ورزشگاه آزادی نیم قرن بعد از بهره برداری در شرایط مناسبی قرار ندارد و نیازمند اصلاح و بازسازی است.
جی پلاس، کارشناسان بر این باورند که ورزشگاه آزادی نیازمند یه یک بازسازی اساسی است و اگر این اتفاق نیافتد، خطری جدی تماشاگران را تهدید می کند.
ایسنا نوشت: در سال ۱۳۵۰ خورشیدی، تهران در وهله نخست و فوتبال ایران به طور کلی، صاحب یک ورزشگاه بزرگ و درجه یک – طبق استانداردهای آن زمان – شدند؛ گنجایش ورزشگاه آزادی که آن روزها نام دیگری داشت ابتدا ۱۰۰ هزار نفر بود اما بعدها با صندلیگذاری و به دلیل رعایت استانداردهای جدید، به ۷۸ هزار نفر کاهش یافت.
"مجموعه ورزشی آزادی" برای میزبانی از بازیهای آسیایی تهران ساخته شد و استادیوم فوتبالش از همان روز نخست به یکی از بزرگترین ورزشگاههای جهان تبدیل شد. از آن روز تاکنون سکوهای "آزادی" شاهد اشکها و لبخندهای فراوانی بوده و خاطرات زیادی را در خود جای داده است.
پیش از احداث آزادی، ورزشگاه اصلی تهران، امجدیه یا همان شیرودی بود و تمام بازیهای مهم از جمله بازیهای ملی در آن ورزشگاه نسبتا کوچک برگزار میشد اما پس از اضافه شدن ورزشگاه آزادی به جمع اماکن ورزشی ایران تا امروز، مهمترین بازیهای تاریخ فوتبال ایران در این ورزشگاه خارج از شهر برگزار شده است.
ورزشگاه ۷۵۰ میلیون دلاری آزادی
ورزشگاه آزادی که در طول حیاتش علاوه بر بازیهای فوتبال، میزبان رویدادهای متنوع دیگری از جمله افتتاحیه بازیهای آسیای، گردهماییهای فرهنگی و سیاسی و حتی کنسرت موسیقی بوده، در سال ۱۳۵۰ با هزینهای بالغ بر ۱۷۴ میلیون تومان (تقریبا ۲۵ میلیون دلار) ساخته شد. ارزش این رقم با توجه به قیمت جهانی طلا در آن روزها، امروز چیزی در حدود ۷۵۰ میلیون دلار میشود. ورزشگاه پیر و پرخاطره ومبلی انگلیس که حدود یک قرن پیش ساخته شده بود، در سال ۲۰۰۳ تخریب و پس از بازسازی، در سال ۲۰۰۷ بازگشایی شد. هزینه بازسازی ومبلی ۷۰۰ میلیون پوند اعلام شده بود. ومبلی در انگلیس همان نقش آزادی در ایران را دارد؛ ورزشگاه اختصاصی هیچ تیم باشگاهی نیست ولی بازیهای مهم کشور از جمله بازیهای ملی در آن برگزار میشود.
تصویری از ورزشگاه آزادی در زمان ساخت
امروز در ایران چند ورزشگاه نو وجود دارد که در یکی دو دهه قبل ساخته شدهاند. از جمله آنها میتوان به ورزشگاه فولاد در اهواز و ورزشگاه امام رضا (ع) در مشهد اشاره کرد که طبق اعلام سازندگان، به ترتیب ۱۵۰ و ۲۰۰ میلیارد تومان هزینه داشتهاند. این مبلغ با توجه به نرخ دلار در دوره ساخت این دو ورزشگاه مبلغی در حدود ۴۰ تا ۵۰ میلیون دلار تخمین زده میشود.
ظرفیت ورزشگاه فولاد ۳۰ هزار نفر و گنجایش ورزشگاه امام رضا (ع) ۲۵ هزار نفر است که با توجه به میزان حضور هواداران فوتبال در این دو شهر و استقبال آنها از تیمهایشان، به نظر قابل قبول است.
ورزشگاه آزادی نیاز به نوسازی دارد
اکنون مشکل فوتبال ایران علاوه بر کمبود ورزشگاههای استاندارد در کل کشور، عدم اطمینان از ایمنی بزرگترین ورزشگاهش است؛ احمد مددی، مدیر پیشین مجموعه ورزشی آزادی که چند روز پیش از سمتش برکنار شد در یک برنامه تلویزیونی مدعی شد که سازه ورزشگاه آزادی ناپایدار است و خطر ریزش سکوها آن را تهدید میکند؛ ادعایی که البته خیلی زود توسط شرکت توسعه و تجهیز اماکن ورزشی تکذیب شد.
حتی اگر بپذیریم که سازه اصلی ورزشگاه آزادی کاملا پایدار و امن است و هیچ خطری آن را تهدید نمیکند، باز هم باید اذعان کرد که این ورزشگاه قدیمی شده و باید مورد بازسازی و نوسازی قرار بگیرد. صد البته این کار هزینه زیادی خواهد داشت اما تجربه بینالمللی در این حوزه نشان داده که تقویت زیرساختهای فوتبال در کشور میتواند در آینده با درآمدزایی خوبی همراه شود و در نتیجه هزینههای انجام شده برای خود را جبران میکند.
تصویری از ورزشگاه آزادی در زمان ساخت
مثال نزدیک این مساله کشور ترکیه است؛ دولت ترکیه دو دهه پیش با حرفهای شدن فوتبال در این کشور، اقدام به ساخت چندین ورزشگاه با استاندارد بین المللی کرد و آنها را در اختیار تیمهای لیگ برتری قرار داد. این تیمها مسئولیت نگهداری و تامین ورزشگاهها را بر عهده گرفتند و ضمن برخورداری از امکانات آنها، با درآمدی که از طریق بلیتفروشی، تبلیغات محیطی و حق پخش تلویزیونی داشتند، هزینههای مربوط به آنها را هم تامین کردند. در نتیجه فوتبال ترکیه اکنون در سطح اروپا حرفهای زیادی برای گفتن دارد و لیگ برتر این کشور هم از استاندارد بسیار بالایی برخوردار است.
۶ تیم بی جا و مکان
در فصل بیست و دوم لیگ برتر فوتبال که تاکنون هفت هفتهاش سپری شده، چهار تیم تهرانی، سه تیم خوزستانی، دو تیم اصفهانی و سه تیم کرمانی حضور دارند و استانهای مازندران، گیلان، مرکزی و آذربایجان شرقی هم هرکدام یک تیم دارند.
در این میان، سپاهان، ذوبآهن، فولاد، تراکتور، گلگهر، مس کرمان و مس رفسنجان و آلومینیوم اراک، به نوبه خود ورزشگاههای نسبتا مناسبی در اختیار دارند. جدا از استقلال و پرسپولیس که بازیهای خانگیشان را در ورزشگاه آزادی برگزار میکنند، نساجی، ملوان، صنعت نفت آبادان، نفت مسجدسلیمان، پیکان و هوادار، ورزشگاه مناسب ندارند و از این نظر در مضیقه هستند.
مرهم دردهای فوتبال ایران، در چند عبارت خلاصه میشود؛ ساخت ورزشگاههای استاندارد با ظرفیت ۳۰ تا ۵۰ هزار نفر در شهرهای مختلف و سپردن به باشگاهها، به رسمیت شناختن حق تبلیغات محیطی و بلیتفروشی برای تکتک باشگاهها، پرداخت حق پخش تلویزیونی مسابقات لیگ برتر به صورت واقعی و طبق ارقام صحیح و مدیریت صحیح اماکن ورزشی.