به گزارش ایرنا، رفع مساله بیکاری و ایجاد اشتغال همیشه به عنوان مهمترین دلمشغولی دولتمردان مطرح بوده و هر یک از روسای دولت با ارائه نسخه های متفاوت برای درمان این درد مزمن تلاش کرده اند.
در این چارچوب شناسایی دغدغه ها و موانع پیش روی فعالان این حوزه با راهبردهایی همچون تصویب قوانین مختلف، ارائه تسهیلات سرمایه در گردش، بخشودگی جرائم و دیرکردهای بانکی و پرداخت تسهیلات کم بهره، از رویکردهای دولتمردان برای رونق در حوزه تولید و اشتغال بشمار می رود.
در همین ارتباط صندوق کارآفرینی امید با وجود اینکه سرمایه اندکی در اختیار متقاضیان راه اندازی طرح کسب و کار قرار می دهد، اما بر اساس آمارها، نقش محوری در توسعه اشتغال به ویژه در مناطق روستایی و کم برخوردار داشته است.
به همین منظور خبرنگار اقتصادی ایرنای همدان برای بررسی نقش و خدمات صندوق کارآفرینی امید در ایجاد اشتغال با «اصغر نوراله زاده» مدیرعامل صندوق کارآفرینی امید کشور به گفت وگو نشست.
*ایرنا: شاخص های کیفی این صندوق در چهار سال گذشته چه تغییراتی داشته است؟
**نوراله زاده: فعالیت های صندوق کارآفرینی امید در سالهای 92 تا 96 مبتنی بر شاخص های کمی و کیفی قرار گرفت و در راستای بهبود شاخص های کیفی، اقدام به برنامه ریزی راهبردی و برای محورهای بااهمیت برنامه اجرایی طراحی شد.
با توجه به همزمانی اجرای برنامه راهبردی با ابلاغ سیاست های اقتصاد مقاومتی در سال 92، سیاست های صندوق کارآفرینی امید مبتنی بر این دستور العمل تدوین شد تا بتوان بحث حمایت از تولیدات داخلی، شبکه توزیع و رویکرد زنجیره ای به فرایند تولید و توزیع را مد نظر قرار داد. در همین چارچوب حمایت و ایجاد شبکه توزیع برای آن دسته از محصولاتی که تولید انبوه آن در کارگاه های کوچک امکان پذیر بود، در دستور کار قرار گرفت.
همچنین با توجه به اینکه صندوق کارآفرینی امید بدون مجوز بانک مرکزی فعالیت می کرد، برای اینکه در بازار پولی فعالیت صندوق را قانونمند کنیم مجوز لازم از بانک مرکزی دریافت شد و از این رو ماهیت حقوقی صندوق کارآفرینی امید تعیین تکلیف شد، چراکه صندوق از سالهای گذشته به شکل های مختلف فعالیت می کرد و چندین بار ادغام آن مطرح شده بود. بنابراین لازم بود ماهیت آن شفاف سازی شود که با کمک مسئولان این مهم نیز محقق شد.
در این میان فعالیت کمی صندوق کارفرینی امید موجب جلب توجه دولت و مجلس به این نهاد و در نهایت انتخاب این صندوق به عاملیت پرداخت تسهیلات از محل منابع صندوق توسعه ملی شد، و ما این موضوع را با جدیت پیگیری کردیم.
*ایرنا: منابع دولتی صندوق کارآرینی امید چه میزان است؟
** نورالله زاده: در چهار سال گذشته هیچ اعتبار دولتی به صندوق پرداخت نشده است و این صندوق تنها از محل بازگشت اقساط منابع قبلی مدیریت می شود، در حالیکه در سالهای 88 تا 92 در قالب کمک به افزایش سرمایه صندوق بیش از 6 هزار و 800 میلیارد ریال به آن تزریق شده بود.
*ایرنا: شاخص پرداخت تسهیلات با وجود تزریق نکردن اعتبار از سوی دولت تغییری داشته است؟
** نورالله زاده: در شاخص پرداخت تسهیلات با 83 درصد رشد مواجه هستیم؛ با این توصیف که در چهار ساله 88 تا 92 حدود 28 هزار میلیارد ریال صندوق کارآفرینی امید تسهیلات پرداخت کرده بود اما در سال 92 تا 96 این آمار به 51 هزار میلیارد ریال رسید، همچنین در این مدت زمان سالانه به طور متوسط به 160 هزار متقاضی تسهیلات پرداخت شده است.
* ایرنا: وضعیت صندوق در زمینه وصول اقساط چگونه است؟
** نورالله زاده: در زمینه وصول اقساط نیز به هیمن شکل عمل شده است؛ یعنی چهار ساله دولت دهم 93 درصد انتظار وصول اقساط این صندوق محقق شد اما در مدت چهار ساله 92 تا 96 با پنج درصد رشد به 98 درصد رسیده و از 42 هزار و 700 میلیارد ریال انتظار وصول که داشتیم 41 هزار و 770 میلیارد ریال وصول شده است. بی تردید اگر صندوق می خواهد پایا و ماندگار باشد و بتواند خدمات بیشتری ارائه دهد برای وصول اقساط فکر اساسی کند چون صندوقی که با ماهیت قرض الحسنه و چهار درصد کارمزد فعالیت می کند، اگر نتواند اقساط خود را به موقع دریافت کند به طور حتم با شکست مواجه می شود.
برخی بر این باورند که صندوق در ارائه تسهیلات سختگیری می کند در حالیکه این سخت گیری نیست بلکه اطمینان از بازگشت اقساط برای پایا ماندن و ارائه خدمات بیشتر به مردم است.
* ایرنا: آیا توانسته اید مطالبات را کاهش بدهید؟
** نورالله زاده: قطع یقین اگر نتوانیم اقساط را وصول کنیم توان وام دهی نیز کاهش می یابد، بنابراین در چهار سال گذشته تلاش شد که نه تنها از سیر صعودی مطالبات جلوگیری شود بلکه میزان آن نیز درصدی کاهش یابد.
میزان مطالبات صندوق کارآفرینی امید 2 هزار و 800 میلیارد ریال است که این میزان مطالبات توان صندوق را برای پرداخت تسهیلات کاهش داده است هر چند در طول چهار سال 92 تا 96 با رشدی که در وصول اقساط داشتیم اجازه ندادیم مطالبات رشد پیدا کند.
علت به وجود آمدن این مطالبات در دولت قبل را می توان دریافت ضمانت های بانکی نامناسب و ارزیابی نادرست و ساماندهی نامناسب طرح ها برشمرد. در حالیکه طی چهار سال گذشته پس از طراحی برنامه های راهبردی سعی شد طرح ها را به نحو مطلوب ارزیابی کنیم و پس از بررسی اهلیت متقاضی، تسهیلات پرداخت کنیم.
همچنین برای جلوگیری از شکل گیری مطالبات معوق، فرایند پرداخت تسهیلات اصلاح شد ولی برخی اشکال می گیرند بر این موضوع در حالیکه این اقدام منجر به افزایش پایایی صندوق کارآفرینی امید شده است.
البته باید به منتقدان اعلام کرد که در صورت اصلاح نکردن فرایندها و در پیش گرفتن روالی که در دولت گذشته در پیش گرفته شده بود، با در نظر گرفتن این موضوع که دولت پولی به صندوق نمی دهد و ما نیز وصولی مناسب نداشته باشیم، به طور حتم باید منتظر ورشکسته شدن صندوق کارآفرینی امید باشیم.
* ایرنا: در زمینه جذب سپرده های مردمی اقدامی کرده اید؟
** نورالله زاده: پس از دریافت مجوز فعالیت از بانک مرکزی در زمینه جذب سپرده های مردمی، با رشد خوبی مواجه بودیم و مردم از سپرده گذاری در این صندوق استقبال کردند و این موجب شد ما بتوانیم از محل منابع مردم به مردم تسهیلات پرداخت کنیم.
طبق داده های آماری در پایان سال 91 حدود 2 هزار و 500 میلیارد ریال میزان سپرده مردمی این صندوق بود ولی در پایان سال 95 با حدود 2.5 برابر افزایش این رقم به 6 هزار و 300 میلیارد ریال افزایش یافت.
* ایرنا: برای چابک سازی صندوق چه اقدامی انجام دادید؟
** نورالله زاده: برای چابک سازی و افزایش بهره وری در منابع انسانی به عنوان مهمترین اولویت های دولت تدبیر و امید از سال 92 تاکنون نه تنها با افزایش نیرو روبرو نبودیم، بلکه شمار نیروها سیر نزولی داشته است و نیروی انسانی صندوق کارآفرینی امید از یک هزار و 317 نفر با 10 درصد کاهش هم اینک به یک هزار و 207 نفر رسیده است.
تعدادی از نیروهای صندوق کارآفرینی امید دارای مدرک تحصیلی دیپلم و زیردیپلم بودند، بنابراین برای اینکه سطح خدمات صندوق افزایش یابد این قشر را تشویق به حضور در عرصه کارآفرینی و ایجاد کسب و کار کرده و تسهیلاتی نیز در اختیار آنها قرار گرفت.
* ایرنا: در پرداخت تسهیلات به بخش های کم برخوردار و روستاها چه اقدامی صورت گرفته است؟
** نورالله زاده: با توجه به اینکه سیاست های صندوق کارآفرینی امید در چارچوب سیاست های اقتصاد مقاومتی طراحی شده است، ما بیشترین رشد پرداخت را در بخش صنایع داریم،به ویژه صنایعی که در روستاها مستقر شدند.
طبق امار در چهار سال گذشته پرداخت تسهیلات به بخش صنعت حدود 3.5 برابر رشد داشته است و میزان تسهیلات پرداختی به این بخش از 2 هزار و 880 میلیارد ریال در دولت دهم به 13 هزار میلیارد ریال در سالهای 92 تا 96 رسیده است.
از این 13 هزار میلیارد ریال، حدود پنج هزار میلیارد ریال به صنایع مستقر در محیط های روستایی اختصاص یافته است؛ یعنی صنایع و کسب و کارهای کوچک صنعتی، صنایع دستی و دیگر صنایع مورد حمایت مالی صندوق قرار گرفته و سعی در تقویت و دایر کردن آنها داشته ایم.
* ایرنا: صندوق کارآفرینی در بخش خدمات نیز فعال بوده است؟
** نورالله زاده: این صندوق در بخش خدماتی که سرویس به بخش تولید می دهند، فعالیت خوبی داشته است. به عنوان مثال بخش لجستیک با حمایت صندوق کارآفرینی و هماهنگی سازمان راهداری کشور در روستاها ساماندهی شد.
بخش خدمات به طور عمده سرویس دهنده بخش تولید است، بنابراین صندوق کارآفرینی در برنامه های خود سعی در حمایت شبکه ای دارد؛ هر چند طرح هایی که در قالب این شبکه ها نبودند نیز از تسهیلات صندوق بهره مند شدند.
آمارها گویای این است که عملکرد صندوق کارآفرینی امید متناسب با تغییر راهبردهای نظام تغییر کرده و این مجموعه در تحقق اقتصاد مقاومتی موفق عمل کرده است.
7526/2090
مصاحبه کننده : علیرضا جهانگیری** انتشار دهنده: سعید زارع کندجانی
در این چارچوب شناسایی دغدغه ها و موانع پیش روی فعالان این حوزه با راهبردهایی همچون تصویب قوانین مختلف، ارائه تسهیلات سرمایه در گردش، بخشودگی جرائم و دیرکردهای بانکی و پرداخت تسهیلات کم بهره، از رویکردهای دولتمردان برای رونق در حوزه تولید و اشتغال بشمار می رود.
در همین ارتباط صندوق کارآفرینی امید با وجود اینکه سرمایه اندکی در اختیار متقاضیان راه اندازی طرح کسب و کار قرار می دهد، اما بر اساس آمارها، نقش محوری در توسعه اشتغال به ویژه در مناطق روستایی و کم برخوردار داشته است.
به همین منظور خبرنگار اقتصادی ایرنای همدان برای بررسی نقش و خدمات صندوق کارآفرینی امید در ایجاد اشتغال با «اصغر نوراله زاده» مدیرعامل صندوق کارآفرینی امید کشور به گفت وگو نشست.
*ایرنا: شاخص های کیفی این صندوق در چهار سال گذشته چه تغییراتی داشته است؟
**نوراله زاده: فعالیت های صندوق کارآفرینی امید در سالهای 92 تا 96 مبتنی بر شاخص های کمی و کیفی قرار گرفت و در راستای بهبود شاخص های کیفی، اقدام به برنامه ریزی راهبردی و برای محورهای بااهمیت برنامه اجرایی طراحی شد.
با توجه به همزمانی اجرای برنامه راهبردی با ابلاغ سیاست های اقتصاد مقاومتی در سال 92، سیاست های صندوق کارآفرینی امید مبتنی بر این دستور العمل تدوین شد تا بتوان بحث حمایت از تولیدات داخلی، شبکه توزیع و رویکرد زنجیره ای به فرایند تولید و توزیع را مد نظر قرار داد. در همین چارچوب حمایت و ایجاد شبکه توزیع برای آن دسته از محصولاتی که تولید انبوه آن در کارگاه های کوچک امکان پذیر بود، در دستور کار قرار گرفت.
همچنین با توجه به اینکه صندوق کارآفرینی امید بدون مجوز بانک مرکزی فعالیت می کرد، برای اینکه در بازار پولی فعالیت صندوق را قانونمند کنیم مجوز لازم از بانک مرکزی دریافت شد و از این رو ماهیت حقوقی صندوق کارآفرینی امید تعیین تکلیف شد، چراکه صندوق از سالهای گذشته به شکل های مختلف فعالیت می کرد و چندین بار ادغام آن مطرح شده بود. بنابراین لازم بود ماهیت آن شفاف سازی شود که با کمک مسئولان این مهم نیز محقق شد.
در این میان فعالیت کمی صندوق کارفرینی امید موجب جلب توجه دولت و مجلس به این نهاد و در نهایت انتخاب این صندوق به عاملیت پرداخت تسهیلات از محل منابع صندوق توسعه ملی شد، و ما این موضوع را با جدیت پیگیری کردیم.
*ایرنا: منابع دولتی صندوق کارآرینی امید چه میزان است؟
** نورالله زاده: در چهار سال گذشته هیچ اعتبار دولتی به صندوق پرداخت نشده است و این صندوق تنها از محل بازگشت اقساط منابع قبلی مدیریت می شود، در حالیکه در سالهای 88 تا 92 در قالب کمک به افزایش سرمایه صندوق بیش از 6 هزار و 800 میلیارد ریال به آن تزریق شده بود.
*ایرنا: شاخص پرداخت تسهیلات با وجود تزریق نکردن اعتبار از سوی دولت تغییری داشته است؟
** نورالله زاده: در شاخص پرداخت تسهیلات با 83 درصد رشد مواجه هستیم؛ با این توصیف که در چهار ساله 88 تا 92 حدود 28 هزار میلیارد ریال صندوق کارآفرینی امید تسهیلات پرداخت کرده بود اما در سال 92 تا 96 این آمار به 51 هزار میلیارد ریال رسید، همچنین در این مدت زمان سالانه به طور متوسط به 160 هزار متقاضی تسهیلات پرداخت شده است.
* ایرنا: وضعیت صندوق در زمینه وصول اقساط چگونه است؟
** نورالله زاده: در زمینه وصول اقساط نیز به هیمن شکل عمل شده است؛ یعنی چهار ساله دولت دهم 93 درصد انتظار وصول اقساط این صندوق محقق شد اما در مدت چهار ساله 92 تا 96 با پنج درصد رشد به 98 درصد رسیده و از 42 هزار و 700 میلیارد ریال انتظار وصول که داشتیم 41 هزار و 770 میلیارد ریال وصول شده است. بی تردید اگر صندوق می خواهد پایا و ماندگار باشد و بتواند خدمات بیشتری ارائه دهد برای وصول اقساط فکر اساسی کند چون صندوقی که با ماهیت قرض الحسنه و چهار درصد کارمزد فعالیت می کند، اگر نتواند اقساط خود را به موقع دریافت کند به طور حتم با شکست مواجه می شود.
برخی بر این باورند که صندوق در ارائه تسهیلات سختگیری می کند در حالیکه این سخت گیری نیست بلکه اطمینان از بازگشت اقساط برای پایا ماندن و ارائه خدمات بیشتر به مردم است.
* ایرنا: آیا توانسته اید مطالبات را کاهش بدهید؟
** نورالله زاده: قطع یقین اگر نتوانیم اقساط را وصول کنیم توان وام دهی نیز کاهش می یابد، بنابراین در چهار سال گذشته تلاش شد که نه تنها از سیر صعودی مطالبات جلوگیری شود بلکه میزان آن نیز درصدی کاهش یابد.
میزان مطالبات صندوق کارآفرینی امید 2 هزار و 800 میلیارد ریال است که این میزان مطالبات توان صندوق را برای پرداخت تسهیلات کاهش داده است هر چند در طول چهار سال 92 تا 96 با رشدی که در وصول اقساط داشتیم اجازه ندادیم مطالبات رشد پیدا کند.
علت به وجود آمدن این مطالبات در دولت قبل را می توان دریافت ضمانت های بانکی نامناسب و ارزیابی نادرست و ساماندهی نامناسب طرح ها برشمرد. در حالیکه طی چهار سال گذشته پس از طراحی برنامه های راهبردی سعی شد طرح ها را به نحو مطلوب ارزیابی کنیم و پس از بررسی اهلیت متقاضی، تسهیلات پرداخت کنیم.
همچنین برای جلوگیری از شکل گیری مطالبات معوق، فرایند پرداخت تسهیلات اصلاح شد ولی برخی اشکال می گیرند بر این موضوع در حالیکه این اقدام منجر به افزایش پایایی صندوق کارآفرینی امید شده است.
البته باید به منتقدان اعلام کرد که در صورت اصلاح نکردن فرایندها و در پیش گرفتن روالی که در دولت گذشته در پیش گرفته شده بود، با در نظر گرفتن این موضوع که دولت پولی به صندوق نمی دهد و ما نیز وصولی مناسب نداشته باشیم، به طور حتم باید منتظر ورشکسته شدن صندوق کارآفرینی امید باشیم.
* ایرنا: در زمینه جذب سپرده های مردمی اقدامی کرده اید؟
** نورالله زاده: پس از دریافت مجوز فعالیت از بانک مرکزی در زمینه جذب سپرده های مردمی، با رشد خوبی مواجه بودیم و مردم از سپرده گذاری در این صندوق استقبال کردند و این موجب شد ما بتوانیم از محل منابع مردم به مردم تسهیلات پرداخت کنیم.
طبق داده های آماری در پایان سال 91 حدود 2 هزار و 500 میلیارد ریال میزان سپرده مردمی این صندوق بود ولی در پایان سال 95 با حدود 2.5 برابر افزایش این رقم به 6 هزار و 300 میلیارد ریال افزایش یافت.
* ایرنا: برای چابک سازی صندوق چه اقدامی انجام دادید؟
** نورالله زاده: برای چابک سازی و افزایش بهره وری در منابع انسانی به عنوان مهمترین اولویت های دولت تدبیر و امید از سال 92 تاکنون نه تنها با افزایش نیرو روبرو نبودیم، بلکه شمار نیروها سیر نزولی داشته است و نیروی انسانی صندوق کارآفرینی امید از یک هزار و 317 نفر با 10 درصد کاهش هم اینک به یک هزار و 207 نفر رسیده است.
تعدادی از نیروهای صندوق کارآفرینی امید دارای مدرک تحصیلی دیپلم و زیردیپلم بودند، بنابراین برای اینکه سطح خدمات صندوق افزایش یابد این قشر را تشویق به حضور در عرصه کارآفرینی و ایجاد کسب و کار کرده و تسهیلاتی نیز در اختیار آنها قرار گرفت.
* ایرنا: در پرداخت تسهیلات به بخش های کم برخوردار و روستاها چه اقدامی صورت گرفته است؟
** نورالله زاده: با توجه به اینکه سیاست های صندوق کارآفرینی امید در چارچوب سیاست های اقتصاد مقاومتی طراحی شده است، ما بیشترین رشد پرداخت را در بخش صنایع داریم،به ویژه صنایعی که در روستاها مستقر شدند.
طبق امار در چهار سال گذشته پرداخت تسهیلات به بخش صنعت حدود 3.5 برابر رشد داشته است و میزان تسهیلات پرداختی به این بخش از 2 هزار و 880 میلیارد ریال در دولت دهم به 13 هزار میلیارد ریال در سالهای 92 تا 96 رسیده است.
از این 13 هزار میلیارد ریال، حدود پنج هزار میلیارد ریال به صنایع مستقر در محیط های روستایی اختصاص یافته است؛ یعنی صنایع و کسب و کارهای کوچک صنعتی، صنایع دستی و دیگر صنایع مورد حمایت مالی صندوق قرار گرفته و سعی در تقویت و دایر کردن آنها داشته ایم.
* ایرنا: صندوق کارآفرینی در بخش خدمات نیز فعال بوده است؟
** نورالله زاده: این صندوق در بخش خدماتی که سرویس به بخش تولید می دهند، فعالیت خوبی داشته است. به عنوان مثال بخش لجستیک با حمایت صندوق کارآفرینی و هماهنگی سازمان راهداری کشور در روستاها ساماندهی شد.
بخش خدمات به طور عمده سرویس دهنده بخش تولید است، بنابراین صندوق کارآفرینی در برنامه های خود سعی در حمایت شبکه ای دارد؛ هر چند طرح هایی که در قالب این شبکه ها نبودند نیز از تسهیلات صندوق بهره مند شدند.
آمارها گویای این است که عملکرد صندوق کارآفرینی امید متناسب با تغییر راهبردهای نظام تغییر کرده و این مجموعه در تحقق اقتصاد مقاومتی موفق عمل کرده است.
7526/2090
مصاحبه کننده : علیرضا جهانگیری** انتشار دهنده: سعید زارع کندجانی
کپی شد