محسن مقدم از بنیانگذاران دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران بود که خانه مقدم، ارث پدری خود را به همراه کلکسیونش وقف دانشگاه تهران کرد.
جی پلاس، قدمت خانه تاریخی و موزه مقدم به اواخر دوران قاجار بازمیگردد. این خانه محل زندگی خانواده مقدم بوده که بعدها محسن مقدم، استاد باستان شناسی دانشگاه تهران آن و مجموعه کلکسیون تاریخی اش را وقف دانشگاه تهران کرد.
باشگاه خبرنگاران نوشت؛ شما تنها با مبلغ ده هزار تومان میتوانید به تماشای این خانه قدیمی در خیابان امام خمینی، بعد از خیابان شیخ هادی بروید، این موزه به ایستگاه مترو دانشگاه امام علی دسترسی دارد. این اثر در تاریخ ۲۰ آذر ۱۳۷۹ با شمارهٔ ثبت ۲۹۲۹ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
پدر محسن مقدم، از افراد پرنفوذ و درباریان زمان قاجار بوده که یکی از منصبهای سیاسی او وزیر مختاری ایران در برن سوئیس بوده است. این خانه بعدها محل زندگی محسن مقدم و همسرش میشود. یکی از معروفترین طراحیهای محسن مقدم، طراحی آرم معروف دانشگاه تهران با الهام از فرهنگ ایرانی است که هنوز هم تغییری نکرده است.
محسن مقدم یکی از کلکسیونرهای آن زمان بود که میتوانید آثار تاریخی جمع آوری شده اش را در محفظههای شیشهای در این موزه ببینید. او کاشی، قطعات سنگی تراشیده شده و حتی موجودات دریایی را با الهام از فضاهای تاریخی سنتی ایرانی در این عمارت قرار داده و برخی دیگر مانند سفال، شیشه، تابلوهای نقاشی، اشیا و اسناد تاریخی و ... را در این موزه نگهداری کرده است.
مساحت این خانه ۲۱۱۷ مترمربع و دارای سه حیاط بیرونی، اندرونی و سرایداری است.
تزئینات سقف و دیوارهای یکی از اتاق های این خانه معروف به اتاق صدف از موجودات دریایی نظیر صدف، جلبک، ستارهای دریایی و ... است.
این خانه شامل قسمت های مختلفی است شامل؛ اتاق پیشخوان ، اتاق پذیرایی، حوضخانه،کتابخانه، ساختمان اربابی (برج)، ایوان قاجار، اتاق قاجار (سالن زمستانی)، اتاق نشیمن، دیوار تجدد و ... .
دیوار تجدد
معمار این دیوار هوشنگ سیحون است که حیاط های اندرونی و بیرونی را از هم جدا می کند و از چند عدد ستون و تعدادی طاق بر روی آن ها، تشکیل شده است. تزئینات روی این ستون ها شامل کاشی ها و پایه ستون های حجاری شده همانند پایه ستون های کاخ چهل ستون اصفهان است که پایه این ستون ها در زمان تخریب کاخ خواهر ناصرالدین شاه، توسط محسن مقدم منتقل شده و در دیوار تجدد مورد استفاده قرار گرفته است.
ساختمان اربابی (برج)
معمار این قسمت از خانه، دکتر ابوالقاسمی، از شاگردان دکتر مقدم در دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران است که آن را به شکل قلعههای قرون وسطی اروپا ساخته است. این ساختمان شامل بخش هایی، چون اتاق کدخدا، حمام کوچک و خانگی با کاشیهای قاجاری با مضمون استحمام، اتاق صدف، زیرزمین با تزیینات سفال است.
حوضخانه
یکی از قدیمیترین بخشهای خانه مقدم، حوضخانه یا همان زیرزمین موزه مقدم است. دیوارهای این قسمت کاشی و ظروف سفالین سدههای چهارم تا سیزدهم هجری قمری را به نمایش میگذارد.
اتاق پذیرایی
این قسمت از خانه شامل طاقچه گچبری زندیه از اصفهان، شومینهای از قصر فیروزه ـ کاخ «فیروزه خانم» سوگلی ناصرالدین شاه و تابلویی از فتحعلی شاه قاجار است و به همین دلیل به آن اتاق قاجار میگویند.
شومینهای از کاخ فیروزه سوگلی ناصر الدین شاه
طاقچه گچبری دوران زندیه