پشه آئدس را بشناسید! عامل خطرناک ترین بیماری این روزها در ایران! + چند توصیه مهم برای مبارزه با پشه ناقل تب دانگ

جی پلاس؛ مدیر برنامه مدیریت بیماریهای منتقله از آئدس مهاجم در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی درباره زیستگاه پشه آئدس و سند پدافند زیستی مدیریت برنامه آئدس مهاجم در کشور توضیحاتی را ارائه کرد.

«عبدالرضا میراولیایی» مدیر برنامه مدیریت بیماریهای منتقله از آئدس مهاجم در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در گفت و گو با ایلنا درباره سند پدافند زیستی مدیریت برنامه آئدس مهاجم در کشور گفت: سند پدافند زیستی مدیریت برنامه آئدس مهاجم در کشور تدوین و ابلاغ شده است و در واقع از آنجایی که آئدس یک معضلی فراتر از وزارت بهداشت است و به این جهت که ما پشه آئدس را در مناطقی می‌بینیم که از لحاظ بهسازی محیط و پیرامون محیطی دچار اشکال است، مدیریت پسماند، به خوبی انجام نمی‌شود و رفع این معضل به تعامل دستگاه‌های مختلف که در این زمینه مسئولیت دارند ارتباط دارد. این سند یک سندی است که از طریق سازمان پدافند غیرعامل تهیه و به تمام دستگاه‌ها ابلاغ شده است و تکالیفی را برای همه دستگاه‌ها در نظر گرفته است. 

وی تصریح کرد: مهمترین رسالتی که همه دستگاه‌ها دارند موضوع همکاری برای جلوگیری از استقرار پشه است. یعنی ما باید کاری کنیم که پشه استقرار پیدا نکند و مهمترین کار برای پیشگیری از استقرار پشه موضوع بهسازی محیط است. از همین رو این سند ابلاغ شده است.

وی ادامه داد: البته جدا از اینکه همه دستگاه‌ها از جمله شهرداری‌ها، گمرکات و فرودگاه‌های بین‌المللی و هر جایی که ارتباط با خارج از کشور دارد باید همکاری لازم را داشته باشند که اولا بهسازی محیط اتفاق بیفتد.

وی با بیان اینکه این پشه تمایل زیادی دارد که در ظروف آبی که دست‌ساز بشر است فعالیت کند، افزود: به طور مثال در مناطق جنوبی کشور و یا مناطق کویری که آب شرب به میزان کافی ممکن است در تمامی ساعات روز در دسترس نباشد و مردم آب را در یک سری از مخازن آب ذخیره می‌کنند این پشه می‌تواند در چنین فضاهایی فعالیت داشته باشد و بنابراین لازم است که مدیریت شود و آب بهداشتی در اختیار افراد قرار بگیرد. 

مدیر برنامه مدیریت بیماریهای منتقله از آیٔدس مهاجم در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی خاطرنشان کرد: همچنین از دیگر مکان‌هایی که این پشه می‌تواند در آنجا فعالیت داشته باشد تایرهای رها شده است. در خیلی از جاها از این تایرها به عنوان حصار باغات استفاده می‌شود و بنابراین این تایرها باید مدیریت و جمع‌آوری شود چراکه این پشه به رنگ و بوی تایر بسیار علاقه‌مند است. به همین جهت شهرداری‌ها می‌توانند در این زمینه نقش مهمی داشته باشند. اما شاید یکی از مهمترین ارکان این سند مردم باشند.

او تاکید کرد: مردم باید با پاکیزه نگه داشتن محیط زندگی‌شان در محیط خانه بویژه از ایجاد فضاهایی که باعث فعالیت این نوع پشه می‌شود، پرهیز کنند. ظروفی که در زیر کولرهای گازی به ویژه در مناطق جنوبی وشمالی کشور قرار داده می‌شود و آب در آن جمع می‌شود می‌تواند از محیط‌های جذاب برای پشه آئدس باشد بنابراین این ظروف باید مرتب خالی شده و از تجمع آب راکد در این ظروف خودداری شود. 

میراولیایی تاکید کرد: این پشه تمایل زیادی به تخم‌گذاری در زیستگاه‌های کوچک دارد در حد چند سی سی آب که در یک ظرف کوچک جمع شده باشد و این تفاوت بین زیستگاه لاروی این پشه نسبت به پشه مالاریا است. عموما پشه آنوفل که ناقل بیماری مالاریا است در زیستگاههای بزرگ مانند نیزارهای اطراف رودخانه‌ها که آب‌های راکد یا در استخرها و یا جاهای بزرگی که آب راکد جمع شده است تخمگذاری می‌کنند اما زیستگاه پشه آئدس زیستگاه کوچکی است. مقابله با این پشه نیاز به یک عزم ملی و یک همکاری فرابخشی دارد. سند مقابله با پشه آئدس ابلاغ شده است و همه دستگاه‌ها باید به این تکلیف عمل کنند. 

وی درباره تفاوت پشه آنوفل و پشه آئدس گفت: البته باید به این موضوع هم توجه کرد که درخصوص پشه مالاریا ما همیشه توصیه می‌کنیم که از پشه بند استفاده شود چراکه پشه مالاریا شب گرد است اما پشه آئدس مهاجم بیشتر روزگرد است و بیشتر هم در زمان طلوع خورشید و غروب خورشید یعنی هنگام نماز صبح و نماز مغرب بیشترین گزش را انجام می‌دهد و از همین رو مبارزه با این پشه کمی سخت می‌شود چراکه از پشه بند نمی‌شود در این زمان‌ها استفاده کرد و معمولا افراد در حال کارهای روزمره‌شان هستند.

آشنایی با بیماری تب دانگ و راه های پیشگیری از آن

بیماری ویروسی تب دانگ، به وسیله گزش پشه ای به نام پشه آئدس به انسان منتقل شده و علائمی همچون تب، سر درد شدید، درد مفاصل، استخوان ها و عضلات، درد پشت چشم و بی اشتهایی و استفراغ، به همراه دارد.

طبق گزارش وبدا، پشه آئدس یک پشه است که روزها انسان را می گزد و حداکثر گزش را در صبح زود و هنگام غروب آفتاب انجام می دهد؛ این پشه می تواند در هر ظرف یا جایی که مقداری آب جمع می شود، تخم گذاری کند؛ مانند لاستیک، قوطی کنسرو، قایق، گلدان شیشه ای و غیره.

تب دانگ چیست؟

تب دانگ یک بیماری ویروسی است که توسط گزش پشه آئدس منتقل می شود.

این بیماری در کشورهای عربی خلیج فارس مانند، امارات متحده عربی و عمان، و در کشورهای پاکستان، هند و عربستان و بسیاری از مناطق گرمسیری جهان وجود دارد.

راه های پیشگیری از تب دانگ

• تخلیه و تمیز کردن مرتب ظروف محتوی آب مانند گلدان های شیشه ای، ظروف زیرگلدان، ظروف آب پرندگان و حیوانات و موارد مشابه. ( هر دو روز یکبار)
• تعبیه درب روی ظروف محتوی آب مانند تانکر و بشکه.
• جلوگیری از تجمع آب در زیرکولر
• جلوگیری از تجمع آب راکد در زباله ها و ضایعات جامد مانند ظروف رها شده، ضایعات اتومبیل، لنج و قایق و لاستیک، از طریق پوشاندن یا جمع آوری آنها.
• وارونه کردن اجسام در معرض باران مانند ظروف و قایق های بلااستفاده
• پوشیدن لباس های آستین بلند و شلوار بلند و جوراب
• در زمان مسافرت به مناطق همه گیری بیماری از قلم دافع حشرات بر روی مناطقی از پوست که با لباس پوشیده نمی شود، استفاده شود.
• استفاده از پشه بند در صورتی که در طی روز در فضای باز استراحت می کنید.
• نصب توری روی درب و پنجره ها و اطمینان از سالم بودن آنها.
• در مناطق همه گیری بیماری از بازکردن پنجره های بدون توری اتاق هتل خودداری شود.
• پرهیز از بیرون رفتن در ساعات پرگزش روز مانند، قبل از طلوع آفتاب و هنگام غروب.

چه افرادی به تب دانگ شدیدتری مبتلا می شوند؟

• افرادی که قبلا یک بار به تب دانگ مبتلا شده اند (واکنش شدید سیستم ایمنی).
• افراد دارای نقص سیستم ایمنی
• بانوان باردار
• کودکان زیر یکسال