پایگاه خبری جماران: چند روز قبل، در ادامه انتشار اسناد منتشرنشده مربوط به امام خمینی، فرازی از بیانات حضرت امام در دیدار اعضای «تجمع روحانیت مبارز ایران در خارج کشور» منتشر شد. (اینجا بخوانید)
به نوشته دکتر حمید انصاری، «ماجرا از این قرار بود که یک سال پیش از آنکه بواسطه برخی علل داخلی و خارجی اندک تغییری در سیاست سرکوبگرانه رژیم پهلوی در سال 56 پدید آید، همه 20 نفر اعضای «تجمع روحانیت مبارز ایران در خارج کشور» با توصیه امام خمینی در جلسه ای چند ساعته در تیر 1355 در نجف اشرف برای رفع اختلافات برخی اعضا و تقویت انسجام تشکیلات خویش بر سر مواد میثاقنامه و یا اساسنامه مدون مبارزاتی مجمع به توافق رسیده و اعضای هسته مرکزی تشکل را انتخاب نمودند. 20 روز پس از آن امام خمینی اعضای مجمع را در منزل خویش فراخواند و طی سخنانی ضمن تقدیر از اقدام ارزنده آنان چند رهنمود تعهد زا و راهگشا برای ادامه فعالیتهای مبارزاتی در آن فضا و شرایط بسیار دشوار مبارزه در غربت بیان فرمود».
یکی از شاهدان دو نشست یاد شده، آیت الله محمدرضا رحمت از یاران دیرین امام در نجف است.
خبرنگار جماران به مناسبت انتشار این اسناد، با ایشان گفت و گو کرد تا جزییات آن نشست ها و مباحث حول آن را بازگو کند.
مشروح این گفت و گو در پی می آید:
ابتدا برای ما بگویید که ماجرای اسناد منتشر شده چیست؟
گزارشاتی که مرحوم فردوسیپور و محتشمی نوشتند، همان درست بوده است. سال ۵۵ تا ۵۷ تا هجرت امام چندان طول نکشید و جلسات ادامه داشت. من ساعت ۱۰ که امام صحبت میکردند، نوارها را ضبط میکردم و به منزل امام میبرد؛م حضرت امام گاهی میگفتند کلماتی را حذف کنید و بعد از اصلاح به مرحوم فردوسیپور تحویل میدادم و ایشان پخش میکردند. کتاب «حکومت اسلامی» که به زبان عربی نیز ترجمه و چاپ شده بود، توسط تعدادی از جوانان بغدادی پخش شد. خودمان نیز جزوات را رو به روی دانشگاه و بازار بغداد تقسیم میکردیم.
جلسهای تحت عنوان «مجمع روحانیون »چطور شکل گرفت؟
در نجف به دستور حضرت امام شکل گرفت. در آن زمان بین افراد اختلافاتی بود و هر کسی برای خود سازی می زد امام نیز از این تفرقه ناراحت بود، لذا دستور دادند جمع شوید و جلسه تشکیل شود و تاکید داشتند نظر اکثریت مطرح شود.
تأثیر حاج آقا مصطفی در مجمع روحانیون که در نجف شکل گرفت داشتند؟
بسیار نظر مثبت داشتند و سنگ صبور بودند. هر کسی که نمیتوانست صحبتی را نزد امام مطرح کند به ایشان میگفتند تا به امام منتقل شود و تاکید داشتند یکپارچه شویم و اجتماع مفید باشد.
اجتماعی که شکل گرفت تا چه میزان در نظم دادن مبارزات یاران امام تاثیر داشت؟
آقایان فردوسیپور، محتشمیپور و ناصری عضو هیات رییسه شدند و ما کارها را معمولا با این افراد هماهنگ میکردیم و برنامه متفرق نبود.
به خاطر دارید که مجمع روحانیون نجف چند جلسه داشتند؟
تعداد یادم نیست و صورت جلسه نمی شد. در آن جلسات هر کسی خبری داشت گزارش می داد و سپس جمعبندی می شد.
تمام جلسات در بیت امام بود؟
نه. جلسات اغلب در خانه دوستان از جمله آقایان فردوسیپور، محتشمیپور و ناصری بود.
به خاطر دارید این جلسات چه مدت طول کشیدند؟
تا قبل از رفتن امام طول کشید. آن زمان همه تحت نظر بودیم و کسی جرات نداشت منزل امام برود.
بعد از رفتن امام به نوفل لوشاتو چه کسانی همراه ایشان رفتند؟
زمانی که امام به نوفل لوشاتو رفتند و فقط دو نفر چون مرحوم فردوسیپور و املایی همراه ایشان بودند و ما هیچکدام ویزای کویت نداشتیم. مرحوم فردوسی پور برای ویزای کویت قرار شد با پسر آیت الله مهری تماس بگیرند و ویزا برای امام گرفتند و بعداز اینکه به نجف رفتند با امام همراهی کردند که بسیار محرمانه بود و ما بسیار احساس خطر میکردیم.
نگاه کلی امام به جلسات چه بود، آیا توصیه ای داشتند؟
توصیه داشتند که «ما چرا اختلاف داریم؟ آیا برای دنیا است؟ ما که دنیا نداریم!» زمان جدایی و فراق با امام برای ما خیلی سخت بود. بعد از دستبوسی، امام گفتند: «برای خدا کار کنید و اگر هر چه انجام میدهید برای خدا باشد مطمئن باشید شما پیروز هستید»، مسأله، خدا بود و ایشان میخواستند تمام مردم را خدایی کنند.
حلقهای که در نجف تحت عنوان «مجمع روحانیون» شکل گرفت بعد از پیروزی انقلاب که افراد به تهران و قم برگشتند، چه سرنوشتی پیدا کرد؟
دیگر شکل نگرفت و در همان خارج از کشور ماند. آن زمان جامعه روحانیت مطرح نبود که اعضایی در آنجا داشته باشد. اما بعد از پیروزی انقلاب که به ایران آمدند مسأله حزب جمهوری، جامعه روحانیت مبارز مطرح شد و افراد تقسیم شدند.