دوبار خرج کردن: مشکلی که وایت پیپر بیت کوین، آن را برای همیشه حل کرد

به یاد دارم که وایت پیپر بیت کوین ساتوشی ناکاموتو را، چند هفته پس از انتشار آن مطالعه می‌کردم. همچنین عبارتی را به یاد دارم که توجهم را واقعاً به خود جلب کرد:

ما راه‌حلی برای رفع مشکل دوبار خرج کردن طرح کرده‌ایم که از یک سرور زمان‌بندی و توزیع شدهٔ همتا به همتا، برای تولید اثبات زمان‌بندی شدهٔ تراکنش‌ها، استفاده می‌کند.

البته در آن زمان با خودم فکر کردم «این راه‌حل نمی‌تواند درست باشد. ساتوشی چگونه می‌تواند راه‌حلی برای مشکل دوبار خرج کردن در حالت همتا به همتا داشته باشد؟»

پیش از راه‌حل خلاقانهٔ ساتوشی، مشکل دو بار خرج کردن، پاشنهٔ آشیل تراکنش‌های دیجیتال بود. به‌طور واضح، برای یک سیستم دیجیتال، تأیید اینکه دو یا چند نفر، پول دیجیتالی مشابه را دو بار خرج نکرده‌اند، بدون دخالت یک واسطه، امکان‌پذیر نبود.

علیرغم پیشرفت تکنولوژی و خدمات پرداخت (ازجمله فناوری‌هایی مانند دی‌جی کش (DigiCash) که پیش از بیت کوین وجود داشتند) تمام تراکنش‌های مربوط به ارزهای دیجیتال، نیازمند واسطهٔ معتمدی همچون بانک، دولت، و یا شرکت‌های متولی کارت اعتباری بودند.

اعتماد، جزئی از طرح‌های پرداخت سنتی، مانند کارت‌های اعتباری، ACH یا انتقالات بانکی بودند اما دخالت واسطه‌ها، باعث ایجاد آثار فرسایشی در زمان و هزینه‌ها می‌شد. این طرح‌های پرداختی، همگی به مشکل پول نقد مرتبط بودند که اسکناس و سکه‌ها محموله‌های فیزیکی بوده و فقط می‌توانستند به‌صورت همتا به همتای شخصی، در جهان فیزیکی انتقال داده شوند. و فرض را بر این گذاشته شده بود که پول نقد هرگز نمی‌تواند کپی شود که به‌طور قطع این امکان وجود داشت.

حل کردن مشکل دو بار خرج کردن در دنیای دیجیتال، می‌تواند امکان ایجاد تجارت «تقریباً لحظه‌ای» را در سرتاسر سیاره، بدون نیاز به دسترسی شخصی به بانک، و بدون توجه به نوع ارز و موقعیت جغرافیایی، فراهم سازد.

به نظرم عامل مهم‌ترین موفقیت بیت کوین، این بود که طرحی مناسب در زمانی مناسب ارائه شد.دقیقا ما بین بحران اقتصادی ۲۰۰۸ و به طبع آن، عوارض قانون‌گذاری‌های سخت‌گیرانه در سپتامبر ۲۰۱۱ که قوانین بانکی را دچار تحولات چشمگیری کرد.

نتیجه این بود که برای کسانی که در سیستم پول نقد، انتقال پول، خدمات چک و اوراق قرضه و دریافت اعتبار گرفتار شده بودند، دریافت این خدمات روزبه‌روز سخت‌تر و گرانتر و همچنین بانک‌ها بیشتر و بیشتر غیرقابل دسترس می‌شدند. این روند قطعاً مصرف‌کنندگان را تحت تأثیر قرار داد اما همزمان، مانع بزرگتری بر سر راه سیستم بانکی خرده‌فروشی و نوآوری مالی قرار داد.

در زمان انتشار وایت پیپر بیت کوین، من در حال ساخت یک شرکت جهانی در فضای «همراه بانک» بودم. یکی از بزرگ‌ترین موانع در مسیر رشد شرکت، مدیریت تمام نیازهای بانکداری و رعایت الزامات قانونی بود. البته این الزامات به محدودیت‌ها و موانعی بدل شدند که در مقیاس بزرگ‌تر، قابل‌عبور نبودند.

بنابراین، حل مشکل دو بار خرج کردن در زمینهٔ ذکر شده، مرزهای فناوری را در ابعاد وسیعی جابجا کرده و امکان گسترش آزمایش و طراحی یک سیستم مالی جدید را فراهم ساخت. زیبایی بیت کوین در این است که بر مبنای کدنویسی متن باز ایجادشده و تحت تملک یا کنترل هیچ‌کسی نیست. همچنین بیت کوین، در سرتاسر جهان در دسترس بوده و تنها پیش‌نیاز لازم برای شرکت و استفاده از این سیستم اقتصادی جدید، یک دستگاه متصل به اینترنت است.

درست در قلب بلاک جنسیس بیت کوین، ساتوشی از کمک‌های افسارگسیختهٔ بانک‌ها به شرکت‌های در حال فروپاشی، هشدار می‌دهد. تاریخ، سرنخ‌هایی را برای همگان بجا می‌گذارد و کسانی که تاریخ را درک نکنند، قطعاً محکوم به تکرار آن خواهند بود.

اما حل مشکل دو بار خرج کردن، نقطهٔ عطفی در دستاوردهای علوم رایانه‌ای نبود. اکنون ما در دهمین سالگرد پیدایش بیت کوین قرار داریم و می‌توانیم به‌وضوح، نتایج گستردهٔ اقتصاد توزیع‌شده و بدون محدودیت و تأثیرات آن را ببینیم.

در این برههٔ زمانی، کاملاً روشن است که بیت کوین، ویژگی جدیدی از اقتصاد کنونی نیست. بلکه اقتصاد متفاوت خود را قدرت می‌بخشد که بر اساس اصول متفاوت و از پیش ساخته شده، پرورش یافته‌اند.

با از بین بردن نیاز به یک واسطهٔ متمرکز، بیت کوین اساس گونهٔ جدیدی از بانکداری را پایه‌ریزی کرده است. زیرساخت این سیستم، با توجه به طراحی منحصر به فردش، بسیار ایمن است. بیت کوین به‌عنوان پروتکلی بنا شد که به برنامه‌ها، سرویس‌ها و لایه‌های دیگر این اجازه را می‌دهد که ساختار خود را بر روی آن بنا کنند.

و درواقع ظهور ارائه‌دهندگان سرویس‌های مبتنی بر بیت کوین، چیزی است که اکنون شاهد آن هستیم. سیستم‌های Lightning، Abra و LocalBitcoins را می‌توانید به‌عنوان نمونه‌های بارز آن، در نظر بگیرید.

امروزه شرکت‌ها در حال ایجاد خدمات مبتنی بر بیت کوین هستند. مانند صرافی‌هایی که در مبنا به‌عنوان میانبرهای ورود و خروج برای انتقال ارزها از سیستم‌های سنتی به سیستم‌های مبتنی بر رمزنگاری، و برعکس عمل می‌کنند. شرکت‌های جدید در حال استفاده از بیت کوین، برای تغییر نگرش به مسئلهٔ اعتبار و وام‌دهی هستند و همچنین شرکت‌های دیگری از این فناوری برای ایجاد و ایمن‌سازی هویت دیجیتال استفاده می‌کنند.

تفکر در مورد تمام چیزهایی که به لطف بیت کوین برای ما امکان‌پذیر شده و خواهند شد، بسیار هیجان‌انگیز است. بیت کوین این فرصت را در اختیار ما قرار می‌دهد که آیندهٔ خود را بر مبنای یک پول برنامه‌ریزی شده و دقیق، بنا سازیم.

بیشتر بخوانید: آینده پول

در آینده، بیت کوین گونه‌های مختلف نوآوری در فناوری مالی را برای ما امکان‌پذیر خواهد ساخت. در Abra، ما به‌طور خاص، درصدد از بین بردن مرزهای پول هستیم. (این شرکت برای حل مشکلات انتقال محرمانه و نفربه‌نفر پول با کارمزد بسیارکم، تشکیل شده است.)

همچنین علاقه‌مند به عملکرد بیت کوین در نحوهٔ فعال‌سازی سرمایه‌گذاری مالی مصرف‌کنندگان در قالب «استفاده پس از پرداخت» هستیم. بیت کوین را به‌عنوان سخت‌افزاری از مدل خدماتی تصور کنید که نه تنها باعث پذیرش گسترهٔ فناوری در اقتصادهای در حال توسعه خواهد بود، بلکه موجب ایجاد فرصت‌هایی در زمینهٔ مبارزه با مشکلات مربوط به فقر و سلامت عمومی جهانی ایجاد خواهد کرد.

ما همچنین دنیایی از سرمایه گذاری‌های کوچک در سهام، اوراق قرضه و صندوق سرمایه‌گذاری مشترک را پیش‌بینی می‌کنیم که همهٔ اینها، باوجود ویژگی قابل‌برنامه‌ریزی بودن بیت کوین، میسر خواهند بود. ارزهای ترکیبی Abra، قراردادهای یک جانبه ای برای بیت کوین هستند که سرمایه گذاری‌های کوچک را ممکن می‌سازند. هدف ما این است که دموکراسی را در زمینهٔ دسترسی همه به فرصت‌های سرمایه‌گذاری در مقیاس جهانی، اعمال کنیم.

ویژگی قابل‌برنامه‌ریزی بودن بیت کوین، این ایده‌ها را ممکن ساخته و جالب‌ترین بخش این مسئله، آن است که مصرف‌کننده یا سرمایه‌گذار حتی نیازی به دانستن این واقعیت نخواهند داشت که در حال به‌کارگیری بیت کوین هستند. همان‌طور که امروزه کاربران اینترنت، بدون اطلاع از خروجی‌ها و ورودی‌های TCP/IP به تماشای ویدیوی موردعلاقۀ خود در Netflix یا Youtube می‌پردازند، تجربه کاربران بیت کوین نیز، مخفی و یکپارچه خواهد بود.

حل مسالهٔ دو بار خرج کردن بیت کوین، کمک کرده است که اینترنت، یک قدم به وعدهٔ اولیهٔ خود که یک شبکهٔ اطلاعاتی باز است، نزدیک‌تر شود. بیت کوین با رفع نیاز ما به یک واسطهٔ مورد اعتماد، به مبنایی برای آزادی اقتصادی نهایی، تبدیل شده است.