پوزخند صنعت نفت ایران به تحریم های آمریکا

رئیس جمهوری امروز (پنجشنبه پنجم تیر ماه 99) در حالی دستور بهره برداری از دو طرح پتروشیمی و آغاز احداث خط لوله انتقال نفت خام به جاسک و پایانه صادراتی در منطقه مکران را صادر کرد که اتکای این طرح ها به توان داخلی، نشان از بی اثر بودن تحریم ها بر طرح های توسعه ای صنعت نفت است.

به گزارش جماران، با وجود شیوع ویروس کرونا در کشور، کارهای عمرانی و صنعتی در کشور تعطیل نشده و گواه آن افتتاح طرح ها به صورت ویدئوکنفرانس در استان های مختلف به دستور رئیس جمهوری است که امروز نیز شاهد افتتاح سه طرح مرتبط با صنعت نفت در استان های آذربایجان غربی، مرکزی و هرمزگان بودیم.

افتتاح پتروشیمی میاندوآب در آذربایجان غربی و اتصال آن به خط لوله اتیلن غرب کشور، افتتاح واحد نرمان هگزان پالایشگاه شازند اراک که افزایش تولیدات پتروشیمی را به دنبال دارد دو طرح مرتبط با حوزه پتروشیمی بود که به گفته بیژن زنگنه وزیر نفت، ظرفیت ناخالص تولید پتروشیمی کشور در حال حاضر در حدود ٧٠ میلیون تن است که با این طرح‌های جدید به ١٠٠ میلیون تن خواهد رسید.

البته به گفته زنگنه ۱۷ طرح پتروشیمی امسال یا اوایل سال آینده به بهره‌برداری می‌رسد که پتروشیمی میاندوآب نخستین طرح از ۱۷ طرح است؛ با افتتاح این طرح ها ۲۵ میلیون تن به تولید ناخالص افزوده می‌شود.

با توجه به اینکه ارزش تولید محصولات پتروشیمی در ابتدای سال ۹۲ برابر ۱۲ میلیارد دلار بود، با افتتاح این طرح ها تا یکسال آینده و تا پایان کار دولت به ۲۵ میلیارد دلار می‌رسد.

نکته قابل تامل در طرح هایی که امروز به بهره برداری رسید یا دستور آغاز عملیات اجرایی آن داده شد، اتکا به توان داخلی بود به طروی که کارشناسان و شرکت های داخلی در شرایطی که شرکت های خارجی از تامین مواد اولیه و تجهیزات مورد نیاز این طرح ها با وجود انعقاد قراردادها به بهانه تحریم ها سر باز می زندند، آستین همت را بالا زدند و تجهیزات مورد نیاز را تامین کردند.

آغاز تولید در پتروشیمی میاندوآب

طرح مجتمع پتروشیمی میاندوآب از طرح‌های جهش دوم صنعت پتروشیمی کشور امروز دستور ویدئوکنفرانسی حجت‌الاسلام حسن روحانی رییس‌جمهوری امروز پنجشنبه به بهره‌برداری رسید.

به گفته احد مهدوی مدیرعامل مجتمع پتروشیمی میاندوآب، عملیات احداث این مجتمع در سال ۱۳۹۲ به عنوان یکی از طرح‌های ملی دولت شروع شد و تاکنون برای اجرای آن معادل ۴۰ میلیون یورو سرمایه‌گذاری ارزی و هشت هزار میلیارد ریال سرمایه‌گذاری ریالی صورت گرفته است.

این مجتمع با ظرفیت تولید سالانه ۱۴۰ هزار تن پلی‌اتیلن سنگین به خط اتیلن غرب کشور متصل شده و با بهره‌برداری از آن برای نزدیک به ۴۰۰ نفر به صورت مستقیم اشتغال ایجاد شده است.

مدیرعامل مجتمع پتروشیمی میاندوآب، این مجتمع ظرفیت اسمی تولید ۱۷۵ هزار تن پلی‌اتیلن در سال را دارد و خوراک این واحد از طریق خط لوله اتیلن غرب به مقدار تخصیص یافته ۱۴۰ هزار تن در سال تامین خواهد شد.

پتروشیمی میاندوآب در انتهای قطعه ۱۰ از خط لوله اتیلن غرب قرار دارد و طول تقریبی این قطعه که از سقز با لوله ۱۲ اینچ کشیده شده ۸۸ کیلومتر است.

مجتمع پتروشیمی میاندوآب در قالب طرح ساخت خط انتقال اتیلن از عسلویه به غرب کشور به طول هزار و ‎ ۶۶۰ کیلومتر ساخته شده و سالانه حدود ۱۴۰ هزار تن اتیلن به عنوان مواد اولیه از عسلویه به این مجتمع تزریق می شود.

۶ واحد پتروشیمی دیگر نیز در مسیر این خط انتقال در مناطقی چون خرم‌آباد، کرمانشاه، مهاباد، همدان، ایلام و سنندج نیز ساخته شده است که اتیلن موردنیاز همه این واحدها از طریق این خط لوله تامین می‌شود.

افزایش ۵۰۰ هزار بشکه ای ظرفیت تولید بنزین 

دومین طرحی که به دستور رییس جمهوری به بهره برداری رسید، افتتاح واحد نرمال هگزان شرکت پالایش نفت امام خمینی(ره) شازند بود؛ افتتاح این طرح در شرایط تحریم، ۳۰ میلیون دلار صرفه جویی ارزی برای کشور به همراه دارد و روزانه حداقل ۵۰۰ هزار لیتر بنزین به ظرفیت تولید کشور می افزاید.

به گفته مدیرعامل شرکت پالایش نفت امام خمینی(س) شازند راه اندازی این طرح بیش از ۴۵ میلیون دلار در سال درآمدزایی دارد و به همان نسبت از خروج ارز از کشور جلوگیری می‌کند. 

غلامحسین رمضان‌پور توضیح داده است: طرح نرمال هگزان یک طرح نوآورانه و مبتکرانه است که در صنعت پالایش نفت کشور برای نخستین بار بدون صرف هزینه‌های سنگین سرمایه‌گذاری و با استفاده از ظرفیت های خالی در واحدهای ایزومایزومراسیون و اکتانایزر اعمال تغییرات فرآیندی و بهینه سازی فرآیند عملیاتی پالایش انجام شده است.

بهینه سازی عملیات تبدیل بنزین سبک در واحد ایزومریزاسیون، بهینه سازی مصرف انرژی از دیگر دستاوردهای مهم این طرح است ضمن آنکه باید گفت دانش فنی طرح نرمال هگزان ۱۰۰ درصد بومی بوده و برای ثبت اختراع به مجامع بالادستی ارجاع شده است.

با اجرای این طرح، سالانه از واردات ۳۰ تا ۴۰ هزار تن نرمال هگزان به کشور جلوگیری می‌شود و همچنین شاهد عملیات تولید ۵۰ هزار تن نرمال هگزان خواهیم بود که در مسیر خودکفایی اقتصادی و بی نیازی کشور از واردات، گام مهمی برداشته می شود.

پالایشگاه شازند تولیدکننده بنزین یورو ۴ و یکی از مهمترین پالایشگاه های نفت کشور است که به‌عنوان بزرگترین پالایشگاه تک واحدی ایران در سال ۱۳۷۲ با ظرفیت اسمی ۱۵۰ هزار بشکه در روز راه‌اندازی شد.

گام عملی دولت برای ایجاد پایانه نفتی جاسک

شاید بتوان عملیات احداث خط لوله انتقال نفت خام گوره به جاسک و ایجاد پایانه صادراتی در منطقه مکران را مهمترین طرح نفتی ایران دانست که امروز با دستور رییس جمهوری احداث آن کلید خورد؛

اجرای این طرح با هدف توسعه سواحل مکران با توجه به منویات رهبر معظم انقلاب و اجرای اسنادبالادستی کشور در خصوص توسعه این منطقه و کاهش وابستگی صادرات نفت ایران به تنگه هرمز ارزیابی کرد.

این طرح استراتژیک و ملی با هدف انتقال یک میلیون بشکه نفت خام سبک و سنگین صادراتی در روز با هدف ایجاد ظرفیت انتقال یک میلیون بشکه نفت خام در روز از کوره به پایانه جاسک و ذخیره‌سازی نفت خام و صادرات آن ازطریق پایانه جدید جاسک احداث تکمیل می‌شود.

به گفته فریدون همتی استاندار هرمزگان امروز عملیات اجرایی خط لوله انتقال نفت خام گوره به جاسک و پایانه صادراتی در منطقه مکران از طریق یک خط لوله ۴۲ اینچ با طول تقریبی یک‌هزار کیلومتر و با استفاده از پنج تلمبه خانه بین راهی و ۲ ایستگاه توپکرانی، همچنین تعداد ۱۱ پست برق و خطوط انتقال برق به طول تقریبی ۱۸۰ کیلومتر آغاز شد.

این طرح شامل پایانه دریافت نفت،‌۲۰ مخزن به ظرفیت مجموع ۱۰ میلیون بشکه و تاسیسات جانبی شامل ۳ عدد گوی شناور و اسکله صادراتی است.

استاندار هرمزگان هزینه اتمام خط لوله انتقال نفت خام گوره به جاسک را ۱.۵ میلیارد یورو اعلام کرد و افزود: این طرح هم‌اکنون ۳۹ درصد پیشرفت داشته که شامل ۸۶۰ کیلومتر عملیات مسیرسازی،‌۴۴۰ کیلومتر ساخت لوله، ۳۵۰ کیلومتر لوله حمل شده به کارگاه، ۲۶۰ کیلومتر نیز عملیات جوشکاری است.

وی از دیگر هدف‌گذاری احداث این طرح به تضمین استمرار صادرات نفت خام، تمرکززدایی از پایانه‌های  صادراتی کشور و متنوع‌سازی آن و هم‌چنین توسعه پایدار و اشتغال‌زایی در سواحل مکران اشاره کرد.

از دیگر مشخصات این طرح بخش‌های تامین یک هزار کیلومتر لوله سازگار با نفت ترش، احداث خط لوله ۴۲ اینچ انتقال نفت خام از تلمبه‌خانه گوره به پایانه جاسک به طول تقریبی یک هزار کیلومتر، احداث پنج تلمبه‌خانه، احداث سه ایستگاه دریافت و ارسال توپک و ترمینال پایانی اشاره کرد.

‌احداث ۴۰۰ کیلومتر خط انتقال برق و احداث ۱۰پست برق، ‌احداث ۲۰ مخزن ذخیره‌سازی به ظرفیت کلی ۱۰ میلیون بشکه در منطقه جاسک با سرمایه‌گذاری ۲۱۷ میلیون یورو توسط بخش خصوصی و احداث تاسیسات دریایی شامل سه گوی شناور(SMP)، خطوط لوله زیردریایی، حوضچه آرامش و تاسیسات جانبی آن در سواحل مکران از دیگر بخش‌های طرح احداث خط لوله انتقال نفت خام گوره به جاسک است.

طرح انتقال نفت خام از گوره به جاسک با ایجاد فرصت‌های جدید شغلی در استان‌ هرمزگان و استان‌های همجوار آن شامل کرمان، سیستان و بلوچستان، بوشهر و فارس، بازار کار مناسبی را برای صنایع مختلف نظیر فولاد، پمپ‌سازی، لوله‌سازی، پیمانکاران نفت و گاز و دیگر سازندگان تجهیزات داخلی فراهم می‌کند.

به گفته استاندار هرمزگان، همه پیمانکاران و مشاوران این طرح ملی و راهبردی ایرانی بوده و بخش عمده تجهیزات و کالاهای مورد نیاز توسط سازندگان و تولیدکنندگان ایرانی از داخل کشور تامین می‌شود، براین اساس افزون بر ۹۵ درصد خدمات، تجهیزات و کالاهای این طرح نیز ایرانی است.

همچنین به گفته وزیر نفت برای طرح احداث خط لوله انتقال نفت خام گوره به جاسک که توسط پیمانکاران داخلی انجام می شود ۳۰۰میلیون دلار هزینه شده و برای تکمیل این طرح به حدود ۸۰۰میلیون دلار اعتبار نیاز است و نخستین محصولی که از بندر جاسک صادرخواهد شد میعانات گازی پارس جنوبی است که اواخر سال آینده انجام خواهد شد و تا قبل از پایان دولت، رساندن نفت و میعانات به جاسک آغاز می‌شود.

به گفته وی با توجه به  هدف‌گذاری‌های انجام شده برای توسعه منطقه مکران و جاسک از ۱.۸ میلیارد دلاری که برای طرح راهبردی انتقال نفت گوره به جاسک در نظر گرفته شده‌ ۷۰۰ میلیون دلار سرمایه گذاری در منطقه جاسک انجام می‌شود. علاوه بر این با ساخت دو پالایشگاه در جاسک موافقت شده و پس از آن توسعه پتروشیمی و انتقال گاز در دستور کار قرار دارد تا بتوانیم چهره این منطقه را تغییر دهیم.