماه مبارک مورد توجه جدی قرار گرفته است دعوت از چهار تا پنج قاری و حافظ برجسته برای برپایی محفل جزء خوانی قرآن در مسجد جامع سنندج و پخش مستقیم آن از شبکه استانی است.
در این محفل قرآنی که از روز اول ماه مبارک رمضان آغاز می شود هر روز یک جزء از قرآن کریم توسط قاریان قرائت می شود و بدین صورت مردم با حضور در مسجد و یا در منزل با دنبال کردن این برنامه از طریق شبکه استانی تا پایان ماه مبارک قرآن را بطور کامل ختم می کنند.
** سفره افطاری
از آداب مردم استان کردستان در این ماه برپایی سفره های افطاری برای نیازمندان و اقشار ضعیف و کم درآمد است، این سفره ها توسط موسسات خیریه و گاهی به صورت خودجوش توسط مردم برپا می شود و در آن از نیازمندان و سایر اقشار با انواع غذاها پذیرایی می شود.
علاوه بر برپایی سفره های افطاری، خیرین و نیکوکاران در این ماه مبارک نیازمندان واقعی را شناسایی کرده و از طریق مختلف از جمله توزیع مواد غذایی خشک آنان را کمک می کنند.
جشن نزول قرآن و برپایی مراسم اعتکاف و شب زنده داری در لیالی قدر از دیگر آداب و رسوم مردمان این دیار در این ماه پرخیر و برکت است که با حضور پرشور اقشار مختلف مردم در مساجد و تکایای استان برگزار می شود.
مردم استان کردستان در دهه آخر ماه مبارک رمضان حضور پر شورتری در مساجد دارند و مساجد در این شب ها مملو از جمعیت است و بسیاری از مردم تا نزدیک اذان صبح در مساجد و تکایا حضور دارند و به ذکر و تسبیح، تلاوت قرآن کریم، خواندن نماز و دعا و نیایش می پردازند.
پرداخت فطریه از دیگر آداب و رسوم مردم استان کردستان است که در روزهای پایانی ماه مبارک رمضان توسط سرپرست خانوار انجام و در میان نیازمندان و فقرا تقسیم می شود.
با پایان ماه مبارک رمضان و رویت ماه شوال، پس از اذان صبح نوای روحبخش 'الله اکبر، الله اکبر، الله اکبر، لا اله الا الله، الله اکبر، الله اکبر و الله الحمد در مساجد شهرهای و روستاهای استان طنین انداز می شود و مردم مسلمان و روزه دار پس از یک ماه روزه داری با پوشیدن لباس های نو برای اقامه نماز فطر راهی مساجد محل خود می شوند.
پس از اقامه نماز عید فطر، مردم با روبوسی و تبریک عید از یکدیگر طلب حلالیت کرده و راهی منازل خود می شوند و برای به جای آوردن صله ارحام، به دیدار اقوام و آشنایان می روند.
** روزه مستحبی شه شلان
یکی دیگر از آداب و رسوم مردم استان این است که روز بعد از عید سعید فطر و 6 روز نخست ماه شوال را روزه می گیرند که به آن روزه مستحبی شه شلان می گویند و عقیده دارند روزه داری در این ایام از اجر و پاداش زیادی برخوردار است.
این ماه مبارک که درهای رحمت و مغفرت الهی به روی بندگان باز و خوان و سفره الهی گسترده تر از همیشه است فرصت مغتنمی برای بخشش گناهان است، امید می رود همه بتوانیم از این فرصت نهایت استفاده را ببریم.
7348/9102
انتهای پیام یکی از آداب و رسوم خاص مردمان این دیار اجرای موسیقی مخصوص فرا رسیدن ماه مبارک است که در وقت های افطار و سحر در محله ها و مساجد است که به آن موسیقی سحرخوانی می‌گویند.
از میان این موسیقی‌ها و نواها که برای بیدار کردن مردم بکار می‌رود نوای خوش مرحبا و الوداع از همه مشهورتر است و در تمام مناطق کُردنشین خوانده می‌شود.
در برخی مناطق از این استان در گذشته های دور از نقاره‌چی‌ها و دهل برای اعلام سحری استفاده می کردند و مرسوم بود گاهی توپی به سمت تپه‌های اطراف شلیک می‌کردند تا زمان سحر به اطلاع مردم رسیده شود.
** مرحبا شهرالرمضان
طنین انداز شدن نوای ملکوتی مرحبا یا شهرالرمضان در مساجد استان کردستان یکی دیگر از آداب و رسوم مردمان این دیار است که مژده فرا رسیدن ماه مبارک رمضان را می دهد و همزمان با شنیدن این نوای روح بخش مومنان یک ماه کامل مهمان خداوند متعال می شوند.
در 15 روز اول ماه رمضان قبل از اذان عشا، موذن بر پشت بام مسجد رفته و با صدای بلند و به صورت آواز حلول ماه مبارک رمضان را خوش آمد میگفت؛ مرحبا مرحبا یا شهر رمضان، مرحبا مرحبا یا شهر تسبیح و التهلیل و تلاوت القران مرحبا، مرحبا مرحبا یا شهر الخیر و البرکت و الاحسان مرحبا.
** آواز الوداع رمضان
با پایان نیمه اول ماه مبارک رمضان موذن به جای ندای دلنشین مرحبا، الوداع شهر الرمضان سر می داد تا مردم کم کم خود را برای خداحافظی با این ماه پرخیر و برکت آماده کنند.
** غبارروبی و عطر افشانی مساجد
کردستان از جمله استان هایی است که ماه مبارک رمضان با آیین ها و سنت های خاصی همراه است، چند روز قبل از آغاز ماه، شهرها و روستاهای استان رنگ و بوی معنوی وصف ناپذیری به خود می گیرند و مردم روزهای آخر ماه شعبان با غبارروبی و عطر افشانی مساجد خود را مهیای ورود به ماه ضیافت الهی می کنند.
بسیاری از مردمان این دیار براساس رسم دیرینه هر ساله چند روز آخر ماه شعبان را روزه می گیرند و به این طریق به پیشواز و استقبال ماه ضیافت الهی می روند.
مردم کردستان بر این باورند خداوند متعال در این ماه خیر و برکت بیشتری را به آنها ارزانی می‌دارد لذا فعالیت‌های خود را متوقف نکرده و مانند ماه‌های دیگر در رمضان نیز به کار و تلاش مشغول هستند.
** پخت نان محلی کولیره و برساق
در قدیم در شهرها و بویژه روستاهای کردستان مرسوم بود که یک ساعت قبل از افطار روزه داران با بقچه‌هایی پر از خرما و یک نوع نان مخصوص (کولیره) به مسجد می‌رفتند و در آنجا افطار می‌کردند، اما امروزه این رسم تقریبا بدست فراموشی سپرده شده و کمتر کسی برای مراسم افطاری به مسجد می‌رود.
در ایام قدیم، نزدیک غروب سینی‌های خرما و نان محلی توسط یکی از اعضای خانواده به مسجد فرستاده می‌شد و دعای خیر روزه‌داران که روزه خود را با این برکت الهی باز می‌کنند، خستگی یک روز کار و تلاش را از بدن کسانی که در مهیا کردن این طبق‌ها تلاش کرده‌اند، بیرون می‌کرد.
مردم کردنشین، غذاها و نان‌های محلی متنوعی را در این ماه مبارک طبخ می‌کنند که از جمله می‌توان به ماودو، کاروان ناشی، کولیره چوره، ناوتاوایی، برساق و داندوگ اشاره کرد.
در کردستان در روز 27 ماه رمضان نان مخصوصی به نام بیست و هفتمی یا کولیره می‌پختند که این نان برای ثواب و رفع بلا و ایجاد خیر و برکت پخته می‌شد البته در برخی مناطق نیز نانی به نام برساق می‌پختند ولی نان‌های ماشینی و شیرینی‌ها امروزی باعث کمرنگ شدن رسوم شده اند و کمتر برساق و کولیره پخته می شود.
** صلای پارشیو
یکی از آدابی که از گذشته در میان مردمان این دیار وجود داشته است و امروز در جوامع شهری رنگ باخته و فقط در برخی مناطق روستایی انجام می شود سحری خوانی یا (صلای پارشیو) است که یک نفر با زدن بر دهل مردم را در وقت سحر بیدار می کرد.
امروزه با پیشرفت تکنولوژی و مجازی شدن ارتباطات مردم، بیدار کردن همسایه ها و اقوام و آشنایان برای سحری در ماه رمضان تلفنی شده است تا صلای پارشیو کم کم به فراموشی سپرده شود.
از دیگر آداب و سنت های مردم استان کردستان در ماه مبارک رمضان برپایی محافل و مجالس مولودی خوانی و دف نوازی در مساجد و منازل است که از اول تا پایان این ماه پر فضیلت ادامه دارد و نوای لااله الا الله و یا رسول الله از هر کوی و برزن به گوش می رسد.
** نماز تراویح
اقامه نماز تراویح از دیگر آداب و سنن استان کردستان در ماه مبارک رمضان است، مردم از همان شب اول تا پایان این ماه هر شب با حضور در مساجد و یا در منزل پس از نماز عشا، نماز تروایح می خوانند.
رکعت های نماز تروایح فرد است و ثابت هم نیست و برخی 11، برخی 23 یا 25 و برخی از افراد نیز بیشتر و یا کمتر از این تعداد اقامه می کنند.
برپایی جلسات جزء خوانی قرآن کریم در منازل، مساجد و اماکن متبرکه استان از دیگر آیین ها و آداب و رسوم مردمان این دیار است که چند سالی است پررنگ تر از گذشته برگزار می شود.
یکی از برنامه هایی که در سال های اخیر توسط دستگاه های فرهنگی و متولیان امر در ماه مبارک مورد توجه جدی قرار گرفته است دعوت از چهار تا پنج قاری و حافظ برجسته برای برپایی محفل جزء خوانی قرآن در مسجد جامع سنندج و پخش مستقیم آن از شبکه استانی است.
در این محفل قرآنی که از روز اول ماه مبارک رمضان آغاز می شود هر روز یک جزء از قرآن کریم توسط قاریان قرائت می شود و بدین صورت مردم با حضور در مسجد و یا در منزل با دنبال کردن این برنامه از طریق شبکه استانی تا پایان ماه مبارک قرآن را بطور کامل ختم می کنند.
** سفره افطاری
از آداب مردم استان کردستان در این ماه برپایی سفره های افطاری برای نیازمندان و اقشار ضعیف و کم درآمد است، این سفره ها توسط موسسات خیریه و گاهی به صورت خودجوش توسط مردم برپا می شود و در آن از نیازمندان و سایر اقشار با انواع غذاها پذیرایی می شود.
علاوه بر برپایی سفره های افطاری، خیرین و نیکوکاران در این ماه مبارک نیازمندان واقعی را شناسایی کرده و از طریق مختلف از جمله توزیع مواد غذایی خشک آنان را کمک می کنند.
جشن نزول قرآن و برپایی مراسم اعتکاف و شب زنده داری در لیالی قدر از دیگر آداب و رسوم مردمان این دیار در این ماه پرخیر و برکت است که با حضور پرشور اقشار مختلف مردم در مساجد و تکایای استان برگزار می شود.
مردم استان کردستان در دهه آخر ماه مبارک رمضان حضور پر شورتری در مساجد دارند و مساجد در این شب ها مملو از جمعیت است و بسیاری از مردم تا نزدیک اذان صبح در مساجد و تکایا حضور دارند و به ذکر و تسبیح، تلاوت قرآن کریم، خواندن نماز و دعا و نیایش می پردازند.
پرداخت فطریه از دیگر آداب و رسوم مردم استان کردستان است که در روزهای پایانی ماه مبارک رمضان توسط سرپرست خانوار انجام و در میان نیازمندان و فقرا تقسیم می شود.
با پایان ماه مبارک رمضان و رویت ماه شوال، پس از اذان صبح نوای روحبخش 'الله اکبر، الله اکبر، الله اکبر، لا اله الا الله، الله اکبر، الله اکبر و الله الحمد در مساجد شهرهای و روستاهای استان طنین انداز می شود و مردم مسلمان و روزه دار پس از یک ماه روزه داری با پوشیدن لباس های نو برای اقامه نماز فطر راهی مساجد محل خود می شوند.
پس از اقامه نماز عید فطر، مردم با روبوسی و تبریک عید از یکدیگر طلب حلالیت کرده و راهی منازل خود می شوند و برای به جای آوردن صله ارحام، به دیدار اقوام و آشنایان می روند.
** روزه مستحبی شه شلان
یکی دیگر از آداب و رسوم مردم استان این است که روز بعد از عید سعید فطر و 6 روز نخست ماه شوال را روزه می گیرند که به آن روزه مستحبی شه شلان می گویند و عقیده دارند روزه داری در این ایام از اجر و پاداش زیادی برخوردار است.
این ماه مبارک که درهای رحمت و مغفرت الهی به روی بندگان باز و خوان و سفره الهی گسترده تر از همیشه است فرصت مغتنمی برای بخشش گناهان است، امید می رود همه بتوانیم از این فرصت نهایت استفاده را ببریم.
7348/9102
کپی شد
