طرح ساماندهی دریا که بیشتر با نام سالم سازی دریا شناخته می شود پس از یک سال اجرای آزمایشی از سال ۹۲ به صورت رسمی در سواحل مازندران اجرایی شد و در طول زمان هم تکامل یافت که نتیجه آن کاهش حدود ۹۰ درصدی آمار مرگ و میر شناگران نسبت به دهه ۸۰ بود.
اگر چه در آغاز هماهنگی مدیریت این طرح با فرمانداری ها بود و چند دستگاه دیگر مانند هلال احمر و دانشگاه علوم پزشکی هم همکاری داشتند ، ولی بعدها دستگاههای دیگری مانند ادارات فرهنگ و ارشاد اسلامی ، سازمان تبلغات اسلامی ، شهرداری ها ، نیروی انتظامی ، میراث فرهنگی و گردشگری ، سازمان مدیریت و برنامه ریزی ، هیات نجات غرق و اداره ورزش و جوانان به این مجموعه اضافه شدند تا ارائه خدمات به گردشگران در سواحل کامل شود. البته اندکی بعد این طرح ستاد استانی پیدا کرد تا مدیریت ارشد استان بتواند طرح را به صورت هماهنگ در تمامی شهرستان های ساحلی به پیش ببرد و هم نظارت عالیه بر کارها وجود داشته باشد.
هر چه که بود ، این طرح طی هفت سال گذشته با استقرار ناجیان غریق ، شناسایی بیش از ۴۰۰ نقطه کور و شناء ممنوع و استقرار ماموران انتظامی و ناجیان غریق در این نقاط مانع غرق شدن هزاران نفر در آب های ساحلی مازندران شد ، ضمن این که آورده اقتصادی ؛ از اشتغال جوانان گرفته تا عرضه کالا و پرداخت مالیات ؛ برای استان داشت.
طرح ساماندهی یا سالمسازی دریا همه ساله در مازندران از اول خرداد شروع می شد ، ولی امسال با این که نخستین روزهای خرداد با تعطیلات عید فطر تلاقی دارد و احتمال هجوم مسافران پس از چند ماه قرنطینه خانگی و اجبار در خانه ماندن به خاطر تحصیلات دانش آموزان بیش از هر زمانی دیگری محتمل است ، اما هنوز هیچ کس نمی داند قرار است چه تصمیمی در این باره گرفته شود.
نکته جالب این که با وجود بی تصمیمی استان در این باره به خاطر شرایط کرونایی و نگرانی از اوج گیری دوباره شیوع بیماری در استان ، در بعضی از شهرستان های ساحلی مازندران مانند محمودآباد اجرای طرح سالمسازی از مدت ها پیش به مزایده گذاشته شد و صاحب پیدا کرد و اجاره کنندگان هم توقع دارند تا با اعلام تصمیم رسمی ، مقدمات را برای پذیرایی مسافران را فراهم کنند.
این در حالی است که در تازه ترین نشست ستاد ساماندهی سواحل استان که با حضور تمامی اعضا امروز دوشنبه در استانداری مازندران تشکیل شد ، مهم ترین دغدغه مسئولان تقابل طرح سالمسازی دریا با اجرای طرح فاصله گذاری اجتماعی برای مقابله با کرونا بود.
عدم اجرای طرح ، وضعیت آرمانی از نگاه دانشگاه علوم پزشکی
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی مازندران در این نشست با اظهار این که اول باید مشخص شود که برای تابستان امسال گردشگر در استان می پذیریم یا خیر، گفت : شرایط مطلوب و آرمانی برای حوزه بهداشت و سلامت ، عدم اجرای طرح دریا یا هر طرحی همراه با تجمع عمومی است.
دکتر حامد روحانی زاده افزود : اما آن طور که تجربه نشان داده و در چند روز گذشته نیز در سواحل مازندران مشاهده شد ، بسیاری بدون توجه به طرح فاصله گذاری اجتماعی نه تنها تجمع کردند ، بلکه به شنا نیز مشغول شدند و این یعنی ایده آل ما شدنی نیست.
وی با بیان اینکه بسیاری از مراجعین به سواحل دریا در روزها اخیر مردم بومی استان بودند ، گفت : به نظر می رسد اجرا نکردن طرح دریا مازندران را با چالش افزایش تعداد غرق شدگان در دریا مواجه خواهد کرد.
معاون دانشگاه علوم پزشکی مازندران به فقدان ارائه پروتکل های مشخص برای گردشگری و سواحل اشاره کرد و افزود : طبق آخرین اطلاعات ، وزارت بهداشت در روزهای آینده پروتکل های بهداشتی برای طرح دریا تدوین و ارائه خواهد کرد.
طرح دریا علیه فاصله گذاری اجتماعی
فرماندار بابلسر ، شهرستانی که بیشترین گردشگر دریایی را در میان شهرهای ساحلی مازندران همه ساله جذب می کند ، در جلسه امروز گفت : مردم مازندران رفته رفته از طرح فاصله گذاری اجتماعی فاصله گرفتند و با توجه به این وضعیت موضوع طرح دریا را باید بررسی و تصمیم گیری کرد.
اسماعیل حسن زاده افزود : مهم ترین سئوال این است که آیا طرح دریا قابلیت اجرا را برای تابستان امسال دارد یا خیر ؟ در واقع پاسخ به این پرسش می تواند برنامه ریزی و مدیریت حوزه کرونایی را برای دانشگاه علوم پزشکی ، مراکز درمانی و همچنین مدیریت استانی و شهرستانی را فراهم کند.
وی توضیح داد : در واقعیت ، اجرا کردن طرح دریا به نوعی در مغایرت و تضاد با طرح فاصله گذاری اجتماعی قرار دارد که به منظور قطع زنجیره انتقال ویروس کرونا اتخاذ و در حال اجرا و تبلیغ است و هفته‌ها است که همه نهادها در قالب طرح فاصله‌گذاری اجتماعی از مردم می خواهند از یکدیگر فاصله بگیرند ، ولی عملا در طرح دریا باید دست به هدایت چندصد نفری مردم و تجمع آنان در یک محیط بزنیم و از طرف دیگر به مردم اجازه بدهیم آزادانه در ساحل تجمع کنند که هر دو با گفته های ما در تعارض است.
فرماندار بابلسر اظهار داشت : به طور منطقی باید طرح دریا را زمانی اجرا کنیم که نیازی به فاصله گذاری اجتماعی نباشد زیرا نفس طرح دریا هیچ هماهنگی با رعایت پروتکل های فاصله گذاری اجتماعی نخواهد داشت.
حسن زاده با اشاره به اینکه اجرای طرح دریا در شرایط کرونایی منجر به انتقادات شدید افکار عمومی در مدیریت ویروس کرونا خواهد شد، گفت: از طرف دیگر دانشگاه علوم پزشکی و وزارت بهداشت باید به صورت واضح و شفاف چگونگی اجرای طرح دریا را برای ما مشخص کنند و پروتکل های جدید برای این منظور تعریف نمایند.
وی تاکید کرد : یکی از ابهاماتی که برای همه ما وجود دارد این است که هنوز مشخص نیست که ویروس کووید-۱۹ از طریق آب دریا قابلیت انتقال دارد یا نه و این چالش بزرگی جهت اجرای طرح دریا است.
توقف عملی طرح فاصله گذاری اجتماعی
رئیس مرکز مدیریت حوادث و فوریت های پزشکی استان مازندران نیز گفت :در واقعیت امر هم اکنون طرح فاصله گذاری اجتماعی حداقل در مازندران با کیفیت قابل انتظار فاصله معناداری دارد و حتی پایین تر از حد انتظار ما قرار دارد.
دکتر یحیی صالح طبری افزود : از طرفی دیگر مردم از اواخر بهمن ماه سال گذشته در شرایط قرنطینه تفریحی به سر می برند که پیش‌بینی می شود برای ایام تابستان با موج بالایی از مسافرت به مازندران رو به رو شویم ، در حالی که استان توان بستن راه گردشگری و مدیریت کامل ساحل را ندارد و در این شرایط اگر قرار است مازندران با طرح دریا خدمات ملی ارائه دهد به شدت نیازمند امکانات ملی و فرا استانی است.
وی با بیان اینکه توان مالی و تجهیزاتی مازندران به دلیل فرسودگی در زمان مدیریت کرونا تحلیل رفته است ، ادامه داد : باید ستاد ملی کرونا نگاه متفاوتی را برای تابستان پیش رو به مازندران داشته باشد.
صالح طبری اجرای طرح دریا و تدابیر ایمنی را برای سواحل ضروری دانست و اظهار داشت : در حالی می توانیم از تعطیلی طرح دریا حرف بزنیم که استان مازندران برای تابستان در شرایط قرنطینه قرار بگیرد و از ورود مسافران جلوگیری شود ، در غیر این صورت باید جمعیتی که برای دریا و ساحل مازندران سفر می کنند مدیریت شوند ، حال با طرح دریا یا هر طرح جایگزین دیگر .
نگاه مازندران ، مدیریت کرونایی دریا است
معاون سیاسی ، امنیتی و اجتماعی استاندار مازندران هم که ریاست نشست را بر عهده داشت ، گفت: سیاست و نگرش ما در استان بر مدیریت کرونایی دریا و سواحل در تابستان است و مسدود کردن گردشگری و دریا از حوزه اختیارات استان خارج است.
حسین حسن نژاد با اشاره به وقت کم باقی مانده تا آغاز فصل تعطیلات تابستانی ، افزود : ستاد ملی مقابله با ویروس کرونا و وزارت علوم باید هر چه سریع تر راهکار بهداشتی و پروتکل های مخصوص مربوط به گردشگری و طرح های دریایی را ارائه کنند.
وی گفت : واقعیت این است که ما نباید بر مسدود شدن ورود گردشگران تمرکز کنیم زیرا مغایر با تصمیمات ستاد ملی کرونا است و از طرف دیگر نیز نباید ساحل را رها کنیم تا شاهد آسیب های جدی هم از ناحیه ویروس کرونا و هم از ناحیه مخاطرات شنا در دریا باشیم.
معاون سیاسی استاندار تاکید کرد: با توجه به زمان کمی که باقی مانده باید دستگاه های مربوطه همچون گردشگری و دانشگاه علوم پزشکی هرچه سریع تر چکش کاری های نهایی را انجام داده و پروتکل های مختص طرح دریا را ارائه کنند.
حسن نژاد همچنین هشدار داد : اگر بنا بر نظرات دانشگاه علوم پزشکی و وزارت بهداشت اجرای طرح دریا سبب افزایشی شدن شیوع ویروس کرونا می شود ، همانند باقی ممنوعیت ها طرح دریا نیز باید تعطیل شود چون هیچگاه سلامت را فدای گردشگری و تفریح نخواهیم کرد و به همین دلیل در عین حال که نگاه ما فعال کردن طرح سالمسازی دریا است ، اجرای آن را منوط به حفظ سلامت مردم می دانیم .
استان مازندران ۳۳۸ کیلومتر خط ساحلی دارد و سالانه حدود ۳۰ میلیون نفر به این استان سفر می کنند تا علاوه بر استفاده از امکانات طبیعی آن ، تنی به آب بزنند.
سال گذشته در ۹۲ نقطه از سواحل مازندرانی دریای خزر طرح سالمسازی دریا برپا شده بود و آمار قربانیان دریا نیز از بیش از ۳۰۰ نفر در سال های ۹۰ به کمتر از ۳۰ نفر کاهش یافته بود.
ویروس کرونا از سی ام بهمن ماه سال گذشته وارد مازندران شد و از آن زمان تاکنون استان همچنان درگیری این بیماری است. اگر چه روند شیوع از اوایل فروردین ماه کاهشی شد و بسیاری از بیمارستان های استان از بیماران کرونایی خالی شدند ، ولی همچنان روزانه دهها بیمار جدید از سوی دانشگاه علوم پزشکی مازندران و بابل شناسایی شده و بستری می شوند.
همچنین طبق آخرین گزارش وزارت بهداشت ، تا امروز ۲۲ اردیبهشت ماه ۱۰۹ هزار و ۲۸۶ نفر در کشور به طور قطعی به ویروس کرونا مبتلا شده و آمار جان باختگان این بیماری هم در کشور ۶ هزار و ۶۸۵ نفر رسید.
