رییسکل بانک مرکزی با تاکید بر اینکه نرخ کالاهای اساسی تا پایان فروردین ۹۸ بدون تغییر باقی میماند، گفت: بانک مرکزی وظیفه دارد تا ارزش پول ملی را حفظ کرده و تورم را کنترل کند.
به گزارش سرویس کارودرآمد جی پلاس، رییس کل بانک مرکزی در برنامه گفتوگوی ویژه خبری از جزییات بسته جدید ارزی رونمایی کرد. عبدالناصر همتی با اشاره به دلایل پذیرفتن ریاست بانک مرکزی، اظهار داشت: نظام تکلیف کرد که مسئولیت بانک مرکزی را بپذیرم.
به گفته وی، خوشحال هستم که در جایی خدمت میکنم که برای مردم میتوان کاری کرد؛ ضمن اینکه امیدوارم به اعتماد رییسجمهور پاسخ دهم.
رییسکل بانک مرکزی تصریح کرد: همه کالاها براساس نرخ ترجیحی ۴۲۰۰ تومانی که اکنون به ۴۴۰۰ تومانی رسیده است، وارد کشور شده است، البته حاشیه سود بازار ثانویه نیز اندک بوده است و با توجه به اینکه خرید و فروش ارز ممنوع بود، در حاشیه این بازار نرخی شکل گرفته بود که بر کل اقتصاد ایران سایه افکنده بود.
همتی عنوان کرد: البته رانتهایی نیز در راستای ارز ۴۲۰۰ تومانی شکل گرفته بود، اما اقدامات حقوقی نیز در رابطه با تخلفات صورت گرفته در این بخش در حال انجام است.
وی با بیان اینکه شرایط اقتصادی ایران خوب است. از نظر تراز ارزی نیز تراز مثبت است و مشکلی برای اقتصاد کشور پیش نیامده است، متذکر شد: اکنون که تراز ارزی خوب است، اشکالی ندارد که بازار ارز را باز کرده و اجازه دهیم که فعالان اقتصادی با یکدیگر آزادانه کار کرده و بازار ارز را عمق بخشند و شفاف کنند.
رییس کل بانک مرکزی یادآور شد: روسای سه قوه ساعتها وقت گذاشته و بر روی گزارش کارشناسی بانک مرکزی تایید نهادند. این در حالی است که در جلسات شورای هماهنگی اقتصادی سران سه قوه نیز این موضوعات مطرح شد و ارزیابیهای لازم صورت گرفت، پس اکنون جواب مثبت به بانک مرکزی داده شده تا این طرح را در جامعه اجرا کند.
همتی تاکید کرد: دغدغه عمومی مقام معظم رهبری و رییسجمهور و سایر مسووولان نظام این است که کالاهای اساسی و ضروری و دارو، تجهیزات پزشکی به قیمت ثابت و بدون افزایش نرخ، به دست مردم برسد که این یک دغدغه مهم رئیس جمهور هم بوده است که در این زمینه هم حساسیت کافی داشتهاند.
وی خاطرنشان کرد: وزارتخانههای صمت، جهاد و بهداشت مکلف شدهاند که فهرست کالاهای ضروری یعنی حتی بالاتر از کالاهای اساسی را بازنگری کرده و در حوزه دارو و تجهیزات پزشکی نیز که باید حتما در اختیار مردم قرار گیرد، در گروه اول قرار گرفته که این به معنای یک بازار نیست.
نرخ کالاهای اساسی تا پایان فرودین 97 تغییر نمیکند
رییسکل بانک مرکزی در ادامه با تاکید بر اینکه نرخ کالاهای اساسی تا پایان فروردین ۹۸ بدون تغییر باقی خواهد ماند، گفت: ارز هم تا همان زمان به نرخ ۴۲۰۰ تومانی در اختیار آنها قرار میگیرد؛ البته نظارت کافی نیز صورت میگیرد که انحراف در این زمینه وجود نداشته باشد.
همتی افزود: وزرا قول دادهاند که این موضوع را به عنوان یک وظیفه اولیه و اصلی خود در دستور کار قرار دهند که نظارت کافی داشته باشند و رییس جمهور نیز روزانه این موضوع را پیگیری خواهد کرد.
بازار ثانویه تعمیق میشود
وی در عین حال تاکید کرد: بازار ثانویه تعمیق خواهد شد. در گذشته قرار بر این بود که 20 درصد از صادرکنندگان ارز حاصل از صادرات خود را به بازار ثانویه ارائه کنند، که البته این بازار به صورت کامل شکل نگرفت، اما غیر از کالاهای اساسی، اکنون همه کالاها باید از این بازار تامین ارز شوند.
رییسکل بانک مرکزی گفت: تمامی واردکنندگان براساس برنامهریزی که وزارت صمت خواهد داشت و بر مبنای ثبت سفارشی که برای کشور و کارخانهها ضروری است، از این بازار تامین خواهد شد.
همتی افزود: پتروشیمیها، فولادیها، گاز، میعانات گازی و فرآوردههای نفتی در مجموع به عنوان عرضهکنندگان ارز در بازار ثانویه عمل خواهند کرد و قیمت هم براساس عرضه و تقاضا است.
وی تصریح کرد: البته عرضه و تقاضا این طور نیست که رها باشد، اگرچه معتقدیم که بازار بهترین کار را خواهد کرد، اما ما در نرخ دخالت نمیکنیم، اما ارز پرقدرت بانک مرکزی نیز حضور خواهد شد و در مواقع ضروری، بازار را هدایت خواهد کرد، پس نرخ شناور مدیریت شده خواهد بود.
رییس کل بانک مرکزی عنوان کرد: صادرکنندگان اگر ارز خود را در مدت زمان تعیین شده به بازار ثانویه ارائه نکرده باشند، باید مابهالتفاوت را با نرخ بازار آزادی که شکل خواهد گرفت، به حساب خزانه واریز کنند.
همتی متذکر شد: دولت راجع به نرخ دخالت نمی کند و این نرخ را اعلام نمیکند و نخواهد کرد، بنابراین بازار آزاد قیمت را شکل خواهد داد، ضمن اینکه مطمئن باشید که نرخی که در این بازار شکل میگیرد، به خاطر عمق زیاد بازار ثانویه جدید، حتما نرخ بهینه ای خواهد داشت.
از ارز مداخلهای استفاده نمیکنیم
رییسکل بانک مرکزی در ادامه گفت: امیدواریم نیاز به دخالت ارز پرقدرت خود در بازار نداشته باشیم، اما معتقدیم که بازار باید خود را کنترل کرده، البته سیاست من هم اضافه کردن ذخایر ارزی بانک مرکزی است و امیدواریم که از این ارز مداخلهای استفاده نکنیم.
همتی اظهار داشت: آن دسته از کالاهایی که در وزارت صمت ثبت سفارش خواهند شد، از بازار ثانویه تامین ارز خواهند کرد؛ پس اولویت بندی دو و سه نیز نخواهیم داشت.
وی تصریح کرد: اگر از مصرفکنندگان حمایت کنیم، به خود به خودی از تولیدکنندگان نیز حمایت خواهند شد. این در حالی است که نرخ ارز ۴۲۰۰ تومانی به دست تولیدکنندگان نمیرسید؛ این در حالی است که نرخ دستوری حتما رانت و فساد خواهد داشت.
خرید و فروش ارز در صرافیها مجاز شد
همچنین رییس کل بانک مرکزی درباره عملکرد صرافیها در بسته جدید ارزی گفت: یکی از مشکلات کنونی، عدم تامین ارز از سوی مردم در مصارف مسافری و پزشکی بود؛ بنابراین تصمیم دولت بر این شد که خرید و فروش ارز در صرافیها مجاز باشد.
همتی افزود: همه صرافیها خرید و فروش ارز را خواهند داشت و برای سفر خارجی و خدمات نیز تامین اسکناس خواهند کرد.
وی تصریح کرد: امیدواریم صرافیها که مدتی است فعالیتشان تعطیل بوده است، به دولت و مردم کمک کنند تا این بازار شفاف شود و نیازهای واقعی مردم را با نرخ ارزی که در بازار ثانویه شکل گرفته است، تامین کنیم.
رییسکل بانک مرکزی متذکر شد: بازار صرافیها، خرید و فروش خرد انجام میدهند، خرید و فروش تا 10÷ هزار دلار نیز مجاز است. باید در بازار ثانوی، تسویه ارز صرافیها نیز صورت میگیرد. در این میان صادرات غیرنفتی غیر از پتروشیمیها و مواردی از این دست، میتوانند تامین کنندگان ارز صرافیها باشند. اگر این روند صادرات پتروشیمی پیش رود، به ۴۰ میلیارد دلار در سال جاری خواهیم رسید؛ چراکه در ۴ ماهه ابتدای سال جاری، ۱۵ میلیارد دلار صادرات پتروشیمی داشتیم.
مشکلی برای ارز نداریم
همتی با بیان اینکه اختلاف اسکناس و حواله در بازار تا حد معقولی قابل قبول است، گفت: نرخ بازار از ادغام بازار ثانویه و سامانه نیما به دست میآید. ما مشکلی برای ارز نداریم حتی در دوره تحریمها نیز مشکلی نخواهیم داشت.
به گفته وی، انتظارات برای مردم بسیار مهم است، ما در سیستم دولتی و شما در رسانه باید انتظارات مردم را مثبت کنند؛ البته عواملی گرایش منفی در بازار ایجاد میکنند، در حالی که واقعیت اینطور نیست.
رییسکل بانک مرکزی تصریح کرد: زمانی که ما خرید و فروش ارز را محدود کرده بودیم، فشار بر روی معاملات سکه افتاد، اما با توجه به نرخ پیش روی دلار، بازار سکه نیز فرو خواهد ریخت.
همتی عنوان کرد: تغییر نرخ ارز در این دوره، اثر خود را بر روی تورم تخلیه کرده است؛ البته مسکن، خودرو و برخی کالاها گران شدهاند و تاثیر خود را بر روی تورم گذاشته است.
وی ادامه داد: اگر نرخی که در بازار شکل میگیرد که البته با نرخ قبلی بسیار تفاوت خواهد داشت، متعادل باشد، نرخ تورم متعادل خواهد بود. ما با این سیستم بر روی بازار ارز سوار خواهیم شد.
اجازه خروج سرمایه را نمیدهیم
رییسکل بانک مرکزی با بیان اینکه با کنترلی که خواهیم داشت، اجازه خروج سرمایه را نخواهیم داد، گفت: ما ورود ارز به کشور را از سوی صرافیها مجاز اعلام کردهایم که هم طلا و هم اسکناس میتوانند وارد کنند؛ البته اشخاص حقیقی نیز میتوانند ارز و طلا وارد کنند؛ این در حالی است که این کار البته در تخصص صرافیها است.
به گفته همتی، به هر کسی که توانایی واردات طلا داشته باشد، دولت به او اجازه میدهد. این در حالی است که با رییس سازمان بورس نیز صحبت کردهایم که میخواهیم کنترل بازارهای ثانویه را از طریق بازار باز و بازارهای موازی خواهیم کرد.
وی عنوان کرد: بازار مالی را در کنار بازار ثانویه قرار میدهیم و از ابزارهای بازارهای مالی استفاده بهینه میکنیم؛ ضمن اینکه برای استفاده از بازارهای مالی نیز ظرف دو هفته آینده تصمیمهای خوبی را اعلام خواهیم کرد.
زمان اجرای بسته جدید ارزی
رییسکل بانک مرکزی در ادامه گفت: فردا به صورت جدی با صادرکنندگان و صرافیها جلسه برگزار خواهیم کرد و اجرای بسته را به روز سه شنبه پیش رو موکول خواهیم کرد.
همتی افزود: بانک مرکزی مجاز شده است که سپردههای ارزی مردم را جذب کند و بانکهای عامل نیز مجاز شدهاند که سپردههای ارزی را به عنوان عامل بانک مرکزی جذب کنند و البته نرخ سود را نیز ابلاغ خواهیم کرد.
وی با بیان اینکه برخی از بانکها در مورد سپردههای ارزی به مردم جفا کردند، عنوان کرد: ما این اطمینان را به مردم میدهیم که از سپردههای ارزی سود بگیرند و ارزش روز دارایی خود را حفظ کنند.
رییسکل بانک مرکزی تصریح کرد: مردم هم باید دولت را کمک کنند؛ چراکه تلاش دولت برای رفاه مردم است و باید مشکلات و فشارهای بینالمللی را حلوفصل کند. ما هم باید به دولت کمک کنیم. در ترکیه نیز این اتفاق رخ داده است.
همتی یادآور شد: در همه کشورهای پیشرفته حتی بازار کوچه و پس کوچه وجود دارد، اما کنترل خواهیم کرد.
وی متذکر شد: رییس بانک مرکزی نباید معمولا حرف بزند. بالاخره همه جای دنیا بیانیه میدهد و خود زیاد حرف نمیزند، اما جاهایی که ضروری باشد، حتما به مردم توضیح میدهم.
رییسکل بانک مرکزی یادآور شد: شخصا در این شرایط سخت، این مسئولیت را قبول کردم و تمام داشتههای علمی خود را به کار خواهم بست و اعتماد عمومی به بانک مرکزی را باز میگرداند.
ارز مسافرتی دیگر معنا ندارد
همتی گفت: افرادی که بلیت تهیه کردهاند، برای روزهای پیش رو، حتما ارز خود را به نرخ قبلی دریافت میکنند؛ این در حالی است که از این پس ارز مسافرتی معنا نخواهد داشت.
وی افزود: بازار پول باید در خدمت کوتاهمدت بوده و بازارهای سرمایه به سمت تامین مالی بلندمدت باشد. من راجع به بازار سرمایه ایده دارم و البته سهامداران بازار سرمایه مطمئن باشند که بنده در کنار آنها هستم. من ۱۵ سال در این سمت بودهام که تعلق خاطر دارم.
همتی با بیان اینکه تنها 10 روز است که به بانک مرکزی آمدهام گفت: روابطم با بانکیها خوب است و با بانکها رفاقت دارم، البته نظارت حرفهای را نیز اعمال خواهم کرد و اگر تخلف کنند، حتما برخورد خواهم کرد، اما در رابطه با سود و اضافه برداشت با بانکها به زودی صحبت خواهم کرد.
وی تصریح کرد: بانک مرکزی وظیفه دارد تا ارزش پول ملی را حفظ کرده و تورم را کنترل کند. این در حالی است که بانکها باید ضوابط جدی را رعایت کرده و از خلق پول جلوگیری کنند. پس از ساماندهی بازار ارز، به بانکها خواهیم پرداخت.
رییسکل بانک مرکزی خاطرنشان کرد: اختلاف اسکناس و حواله در بازار تا حد معقولی قابل قبول است؛ نرخ بازار از ادغام بازار ثانویه و سامانه نیما به دست میآید.