به گزارش ایرنا، این تحقیق با عنوان 'مقایسه اثر آب چپقلی و آب لوله کشی شهر اراک بر الکترولیت های ادرار' بر روی 2 گروه از دانشجویان زن و مرد توسط دکترعلی سیروس (دانشیار، عضو هیئت علمی، متخصص جراحی کلیه و مجاری ادراری، بیمارستان ولیعصر(ع)، دانشگاه علوم پزشکی اراک، دکتر بابک عشرتی( استاد، عضو هیئت علمی ، اپیدمیولوژیست)، دکتر داوود گودرزی( پزشک عمومی)، دکتر حسنیه زمانی، دکتر حسین دهقان، دکتر الهه ضیایی، دکتر سمانه روحی و دکتر اکرم اسماعیلی انجام شد.
این مطالعه علمی با مشارکت 52 داوطلب سالم شامل 26 مرد و 26 زنکه به طور تصادفی انتخاب شدند انجام شد و در قالب 2 گروه مورد (آب چپقلی) و شاهد (آب لوله کشی) این مطالعات پی گرفته شد.
در طول مطالعه به مدت 3 روزگروه مورد از آب تازه چشمه چپقلی و گروه شاهد از آب لوله کشی شهر اراک استفاده کردند و پروفایل الکترولیتی، کراتینین، حاصل ضرب فعالیت یونی وحجم کلی ادرار 24 ساعته افراد بررسی و اطلاعات توسط آزمون آماری Mann-Whitney U آنالیز و مقایسه و نتایج ذیل منتشر شد.
نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که در ادرار گروه مداخله به طور معناداری میزان سیترات (p =0.01)اسید اوریک (p=0.02) و فسفات(p=0.05) بالاتر رفته و وزن مخصوص ادرار(p =0.01)وحاصل ضرب فعالیت یونی اگزالات کلسیم(p =0.06) پایین تر آمده بود اما، غلظت کلسیم ادرار در 2 گروه مطالعه مشابه بود.
در فرآیند این پژوهش افراد مورد مطالعه از رژیم غذایی مشابه خوابگاه استفاده می کردند و مکمل های غذایی مثل سیترات، ویتامین D،C وکلسیم دریافت نمی کردند، مصرف بیش از حد نمک، رژیم غذایی سخت یا ورزش روزانه سنگین نداشتند.
روند این مطالعه برای حفظ شرایط آب و هوایی و فعالیت بدنی یکسان، در طول سه روز آخر هفته (چهارشنبه تا جمعه) که با روزهای استراحت دانشجویان مطابقت داشت انجام گرفت.
ابتدا آب چشمه چپقلی از نظر ترکیبات شیمیایی، میزان یون های مختلف، و باکتری ها توسط مرکز بهداشت استان آزمایش شد و سلامت آن برای آشامیدن مورد تایید قرار گرفت و حجم نمونه مورد نیاز مطالعه نیز از طریق انجام یک مطالعه نمونه روی 10 داوطلب بررسی و نتایج حاصل از آن تعیین شد.
قبل از انجام مداخله مطالعاتی تمامی مشارکت جیان این پژوهش شرح حال کامل در مورد بیماری های زمینه ای قبلی و سابقه سنگ های ادراری در خود و بستگان نزدیک را ارائه داده و معاینات بالینی بر روی آنان انجام شد و تنها افراد سالم بدون سابقه بیماری زمینه ای و کلیوی انتخاب شدند.
در جریان این پژوهش برای حفظ تازگی آب مصرفی مشارکت جویان، گروه مورد و شاهد به طور روزانه از سرچشمه چپقلی و آب لوله کشی شهر اراک تهیه می شد و بین افراد هر 2 گروه بدون اطلاع از نوع آب دریافتی، روزانه پنج و یک دهم لیتر آب در بطری های هم شکل که برچسب A یا B داشتند توزیع شد و میزان مصرف آب بدون هیچ فشاری بر حسب نیاز آزاد بود.
در روز سوم، همچنان با ادامه مصرف آب ها به شکل قبلی، ادرار 24 ساعته افراد جمع آوری شد و فاکتورهای پروفایل الکترولیتی، کراتینین، حاصل ضرب فعالیت یونی وحجم کلی آن بررسی شد.
نتایج میانگین و انحراف معیار سن در2 گروه مورد و شاهد به ترتیب 2±81/21 و46/1±72/21 سال بود که تفاوت معنی داری نداشت.
در ارزیابی داده های این پژوهش اگرچه غلظت کلسیم ادراری در 2 گروه مشابه بود اما، میزان فسفات(p value=0.05) و اسید اوریک(p value=0.02) ادرار در گروه مورد مداخله به طور معناداری بیش از مصرف کنندگان آب لوله کشی بود.
همچنین میزان سیترات به عنوان یک فاکتور محافظتی در برابر تشکیل سنگ نیز در ادرارگروه مورد مداخله به طور معناداری بالاتر بود(p value=0.01). حاصل ضرب فعالیت یونی اگزالات کلسیم(p value=0.06) به عنوان نمایه قابلیت تشکیل سنگ نیز همچون وزن مخصوص ادرار(p value=0.01) در گروه مورد مداخله به وضوح پایین تر بود اما میزان فسفات کلسیم در 2 گروه تفاوت معناداری نداشت.
بسیاری از محققین بر اساس استنباط منطقی و یا کارآزمایی های بالینی از آب های معدنی سبک به علت اثر رقیق کنندگی ادرار و کاهش ضریب اشباع آن در کاهش بروز سنگ های ادراری دفاع کرده اند اما بسیاری از صاحبنظران نیز این نتیجه گیری را عجولانه دانسته و علت اثر بهتر این آب ها را افزایش عناصر مفید و آنتی لیتوژنی چون منیزیم و سیترات ذکر کرده اند.
در برخی مطالعات میزان بالای بی کربنات آب های سخت به علت افزایش PH ادرار و دفع بیشتر سیترات، به عنوان یک عامل محافظتی معرفی شده است.
در مطالعه انجام شده نیز گرچه میزان اسیدیته (PH) ادرار درگروه مورد مداخله بالاتر بود اما، این افزایش از نظر آماری معنادار نبود و با مطالعه Rodgers در 1998 مطابقت داشت و مکانیسم این نا هماهنگی بین PH و سیترات دفعی ادرار نامعلوم است.
میزان کلسیم ادرار در 2 گروه نرمال و مشابه بود و در این تحقیق توضیح چرایی افزایش غیرقابل انتظار میزان بالای فسفات و اسید اوریک در ادرار افراد گروه مورد مداخله بر خلاف میزان کم این مواد در آب چشمه وجود ندارد.
شرکت کنندگان از نوع آب مصرفی آگاه نبودند و هیچ فشاری برای افزایش مصرف مایعات در هیچیک از گروه ها وجود نداشت، با این حال کاهش معنی دار وزن مخصوص ادرار در حضور افزایش حجم ادرار در گروه مصرف کننده آب چشمه می تواند نشان دهنده این مسئله باشد که افزایش مصرف آب چشمه به علت مزه بهتر آن نسبت به آب لوله کشی شهر ممکن است در اثر محافظتی آن در برابر تشکیل سنگ های ادراری نقش داشته باشد.
با توجه به یافته های این مطالعه، افزایشی در هر 2 دسته از فاکتورهای موثر در ایجاد سنگ (فسفات و اسیداوریک) و محافظتی(سیترات، وزن مخصوص ادرار و حجم ادرار) در گروه مصرف کننده آب چشمه دیده شد که تفسیر نوع تاثیر نهایی این آب را مشکل کرد، به همین دلیل محاسبه حاصل ضرب یونی اگزالات کلسیم و فسفات کلسیم انجام گرفت که با توجه به کاهش این شاخص در اگزالات کلسیم و نبود تفاوت در حاصل ضرب یونی فسفات کلسیم و افزایش معنی دار سیترات به نظر می رسد در نهایت آب چشمه چپقلی اثر محافظتی در برابر تولید سنگ مجاری ادراری داشته باشد.
نتایج مطالعه مذکور برای افراد سالم است و آثار و پیامدهای آن بر روی مبتلایان به سنگ مجاری ادراری نیزمند تحقیق جدید با پیگیری طولانی تاثیر آب چشمه چپقلی بر عناصر ادراری بیماران مبتلا به سنگ مجاری ادراری است.
چشمه چپقلی اراک در 28 کیلومتری جنوب غربی این شهرستان واقع شده است که در بالادست آن روستای رباط میل در دامنه کوه سفیدخانی قرار گرفته و در اطراف آن تفرجگاهی به وسعت 35 هکتار قرار دارد.
6991/6013/خبرنگار: معصومه ابراهیمی***انتشاردهنده:مژگان حیدری
انتهای پیام این مطالعه علمی با مشارکت 52 داوطلب سالم شامل 26 مرد و 26 زنکه به طور تصادفی انتخاب شدند انجام شد و در قالب 2 گروه مورد (آب چپقلی) و شاهد (آب لوله کشی) این مطالعات پی گرفته شد.
در طول مطالعه به مدت 3 روزگروه مورد از آب تازه چشمه چپقلی و گروه شاهد از آب لوله کشی شهر اراک استفاده کردند و پروفایل الکترولیتی، کراتینین، حاصل ضرب فعالیت یونی وحجم کلی ادرار 24 ساعته افراد بررسی و اطلاعات توسط آزمون آماری Mann-Whitney U آنالیز و مقایسه و نتایج ذیل منتشر شد.
نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که در ادرار گروه مداخله به طور معناداری میزان سیترات (p =0.01)اسید اوریک (p=0.02) و فسفات(p=0.05) بالاتر رفته و وزن مخصوص ادرار(p =0.01)وحاصل ضرب فعالیت یونی اگزالات کلسیم(p =0.06) پایین تر آمده بود اما، غلظت کلسیم ادرار در 2 گروه مطالعه مشابه بود.
در فرآیند این پژوهش افراد مورد مطالعه از رژیم غذایی مشابه خوابگاه استفاده می کردند و مکمل های غذایی مثل سیترات، ویتامین D،C وکلسیم دریافت نمی کردند، مصرف بیش از حد نمک، رژیم غذایی سخت یا ورزش روزانه سنگین نداشتند.
روند این مطالعه برای حفظ شرایط آب و هوایی و فعالیت بدنی یکسان، در طول سه روز آخر هفته (چهارشنبه تا جمعه) که با روزهای استراحت دانشجویان مطابقت داشت انجام گرفت.
ابتدا آب چشمه چپقلی از نظر ترکیبات شیمیایی، میزان یون های مختلف، و باکتری ها توسط مرکز بهداشت استان آزمایش شد و سلامت آن برای آشامیدن مورد تایید قرار گرفت و حجم نمونه مورد نیاز مطالعه نیز از طریق انجام یک مطالعه نمونه روی 10 داوطلب بررسی و نتایج حاصل از آن تعیین شد.
قبل از انجام مداخله مطالعاتی تمامی مشارکت جیان این پژوهش شرح حال کامل در مورد بیماری های زمینه ای قبلی و سابقه سنگ های ادراری در خود و بستگان نزدیک را ارائه داده و معاینات بالینی بر روی آنان انجام شد و تنها افراد سالم بدون سابقه بیماری زمینه ای و کلیوی انتخاب شدند.
در جریان این پژوهش برای حفظ تازگی آب مصرفی مشارکت جویان، گروه مورد و شاهد به طور روزانه از سرچشمه چپقلی و آب لوله کشی شهر اراک تهیه می شد و بین افراد هر 2 گروه بدون اطلاع از نوع آب دریافتی، روزانه پنج و یک دهم لیتر آب در بطری های هم شکل که برچسب A یا B داشتند توزیع شد و میزان مصرف آب بدون هیچ فشاری بر حسب نیاز آزاد بود.
در روز سوم، همچنان با ادامه مصرف آب ها به شکل قبلی، ادرار 24 ساعته افراد جمع آوری شد و فاکتورهای پروفایل الکترولیتی، کراتینین، حاصل ضرب فعالیت یونی وحجم کلی آن بررسی شد.
نتایج میانگین و انحراف معیار سن در2 گروه مورد و شاهد به ترتیب 2±81/21 و46/1±72/21 سال بود که تفاوت معنی داری نداشت.
در ارزیابی داده های این پژوهش اگرچه غلظت کلسیم ادراری در 2 گروه مشابه بود اما، میزان فسفات(p value=0.05) و اسید اوریک(p value=0.02) ادرار در گروه مورد مداخله به طور معناداری بیش از مصرف کنندگان آب لوله کشی بود.
همچنین میزان سیترات به عنوان یک فاکتور محافظتی در برابر تشکیل سنگ نیز در ادرارگروه مورد مداخله به طور معناداری بالاتر بود(p value=0.01). حاصل ضرب فعالیت یونی اگزالات کلسیم(p value=0.06) به عنوان نمایه قابلیت تشکیل سنگ نیز همچون وزن مخصوص ادرار(p value=0.01) در گروه مورد مداخله به وضوح پایین تر بود اما میزان فسفات کلسیم در 2 گروه تفاوت معناداری نداشت.
بسیاری از محققین بر اساس استنباط منطقی و یا کارآزمایی های بالینی از آب های معدنی سبک به علت اثر رقیق کنندگی ادرار و کاهش ضریب اشباع آن در کاهش بروز سنگ های ادراری دفاع کرده اند اما بسیاری از صاحبنظران نیز این نتیجه گیری را عجولانه دانسته و علت اثر بهتر این آب ها را افزایش عناصر مفید و آنتی لیتوژنی چون منیزیم و سیترات ذکر کرده اند.
در برخی مطالعات میزان بالای بی کربنات آب های سخت به علت افزایش PH ادرار و دفع بیشتر سیترات، به عنوان یک عامل محافظتی معرفی شده است.
در مطالعه انجام شده نیز گرچه میزان اسیدیته (PH) ادرار درگروه مورد مداخله بالاتر بود اما، این افزایش از نظر آماری معنادار نبود و با مطالعه Rodgers در 1998 مطابقت داشت و مکانیسم این نا هماهنگی بین PH و سیترات دفعی ادرار نامعلوم است.
میزان کلسیم ادرار در 2 گروه نرمال و مشابه بود و در این تحقیق توضیح چرایی افزایش غیرقابل انتظار میزان بالای فسفات و اسید اوریک در ادرار افراد گروه مورد مداخله بر خلاف میزان کم این مواد در آب چشمه وجود ندارد.
شرکت کنندگان از نوع آب مصرفی آگاه نبودند و هیچ فشاری برای افزایش مصرف مایعات در هیچیک از گروه ها وجود نداشت، با این حال کاهش معنی دار وزن مخصوص ادرار در حضور افزایش حجم ادرار در گروه مصرف کننده آب چشمه می تواند نشان دهنده این مسئله باشد که افزایش مصرف آب چشمه به علت مزه بهتر آن نسبت به آب لوله کشی شهر ممکن است در اثر محافظتی آن در برابر تشکیل سنگ های ادراری نقش داشته باشد.
با توجه به یافته های این مطالعه، افزایشی در هر 2 دسته از فاکتورهای موثر در ایجاد سنگ (فسفات و اسیداوریک) و محافظتی(سیترات، وزن مخصوص ادرار و حجم ادرار) در گروه مصرف کننده آب چشمه دیده شد که تفسیر نوع تاثیر نهایی این آب را مشکل کرد، به همین دلیل محاسبه حاصل ضرب یونی اگزالات کلسیم و فسفات کلسیم انجام گرفت که با توجه به کاهش این شاخص در اگزالات کلسیم و نبود تفاوت در حاصل ضرب یونی فسفات کلسیم و افزایش معنی دار سیترات به نظر می رسد در نهایت آب چشمه چپقلی اثر محافظتی در برابر تولید سنگ مجاری ادراری داشته باشد.
نتایج مطالعه مذکور برای افراد سالم است و آثار و پیامدهای آن بر روی مبتلایان به سنگ مجاری ادراری نیزمند تحقیق جدید با پیگیری طولانی تاثیر آب چشمه چپقلی بر عناصر ادراری بیماران مبتلا به سنگ مجاری ادراری است.
چشمه چپقلی اراک در 28 کیلومتری جنوب غربی این شهرستان واقع شده است که در بالادست آن روستای رباط میل در دامنه کوه سفیدخانی قرار گرفته و در اطراف آن تفرجگاهی به وسعت 35 هکتار قرار دارد.
6991/6013/خبرنگار: معصومه ابراهیمی***انتشاردهنده:مژگان حیدری
کپی شد
