اصغر فرهادی و اتهام‌های واردشده به او

جی پلاس، اصغر فرهادی در حال حاضر منتظر تصمیم نهایی درباره دعوای سرقت ادبی است که شاگرد سابقش آزاده مسیح زاده علیه او مطرح کرده و بر اساس آن مدعی شده فیلم «قهرمان» بر اساس مستندی ساخته شده که او برای کلاسش ساخته و هرگز اعتباری برای او در این زمینه قائل نشده است. فرهادی و مسیح زاده هر دو در معرض محکومیت قرار دارند، زیرا اگر دادگاه به نفع فرهادی رای دهد، دانشجوی سابق ممکن است به اتهام افترا تحت پیگرد قانونی قرار گیرد.

این دعوای حقوقی دنیای سینمای ایران را آشفته کرده چرا که اصفر فرهادی کارگردان برنده دو جایزه اسکار با فاصله زیادی مورد توجه‌ترین فیلمساز کشور است و در حالی که طرفداران او  این  اتفاقات را به دیده یک سوء تفاهم می‌نگرند، تعدادی از شاگردان و همکاران سابق او ادعاهای مشابهی را مطرح کرده‌اند.

در ادامه آمده است : گزارش جدیدی که اخیرا در نشریه نیویورکر منتشر شده حاوی چندین شهادت از همکاران فرهادی است که داستان مشابهی را روایت می‌کنند، مبنی بر اینکه فرهادی یا در مقام استاد یا با درخواست از آنها برای نوشتن فیلم‌های خودش با آنها همکار کرده، سپس از ایده آنها در فیلم های خودش بدون نام بردن از این افراد استفاده کرده است. بسیاری از این افراد همچنان به تأثیر فرهادی بر سینمای ایران احترام می‌گذارند و تنها به این هم راضی بودند که  فرهادی فقط از آنها تشکر می‌کرده است.

یکی دیگر از دانشجویان سابق فرهادی به نام مصطفی پورمحمدی، معتقد است که فیلم «جدایی» فرهادی در سال ۲۰۱۲ تا حدودی الهام گرفته از فیلم کوتاهی است که او در سال ۲۰۰۹ در کارگاهی با تدریس این کارگردان ساخته است. هر دو فیلم شامل طرح داستانی است که یک مستخدم کار خود را از شوهرش پنهان می‌کند، هرچند فرهادی این ادعا را رد می‌کند. نامی از مصطفی پورمحمدی در فیلم «جدایی» مطرح نشده و فرهادی هرگز از او اجازه نگرفته و حتی به او اطلاع نداده است که از داستانش استفاده خواهد کرد.

پورمحمدی در این باره می‌گوید: من انتظار داشتم که استادی اگر از دانشجویی ایده خوبی بگیرد، از آن دانشجو هم حمایت کند و سعی کند به او کمک کند تا به این رشته راه پیدا کند. این هم یک افتخار و هم یک خیانت بود».

مانی حقیقی، فیلمساز ایرانی که هم به عنوان نویسنده و هم بازیگر با فرهادی همکاری کرده بود نیز مدعی شده که فیلم «گذشته» فرهادی بر اساس اپیزودی از زندگی خودش ساخته شده است. او مدعی است که فرهادی هرگز اجازه استفاده از داستان زندگی‌اش را نگرفته و تنها زمانی که از حقیقی درخواست بازی در این فیلم را داشته، این موضوع را با او در میان گذاشته است.

حقیقی در این باره می‌گوید: «عجیب است که یک نفر به داستان زندگی شما گوش کند و برود و فیلمنامه ای درباره آن بنویسد و به شما بگوید “دوست داری در این فیلم بازی کنی؟” این نوعی راه دوربرگردان برای برقراری ارتباط است، اما برای من توهین‌آمیز نبود.

مانی حقیقی همچنین عنوان می‌کند فرهادی در نهایت او را از جمع بازیگران فیلم «گذشته» جدا کرد و در هنگام تبلیغ فیلم هرگز صراحتاً اشاره‌ای به منبع الهام داستان نکرده است و فقط عنوان کرده که این فیلم از زندگی یک دوست نامشخص الهام گرفته شده است. همین روند باعث شد که مانی حقیقی از همکاری با فرهادی دست بکشد.  «حقیقی می‌گوید: «آن لحظه‌ای بود که فکر کردم فراموشش کن. این خیلی عجیب است. من او را درک نمی کنم. او مرا گیج می کند. او مرا در مورد خیلی چیزها ناراحت می کند».

اصغر فرهادی هنوز واکنشی به اتهامات اخیرا مطرح شده نداشته است.