موضوعی که در این یادداشت میخواهم طرح کنم، شاید کمتر مورد توجه قرار گرفته باشد. هرچند در نوشتههای برخی از نویسندگان به صورت گذرا به آن اشاره شده است. شاید هم مطالبی بوده و بنده ندیدهام. پرسش این است که چرا رخداد زلزله در ایران با تلفات بسیار زیاد همراه است؟
به گزارش جماران، عباس عبدی در کانال تلگرامی خود نوشت:
در زلزله اخیر نیز به علل گوناگون و تا حدی تلفات کمتر از موارد مشابه بوده است؟ در کدام کشور با سطح توسعه ایران میتوانیم تلفات ۲۰ تا ۴۰ هزار نفر را برای زلزلههایی با قدرت حدود ۷ ریشتر پیدا کنیم؟ فراموش نشود که ایران کشوری وسیع با تراکم جمعیت به نسبت کمتر از بسیاری کشورهاست و به طور طبیعی شعاع تخریبی زلزله نباید ابعاد جمعیتی وسیعی را تحت پوشش قرار دهد. کافی است ۴ زلزله بویینزهرا، طبس، قیر و کارزین و بم را در نظر بگیریم که هیچکدام در شهرهای درجه یک و ۲ و حتی ۳ جمعیتی ایران رخ نداده بودند، با این حال تا ۴۰ هزار نفر هم کشته شدند. فرض کنیم که مشابه این زلزلهها در ۱۵۰ سال پیش رخ میداد. برای نمونه زلزله طبس یا بم و در سال ۱۲۵۰ رخ میداد، هیچ امکانی برای سایر مردم کشور برای نجات هیچ فرد زلزلهزدهای وجود نداشت. چون اطلاع از وقوع زلزله برای مردم نقاط دیگر کشور حداقل چند روز طول میکشید، چه رسد به اقدام برای نجات. برای نمونه اطلاع از زلزله بم، برای مردم کرمان، که شهر بزرگتری است، در آن زمان حداقل چند روز طول میکشید، زیرا ۱۹۰ کیلومتر را باید طی میکردند تا خبر دهند. اگر حاکم کرمان یا مردم آماده کمک میشدند، شاید دو هفته بعد میتوانستند به بم برسند. در این فاصله همه کسانی که زیر آوار بودند یا جراحت مهمی برداشته بودند، فوت میکردند، و چه بسا زندهها نیز نمیتوانستند گلیم خود را از آب بکشند و به دلیل گرسنگی یا سرما یا بیماری میمردند. چرا این اتفاق میافتاد؟ برای اینکه خانههای ساخته شده از سنگ و تیر چوبی و نیم متر کاهگل پشتبام و... وقتی زلزله رخ میداد روی ساکنانش خراب میشدند و همه را میکشتند.