برنامه فوری برای کنترل بازار اجاره

به گزارش جی پلاس، بازار اجاره مسکن هر سال از نخستین روزهای خرداد وارد فصل اوج جابه‌جایی‌ها می‌شود و بیشترین افزایش نرخ اجاره در این زمان اتفاق می‌افتد. امسال آغاز جابه‌جایی‌ها با آغاز ماه مبارک رمضان همراه بود که بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد بازار خرید و فروش تحت‌تاثیر ماه رمضان تغییرات زیادی را نداشته، اما بازار اجاره تحرکات خود را شروع کرده است.

به گفته مشاورین املاک پیش‌بینی می شود میزان افزایش اجاره‌بها در تابستان سال‌جاری بین 10 تا 15 درصد رقم بخورد و در مواردی خاص، شاید این رقم تا 20 درصد نیز ارتقا یابد، اما گزارش‌های میدانی از بازار اجاره مسکن حاکی از آن است که قیمت‌های اجاره در این بازار بعد از ماه رمضان به اوج خود رسیده و مستاجران شاهد قیمت‌های نجومی از سوی مالکان هستند. طبق گزارش‌های میدانی، در حال حاضر قیمت‌های اجاره در بازار مسکن در بسیاری از مناطق بین ۱۰ تا ۲۰ درصد افزایش یافته؛ این در حالی است که برخی از مناطق تهران این رشد قیمتی به ۴۰ درصد نیز رسیده است.

در این شرایط، با این حال رییس اتحادیه مشاوران املاک، رشد اجاره‌بها در شهرهای بزرگ را طی سال‌جاری 7 تا 10 درصد پیش بینی کرده و تاکید دارد: ظرفیت افزایش اجاره‌بها در شهرهای کوچک وجود ندارد.

همچنین طبق گفته حامد مظاهریان، معاون مسکنی وزیر راه و شهرسازی، اجاره‌بها در سال جاری همچنان زیر نرخ تورم عمومی حرکت خواهد کرد و نهایت افزایش اجاره در بازار مسکن 10 درصد خواهد بود.

در حال حاضر یکی از عوامل تعیین‌کننده نرخ اجاره‌بها، قیمت تمام شده مسکن است که به دلیل تداوم رکود در این بازار در چند سال گذشته انتظار این بوده که نرخ اجاره نیز افزایش چندانی نداشته باشد، اما از طرف دیگر عدم توازن بین عرضه و تقاضا رقابتی را در بازار اجاره ایجاد کرده که موجب بالا رفتن نرخ‌ها خارج از عرف معمول شده است.

حسن محتشم، رییس انجمن انبوه‌سازان استان تهران در این خصوص می‌گوید: رکود ایجاد شده در بازار مسکن نقش موثری در افزایش قیمت اجاره دارد و در حال حاضر با توجه به انباشت تقاضا در این بخش، بسیاری از مالکان به سمت بازار اجاره کشیده می‌شوند. بر این اساس، میزان تقاضا در بازار اجاره خود یکی از دلایل اصلی برای افزایش قیمت به شمار می‌رود و به نظر می‌رسد که این رشد قیمتی بیش از نرخ تورم باشد.

به گفته یکی از مشاوران مسکن، در نقاط مرکزی پایتخت بیشترین میزان تقاضا برای اجاره مربوط به واحدهایی با متراژ بین 50 تا 80 متر است که همین تقاضای بالا خودبه‌خود موجب افزایش قیمت اجاره این واحدها می‌شود. به گفته این مشاور املاک، برخلاف سال‌های گذشته که موجران درخواست اجاره بیشتر نسبت به رهن کامل را داشتند، اما امسال به خاطر تصمیم برخی بانک‌ها برای پرداخت نرخ سود بیشتر به سپرده‌گذاران، درخواست رهن کامل رو به افزایش است.

حامد مظاهریان، معاون وزیر راه و شهرسازی در این رابطه یکی از چالش‌های حال حاضر بازار اجاره‌بها را نرخ بالای بهره بانکی می‌داند و می‌گوید: به دلیل آنکه نرخ بهره بانکی در کشور ما بالا است، این وضعیت برای مالکان و مستاجران اختلال ایجاد می‌کند، زیرا عموما مالکان با انتظار سودآوری وارد بازار اجاره شده و در این وضعیت، نرخ سود بهره‌بانکی تعیین‌کننده می‌شود.

در این میان، عامل دیگری که هر سال بر نرخ اجاره اثر‌گذار است، نرخ عمومی تورم است. در 4 سال گذشته نرخ تورم از حدود 40 درصد به حدود از 10 درصد رسیده است که این موضوع نقش مهمی در کنترل بازار اجاره داشته است. به گفته رئیس مشاوران املاک کشور، اگر کنترل تورم اتفاق نمی‌افتاد، اجاره‌بها به‌جای افزایش متوسط 10 درصدی حدود 40 درصد رشد را تجربه می‌کرد.

با توجه به این شرایط، برخی از کارشناسان معتقدند که دولت باید به تولید مسکن استیجاری اقدام کند تا گامی برای ایجاد فضایی رقابتی و کنترل اجاره‌بها باشد. در همین حال، راهکارهایی از جمله ایجاد اپراتورهای اجاره‌داری، ساماندهی بنگاه‌های مشاورین املاک، اصلاح نظام تعرفه‌گذاری مشاوران املاک، افزایش مدت اجاره‌بها از یک سال به ۳ تا ۵ سال، شناسنامه هوشمند املاک، تسریع در تکمیل و عرضه واحدهای مسکن‌مهر، اخد مالیات از خانه های خالی و... از سوی کارشناسان برای کنترل بازار اجاره مسکن پیشنهاد شده است.