کارشناسان اجتماعی معتقدند که بیش از 90 درصد بهبود یافتگان از دام موادمخدر دوباره به دامن اعتیاد بر می گردند؛ آماری که ضعف برنامه ریزی ها برای پذیرش اجتماعی معتادان را به خوبی نمایان می کند.
قبل و پس از انتشار فیلمی در فضای مجازی از وضعیت 'تپه پیسا' شهر همدان، پلیس مبارزه با مواد مخدر دست به کار شده و طرح های پلیسی برای دستگیری معتادان انجام داد؛ طرحی که به باور بسیاری از صاحبنظران دستاوردهای کمی بهمراه دارد و همانند مسکن می ماند؛ چرا که دستگیرشدگان پس از 20 روز تا یکماه، مجدد به پاتوق های مصرف مواد مخدر برمی گردند و دوباره دستگیر و به مراکز 15 و 16 می روند و این وضعیت همچنان ادامه دارد.
به گفته معاون سیاسی اجتماعی فرماندار همدان برخی از دستگیرشدگان برای سی امین بار در چنگال پلیس گرفتار شدند؛ آنچه از این گفته برمی آید آن است که هزینه صرف شده در 30 نوبت برای درمان این بیمار به هدر رفته است.
البته یکی از مهمترین علل بازگشت معتادان بهبود یافته به چرخه اعتیاد، طرد آنان از طرف جامعه و خانواده است؛ چالشی که از نبود حمایت های روانی و اجتماعی نشات می گیرد.
پذیرش اجتماعی یکی از مهمترین مولفه ها برای پیشگیری از بازگشت مجدد بهبود یافتگان به گرداب اعتیاد است؛ اما بیشتر بهبود یافتگان به علت 'انگ اعتیاد' نه فقط جامعه رغبتی به پذیرش آنها دارد، بلکه این افراد در بین اعضای خانواده خود نیز پذیرفته نمی شوند.
به کار نگرفتن این قشر از افراد در کارگاه ها و واحدهای تولیدی یکی از علل سرشکستگی و ناتوانی آنها در تامین مایحتاج زندگی و در نهایت افسردگی و پناه بردن به دامن اعتیاد برای رهایی از فشارهای روانی است.
مدیران کارگاه های تولیدی مهمترین علت برای نپذیرفتن این افراد را سابقه تاریک این طیف در کنار ناتوانی آنها در انجام کار عنوان می کنند.
طبق آمارهای منتشر شده، بیش از 60 درصد سرقت ها توسط معتادان صورت می گیرد؛ بنابراین واحدهای تولیدی از بکار گرفتن این افراد به خاطر ترس و نگرانی از به سرقت رفتن اموال و دارایی های خود، سر باز می زنند.
هر چند نمی توان تمامی بهبود یافتگان را افرادی منزه و مبرا از هر گونه تخلف دانست، ولی تعمیم مشکلات ناشی از اعتیاد به همه بهبود یافتگان زمینه شغلی را از آنها سلب کرده و باعث بازگشت چند باره آنها به سمت مصرف مواد مخدر می شود.
به گفته کارشناسان، گرفتاران در دام مواد مخدر اندک روزنه ای و امیدی برای بازگشت سعادتمندانه به بدنه جامعه ندارند؛ چراکه خانواده به عنوان مهمترین پشتیبان افراد، حتی هنگام دستگیری و تحویل فرد معتاد به کمپ ترک اعتیاد (مرکز ماده 15) از پذیرش هزینه درمان آنها خودداری می کنند.
ادامه این وضعیت گویای این است که مقصد بعدی معتادان پس از دستگیری باز همان پاتوق های همیشگی خواهد بود و نمی توان تنها با دستگیری و تلاش برای ترک اعتیاد معتادان گامی در راستای کاهش اعتیاد برداشت.
در این میان به نظر می رسد، برنامه ریزی بلند مدت برای معتادانی که دوران پس از ترک را می گذرانند، بهترین راهبرد برای جلوگیری از بازگشت این قشر به دامن اعتیاد باشد؛ راهبردی که با وجود هزینه های زیادی که به بدنه جامعه و دولت تحمیل می کند، رهاوردهای چشمگیری به دنبال خواهد داشت.
*خبرنگار مرکز همدان
قبل و پس از انتشار فیلمی در فضای مجازی از وضعیت 'تپه پیسا' شهر همدان، پلیس مبارزه با مواد مخدر دست به کار شده و طرح های پلیسی برای دستگیری معتادان انجام داد؛ طرحی که به باور بسیاری از صاحبنظران دستاوردهای کمی بهمراه دارد و همانند مسکن می ماند؛ چرا که دستگیرشدگان پس از 20 روز تا یکماه، مجدد به پاتوق های مصرف مواد مخدر برمی گردند و دوباره دستگیر و به مراکز 15 و 16 می روند و این وضعیت همچنان ادامه دارد.
به گفته معاون سیاسی اجتماعی فرماندار همدان برخی از دستگیرشدگان برای سی امین بار در چنگال پلیس گرفتار شدند؛ آنچه از این گفته برمی آید آن است که هزینه صرف شده در 30 نوبت برای درمان این بیمار به هدر رفته است.
البته یکی از مهمترین علل بازگشت معتادان بهبود یافته به چرخه اعتیاد، طرد آنان از طرف جامعه و خانواده است؛ چالشی که از نبود حمایت های روانی و اجتماعی نشات می گیرد.
پذیرش اجتماعی یکی از مهمترین مولفه ها برای پیشگیری از بازگشت مجدد بهبود یافتگان به گرداب اعتیاد است؛ اما بیشتر بهبود یافتگان به علت 'انگ اعتیاد' نه فقط جامعه رغبتی به پذیرش آنها دارد، بلکه این افراد در بین اعضای خانواده خود نیز پذیرفته نمی شوند.
به کار نگرفتن این قشر از افراد در کارگاه ها و واحدهای تولیدی یکی از علل سرشکستگی و ناتوانی آنها در تامین مایحتاج زندگی و در نهایت افسردگی و پناه بردن به دامن اعتیاد برای رهایی از فشارهای روانی است.
مدیران کارگاه های تولیدی مهمترین علت برای نپذیرفتن این افراد را سابقه تاریک این طیف در کنار ناتوانی آنها در انجام کار عنوان می کنند.
طبق آمارهای منتشر شده، بیش از 60 درصد سرقت ها توسط معتادان صورت می گیرد؛ بنابراین واحدهای تولیدی از بکار گرفتن این افراد به خاطر ترس و نگرانی از به سرقت رفتن اموال و دارایی های خود، سر باز می زنند.
هر چند نمی توان تمامی بهبود یافتگان را افرادی منزه و مبرا از هر گونه تخلف دانست، ولی تعمیم مشکلات ناشی از اعتیاد به همه بهبود یافتگان زمینه شغلی را از آنها سلب کرده و باعث بازگشت چند باره آنها به سمت مصرف مواد مخدر می شود.
به گفته کارشناسان، گرفتاران در دام مواد مخدر اندک روزنه ای و امیدی برای بازگشت سعادتمندانه به بدنه جامعه ندارند؛ چراکه خانواده به عنوان مهمترین پشتیبان افراد، حتی هنگام دستگیری و تحویل فرد معتاد به کمپ ترک اعتیاد (مرکز ماده 15) از پذیرش هزینه درمان آنها خودداری می کنند.
ادامه این وضعیت گویای این است که مقصد بعدی معتادان پس از دستگیری باز همان پاتوق های همیشگی خواهد بود و نمی توان تنها با دستگیری و تلاش برای ترک اعتیاد معتادان گامی در راستای کاهش اعتیاد برداشت.
در این میان به نظر می رسد، برنامه ریزی بلند مدت برای معتادانی که دوران پس از ترک را می گذرانند، بهترین راهبرد برای جلوگیری از بازگشت این قشر به دامن اعتیاد باشد؛ راهبردی که با وجود هزینه های زیادی که به بدنه جامعه و دولت تحمیل می کند، رهاوردهای چشمگیری به دنبال خواهد داشت.
*خبرنگار مرکز همدان
کپی شد