در جنگ جهانی اول دولت ایران وارد جنگ نشده بود بلکه همسایه ایران داخل جنگ شده بود. ولیگفته میشود نزدیک 10 میلیون نفر فقط در مناطق مرکزی ایران از گرسنگی تلف شدند.
محمدرضا واعظ مهدوی معاون سابق سازمان برنامه و بودجه در گفت و گو با جماران پاسخ داد:
در جنگ جهانی اول دولت ایران وارد جنگ نشده بود بلکه همسایه ایران داخل جنگ شده بود. ولیگفته میشود نزدیک 10 میلیون نفر فقط در مناطق مرکزی ایران از گرسنگی تلف شدند. ما میتوانستیم این کمکها را نداشته باشیم؛ ولیباعث میشد میلیونها نفر تلف بشوند. در جنگ ما یک نفر هم از گرسنگی نمرد. اگر سربازان ما میخواستند در جبهه بجنگند ولی مردم در داخل شهرها از گرسنگی و قحطیآسیب میدیدند، رزمندگان هم نمیتوانستند بجنگند. در واقع دولت متعادل جنگ را اداره میکرد. یعنی هم پشت جبهه را داشت، هم بهداشت و آموزش را داشت، هم استانداردهای زندگیرا ارتقاء میداد و جنگ را اداره میکرد. با از بین بردن اسرافها و هزینههای غیر ضروری و اختصاص همان منابع به مناطق محروم و کم برخوردار کشور این کار را انجام میداد. در واقع دولت ایران جنگ را متعادل اداره کرد. اولویت جنگ بود ولی بالأخره به این موضوع هم توجه داشت که جوری نشود که مثلا یک میلیون نفر از گرسنگی کشته شوند. مواد غذایی، روغن، نان، قند، چای و کوپن هم بهانها میرساند. یعنی با تأمین امنیت پشت جبهه، تدارکات و نیازهای جبهه را تأمین میکرد. امکانات مورد نیاز جنگ هم تأمین میشد. یعنیآن موقع حتیبهتر از امروز تحریمهایآمریکا دور زده میشد. اشخاصیبودند که اقلام نظامی را تأمین میکردند و مانورهاییداده میشد. مثلا یک نمونه کوچک آن مک فارلین و قضایایی بود که آن موقع اتفاق افتاد. تأمین نیازها و بودجههای جنگ نوعا با اختلال و مشکل مواجه نبود.