به گزارش ایرنا، قدمت آشتیان به پیش از اسلام می رسد و این شهرستان گنجینه ای از تاریخ را در خود نهفته نگاه داشته است که شاید بخش قابل توجهی از آن هنوز معرفی و شناخته نشده است.
با نگاهی به تاریخ و آثار این سرزمین می توان قدمت آن را از دوره مادها تخمین زد و وجود آتشکده های مختلف گویای فرهنگ و دین زرتشتی در این دیار است اما، با ورود اسلام به ایران این منطقه توسط الک بن عام اشعری فتح شد و مردم آن به اسلام روی آوردند و از آن پس نیز همواره این خطه نخبه پرور و فرهنگ ساز بوده است.
هویت تاریخی و دینی این سرزمین نقطه عطفی در پرورش رجال و شخصیت های بزرگ و تاثیر گذار در تاریخ ایران بوده است به طوری که با کنکاشی در گنجینه رجال و مردان بزرگ کشور در هر دوره ای می توان نامی از بزرگان آشتیانی را یافت که نقش ارزشمند و محوری در عرصه های سیاسی، علمی، فرهنگی و اجتماعی کشور داشته اند.
مفاخر و مشاهیر آشتیان را می توان در رسته های مختلف قرار داد، مشاهیر و رجال سیاسی این سرزمین، بزرگانی در دربار و دستگاه شاهان ایران بوده اند که با جستجوی در تاریخ سیاسی کشور می توان بر اثرگذاری آنان صحه گذاشت.
آقا محسن آشتیانی جد بزرگ مستوفیان آشتیان یکی از ملاکان آشتیان و همچنین بزرگان سیاسی کشور در زمان کریم خان زند بود و به واسطه حمایت هایی که از کریم خان در مقابل نادرشاه افشار داشت مورد محبت قرار گرفت و کریم خان زند به پاس جبران الطاف وی، سه فرزند او را به نام های میرزا کاظم، میرزا هاشم و میرزا آقاسی برای تصدی مقامات مهم به دربار پذیرفت.
پس از مرگ کریم خان زند فرزندان آقا محسن به دلیل حسن خدمت به دربار قاجار نیز راه یافتند و این حضور در مناصب مهم تا یک قرن پس از مرگ آقا محسن ادامه داشت.
در دوره قاجار مهمترین منصب دربار به میرزا یوسف آشتیانی (مستوفی الممالک) واگذار شد به طوری که وی صدراعظم ناصر الدین شاه شد.
میرزا یوسف احترام خاصی در دربار داشت و او را آقا خطاب می کردند و با نگاهی به بناهای تاریخی کشور می توان به بزرگی این شخصیت در دوران ناصرالدین شاه پی برد چراکه هربنایی که امروز در کشور به آقا معروف است مانند قلعه آقا در آشتیان توسط مستوفی الممالک ساخته شده است.
از دیگر رجال سیاسی و علمی خطه آشتیان که در دربار قاجار اثرگذار بود میرزا هدایت الله وزیر دفتر پدر دکتر مصدق بود، وی در زمان صدارت امیرکبیر به عنوان مامور تعدیل مالیات صائین قلعه از شهرهای زنجان منصوب شد و سپس در سال 1275 هجری قمری به مدت 14 سال به عنوان رئیس دارایی ارتش خدمت کرد و در سال 1290 به ریاست دارایی رسید.
وی، در سال های پایانی عمر خود به عناوین مختلفی منصوب شد و در نهایت در سال 1310 هجری قمری به دلیل ابتلا به بیماری وبا جان سپرد.
میرزا محمدرفیع خان معتمدالایاله فرماندار و والی آشتیان بود که 300 آبادی را تا منطقه فراهان در سیطره حکمرانی خود داشت و از این حیث یکی از والیان بزرگ کشور به شمار می رفته است.
همه مردان سیاست در دوره قاجار از نوادگان آقامحسن آشتیانی بودند که هرکدام مناصب بزرگی را در اختیار داشتند و حتی تعدادی از آنان نیز به مقام نخست وزیر در کشور دست یافتند به طوری که افرادی چون حسن مستوفی، احمد قوام(نویسنده فرمان مشروطیت)، حسن وثوق، احمدمتین دفتری و محمدمصدق در تاریخ معاصر ایران شخصیت های اثرگذاری در عرصه سیاست بودند.
علاوه بر مردان سیاست که از خطه آشتیان در تاریخ کشور سر برآوردند در حوزه فرهنگی نیز شخصیت های بزرگی به ایران تقدیم شد، میرزا علی آشتیانی متخلص به شعله از شعرای مشهور دوره ناصرالدین شاه بوده است علاوه بر آن شاعره مطرح کشور پروین اعتصامی نیز از خطه آشتیان است که پدر وی از رجال سیاسی و مسئول دخل و خرج سپاه ایران در تبریز بود.
در کنار شخصیت های فرهنگی شخصیت های مذهبی همچون میرزا حسن آشتیانی که در جنبش تنباکو همراه میرزا حسن شیرازی نقش آفرینی کرد را می توان نام برد که در نامشان کتاب مشاهیر آشتیان به یادگار مانده است.
میرزا احمد آشتیانی، میرزا مهدی آشتیانی معروف به فیلسوف شرق و علامه سید جلال آشتیان مشهور به ملاصدرای ثانی از دیگرشخصیت های بزرگی مذهبی آشتیان به شمار می روند.
خاندان دکتر قریب که در تمامی نقاط ایران و حتی خارج از کشور نیز به عنوان مشاهیر علمی بزرگ شهره هستند نیز از خطه آشتیان سربرآورده اند، دکتر عبدالکریم قریب پدر علم زمین شناسی، دکتر محمد حسین قریب پدر طب کودکان ایران، استاد عبدالعظیم قریب پدر دستورزبان فارسی، حسین قریب، متخصص بیماریهای عروق و داخلی و از پزشکان برجسته ایرانی که اکنون در مرکز پزشکی مایوکلینیک آمریکا مشغول خدمت است و دکتر کاظمی آشتیانی هم موسس پژوهشکده رویان و عباس اقبال آشتیانی مورخ نیز در زمره شخصیت ها و مشاهیر علمی آشتیان جای دارند.
سرپرست نمایندگی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آشتیان به ایرنا گفت: شهرستان آشتیان از جمله شهرستان های کشور است که مفاخر و مشاهیر ارزشمند و بزرگی را پرورش و به کشور تقدیم کرده است مشاهیری که هرکدام در جایگاه خود اثرگذاری بالایی را برای کشور داشته اند و نمی توان از نقش پررنگ آنها به سادگی گذشت.
علی امیری عنوان کرد: این مشاهیر گنجینه ای بزرگ برای شهرستان آشتیان است که هنوز ارزش واقعی و خدماتی که آنان برای کشور داشته اند به درستی بیان و منعکس نشده است و تنها گوشه از این افتخارات این سرزمین با توضیحاتی اجمالی همراه با ابنیه های تاریخی در دوره قاجار و پهلوی اول در کتابی به عنوان 'آشتیان به روایت تصویر و سند' به قلم اسدالله عبدلیآشتیانی و محمدعلی نورائیآشتیانی نگارش و به چاپ رسیده است.
وی بیان کرد: شهرستان آشتیان در حد بضاعت خود برای معرفی این سرمایه های بزرگ تلاش داشته است به طوری که در موزه آشتیان بخشی به معرفی شخصیت های این خطه اختصاص یافته است که بسیار مورد استقبال بازدیدکنندگان موزه قرار می گیرد و این امر می توان تاحدودی در شناخت مشاهیر این شهرستان موثر و موفق باشد.
امیری تصریح کرد: در کنار میراث فرهنگی شهرداری آشتیان نیز می تواند با نامگذاری معابر و خیابان ها به نام مشاهیر این خطه نقش موثری در معرفی و شناساندن آنان به گردشگران و همچنین نسل جوان داشته باشد که بخشی از این ایده در ستاد خدمات سفر نوروزی در نوروز امسال در سطح شهر با نصب تابلوهایی انجام گرفت.
وی تاکید کرد: حفظ ابنیه های تاریخی باقی مانده از این مفاخر و مشاهیر نیز می تواند کمک شایانی در ارج گذاری به شخصیت آنان باشد به طوری که میراث فرهنگی با مرمت و بازسازی منازل این شخصیت ها در شناساندن این قشر ارزشمند نیز موثر واقع شده است.
سرپرست نمایندگی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آشتیان افزود: منزل هدایت الله خان وزیر دفتر منزل پدر دکتر مصدق از جمله بناهای تاریخی شهر آشتیان است که به موزه مردم شناسی آشتیان تبدیل شده است و با مرمت و بازسازی علاوه بر حفظ این بنا که گنجینه ای گذشته است مراتب معرفی این شخصیت نیز میسر شده است.
وی اضافه کرد: منزل خاندان قریب نیز در روستای گرکان نیز جز بناهای بسیار زیبا و ارزشمند استان مرکزی است که در حال حاضر مرمت آن 80 درصد پیشرفت داشته است و می توان گذشته این خاندان مشهور را بار دیگر برای علاقمندان احیا و بازسازی کرد.
امیری عنوان کرد: منزل میرزا حسن آشتیان و معتمدالایاله نیز جز بناهای تحت تملک میراث فرهنگی است که از نظر مرمتی و فنی مشکل خاصی ندارند و با مرمتی جزئی می تواند به منظور شناخت این شخصیت های توسط مردم مورد بازدید قرار گیرد.
وی اظهار کرد: مشاهیر شهرستان آشتیان با وجود خدمات و اثرگذاری های ویژه در عرصه های مختلف کشور در حد جایگاه واقعی در کشور شناخته شده نیستند و این امر می طلبد که رسانه ها و به ویژه صدا و سیما بخشی را برای معرفی این شخصیت های بزرگ اختصاص دهند تا ظرفیت های سیاسی، علمی، ادبی و فرهنگی استان مرکزی بیش از هر زمان دیگری معرفی شوند.
سرپرست نمایندگی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آشتیان گفت: در حدود 80 درصد مفاخر و مشاهیر استان مرکزی مربوط به سه شهرستان تفرش، آشتیان و فراهان هستند و این ظرفیت باید معرفی شود اما، معرفی این شخصیت ها همچون جا ماندن این منطقه از پیشرفت، منفعل باقی مانده است.
شهرستان آشتیان به عنوان یکی از توابع استان مرکزی با جمعیت بیش از 16 هزار نفر در 95 کیلومتری اراک واقع شده است.
6992/6013/خبرنگار: آذر اسفندیاری***انتشاردهنده:مژگان حیدری
با نگاهی به تاریخ و آثار این سرزمین می توان قدمت آن را از دوره مادها تخمین زد و وجود آتشکده های مختلف گویای فرهنگ و دین زرتشتی در این دیار است اما، با ورود اسلام به ایران این منطقه توسط الک بن عام اشعری فتح شد و مردم آن به اسلام روی آوردند و از آن پس نیز همواره این خطه نخبه پرور و فرهنگ ساز بوده است.
هویت تاریخی و دینی این سرزمین نقطه عطفی در پرورش رجال و شخصیت های بزرگ و تاثیر گذار در تاریخ ایران بوده است به طوری که با کنکاشی در گنجینه رجال و مردان بزرگ کشور در هر دوره ای می توان نامی از بزرگان آشتیانی را یافت که نقش ارزشمند و محوری در عرصه های سیاسی، علمی، فرهنگی و اجتماعی کشور داشته اند.
مفاخر و مشاهیر آشتیان را می توان در رسته های مختلف قرار داد، مشاهیر و رجال سیاسی این سرزمین، بزرگانی در دربار و دستگاه شاهان ایران بوده اند که با جستجوی در تاریخ سیاسی کشور می توان بر اثرگذاری آنان صحه گذاشت.
آقا محسن آشتیانی جد بزرگ مستوفیان آشتیان یکی از ملاکان آشتیان و همچنین بزرگان سیاسی کشور در زمان کریم خان زند بود و به واسطه حمایت هایی که از کریم خان در مقابل نادرشاه افشار داشت مورد محبت قرار گرفت و کریم خان زند به پاس جبران الطاف وی، سه فرزند او را به نام های میرزا کاظم، میرزا هاشم و میرزا آقاسی برای تصدی مقامات مهم به دربار پذیرفت.
پس از مرگ کریم خان زند فرزندان آقا محسن به دلیل حسن خدمت به دربار قاجار نیز راه یافتند و این حضور در مناصب مهم تا یک قرن پس از مرگ آقا محسن ادامه داشت.
در دوره قاجار مهمترین منصب دربار به میرزا یوسف آشتیانی (مستوفی الممالک) واگذار شد به طوری که وی صدراعظم ناصر الدین شاه شد.
میرزا یوسف احترام خاصی در دربار داشت و او را آقا خطاب می کردند و با نگاهی به بناهای تاریخی کشور می توان به بزرگی این شخصیت در دوران ناصرالدین شاه پی برد چراکه هربنایی که امروز در کشور به آقا معروف است مانند قلعه آقا در آشتیان توسط مستوفی الممالک ساخته شده است.
از دیگر رجال سیاسی و علمی خطه آشتیان که در دربار قاجار اثرگذار بود میرزا هدایت الله وزیر دفتر پدر دکتر مصدق بود، وی در زمان صدارت امیرکبیر به عنوان مامور تعدیل مالیات صائین قلعه از شهرهای زنجان منصوب شد و سپس در سال 1275 هجری قمری به مدت 14 سال به عنوان رئیس دارایی ارتش خدمت کرد و در سال 1290 به ریاست دارایی رسید.
وی، در سال های پایانی عمر خود به عناوین مختلفی منصوب شد و در نهایت در سال 1310 هجری قمری به دلیل ابتلا به بیماری وبا جان سپرد.
میرزا محمدرفیع خان معتمدالایاله فرماندار و والی آشتیان بود که 300 آبادی را تا منطقه فراهان در سیطره حکمرانی خود داشت و از این حیث یکی از والیان بزرگ کشور به شمار می رفته است.
همه مردان سیاست در دوره قاجار از نوادگان آقامحسن آشتیانی بودند که هرکدام مناصب بزرگی را در اختیار داشتند و حتی تعدادی از آنان نیز به مقام نخست وزیر در کشور دست یافتند به طوری که افرادی چون حسن مستوفی، احمد قوام(نویسنده فرمان مشروطیت)، حسن وثوق، احمدمتین دفتری و محمدمصدق در تاریخ معاصر ایران شخصیت های اثرگذاری در عرصه سیاست بودند.
علاوه بر مردان سیاست که از خطه آشتیان در تاریخ کشور سر برآوردند در حوزه فرهنگی نیز شخصیت های بزرگی به ایران تقدیم شد، میرزا علی آشتیانی متخلص به شعله از شعرای مشهور دوره ناصرالدین شاه بوده است علاوه بر آن شاعره مطرح کشور پروین اعتصامی نیز از خطه آشتیان است که پدر وی از رجال سیاسی و مسئول دخل و خرج سپاه ایران در تبریز بود.
در کنار شخصیت های فرهنگی شخصیت های مذهبی همچون میرزا حسن آشتیانی که در جنبش تنباکو همراه میرزا حسن شیرازی نقش آفرینی کرد را می توان نام برد که در نامشان کتاب مشاهیر آشتیان به یادگار مانده است.
میرزا احمد آشتیانی، میرزا مهدی آشتیانی معروف به فیلسوف شرق و علامه سید جلال آشتیان مشهور به ملاصدرای ثانی از دیگرشخصیت های بزرگی مذهبی آشتیان به شمار می روند.
خاندان دکتر قریب که در تمامی نقاط ایران و حتی خارج از کشور نیز به عنوان مشاهیر علمی بزرگ شهره هستند نیز از خطه آشتیان سربرآورده اند، دکتر عبدالکریم قریب پدر علم زمین شناسی، دکتر محمد حسین قریب پدر طب کودکان ایران، استاد عبدالعظیم قریب پدر دستورزبان فارسی، حسین قریب، متخصص بیماریهای عروق و داخلی و از پزشکان برجسته ایرانی که اکنون در مرکز پزشکی مایوکلینیک آمریکا مشغول خدمت است و دکتر کاظمی آشتیانی هم موسس پژوهشکده رویان و عباس اقبال آشتیانی مورخ نیز در زمره شخصیت ها و مشاهیر علمی آشتیان جای دارند.
سرپرست نمایندگی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آشتیان به ایرنا گفت: شهرستان آشتیان از جمله شهرستان های کشور است که مفاخر و مشاهیر ارزشمند و بزرگی را پرورش و به کشور تقدیم کرده است مشاهیری که هرکدام در جایگاه خود اثرگذاری بالایی را برای کشور داشته اند و نمی توان از نقش پررنگ آنها به سادگی گذشت.
علی امیری عنوان کرد: این مشاهیر گنجینه ای بزرگ برای شهرستان آشتیان است که هنوز ارزش واقعی و خدماتی که آنان برای کشور داشته اند به درستی بیان و منعکس نشده است و تنها گوشه از این افتخارات این سرزمین با توضیحاتی اجمالی همراه با ابنیه های تاریخی در دوره قاجار و پهلوی اول در کتابی به عنوان 'آشتیان به روایت تصویر و سند' به قلم اسدالله عبدلیآشتیانی و محمدعلی نورائیآشتیانی نگارش و به چاپ رسیده است.
وی بیان کرد: شهرستان آشتیان در حد بضاعت خود برای معرفی این سرمایه های بزرگ تلاش داشته است به طوری که در موزه آشتیان بخشی به معرفی شخصیت های این خطه اختصاص یافته است که بسیار مورد استقبال بازدیدکنندگان موزه قرار می گیرد و این امر می توان تاحدودی در شناخت مشاهیر این شهرستان موثر و موفق باشد.
امیری تصریح کرد: در کنار میراث فرهنگی شهرداری آشتیان نیز می تواند با نامگذاری معابر و خیابان ها به نام مشاهیر این خطه نقش موثری در معرفی و شناساندن آنان به گردشگران و همچنین نسل جوان داشته باشد که بخشی از این ایده در ستاد خدمات سفر نوروزی در نوروز امسال در سطح شهر با نصب تابلوهایی انجام گرفت.
وی تاکید کرد: حفظ ابنیه های تاریخی باقی مانده از این مفاخر و مشاهیر نیز می تواند کمک شایانی در ارج گذاری به شخصیت آنان باشد به طوری که میراث فرهنگی با مرمت و بازسازی منازل این شخصیت ها در شناساندن این قشر ارزشمند نیز موثر واقع شده است.
سرپرست نمایندگی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آشتیان افزود: منزل هدایت الله خان وزیر دفتر منزل پدر دکتر مصدق از جمله بناهای تاریخی شهر آشتیان است که به موزه مردم شناسی آشتیان تبدیل شده است و با مرمت و بازسازی علاوه بر حفظ این بنا که گنجینه ای گذشته است مراتب معرفی این شخصیت نیز میسر شده است.
وی اضافه کرد: منزل خاندان قریب نیز در روستای گرکان نیز جز بناهای بسیار زیبا و ارزشمند استان مرکزی است که در حال حاضر مرمت آن 80 درصد پیشرفت داشته است و می توان گذشته این خاندان مشهور را بار دیگر برای علاقمندان احیا و بازسازی کرد.
امیری عنوان کرد: منزل میرزا حسن آشتیان و معتمدالایاله نیز جز بناهای تحت تملک میراث فرهنگی است که از نظر مرمتی و فنی مشکل خاصی ندارند و با مرمتی جزئی می تواند به منظور شناخت این شخصیت های توسط مردم مورد بازدید قرار گیرد.
وی اظهار کرد: مشاهیر شهرستان آشتیان با وجود خدمات و اثرگذاری های ویژه در عرصه های مختلف کشور در حد جایگاه واقعی در کشور شناخته شده نیستند و این امر می طلبد که رسانه ها و به ویژه صدا و سیما بخشی را برای معرفی این شخصیت های بزرگ اختصاص دهند تا ظرفیت های سیاسی، علمی، ادبی و فرهنگی استان مرکزی بیش از هر زمان دیگری معرفی شوند.
سرپرست نمایندگی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آشتیان گفت: در حدود 80 درصد مفاخر و مشاهیر استان مرکزی مربوط به سه شهرستان تفرش، آشتیان و فراهان هستند و این ظرفیت باید معرفی شود اما، معرفی این شخصیت ها همچون جا ماندن این منطقه از پیشرفت، منفعل باقی مانده است.
شهرستان آشتیان به عنوان یکی از توابع استان مرکزی با جمعیت بیش از 16 هزار نفر در 95 کیلومتری اراک واقع شده است.
6992/6013/خبرنگار: آذر اسفندیاری***انتشاردهنده:مژگان حیدری
کپی شد