ماجرای شبی که محمدرضا حیاتی خواست در ایران بماند

جی پلاس، قبل از گفت‌وگو «برمودا» تولدی برای حیاتی برگزار می‌کند، چون روزی که مصاحبه‌ی او انجام می‌شد روز تولد محمدرضا حیاتی بود. کامران نجف‌زاده گفت‌وگو را با او آغاز می‌کند و حیاتی از اینجا شروع می‌کند که دوست داشتم زندگی من به صورت رمان و فیلم شود؛ فکر می‌کنم این فیلم به سمت ملودرام پیش می‌رفت.

وقتی از او پرسیده می‌شود هیجان‌انگیزترین کاری که دوست دارد انجام بدهد چیست؛ می‌گوید: هیجان‌انگیزترین کاری که تاکنون انجام دادم کار خبر بوده و کار ما همیشه توأم با استرس و اضطراب بوده است. جالب است در پاسخ به حرف شما باید بگویم خبر را هنوز در خوابم می‌بینم. برای خودم معضل و مشکلی شده که شاید در هفته ۵ شب و برخی اوقات هر شب خواب خبر را می‌بینم به استودیو دیر رسیدم اتوکیو خراب شده است. خبر نخوانده آوردند و بیدار می‌شوم به خودم می‌آیم الان خبر نمی‌خوانم چرا این فکر مرا رها نمی‌کند.

عطار و مولانا را دوست دارد درباره مراقبت از خودش می‌گوید: خیلی از خودم مراقبت کردم به ویژه در جایگاهی که قرار گرفته بودم. این جایگاه را باید حفظ می‌کردم همان‌طور که در کلام عطار نیشابوری هست نباید زمین می‌خوردم و این زمین خوردن عواقب دشواری برای من داشت. بیش از حد از خودم مراقبت کردم نه فقط از دوران کاری و الان چند سالی در رسانه سراسری نیستم. در رسانه‌های دیگری که مردم لطف می‌کنند مرا می‌بینند بحثِ متفاوتی دارد. سعی کردم آن ذهنیتی که مردم از من دارند مرا با آن شاخص‌ها و معیارها می‌شناسند آن ذهنیت فرو نریزد.

حیاتی با اشاره به اینکه مرا از صدایم می‌شناسند و به یاد می‌آورند تأکید کرد: قاب تلویزیون مرا از روبه‌رو با مخاطبان مواجه می‌کند. جالب است که خیلی وقت‌ها مرا از طریق صدایم شناختند برای خرید و کاری رفتم بدون اینکه طرف مرا نگاه کند سؤالی کردند چهره‌ام را ببینند از طریق صدا شناختند.

او در خصوص شایعاتی که می‌گفتند گویندگان خبر پول‌های عجیب و غریبی می‌گیرند، گفت: پول عجیب و غریب برای ما خنده‌دار است. من کارمند صداوسیما هستم و براساس سوابق و کارمندی حقوق گرفتم. بالأخره شایعات بود که زمانی می‌شنیدم گوینده‌های اصلی خبر کلمه‌ای و واژه‌ای حقوق می‌گیرند مگر چنین چیزی امکان دارد. سبک کارمندی حقوق گرفتیم و یک گوینده براساس مدرک تحصیلی‌اش رتبه‌بندی دارد.

حیاتی با بیان اینکه خوشحال می‌شدم برای موارد خاص سراغ من می‌آمدند تا خبرش را بخوانم، گفت: برای موارد خاصی مرا صدا می‌کردند حتی مواقعی که شیفت خبری من نبود و خوشحال می‌شدم برای خبرهای مهم سراغ من می‌آمدند. هیجان خبر را دوست داشتم. حتی روزهایی که خبر در رکود بود برای من جذابیت نداشت. الان دیگر مردم با گوشی‌هایشان اطلاع پیدا می‌کنند و کار همه رسانه‌ها سخت شده است.

او با اشاره به اینکه گویندگی، کار هنری و بازیگری بازنشستگی ندارد، افزود: بازنشسته شدم و چند سالی فعالیتم را در صدا و سیما تمدید می‌کردند. معتقدم کار هنری و رسانه‌ای بازنشستگی ندارد. تا موقعی که مردم می‌خواهند و او توانش را دارد کار می‌کند. سرمایه از این جهت مخاطب نسبت به این افراد هم حسّ نوستالژیک دارد و هم سخن این افراد را می‌پذیرد.

کامران نجف‌زاده از او سؤال می‌کند که دوست دارد هنوز خبر بخواند یا نه و حیاتی در پاسخ می‌گوید: فضای خبر را خیلی دوست دارم و الان چندین سال است که در تلویزیون خبر نمی‌خوانم و بیشتر در فضای مجازی کار میکنم. از من سؤال کردید که آیا با همسرم هم به سبکِ خبر صحبت می‌کنم؛ راستش هیچ‌وقت ادا درنیاوردم و گفتار و سبک صحبت‌کردنم همین است. در پشت دوربین و میکروفون تغییر خاصی نمی‌دهم و با توجه به محتوای متن تغییر لازم است و نوع گویش و صدا طبعاً همین است. گوینده نباید صدایش را عوض کند و از شخص خاصی تقلید کند.

نجف‌زاده با واکمن خود صدای برخی از مجریان خبر را پخش کرد تا حیاتی نام آنها را بگوید و در ادامه یادی از قاسم افشار کردند که صدایِ او در استودیوی برمودا پخش شد. او درباره این شخصیت گفت: هر وقت وارد استودیو می‌شود خیلی لطیفه‌گو بود و واقعاً دلم برای او تنگ شده است.

او درباره عشق به سینما گفت: عاشق سینما بودم و محمدعلی فردین و آلن دلون را خیلی دوست داشتم به خاطر صدایِ خسرو خسروشاهی دوبله او را انجام دادند و اگر صدایِ او نبود حتماً آنقدر با آلن دلون ارتباط گرفته نمی‌شد.

حیاتی به علاقه‌اش به کارتون و حتی دوبله کارتون که در گذشته تجربه کرده اشاره کرد و گفت: من خیلی کارتون دوست دارم اوایل کارم در خبر چند کارتون هم کار کردم و دوبله کردم. یادم نیست اما به دهه ۶۰ برمی‌گردد و الان اگر می‌خواستم دوبله کنم صدای مورچه‌خوار را برای دوبله انتخاب می‌کردم.

وی افزود: اگر گوینده خبر نمی‌شدم به سمت حوزه ادبیات، شعر و سینما می‌رفتم. به اپرا فکر کردم اما کار دشواری است و باید صدای عجیب و غریبی برای این کار داشت. موسیقی و خوانندگی را دوست دارم.

حیاتی درباره قضاوت افکار عمومی گفت: قضاوت افکار عمومی ترسناک است؛ وقتی کسی چهره شناخته شده می‌شود طبعاً خواه یا ناخواه برای خودش محدودیتی ایجاد می‌کند و زندگی را برای او سخت می‌شود. من چون این عرصه را عرصه آگاهی‌بخشی و اطلاع‌رسانی و کار فرهنگی و هنری و رسانه‌ای می‌بینم هیچ‌وقت چیزی مرا آزار نمی‌دهد.

وی خاطرنشان کرد: من کارم گویندگی است و تلاش می‌کنم خبر را به زیباترین شیوه اجرا کنم. ممکن است خیلی‌ها نسبت به برخی از اخبار نقد و واکنشی داشته باشند و خبرها مورد پسندشان نباشد اینجا وظیفه مجری و گوینده اجرای هنرمندانه خبر است.

این گوینده خبر درباره اینکه آیا هوش مصنوعی می‌تواند جای بخش‌های خبری را هم بگیرد، تأکید کرد: هوش مصنوعی می‌تواند امروز جایگزین خیلی از مشاغل بشود. همین الان هوش مصنوعی می‌تواند جای گوینده خبر را بگیرد و زیر ساخت‌های آن انجام شده و دوست دارم از فناوری جالب استفاده شود من با هرچیزی که مصنوعی باشد ارتباطی نمی‌گیرم. هنرپیشه و گوینده که مصنوعی نمی‌شوند.

من علاقه دارم در کشور خودم باشم و در کشور خودم زندگی کنم. یاد یک خاطره‌ای افتادم از مرحوم ایرج قادری هنرمند خوب کشورمان با او مصاحبه می‌کردند می‌گفتند چرا از ایران نرفتی؟ ایرج قادری در کوچه و خیابان‌های ایران ایرج قادری است و در خارج از کشور یک آدم معمولی است. من لذت می‌برم در کوچه و خیابان‌های ایران نفس می‌کشم.