بندرخمیر در کنار یکی از مهمترین تالابهای کشور به نام تالاب خورِخوران با وسعتی حدود یکصد هزارهکتار قراردارد وطبق اعلام اداره کل محیط زیست هرمزگان؛ این تالاب بزرگترین تالاب استان هرمزگان شناخته شده که با حفظ آن از سوی اهالی این منطقه و وجود هممرزی شهری با ۳۵ کیلومتر نوار ساحلی تالابی، تاکنون کوچکترین تعرضی به این پهنه زیست محیطی گزارش نشده است.
شهر تالابی بندرخمیر بویژه از سال اخیر که میزبان همایش بزرگ جهانی روز تالابها به صورت ملی با استقبال گسترده علاقه مندان زیست محیطی وگردشگری دراین منطقه بود بهعنوان نخستین شهر ملی تالابی ایران درفرایند ثبت جهانی قرارگرفت وامسال نیز با اقدامات ارزنده و ویژهای که با کمک مسوولان ملی، استانی، محلی وسمنهای محیط زیستی ومردمی صورت گرفته به ثبت این جریان سرعت بیشتری بخشیده است.
پیش از برگزاری رویداد روزجهانی تالابها در بندرخمیر، برنامههای جنبی ویژهای همچون همایش دوچرخه سواری درمجتمع گردشگری حرا، نمایشگاه صنایع دستی، جشن تالابها، کارگاه آموزشی تالابها، افتتاح مرکز ارتباطات و آگاهی بخشی تالاب نشینان، لنج موزه بوم گوهری و همچنین افتتاح نخستین رستوران بازیافتی چوبی ایران با نام گارگوپ در این شهر تالابی با حضورحجت الله ایوبی دبیرکل یونسکو ایران صورت گرفت وفعالان وسازمانهای مردم نهاد حامی محیط زیست و حضور پررنگ بانوان وجامعه محلی نیز برای پاسداشت این روز، طرح پاکسازی از زباله محلات شهر و حاشیه تالاب خورخوران وهمچنین نقاشی و رنگ آمیزی خیابانها، میادین و نمادها(المانها) را انجام دادند.
از ساعت ۱۰ صبح تا ۱۳ ظهر امروز پنجشنبه نیز شاهد برگزاری رویداد بزرگ روزجهانی تالابها در شهرتالابی بندرخمیر با حضور شخصیتهای مهم زیست محیطی ملی و محلی بودیم که در این آیین مسوولان محلی و استانی مطالبی را برای حفظ و حراست از تالاب خورخوران و تاکید برای ثبت جهانی این شهر تالابی بیان کردند.
مردم وارثان خوبی برای نگهداری تالاب خمیر هستند
فرماندار بندرخمیر دراین مراسم گفت: شهر تالابی خمیر بهعنوان بزرگترین بندرتالابی جنوب ایران همواره از اهمیت ویژهای در نزد مردم و مسوولان این منطقه برخوردار است و مردم وارثان خوبی برای نگهداری از این نعمت خدادادی هستند.
میرهاشم خواستار افزود: برای ثبت جهانی شهرتالابی خمیر نشستها وکارهای ارزشمندی در سه سال گذشته بویژه امسال صورت گرفته و روز گذشته نیز دبیرکل یونسکو برای سرعت بخشی به این مهم در این منطقه حضور داشتند. وی بیان داشت: تالاب خورخوران خمیر با زندگی مردم این منطقه نیز گره خورده و زیستگاه و زیستکره امن وآرامی برای آبزیان، پرندگان و دلفینها است.
فرماندار بندرخمیر اظهارداشت: تالاب بندرخمیر، بندر پل و جزیره قشم یک مثلثی را ایجاد کرده که باوجود اینکه حفاظت میشود در گذران معیشت مردم وهمچنین در زمینه استفاده دامها از درختان حرا، ماهیگیری و گردشگری تاثیرگذار است.
خواستار گفت: شهر خمیر و جزیره قشم از منابع خدادادی و اکوسیستمی برخوردار است.
وی یادآورشد: در نیمه دوم سال که پرندگان مهاجر از مناطق سردسیر کشورهای همسایه به این منطقه کوچ میکنند، مردم حافظان ونگهبانان خوبی برای حفاظت از این پرندگان هستند.
فرماندار بندرخمیر اشتغال را مهم ترین مشکل جوانان بندرخمیر برشمرد وگفت: تالاب خورخوران، پل لاتیدان و شهر رویدر خمر هر ساله گردشگران زیادی را به سمت خود سرازیر می کند که می توان از این صنعت گردشگری در راستای ایجاد اشتغال پایدار برای جوانان و مردم این منطقه استفاده کرد.
ثبت جهانی شهر تالابی خمیر وظیفه ما را دوچندان میکند
مدیرکل حفاظت محیط زیست هرمزگان گفت: ثبت جهانی شهر تالابی بندرخمیر وظیفه این ادارهکل را دوچندان میکند و میطلبد که ما بیش از پیش نسبت به حفاظت ونگهداری از این میراث خدادادی تلاش کنیم.
حبیب مسیحی تازیانی افزود: بزرگترین پهنه از جنگلهای حرای کشور در شهرستان خمیر و در منطقه تالاب خورخوران واقع شده که با حفاظت و برخورد مناسب مردم این شهرستان از نیاکان تاکنون نسل به نسل منتقل شده است.
وی بیان داشت: استان هرمزگان همچنین از نظر وسعت حوزه تالابی پس از استان خوزستان در جایگاه دوم و از نظر ساختار و وسعت جنگلهای حرا جایگاه نخست کشوری را به خود اختصاص داده است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست هرمزگان با بیان اینکه این استان در حوزه تالابهای کشور در جایگاه ویژهای قرار دارد، اظهارداشت: افزون بر ۳۳ درصد از تالابهای کشور در استان هرمزگان واقع شده است.
مسیحی تازیانی ادامه داد: هم اکنون آسیبهای زیادی عرصه محیط زیست را تهدید میکند که باید این موارد را شناخت و به مردم وکسانی که مرتبط به این عرصه هستند منتقل کرد تا اقدامات جدی وعملی در این زمینه صورت گرفت.
وی در پایان بر لزوم تخصیص حقابههای تالاب تاکید وخاطرنشان کرد: حقابههای زیست محیطی را باید رعایت کنیم که تالاب نیز بهعنوان طبیعت و محیط زیست سهمی از این موضوع دارد.
کار وفعالیت شبانه روزی برای ثبت جهانی شهر تالابی خمیر
شهردار بندرخمیر نیز با اشاره به اینکه جشنواره تالابها سه سال متوالی است که در این منطقه برگزار میشود، گفت: شهرتالابی خمیر این روزها در انتظار کسب یک عنوان جهانی و این که پذیرای مردم کل دنیا باشد، است که در این راستا پرونده (به زبان فارسی وانگلیسی) تشکیل و از طریق سازمان محیط زیست استان به کشور ارسال شده است.
جواد محمودی افزود: این پرونده در روزهای آینده به وزارت امور خارجه ارجاع می شود که پس از بررسی نهایی تحویل کنوانسیون رامسیر خواهد شد که امیدواریم بتوانیم بهعنوان جهانی دست پیدا کنیم.
وی بیان داشت: در حوزه پرونده ثبت جهانی شهر تالابی خمیر از سال گذشته تاکنون تحولات چشمگیری بویژه در زمینه زیرساختهای گردشگری تالابی پایدار در این منطقه صورت گرفته است.
شهردار خمیر اظهارداشت: در روزهای اخیر نیز شاهد بهره برداری از مرکز احیای هنرهای سنتی تالاب نشینان با هدف تولید سوغات، احیای هنرهای دستی وغذاهای تالاب نشینان، نخستین رستوران بازیافتی چوبی ایران به نام درجهت افزایش آگاهی مشتریان و کسانی که در ارتباط با محیط زیستی هستند، لنج موزه بوم گردی بهعنوان انتشار و افزایش آگاهی مردم درخصوص دانشگاه دریانوردی و تالابهای مختلف سنتی وقدیمی بودیم.
محمودی گفت: در واقع همه زیرساختها بهخاطر این است که به گردشگری تالابی پایدار دست یابیم.
محمودی یادآورشد: در کنار تالاب خورخوران، خمیر ظرفیتها وجاذبههای دیگری نیز همچون چشمههای آب گرم، بزرگترین پل تاریخی ایران(پل لاتیدان)، بندر پل، قلعههای دیدنی، دیوارهای تاریخی ومکانهای گردشگری دارد که هرساله بویژه در ایام پایانی سال و تعطیلات نوروز گردشگران زیادی را به سوی خود سراریز می کند.
وی در ادامه از مردم بهعنوان منبع انرژی و بزرگترین مخاطبان شهرداری یادکرد و گفت: قشر مردمی در کارهای عمرانی و زیرساختهای فرهنگی واجتماعی نقش اساسی و اصولی برعهده دارند و برای ساختن شهری آباد نیاز به این نیروهای مردمی داریم.
شهردار خمیر اظهارداشت: شهرداری نمیتواند ادعا کند که شهر را سخته است بلکه شهر را مردم میسازند و شهر تالابی تنها بهانه ای است برای اینکه مردم به هویت خودشان پیببرند و این شاهکاررا در دنیا خلق کنند.
اولین معاهده بینالمللی زیست محیطی در سال ۱۳۴۹ خورشیدی شکل گرفت که به «کنوانسیون رامسر» مشهور شد؛ در آن سال حدود ۱۸ کشور عضو این کنوانسیون شدند اما امروز ۱۷۱ کشور عضو هستند و تالابهای زیادی را پوشش میدهند.
۲۵ مجموعه تالابی ایران در کنوانسیون زیست محیطی رامسر به ثبت رسیده است که ١.۴ میلیون هکتار مساحت کل تالابهای کشور را به خود اختصاص داده است.
کمبود آب و تامین حقابه تالابها، آلودگی فاضلابهای شهری - روستایی و زهابهای کشاورزی و پسابهای صنعتی، تغییر کاربری غیر مجاز تالابها که بیشتر تالابهای شمال کشور با آن مواجه هستند و ورود گونههای مهاجم و غیر بومی مضر مانند ماهی تیلاپیا در تالاب شادگان و سنبل آبی در انزلی؛ عوامل تهدید تالابهای کشور هستند.
شهرستان بندرخمیر با ۵۶ هزار نفر جمعیت در ۷۰ کیلومتری غرب بندرعباس مرکز استان هرمزگان واقع شده است.