زعفران گیاهی کوچک و چندساله به ارتفاع ۱۰ تا ۳۰ سانتی‌متر است که از وسط پیاز یا قاعده‌یِ ساقه، تعدادی برگ باریک و دراز خارج می‌شوند و از وسط برگ‌ها، ساقه‌ای گلدار بیرون‌می‌آید که به یک تا سه گل منتهی می‌شود.
گل‌ها دارای ۶ گلبرگ بنفش‌رنگ هستند که ممکن است در بعضی واریته‌ها به رنگ گلی یا ارغوانی باشند، گل‌ها دارای سه پرچم و یک مادگی منتهی به کلالهٔ سه‌شاخه به رنگ قرمز متمایل به نارنجی هستند، قسمت مورد استفاده این گیاه انتهای خامه و کلاله سه‌شاخه است که به نام زعفران مشهور است و معطر و کمی تلخ است.
زعفران به عنوان یکی از گرانبهاترین محصول کشاورزی و دارویی جهان از جمله گیاهانی است که با توجه به مقاومت خود در برابر خشکی، نیاز به آب کم، قابلیت نگهداری بالا، عدم فساد پذیری و اثرات اشتغال زایی و درآمدزایی بالا و ارزآوری در کشور به عنوان یک محصول راهبردی امری ضروری و حیاتی در توسعه روستایی و کاهش مهاجرت روستا به شهر مورد مطالعه قرار گرفته که کشت این محصول در بین کشاورزان همدانی رواج یافته است.
کارشناسان معتقدند، با توجه به تنش های آبی منطقه، رفتن به سمت کشت های جایگزین و کم توقع به آب، می تواند برخی چالش های اقتصادی را تا حدودی از بین ببرد و حال این روزهای کشاورزان، از آنجا که همدان، روزگاری مهد پرورش زعفران بوده، با بهره مندی از این ظرفیت نهفته به دنبال درآمدزایی و توسعه اشتغال هستند.
زعفران گیاه ارزشمندی که از اهمیت اقتصادی بالایی برخوردار است و به این خاطر در دنیا به طلای سرخ معروف شده است.
امروزه زعفران در پخت و پز، قنادی، نوشابه سازی و صنایع دارویی کاربرد فراوانی دارد و به تازگی به دلیل خاصیت ضد سرطانی اهمیت این گیاه دو چندان شده است.
این گیاه همچنین به دلیل خواص دارویی زیادی که دارد در کل دنیا مورد توجه قرار گرفته و بیش از ۹۰ درصد زعفران دنیا در ایران تولید می شود.
متوسط کشت زعفران در همدان بالاتر از میانگین کشوری است
رییس سازمان جهاد کشاورزی همدان گفت: متوسط عملکرد در سطح کشت زعفران همدان بالاتر از میانگین کشوری و حدود چهار کیلوگرم است.
منصور رضوانی جلال با بیان اینکه کشت زعفران همدان در ۱۶۱ هکتار زمین های کشاورزی استان همدان کشت شده است افزود: در ۱۰ سال آینده، کشت زعفران در بیش از یک هزار هکتار از عرصه‌های زراعی استان هدف گذاری شده است.
وی با بیان اینکه سطح زیرکشت باغ های زعفران استان همدان در سال ۸۳ فقط ۱۶ هکتار بوده اضافه کرد: تولید زعفران در سال ۸۳ در استان همدان ۵۲ کیلوگرم بوده است و سال گذشته ۵۴۸ کیلوگرم زعفران از سطح باغ ها این استان برداشت شد.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی همدان نیز گفت: در ۹ شهرستان استان همدان زعفران کشت می شود و شهرستان ملایر با ۷۳ هکتار دارای بیشترین سطح کشت زعفران است.
حجت الله شهبازی با بیان اینکه آب و هوای مناسب برای کشت زعفران باید نیمه گرمسیری باشد گفت: مقاومت این گیاه به سرما زیاد است لذا در گذشته نیز در همدان زعفران کشت شده است.
وی اظهار داشت: بر اساس اسناد موجود شهرستان تویسرکان و حاشیه زاگرس از زیستگاه های اصلی کشت زعفران بوده و کیفیت محصول تولیدی این استان کمتر از قطب های اصلی این محصول در کشور نیست.
شهبازی اضافه کرد: کشت زعفران در استان همدان از شهریور ماه آغاز می شود و پس از کاشت تا پایان شهریور یک مرتبه آبیاری لازم دارد و در مهرماه نیز اگر بارندگی صورت نگیرد یک مرتبه آبیاری انجام می شود.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی همدان با اشاره به ظرفیت های قابل توجه استان در کشت زعفران از رشد روز افزون سطح کشت این محصول در استان خبر داد و گفت: همدان رتبه ۱۴ کشور را در کشت زعفران و رتبه ۱۳ در تولید در سطح را به خود اختصاص داده است.
وی تاکید کرد: کشت زعفران یکی از گیاهان کم آب براست و سه هزار مترمربع در هرهکتار آب مصرف می کند.
۷۵۲۳/۲۰۸۷
