روز جهانی تالابها در دوم فوریه سال ۱۹۷۱ برابر با ۱۳بهمن سال ۱۳۴۹در شهر رامسر ایران در کنوانسیون رامسر به امضا رسید واین روز برای نخستین بار در سال ۱۹۹۷ جشن گرفته شد. بندرخمیر نخستین شهر ملی تالابی ایران است وهماکنون در فرآیند ثبت جهانی قراردارد.
این روزها چهره شهر بندرخمیر رنگ وبویی دیگر به خود گرفته و مردم این منطقه به همت فعالان وسازمانهای مردم نهاد حامی محیط زیست در کنار شهرداری و دیگر مسوولان شهری، بسیج شده و محلات شهری وحاشیه تالاب خورخوران را از زباله پاک کردند.
برنامهریزی از قبل دربندرخمیر برای آشنایی هرچه بیشتر و بهتر جوامع محلی، فعالیت محیط زیست، دانشجویان و مردم با اهمیت تالابها صورت گرفت تا آنان برای حفاظت از این ذخیرهگاههای زیستی وبرپایی مراسمی باشکوه در روز تالابها بسیج شوند.
برای برگزاری و میزبانی مراسم روز جهانی تالابها، تمام قشرهای فرهنگی، اجتماعی، اجرایی و مدیریتی بندرخمیر همکاری کردند واین برنامه به نماد همبستگی زیست محیطی تبدیل شد.
پاکسازی تالاب خورخوران بامشارکت مردم
شهردار بندرخمیر در این راستا گفت: روز گذشته به همت فعالان وسازمانهای مردم نهاد حامی محیط زیست و حضور پررنگ بانوان وجامعه محلی؛ طرح پاکسازی از زباله محلات شهر و حاشیه تالاب خورخوران وهمچنین نقاشی و رنگ آمیزی خیابانها، میادین و نمادها(المانها) انجام شده است.
جواد محمودی اضافه کرد: هزینه برگزاری روزجهانی تالابها نیز انجمن صنفی حمل ونقل و شرکت راهسازی آتیه سازان بندرخمیر متقبل شدهاند.
وی با قدردانی از مشارکتهای مردمی در این رویداد بزرگ عنوان کرد: به طور قطع موفقیت دربرنامههای متنوع و گسترده اجتماعی برای رسیدن به یک توسعه پایدار، نیازمند استفاده از مشارکت مردمی وهمه ظرفیتهای تشکلهای غیردولتی است که این وحدت و وفاق در شهر بندرخمیر بهخوبی نمایان است.
برنامههای روزجهانی تالابها درخمیر
طبق اعلام ستاد برگزاری مراسم روز جهانی تالابها دربندرخمیر این رویداد بزرگ از عصر امروز سه شنبه با همایش دوچرخه سواری درمجتمع گردشگری حرا آغاز و با افتتاح نمایشگاه صنایع دستی، جشن انقلاب وتالاب همراه با اجرای گروه موسیقی مانگرو و گروه هنری پیل افکن ودلوش ادامه مییابد.
فردا چهارشنبه ۱۶ بهمنماه نیز کارگاه آموزشی تالاب ومردم با حضور اساتید و دانشمندان حوزه ی تالاب و جشن انقلاب و تالاب انجام خواهد شد و در روز پایانی پنج شنبه ۱۷ بهمن ماه نیز همایش روز جهانی تالاب ها با حضور مهمانان کشوری واستانی برگزارمیشود.
در روز پایانی همچنین مرکز سیپا ارتباطات و آگاهی بخشی تالاب نشینان، مرحله نخست لنج موزه بوم گوهری، نخستین رستوران بازیافتی چوبی ایران با نام گارگوپ و میدان حرا افتتاح میشود.
سال گذشته نیز همایش بزرگ روز جهانی تالابها بهصورت ملی با استقبال گسترده علاقهمندان در بندرخمیر برگزار شد. در این همایش چهرههای شاخصی همچون رییس سازمان محیط زیست کشور، مدیر دفتر حفاظت از تالابها، استاندار هرمزگان و نمایندگان مجلس شورای اسلامی در استان در کنار دیگر مسوولان ملی، استانی، محلی و سمن های محیط زیستی دیده میشد.
تالاب خورخوران خمیر درفرایند ثبت جهانی
طبق اعلام اداره کل محیط زیست هرمزگان؛ تالاب خورخوران در بندرخمیر بهعنوان بزرگترین تالاب استان شناخته شده که با حفظ آن از سوی اهالی این منطقه و وجود هممرزی شهری با ۳۵ کیلومتر نوار ساحلی تالابی، تاکنون کوچکترین تعرضی به این پهنه زیست محیطی گزارش نشده است.
چهار تالاب هرمزگان شامل «تالابهای شورشیرین میناب» از پهنههای بزرگ گِلی، «تالاب گز وحرای سیریک» از جاذبههای شرق و «تالاب گابریک» درمجموع به مساحت ۲۰۹ هزار هکتار در کنوانسیون رامسر ثبت شده و تالاب (خورخوران بندرخمیر) نیز درحال ثبت جهانی است که هریک از این تالابها دارای ارزش زیست محیطی وگردشگری هستند.
از حدود یکهزار تالاب شناخته شده در ایران،۸۴ تالاب دارای اهمیت بینالمللی هستند و از ۲۲تالاب بینالمللی کنوانسیون رامسر، ۶ تالاب بینالمللی و تحت حفاظت محیط زیست شامل جزیره شیدور، خورخوران، دهانه رودخانه گز و حرا و دهانه رودخانههای شور شیرین میناب و آذینی در استان هرمزگان واقع شده که نیازمند توجه ویژه برای احیای مجدد و استفاده از ظرفیتهای گوناگون آنها دربخشهای مختلف از جمله گردشگری است.
تالابهای بینالمللی هرمزگان شامل خورخوران حد فاصل بندرلافت جزیره قشم وبندرخمیر به طول ۱۰۰هزار هکتار، مصب رودخانههای شور شیرین میناب در ۷۰کیلومتری شرق بندرعباس به مساحت ۵۴هزارهکتار، مصب رودخانههای گز وحرا در ۱۲۰کیلومتری جنوب شرقی بندرعباس و آذینی با ۲۸هزار هکتارهم در سیریک واقع شده است.
از مزیت تالابهای بینالمللی هرمزگان، واقع شدن درمسیر عبور آبهای سیلابی به دریا و یا واقع شدن در کنار دریاست که جنگلهای حرا ومانگرو را درخود جای داده است.
گفتنی است بندرخمیر به عنوان بزرگترین بندر تالابی جنوب ایران در کنار یکی از مهمترین تالابهای کشور به نام تالاب خورِخوران با وسعتی حدود یکصد هزار هکتار قرار دارد.
۱۶۹ کشور عضو کنوانسیون رامسر
در دوم فوریه سال ۱۹۷۱ نخستین کنوانسیون محیط زیستی دنیا در شهر رامسر با هدف حفاظت از تالابها و پرندگان کنارآبزی، حمایت از جوامع محلی و معیشت مردم اطراف تالابها به امضا رسید و یکی از قدیمیترین معاهدات زیست محیطی جهان شد.
براین اساس دستورالعملهای کنوانسیون رامسر در سال ۱۹۷۵ جنبه قانونی یافت و اکنون ۱۶۹ کشور عضو رسمی آن هستند و یکهزار و ۹۹۴ تالاب با اهمیت بینالمللی با مجموع مساحت ۱۹۱ میلیون و ۸۶۰ هزار و ۶۵۶ هکتار را در سطح جهان به ثبت رسانده است.
روز جهانی تالابها برای نخستین بار درسال ۱۹۹۷ جشن گرفته شد و اکنون نیز بعد از گذشت سالها همچنان در دنیا از جمله ایران دراین روز برنامههای متنوعی در راستای حفاظت از تالابها برگزارمیشود.
شهرستان بندرخمیر در ۷۰ کیلومتری غرب بندرعباس مرکز استان هرمزگان واقع شده است.