دوشنبه هفته جاری بود که "غاده حجاوی"، "کوین موری" و "ویدا توحدی" بازرسان شورای جهانی صنایع دستی برای ارزیابی پرونده ثبت جهانی منبت به ملایر سفر کردند و شهروندان شهر ملی منبت روزی سخت اما به یادماندنی را گذراندند؛ روزی که بدون شک در تقویم افتخارات این شهر ثبت خواهد شد.
روزی که با پهن کردن فرش قرمز برای این بازرسان آغاز شد، با بازدید از ظرفیت های این هنر صنعت ادامه یافت و با نواختن ساز و دهل و مهماننوازی شایسته خاتمه یافت تا ارزیابان شورای جهانی صنایع دستی را در نهایت متعجب کند.
مسوولان، نهادها و ارگان های مختلف این شهر از فرمانداری ویژه تا میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان و شهرستان، شهرداری، نمایندگان مجلس، فعالان هنر مبل و منبت، هیات مدیره بازار مبل و تک تک هنرمندان این حوزه و البته مردم همیشه همراه ملایر، ماههاست که تلاش شبانهروزی دارند تا از این آزمون سخت رو سفید بیرون بیایند.
اردیبهشت سال ۹۶ که منبت ملایر پس از طی مسیری پر فراز و نشیب ثبت ملی شد، صاحبان شهر ملی منبت، پار را فراتر گذاشته و عزم خود را برای جهانی شدن این شهر جزم کردند و در نهایت طبق قوانین و مقررات شهرهای جهانی صنایع دستی، پروندهای پر بار از هنر منبت تهیه و با هماهنگی و حمایتهای وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، روند جهانی شدن را آغاز کردند.
در این مدت دستاندرکاران و فعالان هنر مبل و منبت تمام تلاش خود را برای ارتقای شاخصهای این هنر به کار بستند و پس از بازدیدهای مکرر مسوولان مربوطه همچون معاون وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در حوزه صنایع دستی و مدیرکل میراث فرهنگی استان، در نهایت مقرر شد دوم دی بازرسان شورای جهانی صنایع دستی برای ارزیابی پرونده ثبت جهانی منبت به ملایر سفر کنند.
روز موعود فرا رسید و ملایریها مثل همیشه، سور و سات میزبانی فاخر را آماده کردند، آیین استقبال مردمی در دریاچه کوثر در نظر گرفته شد و دانشآموزان ملایری با پوشیدن لباس سنتی، گلهای خود را با روی خوش به مهمانان تقدیم کرده و به زبان انگلیسی خیرمقدم گفتند. به پرواز درآوردن کبوتران خوش خبر و نواختن موسیقی سنتی و ساز و دهل تکمیل کننده مراسم استقبال از بازرسان شورای جهانی صنایع دستی بود که به شایستگی انجام شد.
در آیین استقبال شهردار ملایر کلید شهر ملی منبت را که روی چوب به شکل بسیار زیبایی منبتکاری شده بود، به بازرسان شورای جهانی صنایع دستی اهدا و آنان شهروندان افتخاری ملایر شدند.
نشست ارزیابان شورای جهانی صنایع دستی بخش بعدی برنامه سفر بازرسان بود که در سالن همایشهای فرمانداری ویژه ملایر با هنرهای صنایع دستی همچون منبت، فرش، قلم زنی و مروار به زیبایی آراسته شده بود و پس از بیان اقدامات، دیدگاهها و روند اجرایی پرونده ثبت جهانی منبت توسط مسوولان و نمایندگان مجلس، تمامی ظرفیتها، توانمندی و داشتههای هنر منبت ملایر در ویدئو کلیپی برای بازرسان شورای جهانی صنایع دستی به نمایش درآمد.
ملایر، سرآمد منبت و انگور کشور
معاون استاندار همدان و فرماندار ویژه ملایر در این نشست با افتخار این شهرستان را در حوزه مبلمان منبت، انگور و محصولات کشاورزی از شهرهای سرآمد کشور دانست و ملایر را در تامین زیرساخت ها و توسعه در تمامی زمینهها پیشتاز عنوان کرد.
قدرت الله ولدی حضور بازرسان شورای جهانی صنایع دستی را نقطه روشنی در این شهرستان عنوان و بستر آن را برای انجام اقدامات کشوری و فراملی مهیا دانست.
وی بار دیگر فعالیت حدود پنج هزار کارگاه کوچک و بزرگ در رشته منبت و ۹ هزار استادکار و منبتکار و اشتغال بیش از ۲۰ هزار هنرمند در این رشته را ظرفیتی ویژه برای شهر ملی منبت برشمرد و افزود: بازدید از تمامی ظرفیتهای مبل و منبت ملایر در یک روز امکانپذیر نیست.
هنرنمایی منبت ملایر در عرصه جهانی
نماینده مردم ملایر در مجلس شورای اسلامی دیگر سخنران این نشست نیز گفت: بازدید بازرسان شورای جهانی صنایع دستی از شهر ملی منبت به طور قطع میتواند مقدمهای برای ثبت جهانی این صنعت باشد.
محمد کاظمی فرهنگ و تمدن ملایر را دارای قدمتی دیرینه دانست و با اشاره به بیش از نیم قرن فعالیت مردم ملایر در هنر منبت گفت: این هنر نسل به نسل منتقل شده و مبل و منبت ملایر هم اکنون این موقعیت را یافته است که شاخصهای بین المللی را عهدهدار و متقاضی این باشد که این آثار به عنوان جهانی معرفی شود.
ارتقای سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به وزارتخانه اقدام شاخص نمایندگان مجلس دهم بود که کاظمی به آن اشاره و این اقدام را در راستای اهمیت قائل شدن به سه حوزه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردگشری عنوان کرد تا وزیر بتواند با اختیارات قانونی بیشتر در حفظ و توسعه این سه حوزه به ویژه صنایع دستی موفق باشد.
پیوند ناگسستنی فرهنگ منطقه با هنر منبت ملایر
دیگر نماینده مردم ملایر در مجلس شورای اسلامی نیز پیوند هنر منبت را با فرهنگ منطقه ناگسستنی دانست و بیان کرد: این پیوند را میتوان از درهم تنیدگی طرحهای نقش بسته بر روی آثار مشاهده کرد.
حجت الاسلام احد آزادیخواه مشارکت زنان را در این صنعت دیدنی و دیرینگی منبت در روستاها را حائز اهمیت خواند و از بازرسان دعوت کرد از فعالیت روستاییان در هنر مبل و منبت بازدید کنند.
وی افزایش ۲۸ درصدی بودجه صنایع دستی کشور پس از تبدیل سازمان میراث فرهنگی به وزارتخانه را خبری خوش برای فعالان این حوزه برشمرد و گفت: امروز چشم همه زنان و جوانان ملایری به دستان و قضاوت بازرسان شورای جهانی صنایع دستی است و نام غاده حجاوی و کوین موری در تاریخ ملایر به یادگار خواهد ماند.
فعالیت ۲۸ سازمان مردم نهاد صنایع دستی در همدان
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری همدان نیز با اشاره سومین سفر بازرسان شورای جهانی صنایع دستی به این استان به فعالیت ۴۴ هزار هنرمند صنایع دستی در این استان اشاره کرد و افزود: صنایع دستی حدود هفت درصد از جمعیت شاغل استان را به خود اختصاص داده و ۲۵ درصد از این ظرفیت در ملایر متمرکز است.
علی مالمیر همچنین به فعالیت حدود ۷۵ رشته صنایع دستی، ۲۵ کانون صنایع دستی و ۲۸ سازمان مردم نهاد در حوزه صنایع دستی اشاره کرد که یک چهارم آن در ملایر فعالیت میکنند.
شهردار ملایر نیز مزیتهای این شهر همچون قدمت سکونت چند هزار ساله در این شهر، سرانه فضای سبز 19 متر مربعی به ازای هر نفر در ملایر، پارک سیفیه به عنوان یکی از قدیمی ترین پارکهای کشور و دیگر ظرفیت های تاریخی این خطه را برای بازرسان برشمرد.
حسین بابایی ایجاد نشاط اجتماعی، رونق اقتصادی و رونق صنعت گردشگری را از مزایای منبت ملایر برشمرد و اظهار داشت: ثبت جهانی منبت میتواند ضمن کمک به هنرمندان، رونق اقتصادی، عدالت اجتماعی و توسعه پایدار را به دنبال داشته باشد.
از ظرفیتهای منبت ملایر راضی هستیم
پس از بیان دیدگاه و نظرات مسوولان استان و شهرستان، رییس منطقه آسیا و اقیانوسیه شورای جهانی صنایع دستی اعلام کرد: از ۳۰ شهر جهانی آسیا و اقیانوسیه در حوزه صنایع دستی، ۱۰ شهر در ایران است که تا پایان سال ۲۰۱۹ چهار شهر شیراز، زنجان، قاسم آباد گیلان و ملایر در نوبت جهانی شدن هستند و به این آمار اضافه میشود.
غاده حجاوی مهماننوازی خوب مردم ملایر را ستود و از پرونده ثبت جهانی منبت این شهر ابراز رضایت کرد.
غاده حجاوی علاقه مندی مردم ملایر به هنر منبت با پیشینه تاریخی بالا را دارای اهمیت دانست و گفت: به دنبال کدهای فرهنگی نهفته در این هنر هستیم.
وی آموزش هنر منبت در مدارس و دانشگاهها، آگاهی نسل جوان به ارزش هنر منبت، شرایط فعالیت هنرمندان از نظر امنیت، سلامت و بهداشت و امرار معاش از طریق این حرفه را از دیگر اولویتها برشمرد و بیان کرد: پس از تهیه گزارش، ما آن را به قارههای متفاوت میفرستیم تا تاییده خود را اعلام و پس از پذیرفته شدن، گواهی را برای افراد مورد نظر ارسال میکنیم.
حضور ملایر در فستیوالهای دیگر کشورها، ایجاد مراکز آموزش فنی و حرفه ای، توسعه رشتههای دانشگاهی، حمایت مسوولان حاکمیتی از هنر منبت، تلاش برای حفظ کارگاههای تولیدی، نظارت بر کیفیت تولیدات این هنر و افزایش صادرات از دیگر مسائلی بود که رییس منطقه آسیا و اقیانوسیه شورای جهانی صنایع دستی به آن اشاره کرد.
استقبال ملایریها ما را تحت تاثیر قرار داد
معاون منطقه آسیا و اقیانوسیه شورای جهانی صنایع دستی از دیگر بازرسان بود که در این نشست، وی نیز از استقبال خوب مردم ملایر تقدیر کرد و گفت: این استقبال ما را تحت تاثیر قرار داد.
کِوین موری به دانش و هنر این شهر و موزهها و کتابخانههای معروفش اشاره کرد و ثبت جهانی منبت ملایر را تنها آغاز کار دانست.
وی خطاب به فعالان مبل و منبت ملایر گفت: اگر منبت ثبت جهانی شود، میتوانید در گروه متخصص شهرهای منبتکاری عضو شوید و در صورت جهانی شدن حمایت ما را نیز خواهید داشت.
در این سفر یک روزه، بازرسان شورای جهانی صنایع دستی از شهر صنعتی مبلمان منبت ملایر با بیش از ۲۰۰ واحد کارگاهی و نمایشگاهی، واحدهای نمایشگاهی بلوار شهید بهشتی، چند واحد کارگاهی در سطح شهر، واحدهای نمایشگاهی در بازار مبل ملایر، مرکز نوآوری مبل و منبت در دانشگاه آزاد اسلامی، مرکز آموزش فنی و حرفه ای خواهران، مرکز تحقیقات پیشرفته مبل و منبت در دانشگاه ملی ملایر و واحدهای کارگاهی و نمایشگاهی در منطقه کوچه کارخانه قند بازدید کردند.
بازدید از موزه تاریخی لطفعلیان ملایر و کارگاههای صنایع دستی در عمارت مصدقی پایان بخش سفر بازرسان شورای جهانی صنایع دستی به شهر ملی منبت بود که بازار بده بستان هدیه از طرف هنرمندان ملایری به بازرسان و گرفتن عکسهای سلفی با مهمانان ویژه این سفر داغ بود.
پس از اتمام برنامههای بازرسان شورای جهانی صنایع دستی، غاده هیجاوی و کوین موری از ظرفیتهای بازدید شده منبت ملایر ابراز رضایت و آینده روشنی را برای شهر ملی منبت پیش بینی کردند.
ویدا توحدی مشاور معاون وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در حوزه صنایع دستی نیز یکی از بازرسان حاضر در ملایر بود بازدیدهای روز دوشنبه ارزیابان را خوب دانست و گفت: این ظرفیتها توانست اطلاعات خوبی به بازرسان ارائه دهد.
قرار است پس از ارائه گزارش بازرسان به شورای جهانی صنایع دستی و کسب نتایج مورد نظر، تا قبل از پایان سال جاری نتیجه نهانی ثبت جهانی منبت ملایر اعلام شود.