تحول خوبی در حجم صادرات ایران به روسیه رخ داده/در حوزه توریسم و گردشگر افزایش ده برابری داشتیم/ وقوع اینستکس اتفاق مثبتی است

به گزارش جماران؛ محورهای اصلی گفتگوی مهدی سنایی با برنامه «سفیران» شبکه 5 سیما بدین شرح است:

*در آینده نزدیک روسای جمهور ایران و روسیه در چارچوب سومین نشست کریدور شمال و جنوب در سوچی دیدار دیگری خواهند داشت. این کریدور یکی از طرح های بزرگ و سود آور برای کشور است.

*تحول خوبی در حجم صادرات ایران به روسیه رخ داده و سهم ما که از حجم مبادلات کمتر از ده درصد بوده، به نزدیک 4 برابر رسیده است. البته کافی نیست و ظرفیت ها بیش از این است.

*وجود اینستکس اتفاق مثبتی است و باید به شکل گیری آن کمک کرد ولی امیدی هم نمی شود به آن بست. بعضی اتفاقات ارزش اقتصادی شان را نباید دید بلکه ارزش حقوقی، سیاسی، اخلاقی دارند البته به شرط اینکه طرف های آن جدیت نشان دهند.

*روابط ایران و روسیه در طول سه دهه گذشته روابط خوبی بوده و تعامل در آن برقرار بوده اما به اذعان همه ناظرین، این روابط از سال 1393 به بعد دچار تحول کیفی و کمی شده است.

*دیدارهای سطح عالی دو کشور شکل بی سابقه ای دارد. رییس جمهور روسیه سه سفر به ایران و سه دیدار با مقام معظم رهبری داشته است. روسای جمهور ایران و روسیه در سال های اخیر 17 بار دیدار کرده اند و در طول سال جاری هم تاکنون دو بار ملاقات داشته اند. در آینده نزدیک دیدار دیگری در سوچی در چارچوب سومین نشست کریدور شمال و جنوب برگزار خواهد شد.

*کریدور شمال و جنوب یکی از طرح های بزرگ و سود آور برای کشور است.

*در حوزه توریسم و گردشگر افزایش ده برابری داشتیم. تعداد ویزای گردشگری که در سال 92 صادر شده بود کمتر از ده هزار بوده و در سال 1396 به نزدیک 100 هزار نفر رسید.نوسان نرخ ارز موجب کاهش در سال جاری شده است.

*پروژه های مشترک دولتی با روسیه وضعیت خوبی دارد: وام 5 میلیارد دلاری از طرف روسیه و اعتبار دولتی برای اجرای پروژه هایی در ایران پیش بینی شد. از این محل 4 نیروگاه حرارتی در استان هرمزگان باید ساخته شود که کار آن آغاز شده است؛ در حوزه انرژی صلح آمیز هسته ای دو نیروگاه بوشهر در حال ساخت است؛ در راه آهن برای برقی کردن راه آهن گرمسار اینچه برون بیش از یک میلیارد دلار از همین اعتبار پیش بینی شده و کارهای مقدماتی انجام شده و قرارداد ساخت و تولید مشترک بیش از  6 هزار واگن باری در روسیه را داریم که بخشی از آن اجرا شده که باید صادر بشود و برای بخش تولید مشترک هم در حال ایجاد تمهیدات هستیم.  

*همکاری های دو کشور در حوزه های دفاعی و نظامی به خوبی در جریان است و در سال های اخیر نقش مهمی در ایجاد صلح و ثبات در منطقه ایفا کرده است.

*تمامی اسناد و توافقات دولتی که متصور و مورد نیاز بوده امضا شده است. برای اولین بار در تاریخ روابط ما سه سال پیش مجوز صادرات مواد لبنی دامی و آبزیان به روسیه را گرفتیم.  تعرفه گمرکی صادرات 8 قلم کالای ایرانی برای اولین بار صفر شد. اقلامی همچون پسته، کشمش و خرما که یکی از صادرات اصلی از جمله صادرات اصلی ایران هستند. از دیگر تحولات در ایجاد بستر توسعه روابط تجاری امضای سند کریدور سبز گمرکی است. 

*متاسفانه بزرگترین مشکل مان در بخش مدیریت صادرات،تجمیع محصولات صادراتی و ساختار بخش خصوصی کشور است. ظرفیت های صادراتی می بایست به هم متصل بشوند و بخش خصوصی تقویت شود اما در این زمینه ضعف داریم.

*یک دلیل عینی در روابط اقتصادی ایران و روسیه که کار را دشوار می کند این است که دو کشور صادر کننده انرژی هستند و به راحتی تبادلات تجاری شان افزایش پیدا نمی کند. روسیه این مشکل را با سایر اقتصادهای مشابه ما نیز دارد.

*حجم مبادلات در سال های اخیر به صورت کلی رشد داشته و اگر معیار را صادرات ایران به روسیه قرار بدهیم تحول خوبی رخ داده یعنی ما اگر سهم مان از حجم مبادلات کمتر از ده درصد بوده، درحال حاضر این رقم به نزدیک 4 برابر رسیده است.

*حجم مبادلات کنونی راضی کننده نیست و باید خیلی بیش از این باشد و نقطه ضعف روابط ماست ولی باید به این هم اشاره کرد که از حجم مبادلات دو کشور در سالهای اخیر دو سه قلم اساسی حذف شد که شامل صادرات شمش فولاد روسیه به ایران بوده که در برخی از سال ها بیش از 30 درصد کل حجم مبادلات ما صادرات شمش فولاد بوده است. الان ایران خود صادر کننده در این زمینه است. صادرات گندم روسیه به ایران که قلم اساسی صادراتی بوده به دلیل خودکفایی حذف شده، صادرات سیمان ایران به روسیه به دلیل خودکفایی در روسیه حذف شده است.

*بانک مرکزی ما می گوید روابط بانکی خوبی را با روسیه داریم یعنی از دوره ای که بانک های روسیه کلا همکاری با ایران را متوقف کرده بودند رسیدیم به اینجا که بانک های اصلی روسیه با ایران کار می کنند. البته فشارهای اخیر تاثیر خودش را دارد ولی تاثیر قابل توجهی نبوده است. 

*در حوزه مبادله با ارزهای ملی هم گام برمی داریم که در حال رشد هم هستیم و یک سیاست پذیرفته شده از هر دو طرف هست و الان درصد قابل توجهی از مبادلات دو کشور با ارزهای ملی صورت می پذیرد. کاهش نقش دلار نیز از اجزاء این نقشه راه است.

*وجود اینستکس و وقوع اینستکس اتفاق مثبتی است و باید به شکل گیری آن کمک کرد ولی امیدی هم نمی شود به اینستکس بست. بعضی اتفاقات ارزش اقتصادی شان را نباید دید ارزش حقوقی، سیاسی، اخلاقی دارند البته به شرط اینکه طرف های آن جدیت خود را نشان دهند.

*در خصوص برجام روسیه آشکارا به این نکته اشاره می کند که علاقه مند نیست اوضاع تشدید شود و در واقع اشاره می کنند که اگر شما کار را در برجام سخت کنید کار بر ما هم سخت خواهد شد. روسیه می گوید دست های ما را در برجام نبندید.

*اینکه می گویند به روسیه نمی شود اعتماد کرد! خب به کدام کشور می شود اعتماد کرد؟ اصلا معنی اینکه به کشوری نمی شود اعتماد کرد چیست؟ باید از کسی که این صحبت را می کند پرسید که به کدام کشور می شود اعتماد کرد؟ به آمریکا و انگلیس و فرانسه می شود اعتماد کرد؟ در شرایط کنونی برخلاف دوره جنگ سرد اصلا اتحادی بین کشورها وجود ندارد. به ندرت می شود دو کشوری را مثال زد که در دنیای فعلی با هم متحد هستند بلکه الان بیشتر اشتراکات باب است. روسیه بدون تردید شریک و همکار ایران در عرصه های مختلف منطقه ای و بین المللی است و روابط دو کشور از اولویت و اهمیت برجسته ای در سیاست خارجی ما برخوردار است.

*بزرگترین متحد هر کشوری ملت و توانمندی های آن است و در سایه آن می تواند در شکل حداکثری روابط خود را با کشورهای مختلف گسترش دهد.

*یکی از اتفاقات مهم در روابط ایران و روسیه شکل گیری چارچوب های جدید در سطح سران برای گفتگوست. گفتگوی سه جانبه روسای جمهور ایران، ترکیه و روسیه در زمینه سوریه و گفتگوی سه جانبه روسای جمهور آذربایجان، ایران و روسیه در زمینه راهگذر شمال-جنوب از این جمله است. یک ظرفیت مهم اتحادیه اقتصادی اوراسیاست که توافق ایران با آن نهایی شد و در جلسات آتی آن شرکت خواهد کرد. در سطح شورای امنیت، وزارت خارجه و سایر دستگاه های دو کشور نیز گفتگوهای مختلف و متنوع دیگر چند جانبه با حضور سایر کشورها به تناسب موضوع شکل گرفته است.

*ظرفیت اتحادیه اقتصادی اوراسیا را برای صادرات بیش از پانصد قلم کالای ایرانی با تعرفه مناسب به پنج کشور می بایست جدی بگیریم. این موضوع به ویژه در شرایط حاضر برای استفاده از ظرفیت ها و فعال سازی اقتصاد کشور مهم است‌.