به گزارش خبرنگار ایرنا، استاد فرزانه، مُحی‌الدین حق‌شناس، روز 22 دی ماه سال 1303 شمسی، در محله قطارچیان از محلات قدیمی سنندج دیده به جهان گشود.
در دوران کودکی به رسم معمول به مکتب رفت و گلستان و بوستان آموخت و ذوق ادبی‌اش شکوفا شد چنانکه با وجود عدم آشنایی عمیق با اصول و قواعد شعری، شعر می گفت؛ چند سال بعد راهی دبیرستان شد و دیپلم گرفت، از سال 1322 به تشویق یکی از اُستادان خود بطور جدی به سرودن شعر پرداخت.
بعدها در وزارت فرهنگ استخدام و به عنوان آموزگار راهی کرمانشاه شد در سال 1327 به سنندج بازگشت و در آبان ماه همان سال ازدواج کرد؛ ازدواجی که حاصل آن دو دختر و دو پسر است.
استاد همکاری خود با رادیوی محلی سنندج را با حضور در برنامه رادیویی شعر و سخن شیرین آغاز کرد اشعارش بسرعت ورد زبان مردم کوچه و بازار شد آثاری که برخی از آن ها تاکنون به چاپ نرسیده اند.
استاد حق شناس علاوه بر کُردی، به زبان پارسی نیز شعر می‌سرود پاره ای از این اشعار که بیشتر حاوی نقدهای سیاسی ـ اجتماعی بود در روزنامه ها و مجلات ادبی آن زمان، از جمله روزنامه پارس شیراز به چاپ رسیده است.
به واسطه این اشعار، ایامی را به عنوان تبعیدی، در همدان بسر برد، در تبعید هم از پا ننشست؛ به انجمن ادبی باباطاهر پیوست و تلاش‌های اجتماعی خود را، در قالب ادبی ادامه داد بعدها به سنندج بازگشت و با بازنگری منظومه زیبای خود (شاره‌که‌م سنه) در سال 1373 آن را منتشر کرد.
منظومه مذکور که جدی ترین اثر ادبی استاد به شمار می آید، به گفته خود وی هیچ مأخذی ندارد، علاقه وافر استاد به زادگاهش و ذهن وقاد و لطافت احساسش، وی را برآن داشت که دیده ها و شنیده های خود و هرآنچه در یاد داشت را به زیور شعر بیاراید و حاصل آن منظومه ای زیبا و اثری بی نظیر است که با بیانی شیوا تنظیم شده است.
این منظومه، جامع فرهنگ و آداب و رسوم و سُنن و بخش های بی‌بدیلی از فرهنگ و ادب عامه یک سده اخیر شهر سنندج را در برگرفته است.
منظومه شاره‌که م سنه به همت ماجد مردوخ روحانی و با هزینه انتشارات سروش در قالب یک آلبوم، حاوی دو نوار کاست و یک جلد کتاب منتشر شده که به سبب استقبال گسترده مردم، بارها به وسیله نشر پانیذ تجدید چاپ شده است.
به پاس قدردانی از سال ها تلاش و کوشش این استاد فرزانه مراسمی به همت اداره کل کتابخانه های عمومی و انجمن خیرین کتابخانه ساز کردستان شامگاه پنجشنبه در مجتمع امام خمینی (ره) سنندج که یکی از بزرگترین سالن های اجتماعات موجود در این شهر است، برگزار شد.
تمامی صندلی های موجود در این سالن تکمیل شده بود و از اقشار مختلف مردم علاوه بر شهرسنندج حتی از دیگر شهرهای استان کردستان هم در این مراسم حضور پیدا کرده بودند که این نشان از قدرشناسی مردمان این دیار از مفاخر و افراد تاثیرگذار در حوزه های مختلف به ویژه فرهنگی و ادبی است.
** تجلیل از 6 تن از مفاخر کردستان در سال 98
مدیرکل کتابخانه های عمومی کردستان در این مراسم گفت: سلسه برنامه ای با عنوان شب های کردستان به منظور تجلیل و گرامیداشت مفاخر و افراد برجسته حوزه فرهنگی، ادبی و علمی استان به همت این نهاد اجرا می شود.
محمد عبدالملکی افزود: سال آینده 6 نفر از مفاخر برجسته فرهنگی، ادبی و علمی استان به همت انجمن خیرین کتابخانه ساز استان تجلیل می شود.
وی اضافه کرد: در نخستین زنجیره از برنامه های مذکور امروز شاهد برگزاری مراسم گرامیداشت و تجلیل از سال ها تلاش و خدمت مرحوم استاد محی الدین حق شناس از شاعران برجسته کُرد هستیم.
مدیرکل کتابخانه های عمومی کردستان افزود: این سلسه برنامه در راستای پاسداشت خدمات مفاخر و اساتید کُرد در طول عمر با برکت شان به فرهنگ و ادبیات کُردی کرده اند، برگزار خواهد شد.
**زبان عنصر اصلی هویت فرهنگی هر ملتی است
استاد دانشگاه تهران و از مفاخر برجسته کردستانی در این مراسم با اشاره به اینکه جمع خرده فرهنگ ها فرهنگی کلی را تشکیل می‌دهد، گفت: 75 درصد از کشورهای دنیا بیش از چند فرهنگ و آداب و رسوم دارند.
اسعد اردلان اضافه کرد: هویت فرهنگی هر ملتی به چند عنصر وابسته است که مولفه اصلی آن زبان است.
این استاد دانشگاه تهران اظهار داشت: در زمانی قرار داریم که فرهنگ های ملت های مختلف در اثر جهانی شدن و هجوم فضای مجازی و گسترش زبان هایی چون انگلیسی زبان ها و فرهنگ های دیگر به خطر افتاده است.
اردلان گفت: بزرگترین انرژی یونسکو از سال 2015 به بعد به حفظ زبان مادری در ملت های گوناگون دنیا اختصاص یافته است.
وی با اشاره به اینکه قاره آفریقا به استثنای سه کشور مابقی مستعمره بودند و زبان غالب آنها زبان کشور استعمارگر بوده است، افزود: امروزه در افریقا 2 هزار زبان تکلم می شود که پیش بینی شده تا آخر قرن هزار زبان از بین رود.
این استاد برجسته کردستانی اضافه کرد: با از بین رفتن هر زبانی ادبیات و هویت فرهنگی نسلی نابود می شود لذا همه باید در راستا حفظ زبان مادری خود تلاش کنند.
رئیس انجمن خیرین کتابخانه ساز کردستان هم در این مراسم اظهار داشت: ماموستا حق شناس به زبان، سنت و فرهنگ بخوبی در منظومه شاره که م سنه پرداخته است.
علی اشرافی افزود: هنر ماموستا حق شناس این است که اشعارش را به زبان مردم کوچه و بازار به طور هنرمندانه بیان کرده و همین باعث قابل درک بودن آن برای اقشار مختلف شده است.
**وجود وسعت و دقت فراوان در منظومه شاره که م سنه
یکی از نویسندگان کردستانی در این مراسم گفت: مدتی است اداره کل کتابخانه های عمومی استان حرکت هایی در راستای رسالت خود آغاز کرده و این قابل تقدیر است.
ماجد مردوخ روحانی به تاثیر و ویژگی منظومه شاره که م سنه در ادبیات کردی اشاره کرد و افزود: این مجموعه وسعت و دقت سرشاری در آن وجود دارد که این ویژگی بارز آن است.
وی اضافه کرد: شم زبانی ماموستا حق شناس و قریحه او در شعر گرفتن بسیار ویژه است.
وی اظهار داشت: ماموستا حق شناس قالب مانوس برای مردم انتخاب و در نهایت قوت و غنای ادبی اشعار را سروده است.
مستوره درخشی استاد دانشگاه های کردستان هم در این مراسم به جایگاه زن در منظومه شاره که م سنه اشاره کرد و گفت: در اولین صفحه این منظومه ماموستا حق شناس عشق خود را به شهر خودش نشان می دهد و به بزرگی و قهرمانی فردی چون هه لوخان و زن بزرگی مانند مستوره اردلان مثل هم افتخار می کند.
وی اضافه کرد: در این منظومه ماموستا حق شناس از ده ها زن بافنده فرش نام می برد زنانی که تمام آرزوهای خود را روی دار قالی گره بستند.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: هنر بزرگ زمانه خانم در منظومه شاره که م سنه فقط صدای خوب و فرش بافی نبوده، بلکه پرورش فرزند هنرمندی هم چون ماموستا فردین صادق ایوبی است.
درخشی اضافه کرد: ماموستا حق شناس در این منظومه به زنانی هم اشاره می کند که کار طب سنتی در سنندج انجام می دادند.
کوروش حق شناس فرزند ماموستا محی الدین حق شناس هم دراین مراسم از تمامی دست اندرکاران برگزاری چنین برنامه ای و تمامی افرادی که به پدرش چه در زمانی که در قید حیات بود و چه اکنون که نیست و در انتشار آثارش او را یاری کردند، تشکر کرد.
در پایان این مراسم علاوه بر تجلیل از خانواده ماموستا حق شناس از 15 نفر از فعالان فرهنگی، ادبی و علمی استان که تاثیری در راستای انتشار آثار ماموستا حق شناس داشتند و یا در رابطه با آثار او مطالبی را به رشته تحریر درآوردند، تقدیر کردند.
9936 / 3034
انتهای پیام در دوران کودکی به رسم معمول به مکتب رفت و گلستان و بوستان آموخت و ذوق ادبی‌اش شکوفا شد چنانکه با وجود عدم آشنایی عمیق با اصول و قواعد شعری، شعر می گفت؛ چند سال بعد راهی دبیرستان شد و دیپلم گرفت، از سال 1322 به تشویق یکی از اُستادان خود بطور جدی به سرودن شعر پرداخت.
بعدها در وزارت فرهنگ استخدام و به عنوان آموزگار راهی کرمانشاه شد در سال 1327 به سنندج بازگشت و در آبان ماه همان سال ازدواج کرد؛ ازدواجی که حاصل آن دو دختر و دو پسر است.
استاد همکاری خود با رادیوی محلی سنندج را با حضور در برنامه رادیویی شعر و سخن شیرین آغاز کرد اشعارش بسرعت ورد زبان مردم کوچه و بازار شد آثاری که برخی از آن ها تاکنون به چاپ نرسیده اند.
استاد حق شناس علاوه بر کُردی، به زبان پارسی نیز شعر می‌سرود پاره ای از این اشعار که بیشتر حاوی نقدهای سیاسی ـ اجتماعی بود در روزنامه ها و مجلات ادبی آن زمان، از جمله روزنامه پارس شیراز به چاپ رسیده است.
به واسطه این اشعار، ایامی را به عنوان تبعیدی، در همدان بسر برد، در تبعید هم از پا ننشست؛ به انجمن ادبی باباطاهر پیوست و تلاش‌های اجتماعی خود را، در قالب ادبی ادامه داد بعدها به سنندج بازگشت و با بازنگری منظومه زیبای خود (شاره‌که‌م سنه) در سال 1373 آن را منتشر کرد.
منظومه مذکور که جدی ترین اثر ادبی استاد به شمار می آید، به گفته خود وی هیچ مأخذی ندارد، علاقه وافر استاد به زادگاهش و ذهن وقاد و لطافت احساسش، وی را برآن داشت که دیده ها و شنیده های خود و هرآنچه در یاد داشت را به زیور شعر بیاراید و حاصل آن منظومه ای زیبا و اثری بی نظیر است که با بیانی شیوا تنظیم شده است.
این منظومه، جامع فرهنگ و آداب و رسوم و سُنن و بخش های بی‌بدیلی از فرهنگ و ادب عامه یک سده اخیر شهر سنندج را در برگرفته است.
منظومه شاره‌که م سنه به همت ماجد مردوخ روحانی و با هزینه انتشارات سروش در قالب یک آلبوم، حاوی دو نوار کاست و یک جلد کتاب منتشر شده که به سبب استقبال گسترده مردم، بارها به وسیله نشر پانیذ تجدید چاپ شده است.
به پاس قدردانی از سال ها تلاش و کوشش این استاد فرزانه مراسمی به همت اداره کل کتابخانه های عمومی و انجمن خیرین کتابخانه ساز کردستان شامگاه پنجشنبه در مجتمع امام خمینی (ره) سنندج که یکی از بزرگترین سالن های اجتماعات موجود در این شهر است، برگزار شد.
تمامی صندلی های موجود در این سالن تکمیل شده بود و از اقشار مختلف مردم علاوه بر شهرسنندج حتی از دیگر شهرهای استان کردستان هم در این مراسم حضور پیدا کرده بودند که این نشان از قدرشناسی مردمان این دیار از مفاخر و افراد تاثیرگذار در حوزه های مختلف به ویژه فرهنگی و ادبی است.
** تجلیل از 6 تن از مفاخر کردستان در سال 98
مدیرکل کتابخانه های عمومی کردستان در این مراسم گفت: سلسه برنامه ای با عنوان شب های کردستان به منظور تجلیل و گرامیداشت مفاخر و افراد برجسته حوزه فرهنگی، ادبی و علمی استان به همت این نهاد اجرا می شود.
محمد عبدالملکی افزود: سال آینده 6 نفر از مفاخر برجسته فرهنگی، ادبی و علمی استان به همت انجمن خیرین کتابخانه ساز استان تجلیل می شود.
وی اضافه کرد: در نخستین زنجیره از برنامه های مذکور امروز شاهد برگزاری مراسم گرامیداشت و تجلیل از سال ها تلاش و خدمت مرحوم استاد محی الدین حق شناس از شاعران برجسته کُرد هستیم.
مدیرکل کتابخانه های عمومی کردستان افزود: این سلسه برنامه در راستای پاسداشت خدمات مفاخر و اساتید کُرد در طول عمر با برکت شان به فرهنگ و ادبیات کُردی کرده اند، برگزار خواهد شد.
**زبان عنصر اصلی هویت فرهنگی هر ملتی است
استاد دانشگاه تهران و از مفاخر برجسته کردستانی در این مراسم با اشاره به اینکه جمع خرده فرهنگ ها فرهنگی کلی را تشکیل می‌دهد، گفت: 75 درصد از کشورهای دنیا بیش از چند فرهنگ و آداب و رسوم دارند.
اسعد اردلان اضافه کرد: هویت فرهنگی هر ملتی به چند عنصر وابسته است که مولفه اصلی آن زبان است.
این استاد دانشگاه تهران اظهار داشت: در زمانی قرار داریم که فرهنگ های ملت های مختلف در اثر جهانی شدن و هجوم فضای مجازی و گسترش زبان هایی چون انگلیسی زبان ها و فرهنگ های دیگر به خطر افتاده است.
اردلان گفت: بزرگترین انرژی یونسکو از سال 2015 به بعد به حفظ زبان مادری در ملت های گوناگون دنیا اختصاص یافته است.
وی با اشاره به اینکه قاره آفریقا به استثنای سه کشور مابقی مستعمره بودند و زبان غالب آنها زبان کشور استعمارگر بوده است، افزود: امروزه در افریقا 2 هزار زبان تکلم می شود که پیش بینی شده تا آخر قرن هزار زبان از بین رود.
این استاد برجسته کردستانی اضافه کرد: با از بین رفتن هر زبانی ادبیات و هویت فرهنگی نسلی نابود می شود لذا همه باید در راستا حفظ زبان مادری خود تلاش کنند.
رئیس انجمن خیرین کتابخانه ساز کردستان هم در این مراسم اظهار داشت: ماموستا حق شناس به زبان، سنت و فرهنگ بخوبی در منظومه شاره که م سنه پرداخته است.
علی اشرافی افزود: هنر ماموستا حق شناس این است که اشعارش را به زبان مردم کوچه و بازار به طور هنرمندانه بیان کرده و همین باعث قابل درک بودن آن برای اقشار مختلف شده است.
**وجود وسعت و دقت فراوان در منظومه شاره که م سنه
یکی از نویسندگان کردستانی در این مراسم گفت: مدتی است اداره کل کتابخانه های عمومی استان حرکت هایی در راستای رسالت خود آغاز کرده و این قابل تقدیر است.
ماجد مردوخ روحانی به تاثیر و ویژگی منظومه شاره که م سنه در ادبیات کردی اشاره کرد و افزود: این مجموعه وسعت و دقت سرشاری در آن وجود دارد که این ویژگی بارز آن است.
وی اضافه کرد: شم زبانی ماموستا حق شناس و قریحه او در شعر گرفتن بسیار ویژه است.
وی اظهار داشت: ماموستا حق شناس قالب مانوس برای مردم انتخاب و در نهایت قوت و غنای ادبی اشعار را سروده است.
مستوره درخشی استاد دانشگاه های کردستان هم در این مراسم به جایگاه زن در منظومه شاره که م سنه اشاره کرد و گفت: در اولین صفحه این منظومه ماموستا حق شناس عشق خود را به شهر خودش نشان می دهد و به بزرگی و قهرمانی فردی چون هه لوخان و زن بزرگی مانند مستوره اردلان مثل هم افتخار می کند.
وی اضافه کرد: در این منظومه ماموستا حق شناس از ده ها زن بافنده فرش نام می برد زنانی که تمام آرزوهای خود را روی دار قالی گره بستند.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: هنر بزرگ زمانه خانم در منظومه شاره که م سنه فقط صدای خوب و فرش بافی نبوده، بلکه پرورش فرزند هنرمندی هم چون ماموستا فردین صادق ایوبی است.
درخشی اضافه کرد: ماموستا حق شناس در این منظومه به زنانی هم اشاره می کند که کار طب سنتی در سنندج انجام می دادند.
کوروش حق شناس فرزند ماموستا محی الدین حق شناس هم دراین مراسم از تمامی دست اندرکاران برگزاری چنین برنامه ای و تمامی افرادی که به پدرش چه در زمانی که در قید حیات بود و چه اکنون که نیست و در انتشار آثارش او را یاری کردند، تشکر کرد.
در پایان این مراسم علاوه بر تجلیل از خانواده ماموستا حق شناس از 15 نفر از فعالان فرهنگی، ادبی و علمی استان که تاثیری در راستای انتشار آثار ماموستا حق شناس داشتند و یا در رابطه با آثار او مطالبی را به رشته تحریر درآوردند، تقدیر کردند.
9936 / 3034
کپی شد
