در این استانها به دلیل تشدید آلودگی هوا، بارها مدارس تعطیل شده است و حتی برخی از دانشگاهها نیز در چنین روزهای آلوده هوا، به سختی قادر انجام فعالیتهای روزانه خود هستند.
ماسک زدن در این شهرها که از آلودگی هوا رنج میبرند بخشی از روزانه های زندگی مردم شده است و ریههای برخی از افراد در این شرایط بسیار حساستر از گذشته میشود.
اجرای طرح زوج و فرد خودرو از درب منازل، محدودیت در تردد و گسترش طرح ترافیک، تشدید جلوگیری از ورود کامیونهای دودزا به محدود شهرها و تاکید بر کاهش آلایندگی هوا از سوی واحدهای تولیدی، از راهکارهای زودگذر کاهش آلایندگی هوا در این استانهاست.
اما در زاگرس مرکز ایران، هوای چهارمحال و بختیاری برعکس برخی از این کلانشهرها، در فصل زمستان به گونهای پاک است که از آن به عنوان منبع اکسیژن خالص و ناب نام میبرند.
هوا در روزهای آغازین زمستان سال ۹۸ اگر چه در چهارمحال و بختیاری با سرمای زیر ۱۰ درجه عجین شده است، اما آسمان این استان در این روزها، بسان آبگینه ناب است که از پشت این آسمان شیشهای تمام ستارهها قابل رصد است.
هر مسوول یا مسافری از تهران یا استانهای بزرگ به چهارمحال و بختیاری سفر میکند نخستین گزارهاش کلامش این است که " چه هوای پاک و تمیزی" این استان دارد.
حتی برخی از کارشناسان اعلام میکنند که هوای پاک چهارمحال و بختیاری در زمستان می تواند جایگاه " اکسیژن تراپی" برای سالمندان استانهای همجوار و مسافران و گردشگران باشد.
خصوصیت اقلیمی چهارمحال و بختیاری به دلیل قرار گرفتن در ارتفاع ۲ هزار متری از سطح دریا موجب شده است این استان در روزهایی از سال به مهمترین نقطه تولید اکسیژن طبیعی در کشور تبدیل شود.
ویژگی نسبت ارتفاع از سطح دریا در چهارمحال و بختیاری این است که در این استان هیچگاه پدیده 'هایپوکسی هایپوکسمیک Hypoxemic H ' که باعث میشود درصد اکسیژن هوای دمی کاهش یابد، رخ نمیدهد.
به همین دلیل، آسمان شیشهای این روزهای چهارمحال و بختیاری میتواند نقش مهمی در فیزیولوژی اکسیژن و تمرینات هوازی برای قهرمانان یا حتی تیمهای ملی رقم بزند.
به دلیل این که ارتفاع چهارمحال و بختیاری نسبت به سطح دریا و شیب کمتر از ۲۰ درصد جغرافیای منطقه، مردم هیچگاه دچار ارتفاع زدگی نمیشوند و وجود غلظت بالای ۲۱ درصدی اکسیژن، زمینه مناسبی برای تمرینات هوازی ورزشکاران است.
معاون اداره هواشناسی چهارمحال و بختیاری گفت: این استان از نظر پاکی هوا، پتانسیل خوبی در کشور دارد و کیفیت و خالصی اکسیژن در شهرکرد نسبت به سایر مراکز استانهای دیگر بهتر و بیشتر است.
مهرداد قطره سامانی در گفت و گو با ایرنا افزود: نبود منابع آلاینده در چهارمحال و بختیاری و ارتفاع مناسب از سطح دریا، باعث وجود کیفیت قابل قبول هوا و اکسیژن در استان است.
وی افزود: بیشتر روزهایی که غبارآلود و پدیده گرد و خاک در استان بروز می کند دارای منشاء خارجی است.
به گفته وی، در نیمه نخست امسال، کیفیت هوای استان در ۱۱۲ روز در وضعیت ناسالم برای گروههای حساس، ناسالم و بسیار ناسالم قرار گرفت در حالی که تعداد روزهای ناسالم استان در نیمه نخست سال گذشته ۱۳۰ روز بود که با این وجود میتوان اعلام کرد، تعداد روزهای ناسالم استان در سالجاری کاهش یافته است.
وی، عامل اصلی آلودگی هوای استان را آلودگی انتقالی از کشور عراق اعلام کرد و گفت: اگر چه در داخل استان ۵ چشمه گرد و خاک فعال است اما به سبب بارندگی بهار امسال، از شدت فعالیت این چشمهها کاسته شده است.
به گزارش ایرنا، این شرایط هوایی و اقلیمی در چهارمحال و بختیاری به اضافه وجود پیست اسکی در کوهرنگ ، بارده ، شیخ شبان و وجود زمستانگذارانی پرندگان مهاجر در تالابهای چغاخور و گندمان می تواند یک فرصات لذت بخش برای مسافرانی زمستانی در تعطیلات ناشی از هوای آلوده استانهای دیگر باشد.
همچنین مطالعه تنوع زیستی گیاهی در زاگرس مرکزی و فلور کوه شیت واقع در حد فاصل شهرستان شهرکرد و شهر سامان در استان چهارمحال و بختیاری، با وسعت یک هزار و ۱۰۰ هکتار و ارتفاع ۲ هزار و ۱۱۰ تا ۲ هزار و ۶۶۰ با پوشش گیاهی ۲۰۴ گونه، ۱۴۳ جنس و ۳۵ تیره ، زمینه توسعه گردشگری هوای پاک در زمستان را تشدید کرده است.
استان چهارمحال و بختیاری بدلیل دارا بودن ویژگیهای خاص جغرافیایی و توپوگرافی از لحاظ آب و هوایی متنوع است و اقلیمهای متفاوتی در آن وجود دارد.
بارشهای منطقه بیشتر تحت تأثیر جریانهای جوی مدیترانه و عمده کم فشار سودان قرار دارد که از غرب و جنوب غرب وارد منطقه شده و به مدت ۸ ماه (مهر تا اردیبهشت) منطقه را تحت تأثیر قرار میدهد.
وجود رشته کوه زاگرس که عمود بر مسیر حرکت این جریانها است، باعث تشدید خاصیت سیکلونی آنها شده و بارانهای شدید و سنگین را در منطقه باعث میشود.
ریزشهای جوی در استان از مهرماه آغاز و در دیماه به بیشترین مقدار و سپس تا اردیبهشت کم میشود.
در دی ماه بطور متوسط ۱۹ درصد بارش انجام میشود. درصد بارش ماهانه در فاصله آبان تا فروردین بیشتر از ۹۰ درصد بارش سالانه در فاصله خرداد تا مهر کمتر از ۱۰ درصد بارش سالانه را تشکیل میدهد.
پربارش ترین بخش استان ارتفاعات غرب با متوسط بارش سالانه یک هزار و ۶۰۰ میلیمتر است و سایر مناطق پربارش استان ارتفاعات سبزکوه با متوسط یک هزار و ۴۰۰ میلیمتر و ارتفاعات جنوب غرب استان با بارش ۹۰۰ میلیمتر است.
کم بارشترین ناحیه استان نواحی شرقی وشمال شرقی با متوسط بارش سالانه ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلیمتر است.
حداکثر مطلق دمای ۵/۴۷ درجه سانتیگراد در لردگان و حداقل مطلق دمایی برابر ۵/۳۴ درجه سانتیگراد زیر صفر در ایستگاه دزک ثبت شده است.
بیشترین تعداد روزهای یخبندان در سال با ۱۷۱ روز در چلگرد (کوهرنگ) در سال ۱۹۶۲ و کمترین تعداد روزهای یخبندان مطلق ٥٨ روز (۱۹۹۸) در لردگان رخ داده است.