بر اساس آمار سازمان جهاد کشاورزی مازندران ، امسال در مجموع حدود یکهزار 300 تن بذر اصلاح شده مربوط به ارقام پرمحصول در استان تولید و عرضه شد که فقط 722 تن آن را شالیکاران خریداری کردند تا کشت کنند.
با توجه به این که برای هر هکتار شالیزار 50 کیلوگرم بذر مورد نیاز است ، خرید 722 هزار کیلو گرم بذر گواهی شده پرمحصول به معنای این است که سطح زیر کشت این ارقام امسال به 15هزار هکتار معادل 6 تا هفت درصد سطح شالیزارهای قابل کشت استان رسیده است. این در حالی است که طبق پیش بینی مسئولان از جمله جهاد کشاورزی و مرکز تحقیقات برنج کشور مستقر در آمل ،انتظار می رفت تمامی بذرهای گواهی شده ارقام پرمحصول توسط کشاورزان خریداری شود.
طبق آمار سازمان جهاد کشاورزی مازندران ، سال گذشته به دلیل فراوانی آب علاوه بر این که در مجموع 10 هزار هکتار به سطح زیر کشت شالیزاری اضافه شده بود ، ۶۵ هزار هکتار معادل حدود یک سوم از شالیزارهای استان زیر کشت ارقام کیفی پرمحصول از جمله شیرودی و فجر رفت که نتیجه رکورد شکنی تولید شلتوک در استان بود. مازندران پارسال یک میلیون و 420 هزار تن شلتوک تولید کرد.
مازندران بر اساس آمارهای رسمی 230 هزار هکتار شالیزاری دارد که هر ساله 215 تا 220 هزار هکتار آن زیر کشت می رود.
بر اساس طرح خوداتکایی برنج ،سطح زیر کشت ارقام پر محصول در ۲ استان مازندران و گیلان باید به ۲۵۵ هزار هکتار افزایش یابد در حالی که به دلایل مختلف آمار سطح زیر کشت هر ساله با نوساناتی رو به رو می شود.
کارشناسان علت استقبال نه چندان گرم کشاورزان مازندرانی از بذر گواهی شده ارقام پرمحصول برنج را شیوع ویروس کرونا در کنار شرایط آب و هوایی سرد در اسفند و فروردین گذشته ارزیابی می کنند.
به اعتقاد این کارشناسان ، شیوع ویروس کرونا سبب کند شدن فعالیت شخم و شیار و آب تخت کردن شالیزارها ، خزانه گیری و در نهایت تاخیر 15تا 20 روزه در نشاکاری نسبت به سال قبل شده است و به همین دلیل هم شالیکاران کمتر به سراغ کشت ارقام پرمحصول رفته اند.
دوره کاشت ، داشت و برداشت برنج ارقام پرمحصول در مازندران 110 روزه است و به همین دلیل هم شالیکارانی که تمایل به کشت دوم دارند یا باید این ارقام را زودتر از موعد کشت کنند که امسال به خاطر کرونا میسر نشد و یا این که از مزیت های آن دست بکشند و ارقام محلی را کشت کنند.
همچنین یکی از مشکلات ارقام پرمحصول عدم امکان برداشت برنج " دونوچ " (رتون) از آن است. برنج دونوچ از پرورش ساقه های باقی مانده از کشت اول در شالیزار به دست می آید و از کیفیت بهتری نسبت به کشت اول برخوردار است و گران تر هم به فروش می رسد.
به طور کلی امسال کشت برنج در مازندران به خاطر شیوع ویروس کرونا به تاخیر افتاده است به گونه ای که بر اساس آمار رسمی سازمان جهاد کشاورزی تا کنون حدود 50 هزار هکتار از شالیزارهای استان نشاء کاری شده است که در مقایسه با مدت مشابه سال زراعی گذشته حدود 25 هزار هکتار کمتر است.
بر اساس محاسبه سال زراعی برنجکاری که کشاورزان انجام می دهند ، شالیکاران مازندران امسال دستکم 15روز با تاخیر نشای شالیزارها را شروع کردند که این عقب ماندگی به معنای رسیدن دوره کشت دوم به اواسط تا اواخر مرداد و زمانی است که عملا کشت دوباره یا حتی پرورش سابقه با خطر پذیری بالایی مواجه است و اصولا کشاورزان هم تن به چنین خطری نمی دهند.
کشت دوم برنج از طریق نشای دوباره یا پرورش ساقه از هفت سال پیش در مازندران مورد توجه کشاورزان قرار گرفت و سبب شد تا شالیکاران کشت ارقام محلی و سپس کشت دوم را به کشت ارقام پرمحصول ترجیح دهند.
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی مازندران هم روز دوشنبه با انتشار تازه ترین گزارش از وضعیت نشاکاری در استان ، اعلام کرد که تاکنون 21 هزار و 400 هکتار از شالیزارهای استان به صورت مکانیزه و 25 هزار و 205 هکتار به صورت سنتی نشاکاری شد.
مجید بهادری با بیان اینکه 207 هزار و 896 هکتار معادل 97 درصد شالیزارهای مازندران شخم و شیار شد، افزود: 203 هزار و 609 هکتار معادل 95 درصد شالیزارهای استان خزانهگیری شده است.
وی با اعلام این که 144 تن بذر اصلاح شده محلی برای کشت سال جاری در اختیار کشاورزان قرار گرفت، گفت : 722 تن بذر پرمحصول بین کشاورزانی که متقاضی کشت این ارقام برنج بودند توزیع شد.
این مسؤول همچنین از پوشش بیمه ای 10 هزار و 560 هکتار از شالیزارهای استان خبر داد.
مازندران با تولید سالانه حدود یک میلیون تن برنج سفید 42 درصد برنج مورد نیاز کشور را تامین می کند.
بهادری با بیان اینکه حجم مخازن سدهای استان 442 میلیون مترمکعب است، گفت : میزان آب ذخیره شده در این سدها 330 میلیون مترمکعب است.
وی ظرفیت آبگیری آببندانهای استان را 402 میلیون مترمکعب اعلام کرد و افزود : 386 میلون مترمکعب میزان ذخیرهسازی آب در آببندانهای استان در حال حاضر است.
به گفته معاون جهاد کشاورزی مازندران امسال به دلیل فراوانی آب هنوز موتور پمبپ های کشاورزی روشن نشده است و عمده شالیکاران از روان آب رودخانه ها استفاده می کنند.