عضو هیات علمی دانشگاه مازندران گفت:توان اشتغال زایی در اقتصاد ایران کاهش یافته است.
به گزارش ایلنا از ساری،زهرا کریمی شامگاه یکشنبه در نشست علمی تخصصی با موضوع چالش های امروز اقتصاد ایران در ساری
اظهار داشت : در 40 سال اخیر رشد اقتصادی در ایران به طور متوسط 2 درصد بود و تداوم این وضعیت به معنای گیر کردن در یک بن بست نگران کننده است .
وی ادامه داد : بنابر این همه باید به این نتیجه برسند که ما نیازمند یک رشد اقتصادی بالا هستیم که تحقق این امر هم ملزوماتی دارد که ثبات و امنیت از جمله آنهاست.
وی افزود: در سال 95 با بهبود قیمت جهانی نفت ، اقتصاد نیز رشد پیدا می کند و درسال 96 ، با خروج آمریکا از برجام و عدم تحقق انتظارات نسبت به اقتصاد بین الملل، رشد اقتصادی متوقف می شود با این توضیح که امسال نیز با شروع تحریم ها رشد اقتصاد بین نیم درصد تا منفی 2 پیش بینی می شود.
این استاد اقتصاد با بیان اینکه توان اشتغال زایی در اقتصاد ایران کاهش یافته است ، گفت: این امر سبب شد تحریم های بین المللی تشدید و در دسترسی به تکنولوژی های مدرن محدود شود.
کریمی افزود: بر این اساس ریسک در فضای کار افزایش و تقاضا برای کالاها و خدمات از سوی خانوارها کاهش پیدا کند در عین حال هزینه های تولید در پی تشدید تحریم افزایش داشته است.ازینرو می توان گفت که یک تورم جدی در سال 97 اتفاق می افتد.
وی ادامه داد: یکی از مباحثی که اکنون در بازار کار باید مورد توجه قرار گیرد سرمایه گذاری است ،چرا که اشتغال بدون سرمایه گذاری معنا و مفهومی ندارد ؛ زمانی فرصت شغلی افزایش پیدا می کند که بنگاه های جدید شکل می گیرند و یا بنگاه های موجود گسترش پیدا می کنند و هر دوی آن به معنای سرمایه گذاری جدید است.
کریمی گفت: بدون هیچ تردیدی در سال 97 چه در تولید و چه در سرمایه گذاری با رشد منفی مواجه هستیم ؛ وقتی سرمایه گذاری منفی یا بسیار ناچیز است انتطار رونق پایدار در بازار کار به هیچ وجه منطقی نیست . در سرمایه گذاری و تولید ناخالص طرف تقاضا در بازار از وضعیت خوبی برخوردار نیست . بنابراین در طرف تقاصا بنگاه ها فرصت های شغلی ایجاد نمی کنند .
وی با تشریح تاثیر عملکرد اقتصادی بر بازار کار گفت: این روند کاهش تقاضا و افزایش عرضه برای نیروی کار،گسترش بیکاری و افزایس سهم شاغل موقت با مزد پایین را با همراه خواهد داشت.
کریمی با بیان اینکه در شرایط بی ثبات، رونق اقتصادی شکل نمی گیرد و تداوم بی ثباتی وضعیت ما را وخیم تر و نگران تر می کند ادامه داد: اگر تحریم جدی شده و ادامه پیدا کند رکود تورمی شدید را به همراه دارد وبه همان ترتیب قدرت خریدمردم به شدت تحت تاثیر قرار می گیرد.
وی تصریح کرد: از مهمترین چالش های موجود این است که چگونه فرصت های شغلی موجود را حفط کنیم، برای اینکه بنگاهها تعطیل می شوند ضمن اینکه تعداد کارفرمایان در آمار رسمی به طرز چشمگیری کاهش پیدا کرده است و حتی در استان مازندران نیز این کاهش قابل توجه است.
کریمی گفت: در طرف عرضه ما هم رشد جمعیت داریم و هم حضور فزاینده زنان و اینکه عرضه در حال رشد است با اینکه دانشگاه ها سدی را ایجاد می کنند، این سد موقت است و آنها وارد بازار کار می شوند.
وی ادامه داد: آنچه که ما با آن مواجه هستیم رشد عرضه ، عدم رشد تقاضا ست که هر دو تاثیر جدی در بازار کار دارد که یکی گسترش و افزایش بیکاری و دیگری کاهش مزد واقعی است.
وی اشاره کرد: در سال 93 حدود 70 درصد شاغلین در سه دهک فقیر هستند و اینکه شغل آنها نمی تواند هزینه های زندگیشان را تامین کند .
استاد اقتصاد دانشگاه مازندران با بیان اینکه آنچه که پیداست توان اشتغالزایی اقتصاد کشور کاهش پیدا کرده است افزود: 68 درصد سرپرستانی که در سه دهک اول هستند شاغل هستند اما مزد کافی برای خروج از فقر ندارند.
وی تصریح کرد: کاهش پروانه اشتغالزایی در ایران نیز در شاخص های مختلف و در بازار کار به خوبی مشهود است .
کریمی با بیان اینکه آنچیزی که ما در این چهل سال به آن گرفتار بودیم محدودیت در روابط بین الملل ، محدودیت دسترسی به تکنو لوژی های پیشرفته بوده است ادامه داد: غالبا تکنولوژی ها ما فرسوده شده و توان رقابتی خود را در عرصه بین الملل از دست دادند و دائما تولیدات ایرانی جای خود را به محصولات وارداتی می دهد .
وی یکی از مباحث مهم دیگر در حوزه سرمایه گذاری را "ریسک بالای فضای کسب و کار در ایران " برشمرد و افزود: این کارافراد را نسبت به سرمایه گذاری به شدت محتاط کرده است ،و اینکه در این شرایط تنش های بین المللی و متاسفانه تنش های داخلی همدیگر را تشدید می کنند و نگرانی فزاینده نسبت به چشم انداز آینده اقتصاد ، مردم را از سرمایه گذاری دور می کند.که اثرش را برای کاهش تقاضا در بازار نشان می دهد.
کریمی بیان کرد: مسئله دیگر در این دوره که رکود اقتصاد ما گرفتار آن شده یک طرف آن عرضه است که بنگاهها توان رقابتی
خودشان و طرف دیگر تقاضاست که خانوارها قدرت خریدشان را از دست دادند یعنی رکود ما در اقتصاد هم از سوی عرضه و هم تقاضاست و این دو در کنار هم یکدیگر را تشدید می کنند .
کریمی افزود: ما یک رکود جدی از سال 90 به بعد در کشور داشتیم که در این شرایط جدید میتوان انتظار داشت که رکود تورمی نیز دوباره بروز کند ضمن اینکه ویژگی این دوره تداوم ورشکستگی هایی است که از سال 87 شروع شد و تاکنون ادامه پیدا کرده است .
وی افزود:آنچه که در سال های 95 و 96 با آن مواجه هستیم افزایش فرصت های شغلی به قیمت کاهش بهره وری است یعنی مشاغلی که در فعالیت هایی که بهره وری بالاتری دارند و مشاغل خدماتی با ارزش افزوده بسیار پایین جایگزین آن می شوند ؛ از ویژگی اشتغال در سال های اخیر این است که سهم زنان در آن خیلی بالاست بطوریکه در سال 95 بیش از 50 درصد فرصت های شغلی مربوط به زنان است و اینکه در بازار کار زنان عمدتا در مشاغل غیر رسمی فعالیت کرده ، بیمه هم نیستند وحداقل دستمزد را هم دریافت نمی کنند.
کریمی با اعلام اینکه شمار فارغ التحصیلان زن در جامعه به طور چشمگیری افزایش پیدا کرده است اما بازار کار برای این شمار از زنان در جامعه وجود ندارد تصریح کرد: تعداد شاغلین زن نیز کم و شمار بیکاران به طرز چشمگیری افزایش پیدا کرده است.
وی تصریح کرد: با شدت گرفتن تحریم سرمایه گذاری مولد کاملا متوقف می شود و فقر،اشتغال با دستمزدپایین و احتمال ناآرامی در جامعه بروز پیدا می کند.
کریمی با اشاره به اینکه در حال حاضر با بحران" تقاضای موثر " مواجه هستیم افزود: در تعریف مشخص اینکه خانوارها تقاضا دارند ولی قادر به اعمال آن تقاضا نیستند.
