به گزارش خبرنگار ایرنا، بانوان گروسی دیار کهن بیجار از یک ماه پیش از آغاز فصل پاییز، در تکاپوی تهیه لوازم مورد نیاز آش شَلَم خواهند بود که این فعالیت و کار و تلاش به مدت 15 روز به طول خواهد انجامید.
شَلَم در دیگر نقاط استان کردستان هم با شیوه ای یکسان و کمی متفاوت درست شده و مورد مصرف مردم قرار می گیرد. گندم بلغور شده، برگ شلغم، اسفناج و نمک، عناصر اصلی و تشکیل دهنده ماده اصلی و موثر این آش است که برای تهیه آن باید از اطلاعات بومی و سنتی بهره گرفت.
یکی از بانوان مسن بیجاری در این خصوص می گوید: آش شَلَم یکی از بهترین و موثرترین غذاهای سنتی برای درمان سرماخوردگی است و غذایی مهم در فصل پاییز و زمستان به شمار می رود.
پروانه عزیزان که به «بی بی جان بانو» معروف است و حدود 85 سال سن دارد اظهار داشت: آش شَلَم را از مادربزرگش فراگرفته است و یکی از خشگوار ترین آش شَلَم هایی را طبخ می کند که در فامیل خود زبان زد خاص و عام است.
او اضافه کرد: کیفیت و تازگی اجزای اصلی شَلَم و نحوه فرآوری آن در طعم و عطر آش بسیار موثر است و می توان گفت، پیشگیری از سرماخوردگی و درمان آن هم به همین مهم وابستگی بسیار دارد.
بی بی جان بانو در توضیح تهیه این ماده غذایی گفت: در اوایل شهریور ماه هر سال زراعی، گندم تازه از بازار تهیه می کنیم و پس از شکستن آن با آسیاب دستی، گندم های خُرد شده را از صبح زود تا غروب آفتاب در یک دیگ بزرگ می پزیم.
وی افزود: سپس گندم خُرد و پخته شده را در یک تشت بزرگ پهن کرده و برگ شلغم، اسفناج و نمک را به آن اضافه می کنیم و با ماده ایی که یک دست و مناسب به دست آید، خوب ورز می دهیم.
او یادآور شد: این ماده شَلَم باید به مدت سه هفته در دبه های درب بسته نگهداری شود تا به اصلاح ترش شده و سپس در پشت بام به صورت کلوچه های کوچک خشک خواهد شد.
بی بی جان بانو می گوید: در فصل سرد سال و پیش از شیوع سرماخوردگی خانواده های دیار گروس(بیجار) آشی متشکل از شَلَم خشک شده، شلغم، برگ زد آلو، اسفناج، پیاز، لپه، عدس و نخود را اضافه می کنند تا آش شَلَم تهیه شود.
مدیر شبکه بهداشت و درمان شهرستان بیجار در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: خواص درمانی و پیشگیری از سرماخوردگی توسط این آش تاکنون در هیچ آزمایشگاهی مورد ارزیابی قرار نگرفته است.
دکتر حسین جعفری با بیان اینکه نمی توان به صراحت در این مورد یا موارد مشابه بدون انجام آزمایشات و مستندات اظهار نظر کرد، یادآور شد: تهیه این آش از نسل های گذشته مورد استفاده قرار گرفته و معروف بوده که برای پیشگیری و درمان سرماخوردگی مناسب است.
شلغم که در این آش هم بصورت برگ و کامل مورد استفاده قرار می گیرد، یکی از گیاهان بسیار قوی و مغذی است که به سبب دارا بودن 10 درصد مواد قندی و سرشار بودن از املاح مفیدی مانند کلسیم و منیزیم جزو مواد غذایی بسیار با ارزش محسوب می شود.
علاوه بر پیاز سبزی های لیفی (گیاهان سبز) که از عوامل عمده پیشگیری از سرطان به شمار می آیند، کلم پیچ و سایر گیاهان چلیپایی طبق تحقیقات آزمایشگاهی از موادی برخوردارند که رشد سرطان را در جانوران متوقف می سازند.
شلغم روغنی (منداب) که شلغمی بزرگ و زرد رنگ است، نیز دارای مواد ضد سرطانی است و دارای هشت درصد مواد نشاسته ای، 2 درصد چربی و 2 درصد مواد سفیده ای و مقداری سلولز می باشد به همین جهت خوردن شغلم انسان را سیر، عامل نیرویی مضاعف برای بدن است و در عین حال موجب چاقی نیز نمی شود.
شلغم یکی از مواد غذایی بسیار قوی و مغذی است که به سبب دارا بودن 10 درصد مواد قندی و سرشار بودن از املاح مفیدی مانند کلسیم و منیزیم جزو مواد غذایی بسیار با ارزش به حساب می آید و یکی از پاک کننده ها و سازنده های خون بوده و چنان که گفته شد، املاح کلسیم و منیزیم موجود در آن موجب جلوگیری از ابتلا به بیماری های خطرناکی مانند سرطان می شود.
پتاسیم موجود در شلغم، چربی را خنثی می کند و آرسنیک آن در تشکیل گویچه های سفید و قرمز خون دخالت مستقیم دارد و از طرف دیگر فسفر موجود در شلغم، موجب تقویت یاخته های عصبی می شود.
برگ شلغم خواه به صورت پخته یا خام در آش، سوپ، سالاد و یا خوارک های دیگر استفاده می شود که در برگ شلغم مقدار زیادی کلسیم وجود دارد و این گیاه حاوی مقادیر زیادی آهن و مس است که سبب ازدیاد خون و به ویژه هموگلوبین در خون می شود.
بسیاری از پزشکان تغذیه بر این باورند که شلغم اثر مفید و مؤثری در درمان بیماری های دستگاه تنفسی دارد که استفاده آن به صورت آش و سوپ برای درمان سرماخوردگی و کاهش سرفه و التهابات گلو درد بسیار نافع است.
شلغم برای بیماران مبتلا به بیماری قند مفید است و از خام آن می توان به عنوان انسولین گیاهی استفاده کرد زیرا شلغم خاصیت میکروب کشی و ضد ویروسی دارد و سرفه های خشک را درمان می کند، خلط آور است، در پیشگیری و درمان سرماخوردگی بسیار مفید است، مقاومت بدن را افزایش می دهد.
تهیه آش شَلَم با طبیعت گرم دارای خاصیت های زیادی است زیرا شلغم موجود در آن تقویت کننده دستگاه گوارش و هضم کننده غذا است. روغن تخم شلغم هم به عنوان ملین استفاده می شود، شلغم پخته نرم کننده سینه درمان کننده تنگی نفس، سرفه و سیاه سرفه و برونشیت و دیگر اختلالات تنفسی است.
شلغم گیاهی است زراعی که در غالب مزارع پرورش داده می شود و در عین حال دارای قند طبیعی و منیزیم زیاد است و از همین جهت اسکلت را محکم می کند و فسفر آن نیز مغز و اعصاب را تقویت می کند.
به گفته پزشکان ایرانی شلغم باعث درمان تشنج و گواتر می شود با این وجود به لحاظ داشتن مقداری سلولز و کمی سنگین بودن برای کسانی که معده ضعیف دارند به علت دیر هضم شدن احتمال تولید نفخ دارد.
یکی از متخصصان گیاهان دارویی در بیجار در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: بر اساس تحقیقات به هر اندازه رنگ برگ شلغم تیره تر باشد، ید بیشتری در آن وجود دارد و همچنین وجود ویتامین آ، ب و ث در برگ و ریشه آن، به خوبی نشانگر نقش مؤثر و مهم آن در حفظ تعادل عصبی است.
علیرضا پیران افزود: پزشکان ثابت کرده اند که عصاره شلغم، حل و دفع سنگ های کلیوی را به علت خاصیت حل کنندگی که بر روی اسید اوریک دارد، تسهیل می کند.
وی یادآور شد: شلغم اثر مفید و مؤثری در درمان بیماری های دستگاه تنفسی دارد و برای این منظور از آش و سوپ آن استفاده می شود و عصاره شلغم برای سرماخوردگی نافع است و در عین حال از آب آن به عنوان غرغره نیز می توان استفاده کرد که در موارد گلودرد به کار برده می شود.
وی داشتن خاصیت میکروب کشی، ضد ویروسی، درمان سرفه های خشک، خلط آوری و اثربخشی برای پیشگیری و درمان سرماخوردگی و افزایش مقاومت بدن را از دیگر مزایای شلغم برشمرد و افزود: با وجود خواص متنوع و متعدد شلغم، میزان مصرف این گیاه خوراکی در جامعه بالا نیست که بخش زیادی از این مسئله به عدم آگاهی مردم از خواص گیاهان دارویی از جمله شلغم است.
به نظر می رسد با تلاش برای تقویت مصرف غذاهای سنتی همچون آش شَلَم و معرفی بیشتر این نوع غذاها می توان به ترویج مصرف گیاهانی همچون شلغم هم کمک کرد و گامی برای بهبود تغذیه جامعه برداشت.
بیجار با داشتن بیشترین گستردگی جغرافیایی و 89 هزار نفر جمعیت در 140 کیلومتری شرق سنندج مرکز استان کردستان واقع است و غالبا کشاورزی در این منطقه به صورت دیم و کشت سنتی است.
7350/6108
انتهای پیام شَلَم در دیگر نقاط استان کردستان هم با شیوه ای یکسان و کمی متفاوت درست شده و مورد مصرف مردم قرار می گیرد. گندم بلغور شده، برگ شلغم، اسفناج و نمک، عناصر اصلی و تشکیل دهنده ماده اصلی و موثر این آش است که برای تهیه آن باید از اطلاعات بومی و سنتی بهره گرفت.
یکی از بانوان مسن بیجاری در این خصوص می گوید: آش شَلَم یکی از بهترین و موثرترین غذاهای سنتی برای درمان سرماخوردگی است و غذایی مهم در فصل پاییز و زمستان به شمار می رود.
پروانه عزیزان که به «بی بی جان بانو» معروف است و حدود 85 سال سن دارد اظهار داشت: آش شَلَم را از مادربزرگش فراگرفته است و یکی از خشگوار ترین آش شَلَم هایی را طبخ می کند که در فامیل خود زبان زد خاص و عام است.
او اضافه کرد: کیفیت و تازگی اجزای اصلی شَلَم و نحوه فرآوری آن در طعم و عطر آش بسیار موثر است و می توان گفت، پیشگیری از سرماخوردگی و درمان آن هم به همین مهم وابستگی بسیار دارد.
بی بی جان بانو در توضیح تهیه این ماده غذایی گفت: در اوایل شهریور ماه هر سال زراعی، گندم تازه از بازار تهیه می کنیم و پس از شکستن آن با آسیاب دستی، گندم های خُرد شده را از صبح زود تا غروب آفتاب در یک دیگ بزرگ می پزیم.
وی افزود: سپس گندم خُرد و پخته شده را در یک تشت بزرگ پهن کرده و برگ شلغم، اسفناج و نمک را به آن اضافه می کنیم و با ماده ایی که یک دست و مناسب به دست آید، خوب ورز می دهیم.
او یادآور شد: این ماده شَلَم باید به مدت سه هفته در دبه های درب بسته نگهداری شود تا به اصلاح ترش شده و سپس در پشت بام به صورت کلوچه های کوچک خشک خواهد شد.
بی بی جان بانو می گوید: در فصل سرد سال و پیش از شیوع سرماخوردگی خانواده های دیار گروس(بیجار) آشی متشکل از شَلَم خشک شده، شلغم، برگ زد آلو، اسفناج، پیاز، لپه، عدس و نخود را اضافه می کنند تا آش شَلَم تهیه شود.
مدیر شبکه بهداشت و درمان شهرستان بیجار در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: خواص درمانی و پیشگیری از سرماخوردگی توسط این آش تاکنون در هیچ آزمایشگاهی مورد ارزیابی قرار نگرفته است.
دکتر حسین جعفری با بیان اینکه نمی توان به صراحت در این مورد یا موارد مشابه بدون انجام آزمایشات و مستندات اظهار نظر کرد، یادآور شد: تهیه این آش از نسل های گذشته مورد استفاده قرار گرفته و معروف بوده که برای پیشگیری و درمان سرماخوردگی مناسب است.
شلغم که در این آش هم بصورت برگ و کامل مورد استفاده قرار می گیرد، یکی از گیاهان بسیار قوی و مغذی است که به سبب دارا بودن 10 درصد مواد قندی و سرشار بودن از املاح مفیدی مانند کلسیم و منیزیم جزو مواد غذایی بسیار با ارزش محسوب می شود.
علاوه بر پیاز سبزی های لیفی (گیاهان سبز) که از عوامل عمده پیشگیری از سرطان به شمار می آیند، کلم پیچ و سایر گیاهان چلیپایی طبق تحقیقات آزمایشگاهی از موادی برخوردارند که رشد سرطان را در جانوران متوقف می سازند.
شلغم روغنی (منداب) که شلغمی بزرگ و زرد رنگ است، نیز دارای مواد ضد سرطانی است و دارای هشت درصد مواد نشاسته ای، 2 درصد چربی و 2 درصد مواد سفیده ای و مقداری سلولز می باشد به همین جهت خوردن شغلم انسان را سیر، عامل نیرویی مضاعف برای بدن است و در عین حال موجب چاقی نیز نمی شود.
شلغم یکی از مواد غذایی بسیار قوی و مغذی است که به سبب دارا بودن 10 درصد مواد قندی و سرشار بودن از املاح مفیدی مانند کلسیم و منیزیم جزو مواد غذایی بسیار با ارزش به حساب می آید و یکی از پاک کننده ها و سازنده های خون بوده و چنان که گفته شد، املاح کلسیم و منیزیم موجود در آن موجب جلوگیری از ابتلا به بیماری های خطرناکی مانند سرطان می شود.
پتاسیم موجود در شلغم، چربی را خنثی می کند و آرسنیک آن در تشکیل گویچه های سفید و قرمز خون دخالت مستقیم دارد و از طرف دیگر فسفر موجود در شلغم، موجب تقویت یاخته های عصبی می شود.
برگ شلغم خواه به صورت پخته یا خام در آش، سوپ، سالاد و یا خوارک های دیگر استفاده می شود که در برگ شلغم مقدار زیادی کلسیم وجود دارد و این گیاه حاوی مقادیر زیادی آهن و مس است که سبب ازدیاد خون و به ویژه هموگلوبین در خون می شود.
بسیاری از پزشکان تغذیه بر این باورند که شلغم اثر مفید و مؤثری در درمان بیماری های دستگاه تنفسی دارد که استفاده آن به صورت آش و سوپ برای درمان سرماخوردگی و کاهش سرفه و التهابات گلو درد بسیار نافع است.
شلغم برای بیماران مبتلا به بیماری قند مفید است و از خام آن می توان به عنوان انسولین گیاهی استفاده کرد زیرا شلغم خاصیت میکروب کشی و ضد ویروسی دارد و سرفه های خشک را درمان می کند، خلط آور است، در پیشگیری و درمان سرماخوردگی بسیار مفید است، مقاومت بدن را افزایش می دهد.
تهیه آش شَلَم با طبیعت گرم دارای خاصیت های زیادی است زیرا شلغم موجود در آن تقویت کننده دستگاه گوارش و هضم کننده غذا است. روغن تخم شلغم هم به عنوان ملین استفاده می شود، شلغم پخته نرم کننده سینه درمان کننده تنگی نفس، سرفه و سیاه سرفه و برونشیت و دیگر اختلالات تنفسی است.
شلغم گیاهی است زراعی که در غالب مزارع پرورش داده می شود و در عین حال دارای قند طبیعی و منیزیم زیاد است و از همین جهت اسکلت را محکم می کند و فسفر آن نیز مغز و اعصاب را تقویت می کند.
به گفته پزشکان ایرانی شلغم باعث درمان تشنج و گواتر می شود با این وجود به لحاظ داشتن مقداری سلولز و کمی سنگین بودن برای کسانی که معده ضعیف دارند به علت دیر هضم شدن احتمال تولید نفخ دارد.
یکی از متخصصان گیاهان دارویی در بیجار در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: بر اساس تحقیقات به هر اندازه رنگ برگ شلغم تیره تر باشد، ید بیشتری در آن وجود دارد و همچنین وجود ویتامین آ، ب و ث در برگ و ریشه آن، به خوبی نشانگر نقش مؤثر و مهم آن در حفظ تعادل عصبی است.
علیرضا پیران افزود: پزشکان ثابت کرده اند که عصاره شلغم، حل و دفع سنگ های کلیوی را به علت خاصیت حل کنندگی که بر روی اسید اوریک دارد، تسهیل می کند.
وی یادآور شد: شلغم اثر مفید و مؤثری در درمان بیماری های دستگاه تنفسی دارد و برای این منظور از آش و سوپ آن استفاده می شود و عصاره شلغم برای سرماخوردگی نافع است و در عین حال از آب آن به عنوان غرغره نیز می توان استفاده کرد که در موارد گلودرد به کار برده می شود.
وی داشتن خاصیت میکروب کشی، ضد ویروسی، درمان سرفه های خشک، خلط آوری و اثربخشی برای پیشگیری و درمان سرماخوردگی و افزایش مقاومت بدن را از دیگر مزایای شلغم برشمرد و افزود: با وجود خواص متنوع و متعدد شلغم، میزان مصرف این گیاه خوراکی در جامعه بالا نیست که بخش زیادی از این مسئله به عدم آگاهی مردم از خواص گیاهان دارویی از جمله شلغم است.
به نظر می رسد با تلاش برای تقویت مصرف غذاهای سنتی همچون آش شَلَم و معرفی بیشتر این نوع غذاها می توان به ترویج مصرف گیاهانی همچون شلغم هم کمک کرد و گامی برای بهبود تغذیه جامعه برداشت.
بیجار با داشتن بیشترین گستردگی جغرافیایی و 89 هزار نفر جمعیت در 140 کیلومتری شرق سنندج مرکز استان کردستان واقع است و غالبا کشاورزی در این منطقه به صورت دیم و کشت سنتی است.
7350/6108
کپی شد
