شهر محمودآباد که در شمال غربی شهرستان قرار دارد شهری است بندری با سابقه کهن. ساحل زیبای آن، این منطقه را به یکی از پرجاذبه ترین مناطق گردشگری تبدیل کرده است.
شهرستان محمودآباد از شمال به دریای خزر، از شرق به شهرستان فریدونکنار، ازغرب به شهرستان نور و از جنوب به شهرستان آمل محدود است. جمعیت آن در سال ۱۳90، برابر با 47591 نفر بودهاست. این شهرستان به مرکزیت شهر محمودآباد دارای دو بخش مرکزی و سرخ رود می باشد.
شهر محمودآباد که در شمال غربی شهرستان قرار دارد شهری است بندری با سابقه کهن. ساحل زیبای آن، این منطقه را به یکی از پرجاذبه ترین مناطق گردشگری تبدیل کرده است. علاوه بر این مناطق خشت سر، اهل مرستاق و دابوی آن از نظر باستان شناسی درخور توجه خاص است.
بیشتر مردمان این منطقه کشاورز می باشند. در صورت بسترسازی توسعه ی گردشگری و تامین اراضی صنعتی آماده، محمودآباد به سرعت متحول می شوداز عمده محصولات کشاورزی آن می توان برنج را نام برد.
پیشینه ی تاریخی :
پیشینه ی تاریخی این منطقه، به قدمت تاریخی طبرستان و آمل بستگی دارد، زیرا این منطقه بخشی از منطقه آمل بوده و قدمت آمل هم که در تاریخ مشخص است. آمل با قدمت چند هزارساله زمانی پایتخت طبرستان بود. محمودآباد، وارث و جانشین تمدن منطقه ایست که در تاریخ از آن به نام «اهلم» (Ahlom) یاد شده است. از قرن دوم هجرت تا دوره قاجاریه و حتی پس از آن (در دوره رضاخان) نیز این منطقه، پیش بندری برای آمل بوده است، در دورهی قاجاریه منطقه ای که اکنون مرکزیت شهر محمودآباد در آن است، محل بندر بوده ولی قبل از آن در کتب تاریخی از اهلم نام برده شده است. شهر فعلی محمودآباد از قدمت تاریخی زیادی برخوردار نیست. اگرچه تاریخ محمودآباد با روستای تاریخی اهلم در مجاورت آن یکی دانسته می شود ولی تا دورهی ناصرالدین شاه تنها اثر معماری مهم آن، راه ساحلی شاه عباسی و یک امامزاده بوده است. آغاز احداث بنای فعلی شهر محمودآباد به حاج محمدحسن خان اصفهانی (پدر محمدحسین امین الضرب) در دوره ی ناصرالدین شاه باز می گردد.
جاذبه های گردشگری، تاریخی و فرهنگی محمودآباد :
آهو محله :
آهو محله در غرب محمود آباد قراردارد. از شمال به دریای خزر از شرق به محمودآباد از جنوب و جنوب غربی به سوراخ مازو و از غرب به آزادمون محدود است. علت نامگذاری آن به این نام معلوم نیست. ولی وجود آهوان زیادی از نوع شوکا در زمانهای نه چندان دور شاید دلیل اصلی نامگذاری آن به آهو محله باشد. بیش از این اطلاعی در دست نیست.
سوراخ مازو :
این محل از شمال به آهو محله و محمودآباد از شرق به حربده از جنوب به تلیکسر و آباد محله و از غرب به آزادمون و خشت سر محدود است. این منطقه روستای وسیعی با تاریخ کهن میباشد. علت نامگذاری آن را باید در تحقیق در محل بسیار قدیمی دیگری که فعلاً نام آن باغ بن است، پیدا کرد. باغ بن که دارای سابقه ی تاریخی بسیار طولانی است قبل از آنکه مازندران به دین اسلام گراییده شود آباد بود. این منطقه را گبرنشین می گفتند. آثار باستانی یافت شده در این منطقه گواهی است بر تاریخی بودن آن. در چند کیلومتری اطراف این روستا یعنی در جنگل های آزادمون در سوراخ مازو تونل های زیرزمینی را یافتند که از آجر ساخته شده بود. می گفتند که این تونل ها همچنان ادامه داشت. می توان چنین احتمال داد که این تونل ها که از منطقه ی باغ بن شروع میشد و به اطراف گسترش می یافت، ممکن بود محلی برای مخفی شدن مردم و ساکنان آن منطقه برای فرار از خطر باشد و یا کانالی برای عبور آب یا فاضلاب در هر صورت وجود آجرها، سفال ها، کوزه ها، ماسه های منقش و کانال کشی، از یک زندگی در سطحی پیشرفته در این منطقه از روزگاران بسیار دور خبر می دهد. اما علت نامگذاری سوراخ مازو شاید وجود همان تونل هایی بود که از باغ بن به اطراف از جمله سوراخ مازو کشیده می شد. علتی دیگر که چندان معتبر نیست وجود درختان مازو یا موزی وبلوط در این منطقه می باشد. در هر صورت روستای سوراخ مازو و یا لی کاموزو در مسیر رودخانه ی شهرود به طول 2 کیلومتر قرار دارد.
روستای تلکسر :
این روستا که در جنوب محمود آباد واقع شده است از شمال به سوراخ مازو و از شرق به حربده و از جنوب به سیار کلا و ترسیاب و از مغرب به آزادمون و یوسف آباد محدود است. تلیکسر را باید از دیگر محلات محمودآباد قدیمی تر دانست زیرا پس از آنکه باغ بن و به دنبال آن اهلم مرکزیت و اهمیت خود را از دست داد، بجای آن دو منطقه در اطراف محمود آباد جانشین اهلم شدند یکی تبرآباد در شرق محمود آباد کنونی و دومی تلیکسر است. زیرا در این زمان آمل دیگر مثل گذشته اعتبار و رونق نداشت و بجای آن بابل به نام بار فروش مرکزیت یافته بود و در نتیجه خوانین که در تبرآباد زندگی میکردند، در ارتباط با شهر بارفروش بودند و شاید از تیولداران بارفروش نمایندگی می کردند. اما تلیکسر حداقل از اوایل سلسله قاجار بر چندین روستا در اطراف محمودآباد مرکزیت یافته بود و محل زندگی خوانین جنوب غربی اهل مرستاق شده بود. این خوانین از زمان فتحعلیشاه این منطقه را به عنوان تیول دریافت کردند. از آنجاییکه مالکان این منطقه روی نمدی که نقش و نگار داشت و به آن تلیک می گفتند، می نشستند این روستا را به این نام می خواندند. در این روستا اقدامات چندی صورت گرفت: آنچه که در اذهان مردم هنوز بر جای مانده است، مسجدی است که از روستاهای اطراف برای ادای فریضه ی مذهبی در ماه رمضان هر سال به آنجا می آمدند و دیگری حوزه علمی های که به تربیت دانش آموزان و طلبه ها می پرداخت.
از دیگر جاذبه ها :
از دیگر جاذبه های شهرستان محمودآباد می توان به سواحل خط آهی، جنگل روستای اهلم در روستای اهلم با فاصله 10 کیلومتر از مرکز شهر، پارک جنگلی طاه باز در شهرداری محمدآباد با فاصله 400 متر از مرکزشهر، جنگل تشبندان در جاده آمل نرسیده به کلوده با فاصله 10 کیلومتر از مرکز شهر، آب بندان جنگلی سوراخ مازو در محمدآباد با فاصله 2 کیلومتر از مرکز شهر، ساحل ورزاء محله واقع در سرخرود با فاصله 20 کیلومتر از مرکز شهر، ساحل چاکسر واقع در سرخرود با فاصله 17 کیلومتر از مرکز شهر، ساحل خشت سر در با فاصله 5 کیلومتر از مرکز شهر، امام زاده فضل خشت سر درروستای خشت سر با فاصله 5 کیلومتر از مرکز شهر، امام زاده هفت تن شومیا واقع در دهستان کلوده، روستای شومیا با فاصله 20 کیلومتر از مرکز شهر، امامزاده قاسم در مرکز شهر جنب شهرداری، سقانفار گلیرد در روستای گلیرد با فاصله 20 کیلومتر از مرکز شهر، سقانفار اورتشت در سرخرود جاده سیاکلا روستای اورتشت با فاصله 25 کیلومتر از مرکزشهر، امام زاده محمد عبدالله در روستای شورستاق و امام زاده قاسم در روستای اورتشت اشاره نمود.