رقابت بانک ها بر سر نرخ سود بانکی/ جدول

برای چندمین بار است که بانک‌های خصوصی و البته دولتی از مصوبات سودی شورای پول و اعتبار تخطی کرده و سودها را فراتر از مصوبات بالا برده‌اند. مشاهدات میدانی از شعب این بانک‌ها حکایت دارد سود سپرده‌های روزشمار از 20 تا 26 درصد محاسبه می‌شود، این روال البته در مؤسسات اعتباری هم ادامه دارد ولی با نرخ‌های بالاتر!

اقدام بانک ها برای افزایش نرخ سود درحالی زیر سایه نظارت بانک مرکزی ادامه دارد که مسئولان ارشد نظام بانکی و دولت مخالفت جدی خود را با افزایش نرخ سود صریحاً اعلام کرده و گفته بودند باید نرخ سود کم شود!

در همین ارتباط هم البته مدیران بانک مرکزی از تشکیل ستاد ویژه تعیین نرخ سود خبر دادند. این خبر دو هفته قبل در همایش سیاست های پولی و ارزی بانک مرکزی و بعد از درخواست وزیر اقتصاد اعلام شد ولی در این مدت هنوز خبری از تشکیل ستاد نشده است.

رئیس پژوهشکده پولی و بانکی با تاکید بر اینکه بانک مرکزی و بانک ها موافق پرداخت سودهای بالا به سپرده ها نیستند، در تشریح جزییات تشکیل ستادی برای بررسی نرخ سود در بازارهای مختلف توضیح داد تشکیل این ستاد با هدف کاهش یافتن نرخ سود سپرده هاست و باعث حرکتی در ترازنامه ها در جهت وصول مطالبات شده و جریان نقدی در بانک ها شکل می گیرد.

وی با بیان اینکه اقتصاددانان و علما نرخ بالای سود را برای اقتصاد مفید نمی دانند، افزود: موضوع جدیدی که در این همایش درباره آن بحث شد، تشکیل شورای ثبات مالی بود که جدای از ستاد ثبات، نرخ های سود را در بازارهای مختلف رصد کرده و مانع از بالا رفتن نرخ سود در بازارهای رقیب شود.

البته محمدرضا حسین‌زاده رئیس شورای هماهنگی بانک‌های دولتی با بیان اینکه کاهش نرخ سود بانکی در شرایط فعلی به یک ضرورت تبدیل شده است، از هماهنگی‌های انجام شده برای کاهش نرخ سود در بانک‌های خصوصی نیز خبر داده است.

وی ادامه داد: به طور معمول نرخ سود در بانک‌های دولتی کمتر از بانک‌های خصوصی است اما به نظر می‌رسد بانک‌های خصوصی نیز به این جمع‌بندی رسیده‌اند که نرخ سود خود را به تدریج کاهش دهند.

به گفته حسین‌زاده در شورای هماهنگی مدیران بانک‌های دولتی جلسات متعددی درباره نرخ سود برگزار شده و با بررسی شرایط اقتصادی کشور و در نظر گرفتن سیاست‌های دولت و بانک مرکزی مقرر شد متناسب با آن سیاست‌ها، نرخ سود سپرده کاهش پیدا کند.

رقابت سودی بانک‌ها درحالی بار دیگر از سر گرفته شده که طی ماه‌های اخیر بانکداران توافق کرده بودند که نرخ سود بانکی را کاهش دهند ولی همچنان که در دفعات قبل تعدادی از بانک‌ها زیر این توافق می‌زدند این بار هم بدقولی بین آنها مشهود است.

جالب است که کاهش جدید سود بانکی در پی اقدام داوطلبانه بانکها و با توجه به کاهش نرخ تورم و حمایت بانک مرکزی از بازار بین‌بانکی مصوب شده است.

با مصوبه شورای پول و اعتبار و ابلاغ بانک مرکزی از تیرماه سال قبل، نرخ‌های سود علی‌الحساب سپرده‌های بانکی در نرخ حداکثر 15 درصد برای سپرده‌های سرمایه‌گذاری مدت‌دار یک‌ساله تعیین شد.

همچنین نرخ سود تسهیلات عقود غیرمشارکتی بانک‌ها و مؤسسات اعتباری و همچنین نرخ سود مورد انتظار عقود مشارکتی قابل درج در قرارداد میان بانک یا مؤسسات اعتباری و مشتری، حداکثر معادل 18 درصد است، همچنین نرخ سود تسهیلات بانک کشاورزی برای تسهیلات سرمایه‌گذاری معادل 15 درصد و برای سایر تسهیلات معادل 18 درصد تعیین شد.

نگاهی به وضعیت نرخ سود سپرده های بانکی از سال 63 تا 95 نشان میدهد طی 32 سال گذشته نرخ سود از 6 تا 22 درصد در نوسان بوده است.

بانک مرکزی بارها از بانک‌ها خواسته تا به مصوبات شورای پول و اعتبار پایبند باشند ولی در حوزه نرخ سود به‌دفعات بانک‌ها از این فرمان بانک مرکزی سرپیچی کرده‌اند؛ این بار و بعد از اعلام نظر واحد دولت برای کاهش نرخ سود بانکی باید دید که؛ آیا ستاد تعیین نرخ سود تشکیل جلسه خواهد داد و در صورت رأی به کاهش آیا بانک‌ها از رقابت سودی‌شان کوتاه خواهند آمد یا خیر؟!