در این مطلب به قلم به قلم روح الله زرین آمده است: بیجار یکی از شهرهای کردستان است که دارای پیشینه تاریخی با قدمت چند هزار ساله به شمار میرود و ظرفیتهای فراوانی دارد که نمونه این ظرفیت در صنایع دستی بهوفور یافت میشود و برگرفته از ذوق و هنر دست استادکاران قدیمی این منطقه است.
رنگرزی، چلنگری، فرشبافی، سفالسازی، گونیبافی و دهها نمونه دیگر تنها گوشهای از صنایع دستی بیجار است که بخشی از آن روانه بازار کشورهای مختلف میشود.
با وجود این بدلیل حمایت نکردن از استادکاران قدیمی، کمبود مواد اولیه و ورود کالاهای مشابه وارداتی از چین شاهد رکود و منسوخ شدن صنایعدستی بیجار هستیم.
** چلنگری
تنها بازمانده شغل چلنگری در مغازه کوچکی در یکی از محلههای قدیمی بیجار فعالیت دارد وی در این زمینه میگوید: حدود 67 سال سن دارم و از 10 سالگی نزد پدرم در زمینه چلنگری فعالیت داشتم.
سهراب جعفری ادامه میدهد: تا سالهای نهچندان دور چلنگری جزو مشاغل و صنایع دستی پررونق بیجار بود و با رشد تکنولوژی و واردات محصولات مشابه شاهد منسوخ شدن این حرفهای کهن در این منطقه هستیم.
وی میافزاید: محصولاتی مانند قفل، قندشکن، گاز انبر، تبر، داس و... از چلنگری تولید میشود همچنین در چند سال اخیر با بهرهگیری از هنر نقاشی صورتکهای فلزی و میلهای نیز در چلنگری تولید میشود.
جعفری گفت: با بهرهگیری از نقوش مختلف که در طراحی فرش بیجار و هنر دست گرافیستها میتوان آثار نو و ابتکاری در چلنگری تولید کرد و همچنین از آن میتوان در زیباسازی منازل مسکونی، امکان تجاری، اِلمانهای شهری و نمونههای دیگر استفاده کرد.
وی ادامه میدهد: از مواد دورریز مانند میلههای فلزی رختآویز، سیم پیچهای سوخته قطعات ماشینی، قطعات فلزی خودرو و وسایل دورریز خانه میتوان در چلنگری استفاده کرد و کالاهای ارزشمند تولید کرد این شرایط موجب ایجاد اشتغال پایدار خانگی و احیای مشاغل منسوخ شده خواهد شد.
** رنگرزی
یکی از بانوان بیجاری که در خانهای قدیمی زندگی میکند، میگوید: حدود 65 سال سن دارم و 45 سال است در زمینه رنگرزی سنتی فعالیت میکنم.
مستوره شکراللهی ادامه میدهد: مناطق کوهستانی بیجار دارای گیاهان متنوع با گلهای رنگی است و با جمعآوری گلهای این گیاهان در فصل بهار و تابستان از آن در تولید رنگ طبیعی در رنگرزی نخ استفاده میشود.
وی میافزاید: در چند سال اخیر بسیاری از خانههای این منطقه نوسازی شدند. تنها تعداد اندکی وجود دارد که در آن رنگرزی صورت میگیرد.
این بانوی بیجاری افزود: رنگرزی بیجار در صنعت فرش، گلیم و گونیبافی مورد کاربرد است بدلیل ساختار طبیعی به الیاف و نخ آسیب نمیرساند. در نتیجه علاوه بر استحکام، زیبای خاصی به محصولات مختلف تولید شده از نخ میدهد.
وی ادامه میدهد: بزرگترین تهدید رنگرزی در سالهای اخیر ورود رنگهای شیمیایی ارزانقیمت به بیجار بوده بطوریکه صنایعدستی کمتری در این زمینه نیاز به رنگرزی طبیعی داشته است.
نتیجه آن تعطیلی کارگاههای رنگرزی، فراموشی این هنر و بیکار شدن استادکاران قدیمی شده است.
** گونیبافی
بانوی جوان استادکار گونیبافی میگوید: حدود چهار سال است در یکی از کارگاههای میراث فرهنگی بیجار هنر گونیبافی را فراگرفتم.
شیرین مروتی ادامه میدهد: از الیاف دورریز گونیهای نخی صنایع مختلفی مانند گلیم، زیرانداز، پادری، روکش وسایل آشپزخانه و دهها محصول دیگر تولید میکنم.
وی میافزاید: از طریق گونیبافی ماهانه درآمدی حدود 1.5 میلیون تومان کسب میکنم.
مروتی گفت: در گونیبافی تنوع رنگ و طرح وجود دارد. این ظرفیت موجب بازار پسندی این محصول در شهرهای بزرگ کشور مانند تهران، زنجان و همدان شده است.
وی میافزاید: گونیبافی جزو صنایعدستی منسوخ شده است که با تلاش زنان بیجاری و میراث فرهنگی احیا شده است.
** حمایت از صنایعدستی منسوخ شده
رئیس میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی بیجار میگوید: تاکنون دهها نوع صنایع دستی مانند چرمدوزی، سفالسازی، گلیمبافی، گونیبافی و... در این منطقه شناسایی شده است.
محمدابراهیم الیاسوند ادامه میدهد: طی برنامهای جامع از طریق دهیاریها در حال احیای مشاغل منسوخ شده روستاهای بیجار هستیم همچنین پیشبینی میشود استادکاران فراوانی در این زمینه فعالیت داشته باشند.
وی میافزاید: دولت در طرح اشتغال پایدار روستایی تسهیلات مالی در اختیار متقاضیان قرار میدهد این تسهیلات به صورت انفرادی از 10 میلیون تومان به بالاست.
الیاسوند تاکید میکند: طرح احیای صنایعدستی منسوخ شده در بیجار موجب رونق بازار صنایعدستی و اشتغال مردم شده و در این زمینه چند منطقه قدیمی در بیجار شناسایی شده است و به بازارچه فروش تبدیل خواهد شد.
رئیس میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی بیجار میگوید: نمونه احیای صنایع دستی در بیجار طرح فرش و گلیم است به نحوی که بخشی از آن وارد بازار فروش کشورهای کانادا و آلمان شده است.
منبع: روزنامه همشهری
رنگرزی، چلنگری، فرشبافی، سفالسازی، گونیبافی و دهها نمونه دیگر تنها گوشهای از صنایع دستی بیجار است که بخشی از آن روانه بازار کشورهای مختلف میشود.
با وجود این بدلیل حمایت نکردن از استادکاران قدیمی، کمبود مواد اولیه و ورود کالاهای مشابه وارداتی از چین شاهد رکود و منسوخ شدن صنایعدستی بیجار هستیم.
** چلنگری
تنها بازمانده شغل چلنگری در مغازه کوچکی در یکی از محلههای قدیمی بیجار فعالیت دارد وی در این زمینه میگوید: حدود 67 سال سن دارم و از 10 سالگی نزد پدرم در زمینه چلنگری فعالیت داشتم.
سهراب جعفری ادامه میدهد: تا سالهای نهچندان دور چلنگری جزو مشاغل و صنایع دستی پررونق بیجار بود و با رشد تکنولوژی و واردات محصولات مشابه شاهد منسوخ شدن این حرفهای کهن در این منطقه هستیم.
وی میافزاید: محصولاتی مانند قفل، قندشکن، گاز انبر، تبر، داس و... از چلنگری تولید میشود همچنین در چند سال اخیر با بهرهگیری از هنر نقاشی صورتکهای فلزی و میلهای نیز در چلنگری تولید میشود.
جعفری گفت: با بهرهگیری از نقوش مختلف که در طراحی فرش بیجار و هنر دست گرافیستها میتوان آثار نو و ابتکاری در چلنگری تولید کرد و همچنین از آن میتوان در زیباسازی منازل مسکونی، امکان تجاری، اِلمانهای شهری و نمونههای دیگر استفاده کرد.
وی ادامه میدهد: از مواد دورریز مانند میلههای فلزی رختآویز، سیم پیچهای سوخته قطعات ماشینی، قطعات فلزی خودرو و وسایل دورریز خانه میتوان در چلنگری استفاده کرد و کالاهای ارزشمند تولید کرد این شرایط موجب ایجاد اشتغال پایدار خانگی و احیای مشاغل منسوخ شده خواهد شد.
** رنگرزی
یکی از بانوان بیجاری که در خانهای قدیمی زندگی میکند، میگوید: حدود 65 سال سن دارم و 45 سال است در زمینه رنگرزی سنتی فعالیت میکنم.
مستوره شکراللهی ادامه میدهد: مناطق کوهستانی بیجار دارای گیاهان متنوع با گلهای رنگی است و با جمعآوری گلهای این گیاهان در فصل بهار و تابستان از آن در تولید رنگ طبیعی در رنگرزی نخ استفاده میشود.
وی میافزاید: در چند سال اخیر بسیاری از خانههای این منطقه نوسازی شدند. تنها تعداد اندکی وجود دارد که در آن رنگرزی صورت میگیرد.
این بانوی بیجاری افزود: رنگرزی بیجار در صنعت فرش، گلیم و گونیبافی مورد کاربرد است بدلیل ساختار طبیعی به الیاف و نخ آسیب نمیرساند. در نتیجه علاوه بر استحکام، زیبای خاصی به محصولات مختلف تولید شده از نخ میدهد.
وی ادامه میدهد: بزرگترین تهدید رنگرزی در سالهای اخیر ورود رنگهای شیمیایی ارزانقیمت به بیجار بوده بطوریکه صنایعدستی کمتری در این زمینه نیاز به رنگرزی طبیعی داشته است.
نتیجه آن تعطیلی کارگاههای رنگرزی، فراموشی این هنر و بیکار شدن استادکاران قدیمی شده است.
** گونیبافی
بانوی جوان استادکار گونیبافی میگوید: حدود چهار سال است در یکی از کارگاههای میراث فرهنگی بیجار هنر گونیبافی را فراگرفتم.
شیرین مروتی ادامه میدهد: از الیاف دورریز گونیهای نخی صنایع مختلفی مانند گلیم، زیرانداز، پادری، روکش وسایل آشپزخانه و دهها محصول دیگر تولید میکنم.
وی میافزاید: از طریق گونیبافی ماهانه درآمدی حدود 1.5 میلیون تومان کسب میکنم.
مروتی گفت: در گونیبافی تنوع رنگ و طرح وجود دارد. این ظرفیت موجب بازار پسندی این محصول در شهرهای بزرگ کشور مانند تهران، زنجان و همدان شده است.
وی میافزاید: گونیبافی جزو صنایعدستی منسوخ شده است که با تلاش زنان بیجاری و میراث فرهنگی احیا شده است.
** حمایت از صنایعدستی منسوخ شده
رئیس میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی بیجار میگوید: تاکنون دهها نوع صنایع دستی مانند چرمدوزی، سفالسازی، گلیمبافی، گونیبافی و... در این منطقه شناسایی شده است.
محمدابراهیم الیاسوند ادامه میدهد: طی برنامهای جامع از طریق دهیاریها در حال احیای مشاغل منسوخ شده روستاهای بیجار هستیم همچنین پیشبینی میشود استادکاران فراوانی در این زمینه فعالیت داشته باشند.
وی میافزاید: دولت در طرح اشتغال پایدار روستایی تسهیلات مالی در اختیار متقاضیان قرار میدهد این تسهیلات به صورت انفرادی از 10 میلیون تومان به بالاست.
الیاسوند تاکید میکند: طرح احیای صنایعدستی منسوخ شده در بیجار موجب رونق بازار صنایعدستی و اشتغال مردم شده و در این زمینه چند منطقه قدیمی در بیجار شناسایی شده است و به بازارچه فروش تبدیل خواهد شد.
رئیس میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی بیجار میگوید: نمونه احیای صنایع دستی در بیجار طرح فرش و گلیم است به نحوی که بخشی از آن وارد بازار فروش کشورهای کانادا و آلمان شده است.
منبع: روزنامه همشهری
کپی شد