ورزش و اجرای منظم تمرینات ورزشی، همواره از مهمترین توصیه‌های پزشکان برای حفظ سلامت عمومی بدن بوده است. در همین خصوص، محققان کشورمان با بررسی روی جانوران مدل، نشان داده‌اند که انجام تمرینات ورزشی شرایط بدن را برای مقابله با سرطان نیز بهتر می‌کند.
به گزارش جی پلاس، سرطان پستان، شایعترین نوع سرطان بدخیم در میان زنان در سراسر جهان و سومین علت مرگ‌ومیر سرطان در کشور ایران است. خطر مرگ‌ومیر ناشی از بیماری‌های قلبی عروقی نیز در زنان دارای سرطان پستان بیشتر است.
«سایتوکاینها» که پروتئین‌های سلول‌های ایمنی ذاتی و اکتسابی هستند، جزء مهمترین عوامل در التهاب ناشی از سرطان به شمار می‌روند. آنها فراخوانی گلبول‌های سفید، تکثیر و بقای سلول و همچنین متاستاز یا پخش شدن سلول‌های سرطانی تومور را متأثر می‌سازند.
«اینترلوکین- 6» یا IL-6 یک سایتوکاین است که در پیشرفت سرطان یک عامل کلیدی بوده و توسط گلبول‌های سفید و ماکروفاژها یا بیگانه‌خواران بدن تولید می‌شود. عوامل ضدالتهابی مانند «اینترلوکین- 10» IL-10 نیز در تومور یافت می‌شوند.
در سرطان پستان افزایش میزان اینترلوکین- 10 از یک‌سو موجب افزایش رشد تومور می‌شود و از سوی دیگر به دلیل آثار «ضد آنژیوژنزی» یا همان خاصیت جلوگیری از بدخیم شدن، رشد تومور را سرکوب می‌کند.
علاوه بر درمان با داروهای شیمیایی، یکی از روش‌های مؤثر و کمک‌کننده به درمان سرطان، فعالیت ورزشی است. تمرینات ورزشی هوازی در پیشگیری و مرگ ناشی از بیماری‌های قلبی عروقی و همچنین پیشگیری و درمان سرطان پستان مؤثر هستند.
پژوهشگران «دانشگاه آزاد اسلامی تهران» و «مرکز ملی ذخایر ژنتیک ایران» در همین رابطه و با هدف بررسی اثرات پیش آماده‌سازی ورزشی بر میزان اینترلوکین 6 و 10 بافت قلبی بررسی‌هایی را بر روی موش‌های آزمایشگاهی، انجام داده‌اند.
در این پژوهش، موش‌ها در 2 گروه فعال و غیرفعال قرار گرفتند. گروه فعال به مدت 4 هفته، هفته‌ای 3 روز و روزانه 30 دقیقه در مخزن آب شنا کردند. پس از 4 هفته، یک‌میلیون سلول تومور به آنها تزریق شد.
در مرحله بعد، هر دو گروه به‌طور جداگانه به چهار زیرگروه الف) ادامه تمرین، ب) قطع تمرین، ج) شیمی‌درمانی با دوکسوروبیسین و د) تمرین و دوکسوروبیسین تقسیم شدند.
در انتها، میزان IL-6 و IL-10 بافت قلب به‌عنوان شاخص‌های التهابی و ضدالتهابی تعیین شده و سایر آنالیزها انجام گرفت.
نتایج این پژوهش که در قالب مقاله‌ای علمی پژوهشی در فصلنامه ابن‌سینا منتشر شده، نشان داد که در زیرگروه‌های الف و ب (بدون شیمی‌درمانی) میزان IL-10 در گروه فعال نسبت به گروه غیرفعال افزایش داشت، درحالی‌که این تفاوت در گروه‌های ج و د (شیمی‌درمانی) وجود نداشت.
ابراهیم پور و همکارانش بعنوان محققان این پروژه همچنین خاطرنشان کردند که کاهش میزان IL-6 در گروه فعال نسبت به گروه غیرفعال به‌خوبی مشاهده می‌شود که نشان‌دهنده تأثیر شنای استقامتی در بهبود کاهش عوارض التهابی مؤثر بر سرطان است.
به گفته این محققان، 8 هفته تمرین شنای استقامتی قبل از ابتلا به سرطان پستان با افزایش میزان IL-10 و کاهش میزان IL-6 در بافت قلب، موجب کاهش عوارض التهابی مؤثر بر سرطان در موش‌های مبتلا به سرطان پستان گشده که نشان از اهمیت و نقش تمرینات ورزشی در مقاومت بدن نسبت به سرطان دارد.
شایان ذکر است فصلنامه ابن‌سینا که به انتشار نتایج این مطالعه پرداخته، از نشریات علمی پژوهشی وابسته به اداره بهداشت، امداد و درمان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران است.
