دعای عرفه، دعایی منسوب به امام حسین علیه السلام است که روز نهم ذی الحجه در صحرای عرفات آن حضرت با خدای متعال ارتباط بر قرار کرده است . حجاج بیت الله الحرام بر این اساس، هرساله در این روز در صحرای عرفات حاضر شده و این دعا را زمزمه می کنند. به خصوص شیعیان که از فیض حضور در صحرای عرفات بی‌بهره مانده‌اند در منزل، مساجد و مناطق مختلف جهان به قرائت این دعای شریف اقدام می‌کنند.
پایگاه خبری جماران: نهم ذیحجه را روز عَرَفه نامند این روز از روزهای مهم برای تمامی مسلمانان به خصوص شیعیان است. گرچه عید نامیده نشده اما در میان مسلمانان با عظمت و گرامی داشته می شود. علاوه امام سوم ما شیعیان ، حضرت ابا عبدالله الحسین علیه السلام چون دراین روز حرکت و نهضت خود را از مکه بسوی کربلا آغاز کرد برای جهان تشیع از نقطه عطف و اهمیت بسزایی برخوردار است. فلذا زیارت امام حسین علیه السلام در این روز بسیار توصیه شده است. دعای معروف آن امام همام در روز عرفه از مهم ترین اعمال این روز است که پس از نماز ظهر و عصر و انجام غسل خوانده می‌شود.
«عرفه» نام کوهی نزدیک مکه است؛ «عرفات »، نام منطقه وسیعى است با مساحت حدود ۱۸ کیلومتر مربع در شرق مکه معظمه، اندکى متمایل به جنوب که در میان راه طائف و مکه قرار گرفته است و زائران بیت الله الحرام در نهم ذى الحجه، از ظهر تا غروب در این منطقه حضورمی یابند.
در این روز حجاج از شهر مکه به صحرای عرفات آمده و در آنجا به راز و نیاز و دعا پرداخته و پس از نماز ظهر و عصر این دعا را در کنار کوه جبل الرحمة عاشقانه می‌خوانند. سپس حجاج به سمت سرزمین مشعر الحرام حرکت می‌کنند تا در روز عید قربان در سرزمین منا باشند.
در حدیثی از پیشوای ششم شیعیان، امام جعفر صادق علیه السلام آمده است: «اگر شخص گناه کاری نتواند در شب های قدر، از قدر و منزلت خود به نحو احسن استفاده کند وبهره گیرد، می تواند در این روز (روز عرفه) از رحمت الهی برخوردار گردد.» در نقل دیگری آمده است که آدم و حوا پس از هبوط از بهشت و آمدن به کره خاکى، در این سرزمین یکدیگر را یافتند و به همین دلیل، این منطقه «عرفات» و این روز «عرفه» نام گرفته است. همچنین گفته اند که جبرئیل هنگامی که مناسک حج را به ابراهیم می آموخت، چون به عرفه رسید به او گفت «عرفتَ» و او پاسخ داد آری، لذا به این نام خوانده شد و نیز گفته اند سبب آن این است که مردم از این جایگاه به گناه خود اعتراف می کنند و بعضی آن را جهت تحمل صبر و رنجی می دانند که برای رسیدن به آن باید متحمل شد. چرا که یکی از معانی «عرف» صبر و شکیبایی و تحمل است.
همان طوری گه گفتیم دعای عرفه، دعایی منسوب به امام حسین علیه السلام است که روز نهم ذی الحجه در صحرای عرفات آن حضرت با خدای متعال ارتباط بر قرار کرده است . حجاج بیت الله الحرام بر این اساس، هرساله در این روز در صحرای عرفات حاضر شده و این دعا را زمزمه می کنند. به خصوص شیعیان که از فیض حضور در صحرای عرفات بی‌بهره مانده‌اند در منزل، مساجد و مناطق مختلف جهان به قرائت این دعای شریف اقدام می‌کنند.
دعای عرفه، در بردارنده آموزه‌های عرفانی و عقیدتی است. عالمان و محدثان شیعه با توجه به محتوای بلند این دعا آن را از امام حسین(ع) دانسته‌اند. از نظر سند قابل اعتماد است، شیخ کفعمی در کتاب البلدالامین و سید بن طاووس در کتاب مصباح الزائر این دعا را به نقل از بشر بن غالب از اصحاب امام حسین و امام سجاد علیهما السلام ذکر کرده‌اند و سپس علامه مجلسی و شیخ عباس قمی آن را به نقل و استناد به آن دو بزرگوار دربحار الانوارو مفاتیح الجنان آورده‌اند. در عین حال محتوای این دعا به قدری با عظمت و مطابق اصول است که از سند بی نیاز می باشد و نظیر آن جز از پیامبران و ائمه معصومین نمی‌تواند صادر و بیان شود.
