خبرگزاری مهر- گروه استان‌ها: تئاتر شاخه‌ای از هنر است که به بیان داستان در برابر مخاطب یا تماشاگر اشاره دارد و خاستگاه آن به یونان، روم و سپس در آثار قرون وسطی، رنسانس و بعد در عصر جدید اروپا باز می‌گردد و از دیر باز با فراز و نشیب‌های بسیاری همراه بوده است.
کشور ایران نیز از جمله مناطقی بوده که هنر نمایش در آن از دیرباز اجرا شده است. تئاتر به عنوان یکی از مهمترین فعالیت‌های فرهنگی و هنری است و دارای قدرت تربیت جامعه، رشد و بالندگی دادن به تفکر و نگرش اجتماعی بوده و نیز در استحکام بخشیدن به روابط اجتماعی و زنده نگاه داشتن مؤلفه‌های هویت فرهنگی مؤثر است.
تئاتر با وجود هنرمندان با استعداد برای تحقق بخشیدن به اهداف خود نیازمند فراهم بودن امکانات و زیر ساخت‌ها و بودجه مناسب است تا به عنوان یک نهاد فرهنگی در تعاملات اجتماعی به وظایف خود عمل کند و اثرگذاری مطلوب داشته باشد.
در استان مرکزی نیز مانند سایر استان‌ها تئاتر با فراز و فرودهای بسیاری همراه بوده است و هنرمندان بسیاری وجود دارند که با مشکلات دست و پنجه نرم می‌کنند، از عدم حمایت کافی و نبود زیر ساخت‌ها و فضاهای مناسب در این عرصه گله مند هستند و شرایط اقتصادی کنونی جامعه نیز بر مشکلات آن‌ها افزوده و معیشت آن‌ها را تحت تأثیر قرار داده است که باید برای حل مسائل آن‌ها چاره اندیشی شود. خبرنگار مهر پیرامون آخرین وضعیت کنونی تئاتر استان به گفت و گو با مسئولین استان پرداخته است.
تأمین زیرساخت لازم برای هنرمندان تئاتر استان مرکزی مدنظر است
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مرکزی در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار داشت: هنرهای نمایشی در استان از ظرفیت مناسبی برخوردار است به طوری که برگزاری تعزیه در مرکز استان و سایر شهرستان‌ها مانند تفرش، محلات و ساوه از سابقه نسبتاً طولانی برخوردار است و همه ساله همایش‌های عاشورایی و سوگواره‌های مردمی در این حوزه برگزار می‌شود.
حجت الاسلام عباس دانشی گفت: همه ساله تئاتر استان مرکزی یکی از پایه‌های ثابت جشنواره فجر است و دانشگاه‌های استان نیز در بخش تئاتر تحصیلات آکادمیک را ارائه و زمینه‌های ارتقای تئاتر را فراهم می‌کنند.
وی ادامه داد: اولویت این اداره کل در بین هنرهای نمایشی توجه به تئاتر و تعزیه است در همین راستا احداث سالن تخصصی تئاتر در تالار شهر اراک دیده شده و فضاهای تخصصی کوچک‌تر تئاتر مانند بلک باکس در آن پیش بینی شده است که می‌توانیم میزبان گروه‌های تئاتری استان باشیم.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مرکزی گفت: در تالار مرکزی اراک سالن تخصصی تئاتر وجود دارد و بر اساس رایزنی‌های انجام شده با بخش عمران وزارت فرهنگ و با تغییر کاربری طراحی پیش بینی شده باکس مخصوص تئاتر در حال احداث است.
حجت الاسلام دانشی افزود: با توجه به سفر وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به استان طی سال گذشته و تفاهم نامه وی با استاندار مرکزی مقرر شد که تا پایان فعالیت دولت دوازدهم تالار مرکزی شهر اراک مورد بهره برداری قرار گیرد.
وی ضمن تاکید بر لزوم توجه به تئاتر شهرستان‌ها بیان کرد: در دهه فجر امسال فرهنگسراهایی در شهرستان خنداب و محلات افتتاح شد که از سالن تخصصی تئاتر برخوردار هستند و تا پایان دولت شاهد بهره برداری دو فرهنگ سرای دیگر در استان خواهیم بود.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مرکزی اظهار کرد: برگزاری جشنواره تئاتر استانی و جشنواره تئاتر فرهنگی هنری رضوی و جشنواره‌های شهرستانی و منطقه‌ای نیز از اقدامات دیگر در راستای ارتقای تئاتر در استان بوده است.
حجت الاسلام دانشی تاکید کرد: هنرمندان این حوزه باید به سمت تئاتر حرفه ای سوق پیدا کنند و با توجه به بسترهای موجود مطابق با ذوق و سلیقه مخاطب و با تأمین هزینه‌ها و خودکفا بودن این هنر برنامه ریزی و به اقتصاد تئاتر توجه کنند و انتظار می‌رود که مردم نیز هنرمندان این عرصه را مورد حمایت قرار دهند.
وی عنوان کرد: اگر چه تئاتر استان نسبت به سایر استان‌ها در صدر جدول قرار ندارد اما دارای وضعیت نسبی خوبی است و امیدواریم ظرف یک الی دو سال آینده جهشی را در این حوزه شاهد باشیم.
ضرورت حمایت دستگاه‌های فرهنگی از هنرهای نمایشی
در ادامه مسئول واحد هنرهای نمایشی حوزه هنری استان مرکزی در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار داشت: استان مرکزی در گذشته جزو استان‌های سرآمد در حوزه تئاتر بوده و ارتقای سطح علمی و پویایی آن حاکی از ارتباط دانشگاه با اساتید برجسته در عرصه پژوهش هنرهای نمایشی بوده است.
خلیل خسرو بیگی گفت: شهر اراک در گذشته به دلیل فعالیت دانشکده تئاتر از بیشترین تعداد هنرمند عرصه نمایش برخوردار بود و حضور اساتید مطرح پویایی خاصی را به کلاس‌ها و دانشجویان این عرصه می‌بخشید این مهم موجب به وجود آمدن تولید آثار خوب شد.
وی ادامه داد: استان مرکزی از استان‌های ضعیف در بخش سخت افزاری تئاتر به لحاظ مکان اجرای نمایش، پلاتو و… است، به طور مثال در شهر اراک تنها دارای یک سالن فرهنگسرای آئینه هستیم که طی سال‌های اخیر مستهلک شده است. علیرغم رشد تعداد گروه‌ها و هنرمندان طی سال‌های اخیر، یک متر به فضای فرهنگی حوزه تئاتر اضافه نشده است.
خسرو بیگی گفت: نگاه صنعتی مسئولین به مساله فرهنگ کمکی نکرده است و صاحبان مجتمع‌های فرهنگی و کارخانجات می‌توانستند برابر با آئین نامه‌های خود به انجام کار فرهنگی مانند برگزاری جشنواره تئاتر اقدام کنند اما متأسفانه این نگاه در استان وجود ندارد.
وی عنو ان کرد: در حال حاضر اقتصاد هنرمندان با مشکل مواجه است و نمی‌توان از هنرمند انتظار داشت که کار پژوهشی انجام دهد. باید توجه داشت هنر و تئاتر برای مخاطب عام و اجرای عموم است و هنگامی که محصول خوبی برای مخاطب نداریم، چرخه معیوب تولید را شاهد هستیم.
مسئول واحد هنرهای نمایشی استان مرکزی اظهار کرد: دستگاه‌های فرهنگی در کل دنیا در گام نخست زیرساخت را فراهم می‌سازند اما اینجا هنرمند خود باید مکان اجرا را آماده کند و سایر کارهای مربوط به اجرا را انجام دهد و این رویه درست و حرفه ای نیست بلکه هنرمند موظف به تولید محصول خوب است و سیستم و دولت نیز باید آن را خریداری و در معرض نمایش قرار دهد.
وی افزود: در طی سال‌های اخیر نمی‌توان گفت که تئاتر در جایگاه مطلوب قرار دارد. هنرمندان عرصه تئاتر در جشنواره‌های مختلف از آثار برجسته برخوردار هستند و نشان از پتانسیل آن‌ها در این عرصه است. باید زیر ساخت‌های لازم برای فعالیت هنرمندان این حوزه فراهم شود و دستگاه‌های فرهنگی از گروه‌های نمایشی حمایت کنند.
لزوم جریان سازی برای افزایش اقبال عمومی نسبت به تئاتر
در ادامه هنرمند عرصه تئاتر استان مرکزی در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار داشت: تئاتر استان در یک برهه شاهد درخشش‌هایی بوده و گاهی با افت نیز مواجه بوده است به عقیده من مشکل تداوم نداشتن رشد تئاتر استان این است که هنرمندان این حوزه خود را بی نیاز از آموزش، تعلیم و مطالعه می‌دانند. به همین سبب شاهد تولید کارهایی تحت هیجانات روزمره هستیم که فروکش خواهد کرد.
هنرمند عرصه تئاتر استان مرکزی گفت: در حال حاضر که در دوران قرنطینه بسر می بریم و امکان اجرای تئاتر وجود ندارد، فرصت مطالعه برای هنرمندان این عرصه فراهم شده است تا بخشی از کار تقویت شود. می‌توان به صورت مجازی در این حوزه به بحث و تبادل نظر پرداخت.
خدام اظهار کرد: ما بیشتر از امکانات مورد نیاز عرصه تئاتر به جریان سازی نسبت به این مقوله نیازمندیم. البته کمبود فضاهای تخصصی تئاتر و بلک باکس سال‌ها احساس شده است. متأسفانه مسئولین نسبت به معماری سالن‌های تئاتر آگاهی ندارند و اغلب سالن‌های کلاسیک برای موسیقی و همایش‌های چند منظوره ساخته می‌شود و همچنان به سالن کاربردی تئاتر، پلاتو و بلک باکس در استان نیاز است.
وی افزود: وقتی بودجه و امکاناتی در حوزه تئاتر تخصیص پیدا می‌کند، متأسفانه کارشناسی حضور ندارد که بودجه‌ها را به سمتی هدایت کند که در جای خود مصرف شود و به همین دلیل با مشکل فقدان زیرساخت مناسب مواجه هستیم.
براساس گزارش مهر، تئاتر متأثر از شرایط اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی جامعه است و با توجه به کاهش فزاینده عرضه و تقاضا جایگاه این تولید فرهنگی در جامعه روبه تنزل است. به نظر می‌رسد این حوزه با مشکلات فراوان زیرساختی و بودجه‌ای روبرو است و باید به صورت همه جانبه مورد توجه قرار گیرد و برای رونق هرچه بیشتر باید ابعاد اقتصادی این هنر به درستی بررسی گردد.
