گزارش میدانی خبرنگار ایرنا از حاشیه جاده های روستایی در شرق مازندران موسوم به جاده دریا در شهرستان های نکاء و بهشهر که بیشترین سورتینگ و سوله های غیر استاندارد دپو مرکبات در این مناطق وجود دارد ، حاکیست با وجود هشدارهای دستگاه های متولی ، همچنان دپوی مرکبات پوسیده در حاشیه جاده ها و یا ریختن آنها به داخل رودخانه ها ادامه دارد و تاکنون نیز برخوردهای نرم این دستگاه ها با متخلفان زیست محیطی در این حوزه کارساز نبوده است.
اگر چه مسئولان سازمان جهاد کشاورزی مازندران می گویند که در سال زراعی جاری با هشدارهای آنها تا حد زیادی رها کردن مرکبات پوسیده در حاشیه جادههای اصلی و ریختن آنها در داخل رودخانه ها نسبت به سنوات گذشته کاهش داشت ، ولی مشاهده حجم زیادی از مرکبات پوسیده در مناطق مختلف استان خطر جدی برای باغات دارای میوه های بهاری است که بیش از هر گونه دیگری در معرض آسیب مگس مدیترانه ای قرار دارند.
بر اساس آمارهای رسمی بیش از ۲۰ گونه میوه بهاری در مازندران تولید و به بازار عرضه می شود.
در مازندران سالانه ۲.۲ میلیون تن محصول مرکبات تولید می شود که بیش از ۳۰ درصد از این محصول برای مصرف شب عید در سورتینگ ها و سوله های مجاز و غیر مجاز ذخیره سازی می شود که آمار سرانگشتی نشان می دهد حداقل ۵ تا ۱۰ درصد از این مرکبات به دلیل عدم رعایت استانداردهای لازم در نگهداری از بین می رود و عمده آنها نیز نیز به دلیل عدم پیش بینی مکان دفن پسماند کشاورزی ، در حاشیه جاده ها و یا رودخانه ها رها می شود.
دست خالی دهیاری ها
دهیار روستای برگه شهرستان میاندرود که همه ساله شاهد رها شدن حجم زیادی از مرکبات پوسیده باغداران این روستا و روستاهای اطراف در حاشیه رودخانه نکارود است ، به خبرنگار ایرنا گفت : بخش زیادی از رهاسازی مرکبات پوسیده در حاشیه جاده های اصلی و حتی جاده های روستایی و ریختن آن در داخل رودخانه ها کار سورتینگ داران منطقه است و تعداد باغدارانی که دست به این کار می زنند، انگشت شمار است.
حسن اسفندیاری افزود : دست دهیاری ها برای برخورد با سورتینگ داران متخلفی که این کارها را انجام می دهند از لحاظ قانونی خالی است و تذکرات چندین باره ما به این افراد نیز تاکنون نتوانست به طور کامل جلوی این کار را بگیرد و همچنان این معضل در بخش زیادی از منطقه به خصوص حاشیه رودخانه ها ادامه دارد.
وی معتقد است : ریختن هر نوع زباله به خصوص مرکبات که نایلون پیچی می شوند به داخل رودخانه ضمن آلوده سازی این معبر آبی روستایی، آبزیان داخل رودخانه را نیز در سال های اخیر به نابودی کشاند و برخورد با این متخلفان نیز به ورود دستگاههای متولی سازمان جهادکشاورزی و محیطزیست نیاز دارد که تاکنون کمتر به این کار مبادرت کردند.
اسفندیاری دلیل ریختن مرکبات پوسیده به داخل رودخانه و یا حاشیه جاده ها را نبود مکان مناسب برای دفن پسماند کشاورزی در حاشیه روستا دانست و گفت : روستاییان به دلیل این که مرکبات نایلون پیجی می شود، رغبتی به دفن آنها داخل زمین ندارند و به اجبار آنها را در این مکان ها رها می کنند تا خود را خلاص کنند.
وی اضافه کرد : البته سورتینگ داران طبق دستورالعمل محیط زیست موظفند تا پسماند خود را از طریق پیمانکاران بخش خصوصی در مکان دپو زباله های شهری و یا روستایی ببرند که به دلیل هزینه بالای حمل تاکنون کمتر به این کار دست زدند و اعتبار دهیاری ها نیز اجازه چنین کاری را نمی دهد.
کاهش دپو مرکبات پوسیده با ورود جهادکشاورزی
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهادکشاورزی مازندران هم گفت که در سال جاری با ورود سازمان متبوعش و هشدارهای لازم به سورتینگ داران و باغداران تا حد زیادی رهاسازی مرکبات پوسیده در حاشیه جاده ها و ریختن آن به داخل رودخانه ها کاهش چشمگیری داشت، ولی همچنان در برخی روستاها سورتینگ داران و حتی باغداران این کار را انجام می دهند.
مجید بهادری در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود : در سال جاری بخشداران نیز به این کار ورود پیدا کردند و پایان این معضل نیاز به زمان بیشتری دارد و در سال جاری که خطر مگس مدیترانه ای همچنان وجود دارد، باید دفن پسماند مرکبات با دقت بیشتری دنبال شود.
وی گفت : برای جلوگیری از خطر دوباه مگس مدیترانه ای ، نشستی در استانداری مازندران تشکیل شد و ادارات و سازمان های دولتی و شهرداری ها موظف شدند تا نارنج های باقی مانده بر روی درختان را حداکثر تا ۱۵ اسفند ماه برداشت کنند و این دستورالعمل نیز به تمام دستگاههای اداری و شهرداری ها ابلاغ شده است.
معاون جهادکشاورزی مازندران افزود : شهروندان در صورت مشاهده رهاسازی مرکبات پوسیده در حاشیه رودخانه ها و خیابان اصلی می توانند گزارش آن را به مدیریت جهادکشاورزی در شهرستان ها اعلام کنند و ما با متخلفات برخورد می کنیم.
بهادری افزود : در سال جاری تاکنون هیچ شکایتی از سوی مردم در این مورد به دوایر جهادکشاورزی استان مازندران نرسید.
نظارت عالیه محیط زیست
مدیرکل محیطزیست مازندران هم گفت که دستگاه متبوعش طبق قانون ناظر عالیه در حوزه پسماند است به گونه ای که نقش نظارتی را بر سایر سازمان ها در این حوزه از جمله جهادکشاورزی دارد و قطعا در نشست های آینده کارگروه پسماند در این زمینه از دستگاههای متولی عملکردشان اخذ می شود.
حسینعلی ابراهیمی کارنامی در گفت و گو با ایرنا افزود : در سنوات گذشته نیروهای محیط زیست در این ارتباط وارد گود می شدند و چندین بار نیز برخورد با متخلفان را انجام دادند،؛ ولی در سال جاری به دلیل بروز ویروس بوتیسم در تالاب میانکاله و ادامه روند کند آن تمام نیروهای محیطزیست سرگرم مبارزه با این ویروس و جمع آوری لاشه های پرندگان هستند و کمتر زمان برای نظارت بر رودخانه ها دارند.
جهادکشاورزی متولی ساماندهی پسماند کشاورزی
معاون عمرانی استاندار مازندران پیش از این در کارگروه پسماند استانی سازمان جهاد کشاورزی استان را متولی ساماندهی پسماند این بخش اعلام کرد و گفت : تاکنون سازمان جهاد کشاورزی برای مدیریت پسماند این بخش هیچ اقدامی انجام نداده و حتی طرح ساماندهی پسماند کشاورزی که می تواند عوارض بیشتری را برای محیط زیست به دنبال داشته باشد، انجام نداد.
مهدی رازجویان افزود: جهادکشاورزی به عنوان متولی بخش کشاورزی موظف است تا نسبت به ساماندهی پسماند این بخش نیز تمام تلاش خود را به کار گیرد و بخشی از آتش زدن کاه و کلش در مزارع نیز ناشی از کم کاری و بی دقتی این سازمان در آگاه سازی کشاورزان صورت می گیرد.
وی گفت : در سال های اخیر آتش زدن کاه و کلش ضمن ایجاد مشکلات زیست محیطی و ناراحتی جسمی برای مسافران و مجاوران در مازندران، تبعات اجتماعی دیگری را در استان به دنبال داشت که باید جهاد کشاورزی مازندران نسبت به تهیه طرح مدیریت پسماند محصولات کشاورزی اقدام اساسی انجام دهد.
معاون عمرانی استاندار مازندران فرصت یک ماهه برای تدوین طرح مدیریت پسماند محصولات کشاورزی تعیین کرد و از رئیس جهادکشاورزی مازندران خواست تا هر چه سریع تر نسبت به تهیه این طرح اقدام کند.
سالانه در مازندران هفت میلیون تن محصول کشاورزی تولید می شود که بر اساس اعلام معاون عمرانی استانداری مازندران میزان تولید پسماند کشاورزی در این خطه شمال کشور که کاه و کلش نیز از جمله آنهاست دو تا سه برابر پسماند خانگی است که حجم آن روزانه در استان سه هزار تن اعلام شده است.
