پیست هانوی ویتنام گرانترین پیست فرمول یک است که تا به حال میزبان مسابقات جایزه بزرگ نبوده است.
ورزشی جماران، فرشته مقدم: خارج از شهر هانوی، پایتخت ویتنام، یک پیست فرمول یک وجود دارد که هرگز میزبان مسابقات جایزه بزرگ نبوده است. این پیست با هزینه بالای ۶۲۰ میلیون یورو ساخته شد. هانوی استریت می توانست اعتبار بین المللی برای کشور آسیایی باشد.
با این حال شروع این پروژه بلند پروازانه به نماد آرزوهای بر باد رفته، رسوایی سیاسی و تاثیر همه گیری کووید ۱۹ تبدیل شد، تا جایی که اکنون از آن به عنوان پیست آزمایشی اتومبیل های شهری برای مسابقات استفاده می شود، تنها روش ممکن برای تقلیل میلیون ها پول از دست رفته.
پیست هانوی به شکلی طراحی شد تا ترکیب خاصی بین نمای شهری و پیرو مدل دیگر پیست های منحصر به فرد برنامه فرمول یک باشد. محوطه ای ۵.۶ کیلومتری با ۲۳ پیچ. طراحی آن را هرمن تیلکه، آرشیتکت سرشناس آلمانی بر عهده داشت. او همچنین خالق پیست های مدرن سنگاپور و ابوظبی است. یکی از ویژگی های برجسته این پیست مسیر مستقیم اصلی به طول یک و نیم کیلومتر است که برای سرعت بالا ایدهال است.
قرارداد برای جایزه بزرگ ویتنام در سال ۲۰۱۸ به امضا رسید که ده ساله بود. وین گروپ ویتنام هزینه سالیانه این سازمان را بر عهده گرفت که حدود ۶۰ میلیون یورو می شد. به نوشته ال اسپانیول، انتظار می رفت که این پیست در نقشه جهانی اتومبیلرانی قرار بگیرد و هزاران توریست را جذب کند. همچنین به رشد اقتصادی و مدرنیته شدن کشور کمک کند.
پیست در فوریه ۲۰۲۰ تکمیل شد به این منظور که میزبان نخستین دوره جایزه بزرگ در ماه آوریل همان سال باشد. با این حال بحران کرونا موجب لغو آن شد و ویتنام به طور کامل از برنامه فرمول یک در سال ۲۰۲۰ خارج شد. در ابتدا مسئولین بر این باور بودند که پیست هانوی در برنامه ۲۰۲۱ گنجانده خواهد شد اما این امید خیلی زود کم رنگ شد.
اثر همه گیری برای بسیاری از تورنمنت های ورزشی در نقاط مختلف دنیا ویران کننده بود و جایزه بزرگ ویتنام هم از این قاعده مستثنی نبود. بدون تماشاگران، بدون تیم ها و بدون راننده ها پیست در سکوت فرو رفت. این جای خالی کم کم با علف های هرز، زباله و دوچرخه های محلی پر شد.
رسوایی سیاسی
اگر بحران کرونا نخستین ضربه بود، دومین و تعیین کننده ترینش نوامبر ۲۰۲۰ اتفاق افتاد. در آن زمان نگوین دوک چونگ، شهردار هانوی دستگیر و به خاطر رسوایی به پنج سال زندان محکوم شد. چونگ یکی از افراد اصلی در پروژه فرمول یک در ویتنام بود و او نقش کلیدی در ارتباط سازمان جایزه بزرگ و دولت محلی داشت.
تحقیقات مجموعه پیچیده ای از جرم ها را افشا کردند که شامل اختلاس و دزدی از بیت المال و دولت بود. چونگ در سال ۲۰۲۲ به جرم های دیگری محکوم شد وحکمش به ۱۰ سال زندان افزایش یافت. دستگیری و محکوم شدن قبلی اش این پروژه را بدون رهبری کلیدی گذاشت و آینده جایزه بزرگ در بلاتکلیفی ماند.
دولت ویتنام با اولویت دهی به بهبود شرایطی اقتصادی پس از بحران کرونا روبرو شد و افزایش تردید نسبت به پروژه هایی که با افراد فاسد همکاری داشتند. به همین خاطر نامزدی ویتنام برای جایزه بزرگ را برای سال های پیش رو لغو کرد. در سال ۲۰۲۱ مقامات محلی به صورت رسمی اعلام کردند حداقل تا سال ۲۰۲۹ این پیست میزبان جایزه بزرگ نخواهد بود.
یک پیست خیالی
اکنون پیست استریت هانوی نمونه ای است که می توانست باشد اما هرگز نبود. در حالی که جایگاه ها و دیگر تاسیسات موقت برداشته شدند پیست دست نخورده باقی مانده و کلمه ویتنام هنوز از بالا قابل مشاهده است. با این حال از نزدیک داستان دیگری دارد: علف های زرد و پلاستیک های انباشته شده دیده می شوند.
این پیست که در بازی های کامپیوتری فرمول یک ۲۰۲۰ کدمسترز وجود داشت همچنان مانند یک اثر دیجیتالی از رویایی که هرگز در واقعیت به حقیقت نپیوست باقی مانده است. برای علاقه مندان ویتنامی به فرمول یک، جایزه بزرگ فرصت خاصی بود تا از نزدیک شاهد این رقابت هیجان انگیز باشند. با این حال برای بیشتر آن ها این فرصت به یک نوستالژی که هرگز اتفاق نیفتاد تغییر یافت.
آینده ای وجود دارد؟
در حالی که هواداران همچنان امیدوارند یک روز جایزه بزرگ ویتنام برگزار شود، احتمال اتفاق آن کم است. فرمول یک توجه اش به سمت کشورهایی همچون آفریقای جنوبی، تایلند و عربستان معطوف شده و مذاکرات با ویتنام را کنار گذاشته است. همچنین تردید در رابطه با ماندگاری پروژه در هانوی هر سال که می گذرد افزایش می یابد.
پیست هانوی به یک هشدار تبدیل شد که چگونه مجموعه ای از فاکتورهای بیرونی و داخلی می تواند حتی پروژه های بسیار موفق را نابود کند. در رابطه با ویتنام، ترکیب همه گیری و رسوایی های سیاسی رویای داشتن جایزه بزرگ فرمول یک را ویران کردند.
