نیم نگاهی به کارنامه انتخابات چهار دهه اخیر می‌تواند دستمایه مهمی را از رفتارهای سیاسی انتخاب‌شوندگان، انتخاب کنندگان و ارکان اثرگذار در این رویداد را نشان بدهد و ارزیابی دقیق و علمی این حوزه از سوی صاحب‌نظران و اندیشمندان تنها گریزگاهی است که می‌تواند سهم انتخابات کارآمد را افزایش داده و شعور انتخاباتی را برجسته‌تر کند.
مشارکت سیاسی و رفتارهای انتخاباتی شهروندان موضوعی است که نمی‌توان به سادگی از کنار آن گذشت چرا که برآیند و حاصل آن در مناسبات کشور به صورت تنگاتنگ خود را آشکار می‌سازد و آثارش را در شکل‌گیری توسعه پایدار نشان می‌دهد، هرچقدر انتخاب مردم برمبنای توانمند، تعهد و تخصص باشد، کرسی‌های مطالبه گری مردم با انسجام و بنیه قوی‌تری در خانه ملت شکل می‌گیرد.
ستاد انتخابات وزارت کشور از ماه‌ها قبل بسترسازی اجرایی، بازرسی و نظارتی انتخابات را در استان‌های مختلف شکل داده و فرآیند این رخداد سیاسی بر اساس تقویم تدوین شده به پیش می‌رود اما، نکته اساسی در این خصوص سهم و وزن توانمندسازی رای‌دهندگان و داوطلبان و ارزیابی راهبردهایی است که برای آمادگی و ورزیدگی بیشتر سیاسی باید بیشتر در بوته نظارت قرار گیرد.
سرمایه سیاسی و اجتماعی مهمترین دارایی کشور محسوب می‌شود که برای بالندگی و تقویت آن راهبردهای هدفمند در سطوح کلان سیاسی، فرهنگی و اجتماعی نیاز است و باید ابزار و ارکان گفتمان‌سازی به‌گونه‌ای مهیا شود که قاطبه مردم احساس اثربخشی سیاسی، اهمیت مشارکت خود در مناسبات پیرامونی را به خوبی حس کنند.
با مروری بر رفتارهای انتخاباتی در کشور شاید بتوان انگیزش شرعی، پایبندی به هویت ملی، اعتماد به شاکله حاکمیت، علاقه‌مندی به سیاست و دفاع از آرمان ملی در برابر توطئه ها و دستاویزهای دشمنان را از جمله مولفه های مشارکت پذیری سیاسی در انتخابات عنوان کرد.
اما باید مهارت‌های مشارکت سیاسی را نمونه‌ای از واکنش‌های سیاسی در قبال انتخابات تعریف کرد و در واقع آنچه که در جامعه‌پذیری سیاسی اهمیت خاص دارد عنصر آگاهی و شناخت است.
احزاب و سمن‌ها نهادهای باارزش و مهمی هستند که در فرآیند انتخابات عقلایی نقش محوری ایفا می‌کنند چرا که مردم با سلایق مختلف می‌توانند در کانون این نهادها آموزش دیده و تمرین سیاسی و اجتماعی کنند و در انتخابات با ارایه لیست نامزدها و برنامه‌ها در انتخاب هوشمندانه و پس از آن نظارت بر روند امور و پاسخگویی منتخبان مردم وارد شوند.
وعده‌های غیرمنطقی و شیوه‌های احساسی تبلیغی به عنوان یکی از آسیب های جدی در انتخابات مطرح می شود که باید به هواداران و نامزدهای انتخابات مرتبا گوشزد شود.
ساختار انتخابات در کلانشهرها از مناسبات کانون‌های جمعیتی کوچک شهری و روستایی جداست و در ارزیابی رفتار انتخابانی در شهرهای بزرگ شاید بتوان رگه‌هایی از رای دادن به لیست و مطالعه در عملکرد و مهارت‌های نامزدها را مشاهده کرد اما، هنوز در شهرهای کوچک و روستاها روند انتخابات به گونه ای دیگر است و رنگ و بویی سنتی دارد که در این حوزه، باید از سوی صاحب نظران و اندیشمندان مسایل اجتماعی و فرهنگی، مداخلات مهارت‌ورزی سیاسی صورت بگیرد.
جامعه شناسی انتخابات در آینه‌ای از انتظارات، عملکردهای موجود و پیشین جامعه شکل می‌گیرد و میزان آگاهی مردم از جایگاه و تکالیف ارکان جامعه و اثربخشی فردی که برای نقش آفرینی در آن جایگاه گزینش می‌شود، می‌تواند سرنوشت‌ساز باشد بنابراین رسانه‌ها و شبکه های اجتماعی و فضای مجازی در این حیطه تکالیف سنگینی برعهده دارند و باید انگیزش مسوولانه سیاسی همراه با پختگی لازم را در تک تک نامزدها و رای دهندگان ایجاد کنند.
سهم استان مرکزی از ۲۹۰ کرسی بهارستان هفت کرسی است که منتخبان تصاحب این جایگاه‌ها با رای مستقیم مردم از حوزه‌های انتخابیه «اراک، کمیجان، خنداب»، «تفرش، آشتیان و فراهان»، «خمین»، «ساوه و زرندیه»، «شازند» و «محلات و دلیجان » به خانه ملت راه می‌یابند و چهار سال در فرآیند قانونگذاری و تصمیم‌سازی کلان کشور نقش آفرینی خواهند داشت.
برای رقابت‌های انتخاباتی مجلس یازدهم درمجموع ۳۸۷ داوطلب در استان مرکزی ثبت نام کردند که بنا بر آخرین آمار صلاحیت ٢٠٧ نفراز سوی شورای نگهبان تایید شد و با احتساب ۶ داوطلب منتقل شده از حوزه‌های انتخابیه دیگر کشور به استان و افراد انصراف داده، درحال حاضر ۲۱۲ نفر در رقابت‌های انتخاباتی حضور دارند.
انتظار می‌رود که با به صدا درآمدن زنگ تبلیغات انتخاباتی استان مرکزی و سایر مناطق کشور شاهد رفتار عقلایی در ارایه نامزدها باشیم و برنامه‌محوری بر پوسترهای جذاب و خیره‌کننده، وعده‌های خارج از توان مجلس، صرف هزینه های سنگین و تخریب پیشی بگیرد و به عنوان یکی از وظایف قانونی نامزدها تلاش شود تا ضمن نشاط و شور انتخاباتی و در سایه سلامت رفتار ، مردم در آرامش به برنامه‌ها رای دهند.
به نظر می‌رسد که شکل گیری مجمعی برای ارایه پیشنهادات سازنده در این راستا خالی از لطف نباشد و در فرصت اندک تا دوم اسفندماه رسانه‌ها، گروه‌های مرجع فکری، ریش‌سفیدان قومی و محله‌ای، سمن‌ها و احزاب تمام قد در عرصه انتخابات حاضر باشند و بکوشند تا شناخت،اخلاق‌مداری و انتخاب اصلح را برنده واقعی میدان رقابت‌های انتخاباتی کنند.
