سید محمد بهشتی - رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری موضوع پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری را پرسشگری درباره گذشته تاریخی فرهنگی و تجربه تاریخی زیست در این سرزمین اعلام کرد و اظهار داشت: به نظر می‌رسد این سرزمین دارای معماهایی برای زیست بوده است که گذشتگان ما در اثر تعامل تاریخی که با این سرزمین داشتند، موفق به حل و فصل این معماها و به دنبال آن ایجاد امکان ادامه بقا و حتی شرایط حداکثری زیست شدند.
وی با اشاره به وجود دوره‌های درخشان تمدنی در کشور با توجه به آثار تاریخی گفت: این در حالی است که حتی در این دوره‌های درخشان نیز کم آبی، زلزله، سیل و همه مشکلات امروز وجود داشته اما نه تنها توانستیم بقا خود را حفظ کنیم بلکه دوره‌های درخشان تاریخی نیز پدید آوردیم.
بهشتی اظهار داشت: اگر موضوع پژوهش‌های ما این است و قصد زیستن در این سرزمین را داریم باید بزرگترین پرسش ما در همه زمینه‌ها چگونگی زیستن گذشتگان و نحوه تعاملات تاریخی باشد.
وی در توضیح این مطلب گفت: فرض کنید ما می‌خواهیم بین دو زیستگاه برای برقراری تعامل، یک راه بسازیم، به طور حتم بهترین راه، کوتاه ترین، امن ترین و هموارترین راه است.
بهشتی افزود: اگرچه ما امروزه وسایل نقلیه پر سرعت داریم و روزگاری حتی اسب هم وجود نداشت با این حال در طول تاریخ همواره بهترین راه ویژگی‌های یاد شده امروزی را داشته است.
وی در ادامه با مطرح کردن چند پرسش گفت: آیا امروز در حین راه سازی از خودمان می‌پرسیم، گذشتگان ما در این زمینه چه می‌کردند؟ تجربه تاریخی ما در این حوزه چیست؟ آیا اگر ما به تجریه تاریخی گذشتگان خود عمل کنیم، می‌توانیم راه‌های بهتری بسازیم؟
وی با استناد به مطالعات باستان شناسی گفت: راه شوش - همدان در دوره هخامنشی 135 کیلومتر کوتاه تر از راه فعلی بوده است، این در حالی است که در آن زمان بولدوزر و دینامیت نبوده و نمی‌توانستند مانند امروز تونل بزنند و مسیرها را به راحتی باز کنند!
به گفته وی، راه تاریخی بین تهران-کاشان که هنوز آثارش باقی مانده است، 20 کیلومتر از راه فعلی کوتاهتر است، هر چند در آن دوره ماهواره، جی پی اس و بسیاری از امکانات امروز وجود نداشت.
بهشتی تاکید کرد: وقتی سابقه یک جا نشینی در سرزمین ما تا این حد کهن است یعنی نقاطی که در آنها آثار سکونت وجود دارد با هم در ارتباط و تعامل بوده اند و موضوع راه پدیده جدیدی نیست اما آیا امروز راه هایی که می‌سازیم از خودمان درباره تجربه تاریخی راه در سرزمین مان می‌پرسیم؟
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در افتتاحیه هفته پژوهش، گفت: در این سالها همواره تاکید شده است که پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری باید بیشتر به سمت پژوهش‌های کاربردی حرکت کند این در حالی است فرصت بحث و گفتگو در این زمینه نبوده است و به نظرم باید یکبار درباره این موضوع کمی تامل کنیم.
وی با اشاره به این نکته که واژه "پژوهش" در نظر به معنای پاسخ به پرسش است، گفت: زمانی که ما پاسخ پرسشی را نمی‌دانیم با جستجو تلاش می‌کنیم، پاسخ مناسبی پیدا کنیم و حتی در صورت پیدا نکردن پاسخ، در جای دیگری دنبال پاسخ خواهیم گشت.
بهشتی در ادامه پژوهش را به جستجوی آب برای فرد تشنه تشبیه کرد و گفت: جستجوی آب برای فردی که تشنه نیست، کار پسندیده ای نیست چون حتی اگر به آب هم برسد سودی ندارد.
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با اشاره به اینکه فردی که تشنه نیست شاید بتواند یک لیوان آب را بنوشد اما لیوان دوم را به سختی و سومی را به مانند یک شکنجه خواهد نوشید، تاکید کرد: پژوهش بدون پرسش نیز برای سامانه کلی موجود بیشتر شبیه یک شکنجه است.
46
