شیوع ویروس کرونا در اواخر بهمن ماه در کشور و مازندران اگرچه اقتصاد شکننده ای به ارمغان آورد و در پی آن خسارت های جبران ناپذیری به سلامت و جنبه های مختلف زندگی مردم وارد کرد اما بررسی ها نشان داده که حضور این میهمان ناخوانده مزیت های دیگری به همراه داشت که یکی از آنان جلوگیری از ورود وسائط نقلیه آفرودی به محیط زیست و جنگل های منطقه بوده است.
مسئولان و کارشناسان حوزه جنگل و مرتع در غرب مازندران می گویند: از آنجایی که این خودروها از قابلیت توانایی فنی بالایی برخوردار بودند متاسفانه دارندگان این وسائط نقلیه با گذر از مسیرهای ناهموار بویژه مسیرهای جنگلی و مرتعی خسارت های فراوانی از جمله از بین بردن پوشش گیاهی نظیر بوته ها ، درختچه های علفی ، کوبیدگی خاک و نیز انواع گیاهان دارویی به همراه داشتند و علاوه بر آن با ایجاد آلودگی صوتی و ریختن زباله عامل تهدید زا برای محیط زیست منطقه نیز به شمار می آمدند.
عرصه های جنگلی و مرتعی حوزه اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مازندران - نوشهر قسمتی از جنگل های ارزشمند هیرکانی محسوب می شود که حدود ۳۱۳ هزار هکتار جنگل و ۱۹۷هزار مرتع از رامسر تا رُویان را پوشش می‌دهد.
جنگل‌های هیرکانی با قدمتی ۴۰ میلیون ساله یکی از ارزشمندترین عرصه‌های جنگلی ایران و جهان به شمار می‌رود که از آن به عنوان موزه طبیعی یاد می‌شود. این جنگل‌ها پهن‌برگ به عنوان یک زیست‌بوم منحصر به فرد در جنوب دریای خزر قرار گرفته و بین کشورهای ایران و جمهوری آذربایجان مشترک است. تقریباً ۲ میلیون هکتار آن در ایران و ۲۰ هزار هکتار در کشور آذربایجان قرار گرفته و ارتفاع آن از سطح دریا شروع می‌شود و به ۲۸۰۰ متر می‌رسد.
یکی از اهالی روستای "کوشکسرا " بخش مرکزی نوشهر در این باره گفت که به علت همسایگی این روستا با جنگل و نیز جاری شدن رودخانه های جوشان و پرآب در دل این جنگل که به منطقه "خانیکان "شهرت دارد متاسفانه بارها دیده شد که عده از دارندگان خودروهای آفرود بدون رعایت موازین زیست محیطی و طبیعی ، وارد این روستا شده و از مسیری که منتهی به این منطقه جنگلی بود گذر می کردند.
اسماعیل پاشا که دهیار این روستا است در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: این دسته از افراد با گذر از مسیرهای ناهموار و بسیار سخت ضمن تخریب طبیعت و پوشش گیاهی آن و بدون رعایت محیط زیست حجم انبوه زباله هایشان را نیز در طبیعت رها می کردند.
وی مدعی شد: بررسی ها به عمل آمده نشان می دهد که برخی از دارندگان این وسائط نقلیه در قاچاق چوب نیز فعالیت داشتند و خوشبختانه با پی گیری های به عمل آمده موضوع به اطلاع مسئولان منابع طبیعی منطقه رسانده شد اگرچه با اعمال محدودیت ها و اقدامات سختگیرانه تا حدودی از تردد این خودروها جلوگیری شد اما ویروس کرونا نیز بهانه ای شد تا به طور کل این مسیر به روی دارندگان این خودروها بسته شود.
رئیس اداره جنگلداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مازندران - نوشهر در این باره به خبرنگار ایرنا گفت : اگرچه پیش از شیوع ویروس کرونا در نشست های مختلف بویژه در زمان عقد قراردادهای حفاظتی طرح جنگلداری موضوع انسداد گذرگاه تردد خودروهای آفرود در دستورکار بوده و به مجریان این طرح ها توصیه و تاکید شد تحت هیچ شرائطی اجازه ندهند دارندگان این نوع وسائط نقلیه اعم از محلی و غیر محلی گذر کنند اما ویروس کرونا نیز در این حوزه خیلی کمک کننده بود.
ستاد ملی مبارزه با کرونا در روز طبیعت امسال به خاطر قطع زنجیره انتقال ویروس کرونا ، طی مصوبه ای به سازمان جنگل ها ، مراتع و آبخیزداری ابلاغ کرد که تمامی مسیرهای ورودی به جنگل ها ، تفرجگاه ها و بوستان های جنگلی باید به روی مردم بسته شود.
رامین موسوی افزود : در پی عبور خودروهای شیب نورد در طبیعت جنگل های این منطقه ، خسارت هایی مانند از بین بردن پوشش گیاهی ، آسیب رسانی به ریشه درختان ، درختچه های علفی ، بوته های گیاهی بویژه گیاهان دارویی و در نهایت کوبیدکی خاک وارد می شد و این وضعیت فاجعه بار باعث تشدید در فرسایش خاک و افزایش ریسک پذیری سیل و در نهایت به علت کوبیدکی خاک و از بین رفتن رشد گیاهان امنیت حیات وحش منطقه نیز به خطر انداخته شد.
وی اظهارداشت: متاسفانه در سال های پیش تردد حدود ۷۰ درصد خودروهای افرود به جنگل های این منطقه به شکل افسارگسیخته بود و آنچه بررسی و گزارش شده بود دارندگان این خودروها که بیشترشان جوانان و مشتاق طبیعت بودند، با گذر از مسیرهای ناهموار از شرائط سخت توپوگرافی منطقه لذت می بردند اما خسارت های جبران ناپذیری به عرصه های مرتعی و جنگلی این منطقه وارد می کردند.
رئیس اداره جنگلداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مازندران - نوشهر توضیح داد : وقتی که پوشش گیاهی با تردد این خودروها از بین می رود و رد پای تردد این خودروها بر جای می ماند طبیعتا با بارندگی قسمت های آسیب دیده حالت گالی شکل پیدا می کند به دنبال آن آب های سطحی خاک عریان را به همراه خود به پائین دست می آورد.
موسوی افزود : از آنجائی که متولی برخورد با دارندگان این نوع وسائط نقلیه ناظران طرح های جنگلداری هستند در نشست های متعدد یکی از ۱۳ مورد مصوبات پیگیری همین موضوع بوده و با بکارگیری از قرق بانان تمامی مسیرها به روی دارندگان این خودروها بسته شده و تاکنون موردی در این زمینه به یگان حفاظت جنگل گزارش نشده است.
این مقام مسئول ابراز امیدواری کرد که با اجرای کامل طرح تفصیلی در قالب مدیریت پایدار جنگل ها تمامی این دغدغه ها در این بخش برطرف شود.
دولت تدبیر و امید از محل صندوق توسعه ملی حدود ۵۰۰ میلیارد تومان در سال ۱۳۹۷ برای تهیه طرح مدیریت پایدار جنگل ها در راستای قانون طرح تنفس جنگل ها در شمال کشور اختصاص داد و قرار شد در راستای تهیه این طرح مطالعات تفصیلی و نیمه تفصیلی یا به عبارتی آمایش پهنه بندی جنگل های این منطقه انجام گیرد.
معاون امور جنگل سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور در چالوس نیز پیش تر اعلام کرد که تمامی عرصه‌های جنگلی و مرتعی کشور تحت مدیریت این سازمان قرار دارد ، و این سازمان بی‌نظمی در جنگل را نمی‌پذیرد و با آفرود سواری در جنگل برخورد قضایی خواهد کرد.
عباسعلی نوبخت اظهار داشت: اکنون در شرایط توقف بهره‌برداری از جنگل‌های شمال قرار داریم و از پایان سال ۹۶ بهره‌برداری از جنگل به طور کلی متوقف شده است و جنگل با زادآوری و رویش و زایش گونه‌های گیاهی مواجه شده است و برای اینکه این تجدید حیات آسیب نبیند اجاره ورود خودرو به جنگل را نمی‌دهیم.
وی ادامه داد: مدیران مناطق چهارگانه شمال در خصوص آفرود سواری در جنگل به دلیل آسیب‌های وارده حساسیت ویژه‌ای دارند و هر کانون و سازمانی بخواهد اتومبیل‌رانی در جنگل راه‌اندازی کند متخلف شناخته شده و برایش پرونده تخلف صادر می‌شود.
