آیین اختتامیه سی‌وهفتمین جشنواره موسیقی فجر، روز جمعه ۲۹ بهمن با حضور محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در تالار وحدت برگزار شد.
جی پلاس، در ابتدای اختتامیه سی‌وهفتمین جشنواره موسیقی فجر، کلیپی با قطعه «در محاصره» به خوانندگی محمد معتمدی با تصاویری از سردار شهید، سپهبد حاج قاسم سلیمانی پخش شد. کلیپ دوم روند آماده‌سازی آثار و مسیری که هیات انتخاب برای پذیرش آثار در سی‌وهفتمین جشنواره موسیقی فجر پیمودند را نشان می‌داد. اجرای سه سرود توسط گروه سرود «فرزندان ایران» به سرپرستی مهرداد سعیدا ادامه این برنامه بود.
لزوم تقویت جایزه باربد و پرورش وجه بین‌المللی آن
در ادامه پیام محمود سالاری، معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمد اله‌یاری‌فومنی، رئیس و حسن ریاحی، دبیر سی‌وهفتمین جشنواره موسیقی فجر پخش شد.
سالاری در این پیام ویدئویی گفت: «سی‌وهفتمین جشنواره موسیقی فجر به شکر خدا با همت و تلاش فراوان همکاران من در ستاد برگزاری به‌خصوص جناب آقای محمد اله‌یاری، حسن ریاحی و عباس ستایشگر به فرجام خود نزدیک شده است.»
اله‌یاری هم گفت: «اگرچه جشنواره موسیقی فجر به مناسبت سالگرد پیروزی شکوهمند انقلاب، در ایام دهه فجر و با پشتیبانی معاونت هنری برگزار می‌شود اما از دبیر تا تک‌تک عوامل اجرایی آن، از داوران تا هیات‌انتخاب و... همگی از کارشناسان موسیقی‌اند و دولت تنها حامی و راهبری است که در پشت صحنه حضور دارد.»
حسن ریاحی هم گفت: «مسئله دیگر، جایزه باربد است که از آن استقبال بسیار شد و آثار متعددی برای حضور در این جایزه به دست ما رسید و امید ما گسترده‌ترشدن آن است.»
اله‌یاری ادامه داد: «امیدوارم شاهد حضور تعداد بیشتری از هنرمندان در جایزه باربرد و بخش رقابتی باشیم، وجه بین‌المللی جایزه باربد تقویت شود و در جشنواره آثاری را ببنیم و بشنویم که برای اولین در این رویداد رونمایی می‌شوند.»
سالاری این ویدئو را این طور به پایان برد: «جشنواره موسیقی فجر میراثی ماندگار و آینه‌دار تلاش هنرمندان این عرصه است امیدواریم با ظهور استعدادهای جوان شاهد موسیقی اصیل و پیوندخورده با فرهنگ و تبار ایران اسلامی باشیم.»
پخش کلیپی در تقدیر از اعضای کادر درمان در دوران پرجوش و خروش کرونا و سپس پخش سه کلیپ متعلق به سه چهره‌ای که در جشنواره موسیقی فجر تجلیل شدند؛ مرتضی اعیان، نوازنده و مدرس تنبک، آذرنوش صدرسالک، نوازنده و مدرس هارپ و فرج علیپور، نوازنده و مدرس کمانچه ادامه بخش این مراسم بود.
سپس محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمود سالاری، معاون هنری او، محمد اله‌یاری فومنی، رئیس و حسن ریاحی، دبیر جشنواره، سیدمحمود اسلامی، معاون توسعه مدیریت و منابع وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مجید انتظامی، موسیقی‌دان و آهنگساز و همسر آذرنوش صدرسالک برای تقدیر از این سه موزیسین روی صحنه آمدند.
خطای یک نفر را نباید به جامعه هنری تسری داد
محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نخستین و تنها سخنران این مراسم بود و چنین گفت: «عرض تبریک و تهنیت دارم خدمت عزیزان، اهالی هنر اصیل موسیقی، برپایی سی‌وهفتمین جشنواره موسیقی فجر را در این ایام مبارک ماه رجب و در ایام سالگرد پیروزی شکوهمند انقلاب. تشکر می‌کنم از همه عزیزانی که در برپایی جشنواره نقش‌آفرینی کردند. ما در این شرایط سخت کرونایی آماده شده بودیم که جشنواره‌های فجر را با حضور حداکثری مخاطبان و به صورت کامل برگزار کنیم اما متاسفانه اتفاقات سویه جدید موجب شد این برنامه‌ها با پیش‌بینی‌های قبلی جلو نرود اما سرانجام موفق شدیم ولو با تعداد کمتر شرکت‌کنندگان و مخاطبان، این جشنواره‌ها را برگزار کنیم.»
او ادامه داد: «به حمدالله جشنواره موسیقی فجر موفق شد با حضور بیش از هزار و هفتصد هنرمند با برپایی در ۹ استان میزبان علاقه‌مندان باشد. حضور چندین کشور خارجی در این رویداد، اتفاقی بود که نشان از ظرفیت بالای هنر موسیقی ایران زمین داشت و این مایه مباهات ماست که هنر موسیقی‌مان آن‌چنان زبان گیرا و شیوا و متنفذ باشد که در اقصا نقاط دنیا مورد اقبال قرار گیرد. ما در راهبرد دیپلماسی و در ارتباطات بین‌المللی قطعا به زبان موسیقی و حضور پیشکسوتان و اهالی موسیقی نیازمندیم. پیشکسوتان گنجینه‌های بزرگ فرهنگی و هنری ما هستند و انصافا مثل مادری مهربان و غم‌خوار همواره در کنار جشنواره‌ها بوده‌اند. من در ایام برگزاری جشنواره توفیق داشتم که حضور این عزیزان برسم. اساتیدی که مایه مباهات ما هستند و من این را با همه وجود عرض و به آن‌ها ادای احترام می‌کنم. برادر بزرگوار، استاد ارجمند، جناب آقای حسن ریاحی بسیار زحمت کشیدند که دبیری جشنواره را پذیرفتند و ما امروز در صف اول، این پشسکوتان عزیز را داریم که از سه نفر از آن‌ها نیز تجلیل کردیم. از همه این عزیزان تشکر و تقدیر می‌کنم و اطمینان دارم در حرکت رو به جلوی‌مان حتما نیازمند استفاده از تجارب این بزرگان هستیم.»
اسماعیلی افزود: «الحمدالله گونه‌های مختلفی از موسیقی در جشنواره امسال اجرا و جشنواره با نام و یاد شهید وطن، سرباز وطن، قهرمان ملت، ایران پهلوان جهان اسلام؛ حاج قاسم سلیمانی آغاز شد و الحمدالله همه جشنواره‌هایمان به نام و یاد حاج قاسم مزین بود. این از سعادت ما بود.»
او ادامه داد: «در نگاه به آینده هم‌افزایی نهادهای موسیقی کشور باید بیش از این شود. نهادهایی تلاش می‌کنند و باید به صورت هم‌افزا کار کنند. ما در برنامه‌های‌مان توجه ویژای به موسیقی نواحی و به هنر فاخر اقوام ایران خواهیم داشت.»
اسماعیلی در ادامه چنین گفت: «چند نکته در مورد بحث‌های روزهای اخیر و چند عنوان مطلب به مثابه سیاست راهبردی قطعی و نگاه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هست که خدمتتان عرض خواهم کرد. در جمع بزرگ هنرمندان ایرانی، اکثریت قریب به اتفاق‌شان از فاخرترین و اصیل‌ترین بخش‌های جامعه هستند که دل و جان‌شان با احترام به فرهنگ ایرانی و احترام به آیین‌های دینی گره خورده است. اکثریت قریب به اتفاق این هنرمندان که امروز در عرصه موسیقی هستند و هیچ‌کس حق ندارد به جریان هنری و فرهنگی ما با غیر این نگاه، توجه کند. جایی اگر یک نفر خطایی انجام می‌دهد این را نباید به جامعه هنری تسری داد. این جامعه شریف است، چه در سینما، چه در تئاتر، چه در موسیقی و چه در هنرهای تجسمی این‌ها سرمایه‌های ما هستند و کسی حق ندارد به این سرمایه‌ها جسارت کند و با ادبیات غیرفرهنگی با آن‌ها حرف بزند. این‌ها پیشانی فرهنگی جامعه هستند و من خودم و همکارانم را خادم‌شان می‌بینم.»
او ادامه داد: «تلاش‌هایی که عوامل برگزاری جشنواره‌ها با وجود مشکلات کرونایی و مضیقه‌های مختلف انجام دادند چیزی نیست که قابل کتمان باشد. این دوستان شبانه‌روز تلاش و مجاهدت کردند. حال اگر جایی نقطه ضعفی بود ما تسری‌اش دهیم و خستگی را بر جان و دل این‌ها بگذاریم؟! این انصاف نیست.»
او در پایان گفت: «دغدغه‌های جامعه ایمانی کشور برای ما مهم است. اصلا دین و آیین دینی با تار و پور همه جامعه ایرانی گره خورده است و حال اگر فردی کاری کند که به این باورها توهین و بی‌احترامی شود این هم محکوم است و از این هم اعلام انزجار می‌کنیم. از این که دل جامعه ایرانی به درد بیاید، ما متاثر می‌شویم هرچند شاید مسئولیت مستقیمش بر دوش ما نباشد اما ممکن است در حاشیه‌ای فردی خطایی مرتکب شود و اگر این خطا توهین به آیین‌ها و سلوک ایمانی جامعه باشد محکوم است و وظیفه ماست که به عنوان متولیان فرهنگ و هنر از این عزیزان عذرخواهی کنیم.»
سپس «جایزه ترانه» به امیرعلی سلیمانی، حامد عسگری، نفیسه‌سادات موسوی و محمدمهدی سیار اهدا شد و پس از آن سیدسعید میرمحمد صادق، دبیر جایزه «موسیقی و رسانه» و شاهین فرهت برای اهدای جوایز این بخش روی صحنه آمدند.
در این بخش سارا حیدرنژاد از روزنامه «شرق» برای گفت‌وگویی با عنوان «دردا که جز به مرگ نسنجند قدر مرد» در بخش مطبوعات، علیرضا سعیدی از خبرگزاری «مهر» برای گفت‌وگویی با عنوان «نوستالژی گروه سرود احیا می‌شود؟» و برای گزارشی با عنوان «خاموشی چراغ کنسرت‌ها دوساله می شود؟» در بخش خبرگزاری‌ها، نیره خادمی از روزنامه «پیام ما» برای گزارشی با عنوان «دغدغه‌های سبز خجوی نی‌نواز» در بخش گزارش، پیمان طالبی از روزنامه «جام جم» برای یادداشتی با عنوان «بگذار تا مقابل روی تو بگذریم»، کامیار صلواتی از سایت «نویز» برای یادداشتی با عنوان «مسلک معاصریت» و سحر طاعتی از سایت «عصر ایران» برای پادکستی با عنوان «نوای ماندگار» برگزیده و معرفی شدند.
معرفی برندگان جایزه باربد
اولین بخش «جایزه باربد» به «اجرای موسیقی نواحی» اختصاص داشت و نامزدان آن عبارت بودند از مهرداد اکبری برای آلبوم «هفت‌خوان و تنبور»، شاهرخ پناهی‌فرد برای آلبوم «سبا»، مجید کالبی برای آلبوم «نالش» که دیپلم افتخار به مهرداد اکبری تعلق گرفت و «باربد بهترین اجرای موسیقی نواحی» به مجید نالش رسید.
در بخش «آهنگسازی موسیقی پاپ و تلفیقی باکلام» نامزدان عبارت بودند از ارشاد رازانی برای آلبوم «باغ ارم»، گروه پالت برای آلبوم «نصف‌النهار مبدا»، مهدی صومعه برای آلبوم «در خیال او» و امین همایی برای آلبوم «قبل پاییز، بعد پاییز» که دیپلم افتخار این بخش به امین همایی و «باربد بهترین آهنگسازی موسیقی پاپ و تلفیقی باکلام» نیز نصیب امید نعمتی و مهیار طماسبی، دو عضو گروه پالت شد.
در بخش «آهنگسازی موسیقی تلفیقی بی‌کلام» نامزدان عبارت بودند از حسام اینانلو برای آلبوم «میان»، سروش پورگودرزی برای آلبوم «مسخ»، سروش پورگودرزی برای آلبوم «دایره»، رضا طریقت و یاشار یاری برای آلبوم «مسیر» که دیپلم افتخار به حسام اینانلو تعلق گرفت و اثری شایسته دریافت باربد شناخته نشد.
در بخش «خوانندگی موسیقی پاپ و تلفیقی» نامزدان عبارت بودند از مهدی صومعه برای آلبوم «درخیال او»، مهدیا علیزاده برای آلبوم «باغ ارم»، بهزاد عمرانی برای آلبوم «احتمالا قهرمانی در کار نیست» و امید نعمتی برای آلبوم «نصف‌النهار مبدا» که دیپلم افتخار به بهزاد عمرانی و «باربد بهترین خوانندگی موسیقی پاپ و تلفیقی» به امید نعمتی رسید.
در بخش «اجرای موسیقی پاپ بی‌کلام» نامزدان عبارت بودند از مصطفی بیاتی برای آلبوم «ماه یکشنبه من» و الیاس دژاهنگ و مجید عیدانی‌اصل برای آلبوم «رنج» که دیپلم افتخار به مصطفی بیاتی و «باربد بهترین اجرای موسیقی پاپ بی‌کلام» به الیاس دژاهنگ و مجید عیدانی‌اصل تعلق گرفت.
در بخش «آهنگسازی کلاسیک غربی» نامزدان عبارت بودند از امیرحسین الله‌دادی برای آلبوم «آنهای من»، پویان جدیدفرد برای آلبوم «گُمار»، علی رادمان برای آلبوم «سیلک» و رضا والی برای آلبوم «اشتیاق» که دیپلم افتخار به رضا والی رسید و «باربد بهترین آهنگسازی کلاسیک غربی» به رضا والی تعلق گرفت.
در بخش «آهنگسازی موسیقی معاصر ایرانی بی‌کلام» نامزدان عبارت بودند از آسو کُهزادی برای آلبوم «پروتیوا»، آرش هژیرآزاد برای آلبوم «بازار وکیل» و پاشا هنجنی برای آلبوم «غبار بی‌سوار» که دیپلم افتخار به آرش هژیرآزاد و «باربد آهنگسازی موسیقی معاصر ایرانی بی‌کلام» به آسو کُهزادی تعلق گرفت.
در بخش «آهنگسازی موسیقی معاصر ایرانی ارکسترال باکلام» نامزدان عبارت بودند از بهنام ابوالقاسم برای آلبوم «همیشه لحظه‌ی باران» و امین همایی برای آلبوم «کجا رفته‌ای» که یک دیپلم افتخار به بهنام ابوالقاسم و یک دیپلم افتخار به امین همایی تعلق گرفت و اثری شایسته دریافت باربد شناخته نشد.
در بخش «خوانندگی موسیقی معاصر ایرانی ارکسترال» نامزدان عبارت بودند از پوریا اخواص برای آلبوم «همیشه لحظه‌ی باران» و حسین علیشاپور برای آلبوم «چله‌نشین» که دیپلم افتخار به حسین علیشاپور و «باربد خوانندگی موسیقی معاصر ایرانی ارکسترال» به پوریا اخواص رسید.
در بخش «اجرای موسیقی دستگاهی بی‌کلام» نامزدان پدرام جوادزاده برای آلبوم «ما، صدا، سنتور»، سامان صادقیان برای آلبوم «تاروار»، محمد عشقی و المیرا مردانه برای آلبوم «سرو و تزرو» و آرمان مهدیه برای آلبوم «به موازات بی‌نهایت» بودند که دیپبم افتخار به محمد عشقی و المیرا مردانه و «باربد بهترین اجرای موسیقی دستگاهی بی‌کلام» به آرمان مهدیه رسید.
در بخش «آهنگسازی موسیقی دستگاهی باکلام» نامزدان عبارت بودند از مهدی حاجی‌قاسمی برای آلبوم «کوچه دلگیر تو شد»، امیر شریفی برای آلبوم «شرح این هجران»، محمدعلی نجف‌پور برای آلبوم «شب چراغ» و توحید وحید برای آلبوم «آستان عشق» که دیپلم افتخار به مهدی حاجی‌قاسمی و «باربد بهترین آهنگسازی موسیقی دستگاهی باکلام» به امیر شریفی رسید.
در بخش «خوانندگی موسیقی دستگاهی» نامزدان عبارت بودند از مهدی امامی برای آلبوم «شرح این هجران»، سیدمحسن حسینی برای آلبوم «در دور دست»، مجتبی عسگری برای آلبوم «بوستان سعدی» و علی مومنیان برای آلبوم «کوچه دلگیر تو شد» که دیپلم افتخار به مهدی امامی و «باربد بهترین خوانندگی موسیقی دستگاهی» به مجتبی عسگری تعلق گرفت.
در بخش «راپسودی ایرانی برای ساز سولو و ارکستر سمفونیک» نامزدان عبارت بودند از فرید اسماعیلی ابهری، محسن جوزی، عارف شاهدنواز و پوریا لاچینی که دیپلم افتخار به فرید اسماعیلی‌ابهری رسید و «باربد بهترین راپسودی ایرانی برای ساز سولو و ارکستر سمفونیک» به پوریا لاچینی تعلق گرفت.
در بخش «بهترین ناشر» نامزدان عبارت بودند از نشر جوان (نیما جوان)، نشر ماهور (محمد موسوی)، نشر نسیم مهرآوا (محمد غالمی) و نشر نوفه (معین فرزاد) که دیپلم افتخار به نیما جوان و «باربد بهترین ناشر» به معین فرزاد تعلق گرفت.
